Όχι στα φοβικά σύνδρομα του παρελθόντος
Ώρα να καθορίσουμε το μέλλον μας ως κανονική χώρα
Υπό τη σκιά της εκδηλούμενης αχαρτογράφητης πορείας του ταραγμένου πλανήτη και εν μέσω πρωτοφανών γεωστρατηγικών συγκυριών στην ευρύτερη γειτονιά μας με αποκορύφωμα την απύθμενη «ερντογανική» βαρβαρότητα, γιορτάζουμε φέτος τα εβδομηντάχρονα της 1ης Απριλίου 1955. Η μαρτυρική Κύπρος, μέσω του επικού Αγώνα του 1955-59, μπορεί να μην πέτυχε τον απόλυτο στόχο της, αλλά κέρδισε την ανεξαρτησία της με την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την είσοδό της στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Ατυχείς συγκυρίες, κραυγαλέα πολιτικά λάθη, άστοχοι διπλωματικοί χειρισμοί, μα κυρίως ανειλικρίνεια στις σχέσεις Αθηνών – Λευκωσίας εν μέσω θλιβερών συνθηκών λαϊκής διχόνοιας, διευκόλυναν την υλοποίηση του στρατηγικού σχεδιασμού των Αγγλοτούρκων, με αποκορύφωμα την τουρκική εισβολή της 20ής Ιουλίου 1974 και την κατοχή του 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σήμερα, 50 συν ένα χρόνια μετά, ο αγώνας για απαλλαγή από τα στρατεύματα κατοχής και τα όποια αποικιακά κατάλοιπα συνεχίζεται, μέσα σε περίεργες και θολές συνθήκες στο διεθνές γεωπολιτικό σκηνικό, καθιστώντας την πορεία του αγώνα μας ακόμη πιο δύσβατη. Όμως, μέσα από τις κρίσεις, κυρίως τις μεγάλες, αναφύονται ευκαιρίες. Και ακριβώς είναι αυτές τις ευκαιρίες που πρέπει ν’ αξιοποιήσουμε στο έπακρον δίδοντας νέα πνοή στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού. Πιστεύουμε βαθύτατα πως η Κυπριακή Δημοκρατία, με τη σημαντικότατη ιδιότητά της ως ισότιμου μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει όλα τα εχέγγυα να διεκδικήσει με αξιώσεις τα δίκαιά της και να καθορίσει το πεπρωμένο της ως ελεύθερη χώρα, απαλλαγμένη από στρατούς κατοχής, παρωχημένες εγγυητικές πρακτικές και μετα-αποικιοκρατικά βαρίδια, διανοίγοντας ευοίωνες προοπτικές για το μέλλον του σκληρά δοκιμαζόμενου λαού της. Αντλώντας διδάγματα μέσα από την πολυκύμαντη ιστορική διαδρομή του κυπριακού Ελληνισμού, πιστεύουμε πως με τους κατάλληλους πολιτικοδιπλωματικούς χειρισμούς των ηγεσιών Κύπρου και Ελλάδας μπορούμε να ορθώσουμε ανάστημα στο υπό διαμόρφωση διεθνές γεωπολιτικό τοπίο, με σκοπό τη σωτηρία της Κύπρου. Προς τούτο, ας κάνουμε κτήμα μας τώρα, όχι αύριο, κάποια καθοριστικά ΝΑΙ και κάποια κρίσιμα ΟΧΙ:
- Όχι, στα φοβικά σύνδρομα και στα ηττημένα μυαλά.
- Όχι, στον διχασμό και την εξουσιομανία.
- Ναι, στη λαϊκή ενότητα και την εθνική ομοψυχία.
- Ναι, στην εδραίωση ειλικρινούς σχέσης Αθηνών – Λευκωσίας.
- Ναι, στη χάραξη μακρόπνοης πανεθνικής πολιτικής στο Κυπριακό και στα μείζονα εθνικά ζητήματα, με ισχυρή ενιαία άμυνα Κύπρου – Ελλάδας. Και προς την κατεύθυνση αυτή, οι συνθήκες καθίστανται ευνοϊκές λόγω της πρωτοβουλία για συγκρότηση ευρωπαϊκού στρατού και δημιουργία αυτόνομης ευρωπαϊκής άμυνας.
Παρά τις τρανταχτές αδυναμίες του κομματικοπολιτικού συστήματος και εδώ και στην Ελλάδα, θεωρούμε ότι υπάρχουν ευκρινή περιθώρια για να πετύχουμε τους στόχους μας. Τούτη την ώρα, η ιστορική ευθύνη είναι βαριά για όλους μας. Το καμπανάκι πλέον χτυπά δυνατά. Λαός και ηγεσία καλούμαστε σε συστράτευση για χάραξη σωστικής πορείας του κυπριακού Ελληνισμού, με δίκαιη λύση του Κυπριακού και σαφέστατους εθνικούς προσανατολισμούς επιβίωσης. Με το βλέμμα στραμμένο στα Φυλακισμένα Μνήματα, στον βουβό Πενταδάκτυλο, στον Μαχαιρά, στη Μάνη και στον Μοριά, καλούμαστε ν’ αναλάβουμε την ατομική αλλά και συλλογική ευθύνη έναντι της Κύπρου που κινδυνεύει να εξισλαμισθεί και δημογραφικά να αλλοιωθεί. Αντλώντας δύναμη από τα θυσιαστήρια των γενναίων της ΕΟΚΑ και των ηρωομαρτύρων του Έθνους, ας συνειδητοποιήσουμε επιτέλους πως η λευτεριά και η ευδαιμονία αξίζουν μόνον σε λαούς που κάνουν κτήμα τους την ομοψυχία, την τιμιότητα, τη μεγαλοψυχία, την ανδρεία, την αρετή και την άδολη φιλοπατρία. Έχουμε υπέρτατο χρέος, οι δυνάμεις του πολιτισμού, του πνεύματος και της εθνικής αυτογνωσίας, να υποχρεώσουμε την πολιτειακή και εκκλησιαστική ηγεσία να μπουν στην πρωτοπορία ενός νέου αγώνα με ξεκάθαρους στόχους, για να ανατείλει ο ήλιος της δικαιοσύνης πάνω από τη δεινοπαθούσα Κύπρο. Ευτυχώς, τούτη την ώρα στο πηδάλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας υπάρχει αξιόπιστη πολιτειακή ηγεσία, που τυγχάνει του σεβασμού και της εμπιστοσύνης της Ευρώπης, αλλά και της διεθνούς κοινότητας. Παράλληλα, στην εκκλησιαστική κεφαλή υπάρχει διορατική, εμπνευσμένη και αποφασιστική καθοδήγηση. Είμαστε πεπεισμένοι πως και οι δύο κεφαλές μαζί, αν θέλουν, μπορούν να δώσουν νέα πνοή και χειροπιαστή ελπίδα στον υπέρ ελευθερίας αγώνα της αιμάσσουσας Κύπρου. Εμείς, από την πλευρά μας ως άνθρωποι και φορείς του πολιτισμού, του πνεύματος και της εθνικής αυτογνωσίας, δηλώνουμε πανέτοιμοι να στηρίξουμε ενεργά αυτήν τη διαγραφόμενη υπερπροσπάθεια. Αυτό θα είναι και το καλύτερο μνημόσυνο για τους ηρωομάρτυρες του Έπους της ΕΟΚΑ και όσους κατά καιρούς έπεσαν στο πεδίο του καθήκοντος για ελευθερία κι εθνική αξιοπρέπεια.
* Πρόεδρος Ινστιτούτου Ελληνικού Πολιτισμού