Θέτουν σε κίνδυνο τις συντάξεις: Με χρέος €12 δις στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων το πλεόνασμα του κράτους
Απαιτούνται αποταμιεύσεις για αξιοπρεπή σύνταξη, δεν αρκεί το ΤΚΑ
Αυξήθηκε το χρέος του κράτους προς το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΤΚΑ) κατά 12,2%. Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους για το 2024, το χρέος το 2023 ήταν στα €10,6 δις και το 2024 ανήλθε στα €11,9 δις, ποσό που μεταφράζεται σε 35% του ΑΕΠ.
Σημειώνεται ότι διαχρονική πρακτική των κυβερνήσεων στην Κύπρο είναι ο δανεισμός από το ΤΚΑ. Η Κεντρική Κυβέρνηση παρουσιάζει έλλειμμα, με το πλεόνασμα στον κρατικό προϋπολογισμό να προκύπτει από τα έσοδα του ΤΚΑ.
«Η πλειονότητα των στοιχείων ενεργητικού του ΤΚΑ είναι υπό μορφή καταθέσεων στην Κεντρική Κυβέρνηση. Το πλεόνασμα του ΤΚΑ επενδύεται στην Κυβέρνηση, ετησίως», αναφέρει, μεταξύ άλλων, η Ετήσια Έκθεση Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους για το 2024.
Μ. Μαυρίδης: Στρεβλή η εικόνα στα δημόσια οικονομικά
Ο οικονομολόγος και βουλευτής του ΔΗΣΥ, Μάριος Μαυρίδης, καλεσμένος στο Δελτίο Ειδήσεων του ΣΙΓΜΑ (06/05), ανέφερε ότι το γεγονός αυτό δημιουργεί μία στρεβλή εικόνα στα δημόσια οικονομικά, καθώς το πλεόνασμα που παρουσιάζεται, στην πραγματικότητα είναι οι εισφορές των εργαζομένων στο ΤΚΑ.
«Έρχεται το κράτος και λέει έχω πλεόνασμα €1,3 δις. Το μεγαλύτερο μέρος του πλεονάσματος προέρχεται από τις εισφορές στο ΤΚΑ και έτσι δίνει μια πλασματική εικόνα προς τα έξω. Το αποθεματικό πρέπει να είναι πραγματικό για να είναι εκεί σε περίπτωση ανάγκης», ανέφερε.
Η τελευταία αναλογιστική μελέτη του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO) έδειξε ότι το ΤΚΑ είναι βιώσιμο έως το 2080, με σημαντική ωστόσο προϋπόθεση τη σταδιακή αποπληρωμή του χρέους.
Την ανάγκη αποπληρωμής του ποσού αυτού ανέδειξε επανειλημμένα το Δημοσιονομικό Συμβούλιο.
Συγκεκριμένα, στην Τελική του Έκθεση για το 2024 επισημαίνει: «Η Κεντρική Κυβέρνηση έχει διαχρονικά διαμορφωθεί με τρόπο που καθιστά την οικονομική της αυτονομία εξαιρετικά δύσκολη, με αποτέλεσμα να χρηματοδοτείται από το ΤΚΑ, χάρη στο οποίο καταφέρνει να επιτυγχάνει τις δημοσιονομικές της επιδόσεις ως προς τα πλεονάσματα και τη μείωση του χρέους. Διαμορφώνεται μια εξαιρετικά υψηλή υποχρέωση της Δημοκρατίας έναντι του ΤΚΑ. Το συγκεκριμένο ποσό θα πρέπει να επιστραφεί στο ΤΚΑ, έστω κι αν αυτό γίνει σταδιακά και σε βάθος χρόνου».
Χρειάζονται αποταμιεύσεις για ικανοποιητική σύνταξη
Ως απαράδεκτη χαρακτήρισε τη συμπεριφορά των κυβερνήσεων ο πρόεδρος της Ένωσης Κυπρίων Συνταξιούχων, Κώστας Σκαρπάρης, μιλώντας στην εκπομπή «Μεσημέρι και Κάτι», στο «Σίγμα» (06/05).
«Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η απαράδεκτη συμπεριφορά των κυβερνήσεων, να έχουμε αυτήν τη στιγμή χρέος του κράτους προς το ΤΚΑ περίπου €12 δις από το γεγονός ότι αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο», τόνισε.
Πρόσθεσε ότι η Κυβέρνηση πρέπει ν’ αναλάβει ευθύνη μέσω των κρατικών προϋπολογισμών, ώστε να υπάρχει μία εγγύηση για τους εργαζομένους, τόσο τους σημερινούς όσο και τους αυριανούς.
Ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Ανδρέας Μιλιδώνης, ανέφερε ότι, για να μπορεί να λαμβάνει ένα άτομο ικανοποιητική σύνταξη, απαιτούνται αποταμιεύσεις.
«Η εσφαλμένη άποψη που υπάρχει είναι ότι το ΤΚΑ θα είναι μία ικανοποιητική σύνταξη μετά τα 65. Για να έχουμε μία ικανοποιητική σύνταξη μετά τα 65 χρειάζεται μία ικανοποιητική αποταμίευση», σημείωσε ο κ. Μιλιδώνης.
Ο κ. Σκαρπάρης υπέδειξε ότι σήμερα χιλιάδες συνταξιούχοι λαμβάνουν σύνταξη κάτω των €1000.
«Υπολογίζουμε κάτω από 100 χιλιάδες συνταξιούχοι. Ξεκινούν από τα €435, που είναι η κατώτατη βασική σύνταξη ή τα €415, που είναι η κοινωνική σύνταξη και φθάνουν μέχρι τα €1.000. Αντιλαμβάνεστε, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, και λόγω της ακρίβειας, δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα ο κάθε συνταξιούχος. Γι’ αυτό χρειάζεται να γίνουν πάρα πολλά και ελπίζουμε φέτος, στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος, να παρθούν τέτοιες αποφάσεις ώστε να μην υπάρχουν συνταξιούχοι με εισοδήματα κάτω από το όριο της φτώχιας», σημείωσε ο κ. Σκαρπάρης.
Ο οικονομολόγος και βουλευτής του ΔΗΣΥ, Μάριος Μαυρίδης, ανέφερε στο «Σίγμα» πως πριν από μερικά χρόνια, με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, αποφασίστηκε η δημιουργία επιτροπής που θα διαχειρίζεται τα αποθεματικά του ΤΚΑ, κάτι που δεν έχει υλοποιηθεί ακόμη.
Ερωτηθείς αν οι μελλοντικές συντάξεις απειλούνται να διαβρωθούν, διευκρίνισε ότι το αποθεματικό δεν έχει να κάνει με το «τι παίρνει» ο καθένας ως σύνταξη.
«Τι θα πάρει ο καθένας ως σύνταξη καθορίζεται από μια φόρμουλα ανάλογα με τα χρόνια εργασίας και τις εισφορές. Όπως είναι η φόρμουλα, δεν είναι αρκετό το ποσό για αξιοπρεπή διαβίωση. Ποτέ δεν ήταν ικανοποιητική η σύνταξη των Κοινωνικών Ασφαλίσεων και ποτέ δεν υπήρχε σχέδιο ότι πρέπει να είναι ικανοποιητική. Είναι ικανοποιητική εάν υπάρχει και συμπληρωματική, όπως είναι τα Ταμεία Προνοίας και οι αποταμιεύσεις του καθενός. Εάν οποιοσδήποτε εργαζόμενος βασίζεται μόνο στην σύνταξη που θα πάρει από τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις, σίγουρα δεν θα είναι αρκετή», εξήγησε.
Ο κ. Μαυρίδης κατέληξε στο ότι το κράτος κάποτε θα πρέπει να πληρώσει το χρέος του προς το ΤΚΑ, καθώς ο πληθυσμός γηράσκει και σε μερικά χρόνια οι συνταξιούχοι θα αυξάνονται και οι εργαζόμενοι θα είναι λιγότεροι.
«Σε 20 χρόνια μπορεί να έχουμε δύο εργαζόμενους να συνεισφέρουν για έναν συνταξιούχο», είπε.
ΑΚΕΛ: Η Κυβέρνηση να επανεκκινήσει το πρόγραμμα αποπληρωμής
Το χρέος αυξήθηκε, παρ’ όλες τις εξαγγελίες από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και τον Υπουργό Εργασίας για ρύθμισή του και συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, ανέφερε το ΑΚΕΛ σε σχετική ανακοίνωση.
«Η Κυβέρνηση επιβάλλεται το συντομότερο να επανεκκινήσει το πρόγραμμα αποπληρωμής του χρέους προς το Ταμείο, να καταρτιστεί συγκεκριμένη πολιτική για δημιουργία πραγματικού αποθεματικού και να περιοριστεί η απορρόφηση των πλεονασμάτων του ΤΚΑ. Η διασφάλιση της βιωσιμότητας, του χαρακτήρα, του ρόλου και της αποτελεσματικότητας του ΤΚΑ είναι χρέος της Πολιτείας προς τους εργαζομένους, προς τους σημερινούς και τους μελλοντικούς συνταξιούχους, για τους οποίους επιβάλλεται να διασφαλιστεί ότι θα έχουν αξιοπρεπή ωφελήματα και συντάξεις», υπογραμμίζει η ανακοίνωση.
