Απέφυγαν τα «σκάγια» οι κυνηγοί: «Κυνήγι» ευθυνών για το «ψήσιμο στον αυτοκινητόδρομο»

Έντονη πολιτική αντιπαράθεση έχει προκαλέσει η απόφαση να μη διερευνηθούν περαιτέρω ποινικά αδικήματα για τη διαμαρτυρία των κυνηγών που έκλεισε τον αυτοκινητόδρομο Λεμεσού– Λευκωσίας στις 23 Μαρτίου 2025. Το φιάσκο με τις φουκούδες προκάλεσε χάος στην κυκλοφορία, ταλαιπωρία σε χιλιάδες πολίτες και άφησε πίσω του ερωτήματα για τη λειτουργία των θεσμών, τη στάση της Αστυνομίας και τον ρόλο της εκτελεστικής εξουσίας.

Έπειτα από ενάμιση μήνα αναμονής, η Επιτροπή Νομικών της Βουλής συνεδρίασε με την ελπίδα ότι θα παρουσιαστούν ξεκάθαρες απαντήσεις και ευρήματα για το πώς διαχειρίστηκαν οι Αρχές την εκδήλωση. Ωστόσο, διά στόματος του Αρχηγού της Αστυνομίας, Θεμιστού Αρναούτη, άκουσαν πως ο Γενικός Εισαγγελίας Γιώργος Σαββίδης αποφάσισε ότι δεν μπορούν να στοιχειοθετηθούν αδικήματα. Ακολούθησε «χαρτοπόλεμος», με τον Γενικό Εισαγγελέα να αποδίδει την αδυναμία άσκησης ποινικών διώξεων στις ενέργειες και παραλείψεις της Αστυνομίας, και την Αστυνομία να υπερασπίζεται τη στάση της, καλώντας σε αλλαγές στη νομοθεσία.

«Οι χειρισμοί και η ανοχή της Αστυνομίας...»

Η απόδοση της ευθύνης για μη διερεύνηση πιθανών αδικημάτων προκάλεσε την οργή του Γιώργου Σαββίδη, ο οποίος εξέδωσε ανακοίνωση, με την οποία «αδειάζει» την ηγεσία της Αστυνομίας σε σχέση με τους χειρισμούς της.

Όπως εξήγησε, δεν προκύπτει οποιοδήποτε περιθώριο για περαιτέρω ποινική διερεύνηση ή δίωξη σε βάρος των συμμετεχόντων στη διαμαρτυρία των κυνηγών, καθώς οι χειρισμοί της Αστυνομίας, το γεγονός ότι η ίδια απέκοψε την οδική κυκλοφορία στο συγκεκριμένο μέρος του αυτοκινητόδρομου, καθώς και η ανοχή που επέδειξε στα όσα απαράδεκτα διαδραματίστηκαν στον χώρο, δεν άφηναν οποιοδήποτε περιθώριο προώθησης περαιτέρω ποινικής διερεύνησης ή ποινικής δίωξης. Ο Γενικός Εισαγγελέας υπογράμμισε επίσης ότι τυχόν πειθαρχικές διαδικασίες κατά μελών της Αστυνομίας δεν εμπίπτουν στη δική του αρμοδιότητα.

Ακολούθησε η ανακοίνωση της Αστυνομίας, με την οποία υπεραμύνθηκε των χειρισμών της. Όπως αναφέρεται, ο Αρχηγός εξήγησε στα μέλη της Επιτροπής τον τρόπο με τον οποίο τα μέλη της Δύναμης χειρίστηκαν την «απαράδεκτη και ανεπιθύμητη» εξέλιξη της διαμαρτυρίας, επιδιώκοντας να αποτρέψουν οποιαδήποτε δυσάρεστη κατάληξη. Τονίζεται πως οι ενέργειες της Αστυνομίας στόχευαν στη διατήρηση της δημόσιας ασφάλειας και τάξης, εντός των πλαισίων της ισχύουσας νομοθεσίας.

Σε σχέση με τους χειρισμούς της στην υπόθεση και το ενδεχόμενο διάπραξης ποινικών αδικημάτων, η Αστυνομία δηλώνει ότι παραμένει στη διάθεση της Νομικής Υπηρεσίας για επαναξιολόγηση του φακέλου και των μαρτυρικών στοιχείων, αν αυτό κριθεί αναγκαίο. Καταληκτικά, διαβεβαιώνεται ότι οι ενέργειες της Αστυνομίας διέπονται πάντα από σεβασμό στο κράτος δικαίου και τα δικαιώματα των πολιτών.

Μέρος στον «χαρτοπόλεμο» πήρε και το ΑΚΕΛ, το οποίο εξέδωσε ανακοίνωση καλώντας τον Υπουργό Δικαιοσύνης να παραιτηθεί. Το ΑΚΕΛ σημειώνει ότι «στις συσσωρευμένες αποτυχίες του κ. Χαρτσιώτη προστίθεται πλέον η ενσυνείδητη προσπάθειά του να παραπλανήσει τη Βουλή και την κοινωνία». Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης απάντησε εκ μέρους του κ. Χαρτσιώτη, αναφέροντας ότι είναι η έκτη ή η έβδομη φορά που το ΑΚΕΛ καλεί τον Υπουργό Δικαιοσύνης να παραιτηθεί. «Αντιλαμβάνομαι, και δεν είναι μόνο προς το ΑΚΕΛ αυτό, ότι έχει ξεκινήσει η προεκλογική εκστρατεία. Εμείς, ως εκτελεστική εξουσία, δεν εμπλεκόμαστε στις βουλευτικές εκλογές και στην προεκλογική εκστρατεία. Μπορούν καθημερινά να ασκούν κριτική, εμείς δεν θα εμπλακούμε στην προεκλογική εκστρατεία», ξεκαθάρισε ο Πρόεδρος.

Νομοθετικό κενό στις διαδηλώσεις - Έκκληση προς τη Βουλή

Εκτός από το γεγονός ότι από την ποινική και διοικητική έρευνα που διατάχθηκε, δεν προκύπτει πειθαρχικό ή ποινικό αδίκημα, ο Υπουργός Δικαιοσύνης επανέλαβε την ανάγκη κάλυψης του υφιστάμενου νομοθετικού κενού μέσω του νέου νομοσχεδίου για ρύθμιση διαδηλώσεων και παρελάσεων. Ο κ. Χαρτσιώτης υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει θεσμοθετημένο καθεστώς για τις δημόσιες συναθροίσεις, καθιστώντας δύσκολη την απόδοση ευθυνών όταν δεν συντρέχουν άλλες παραβάσεις.

Ο Υπουργός κάλεσε τη Βουλή να εγκρίνει το προτεινόμενο νομοσχέδιο που κατοχυρώνει διαδικασίες για την ειρηνική άσκηση του δικαιώματος του συνέρχεσθαι, επισημαίνοντας ότι οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται από τον ίδιο σε επιχειρησιακό επίπεδο.

Επιπλέον, ο Αρχηγός της Αστυνομίας, παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, ανέφερε ότι τα μέλη της Δύναμης παρείχαν αστυνομική προστασία στους διαδηλωτές και παρακολουθούσαν την κινητοποίηση 146 αστυνομικοί, χαρακτηρίζοντας την εκδήλωση ως «υψηλού κινδύνου». Σημείωσε ότι ο Βοηθός Αστυνομικός Διευθυντής Λάρνακας προσπάθησε να αποτρέψει την κινητοποίηση επικοινωνώντας επανειλημμένα με τον Πρόεδρο του Κινήματος Κυνηγών, ο οποίος φέρεται να είπε ότι δεν μπορούσε να ακυρώσει την εκδήλωση και προειδοποίησε για δυναμικά μέτρα αν δεν γινόταν δεκτά τα αιτήματά τους.

Είπε ακόμη ότι δεν παρατηρήθηκαν σοβαρές αντικοινωνικές συμπεριφορές, εκτός από το άναμμα δύο φουκούδων, οι οποίες απομακρύνθηκαν άμεσα. Γι’ αυτόν τον λόγο αποφασίστηκε να μην προχωρήσει σε περαιτέρω διερεύνηση.

Σύμφωνα με την Αστυνομία, το κλείσιμο του αυτοκινητόδρομου διήρκεσε από τις 11:44 μέχρι τις 14:05 και επηρέασε και τις δύο κατευθύνσεις, αν και για μεγάλο μέρος του χρόνου το οδόστρωμα ήταν ελεύθερο. Σε αυτό το διάστημα, και οι δύο κατευθύνσεις του αυτοκινητόδρομου «έμειναν καθαρές και πέρασαν τρία ασθενοφόρα και ιδιωτικά οχήματα και η Πρόεδρος της Βουλής», είπε, ενώ ανέφερε ότι συνολικά συγκεντρώθηκαν στο σημείο 700 οχήματα και 2000 άτομα.

Όσον αφορά το κόστος τη επιχείρησης, ο Αρχηγός της Αστυνομίας απάντησε ότι δεν υπάρχει κοστολόγιο για τέτοιου είδους εκδηλώσεις, καθώς εμπίπτουν στην κατηγορία των συγκεντρώσεων δημόσιας τάξης. Υπενθύμισε, επίσης, ότι η μόνη ισχύουσα νομοθεσία είναι ο ανενεργός αποικιακός νόμος του 1958.

«Ο Υπουργός είχε παρακαμφθεί»

Οι βουλευτές του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού και Ανδρέας Πασιουρτίδης, άσκησαν έντονη κριτική για την έλλειψη αντίδρασης από πλευράς Υπουργείου. Ο κ. Πασιουρτίδης διερωτήθηκε γιατί δεν υπήρξε πολιτική παρέμβαση για ν’ αποτραπεί η διαμαρτυρία, ενώ ο κ. Δαμιανού ανέφερε ότι «ο Υπουργός είχε παρακαμφθεί και το θέμα το διαχειρίστηκε ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας».

Τρία ποινικά αδικήματα

Σημαντικές αλλαγές στον τρόπο διεξαγωγής των δημόσιων συγκεντρώσεων φέρνει το προτεινόμενο νομοσχέδιο που τέθηκε ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, το οποίο επιχειρεί να ρυθμίσει ένα ζήτημα που συχνά προκαλεί εντάσεις.

Ο κ. Χαρτσιώτης υπογράμμισε ότι η σύνταξη του νομοσχεδίου έγινε «παράγραφο προς παράγραφο» βάσει αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, επιδιώκοντας την καλλιέργεια κουλτούρας συνεργασίας και την ισορροπία ανάμεσα στο δικαίωμα του συνέρχεσθαι και στην προστασία της κοινωνικής ομαλότητας.

Σύμφωνα με τον Υπουργό, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει τις εξής ποινικές πρόνοιες:

- Χρήση ή υποκίνηση σε βία: Όταν άτομο ενθαρρύνει ή διαπράττει πράξεις βίας με στόχο να αλλοιωθεί ο ειρηνικός χαρακτήρας της συγκέντρωσης.

- Άρνηση αναγνώρισης: Σε περίπτωση που κάποιος, εν μέσω εύλογης υποψίας για επικείμενη βία, αρνείται να αφαιρέσει αντικείμενο που καλύπτει τα χαρακτηριστικά του.

- Παραβίαση μετά από διάλυση: Όταν πρόσωπο, μετά από επίσημη απόφαση διάλυσης συγκέντρωσης, συνεχίζει να καλύπτει τα χαρακτηριστικά του με τρόπο που καθιστά αδύνατη την αναγνώριση.

Υποχρέωση ενημέρωσης και όχι αδειοδότησης

Ο κ. Χαρτσιώτης ξεκαθάρισε ότι το νομοσχέδιο δεν προϋποθέτει έγκριση ή αδειοδότηση για τη διεξαγωγή συγκέντρωσης. Ωστόσο, θεσμοθετείται υποχρέωση ενημέρωσης της τοπικής Αρχής, η οποία, σε συνεργασία με την Αστυνομία, θα φροντίζει για την ειρηνική διεξαγωγή της εκδήλωσης. Σημειώνεται ότι ο Αρχηγός Αστυνομίας δύναται να επιβάλει περιορισμούς μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, κατόπιν διαβούλευσης με τον οργανωτή και την τοπική Αρχή. Οι περιορισμοί ενδέχεται να αφορούν τον χρόνο ή τη διαδρομή της διαδήλωσης, την κατάληψη τμήματος του οδοστρώματος, την πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες ή χώρους.

Η διάλυση συγκέντρωσης επιτρέπεται μόνον όταν παύει να είναι ειρηνική ή παραβιάζει τους περιορισμούς, ενώ περιγράφεται διπλή διαδικασία προειδοποίησης πριν από οποιαδήποτε παρέμβαση.

Επιπλέον, το νομοσχέδιο προβλέπει τη δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας της Αστυνομίας, μέσω της οποίας θα αναρτώνται πληροφορίες για προγραμματισμένες συγκεντρώσεις, κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και συναφή ζητήματα. Αναφορικά με την αναφορά σε κατώτατο αριθμό συμμετεχόντων (20 άτομα), ο Υπουργός υπογράμμισε ότι πρόκειται για ενδεικτικό αριθμό, ο οποίος παραμένει υπό διαπραγμάτευση.

Στήριξη και παρατηρήσεις από αστυνομικούς

Ο Κυριάκος Χαραλάμπους, εκ μέρους του Συνδέσμου Αστυνομίας Κύπρου, χαρακτήρισε το νομοσχέδιο ως θετικό βήμα, σημειώνοντας ότι ενισχύει το κράτος δικαίου και την ασφάλεια, χωρίς να περιορίζει τη δημοκρατία.

Από πλευράς του, ο Νίκος Λοϊζίδης, εκπροσωπώντας τη συντεχνία «Ισότητα», εισηγήθηκε την επέκταση του νομοσχεδίου και σε συναθροίσεις, επικαλούμενος πρόσφατα περιστατικά με κουκουλοφόρους.