Εφοριακό Συμβούλιο – Μια διαδραστική φορολογική διαδικασία

Στην Κύπρο, το Εφοριακό Συμβούλιο (Εφ.Συ.) αποτελεί το ανώτερο διοικητικό όργανο για την εκδίκαση προσφυγών σε φορολογικές διαφορές μεταξύ φορολογουμένων και της φορολογικής Αρχής. Είναι ανεξάρτητη Αρχή και λογοδοτεί απευθείας στην Προεδρία της Δημοκρατίας, διασφαλίζοντας τη διαφάνεια και την αμεροληψία στη λειτουργία του. Όταν οι φορολογούμενοι αμφισβητούν τις αποφάσεις του Τμήματος Φορολογίας, έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν ιεραρχική προσφυγή στο Εφ.Συ., το οποίο εξετάζει την υπόθεση σε δεύτερο βαθμό.

Η διαδικασία της ιεραρχικής προσφυγής είναι ουσιώδης για την προστασία των δικαιωμάτων των φορολογουμένων, καθώς παρέχει τη δυνατότητα για αναθεώρηση και επανεκτίμηση των φορολογικών αποφάσεων, όταν θεωρείται ότι έχουν γίνει λάθη ή αδικίες. Παράλληλα, η διαδικασία είναι ουσιώδης και για το διοικούμενο Τμήμα Φορολογίας εφόσον μπορεί να επιβεβαιώσει την ορθότητα της επιβληθείσας φορολογίας.

Η προσφυγή στο Εφ.Συ. μπορεί να υποβληθεί από οποιονδήποτε φορολογούμενο που αμφισβητεί την απόφαση ή την πράξη της φορολογικής Αρχής. Το Εφ.Συ. τυγχάνει ευρείας εμπιστοσύνης από ένα ευρύ φάσμα πολιτών και εταιρειών, από απλούς φορολογούμενους και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέχρι και τους μεγαλύτερους οικονομικούς οργανισμούς με έδρα την Κυπριακή Δημοκρατία. Συνήθως, πρόκειται για διαφορές που σχετίζονται με τη φορολόγηση εισοδήματος, ΦΠΑ, περιουσιακών στοιχείων, ή άλλων φορολογικών θεμάτων.

Η προθεσμία για την υποβολή της προσφυγής είναι αυστηρή. Ο φορολογούμενος έχει 45 ημέρες από την κοινοποίηση της απόφασης της φορολογικής Αρχής για να υποβάλει την προσφυγή του στο Εφ.Συ. Εάν αυτή η προθεσμία παρέλθει, ο φορολογούμενος χάνει το δικαίωμα προσφυγής, εκτός εάν υπάρξει ειδική αποδοχή για παράταση από το Συμβούλιο.

Για να κατατεθεί η προσφυγή, ο φορολογούμενος πρέπει να υποβάλει την έντυπη ή ηλεκτρονική αίτηση, η οποία περιλαμβάνει τα εξής:

• Αίτηση προσφυγής με αναλυτική περιγραφή της διαφοράς και των αιτίων για την αμφισβήτηση της απόφασης.
• Αντίγραφο της απόφασης ή πράξης που προσβάλλεται.
• Συμπληρωματικά έγγραφα ή αποδείξεις που στηρίζουν την προσφυγή, όπως εκθέσεις, πιστοποιητικά, ή άλλες σχετικές πληροφορίες.
• Να είναι διευθετημένη πιθανή σχετική μη αμφισβητούμενη φορολογία.

Μόλις υποβληθεί η προσφυγή, το Εφ.Συ. εξετάζει τα στοιχεία της υπόθεσης. Η διαδικασία περιλαμβάνει τα εξής βήματα:

• Ανασκόπηση των Εγγράφων: Το Εφ.Συ. εξετάζει τα έγγραφα που έχουν κατατεθεί από τον φορολογούμενο και τη φορολογική Αρχή.
• Συζήτηση της Υπόθεσης: Πραγματοποιείται ακρόαση, κατά την οποία ο φορολογούμενος και η φορολογική Αρχή μπορούν να παρουσιάσουν τα επιχειρήματά τους.
• Αποφάσεις:

Το Εφ.Συ. εκδίδει την απόφασή του εντός ενός έτους και εφόσον έχει εξετάσει όλα τα στοιχεία και τις θέσεις των δύο πλευρών. Η απόφαση είναι δεσμευτική για το διοικούμενο Τμήμα Φορολογίας, ενώ ο φορολογούμενος μπορεί να την προσβάλει μόνο με Δικαστική Διοικητική Προσφυγή.

Συνεπώς η έκβαση μπορεί να έχει ως εξής:

• Ευνοϊκή για τον φορολογούμενο, όπου η απόφαση της φορολογικής Αρχής ανατρέπεται.
• Αντίθετη προς τον φορολογούμενο, όπου η απόφαση της φορολογικής Αρχής παραμένει σε ισχύ ή ενισχύεται ή παραπέμπεται πίσω στο Τμήμα Φορολογίας για επιπρόσθετες βελτιώσεις.

Εάν κάποιος από τους ενδιαφερόμενους δεν συμφωνεί με την απόφαση του Εφ.Συ., έχει το δικαίωμα να προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου. Η προσφυγή αυτή πρέπει να γίνει εντός 75 ημερών από την έκδοση της απόφασης του Εφ.Συ.

Η διαδικασία της ιεραρχικής προσφυγής στο Εφ.Συ. αποτελεί έναν σημαντικό μηχανισμό για την αναθεώρηση φορολογικών αποφάσεων στην Κύπρο. Εξασφαλίζει τη διαφάνεια και την αμεροληψία στις φορολογικές διαδικασίες, δίνοντας στους φορολογούμενους τη δυνατότητα να αμφισβητήσουν τις αποφάσεις και να ζητήσουν τη διορθώσή τους, αν θεωρούν ότι δεν είναι ορθές. Παράλληλα, η διαδικασία αυτή εξασφαλίζει ότι οι φορολογούμενοι μπορούν να ακολουθήσουν μια νομική οδό για την επίλυση των διαφορών τους, αποφεύγοντας τη διάχυση της αδικίας.

Με το Εφ,Συ. να έχει ήδη στη διάθεσή του τη δυνατότητα της διαδραστικής ακροαματικής διαδικασίας που παρέχει στον φορολογούμενο την εξέταση τόσο της νομιμότητας της φορολογίας αλλά και τον επί της ουσίας έλεγχο της απόφασης του Τμήματος Φορολογίας μπορεί να γίνει ένας ακόμη πιο αξιόπιστος κόμβος επίλυσης διαφορών ελκυστικός προς το επιχειρείν ακόμα και σε ξένους επενδυτές που επιλέγουν έναντι άλλων την Κύπρο για το αναγνωρισμένο φορολογικό της σύστημα.

Κάποιες βελτιώσεις μπορούν να είναι:

- Η συντόμευση της διαδικασίας στους 6 μήνες, ώστε να κλείνουν πολύ πιο σύντομα σημαντικά φορολογικά θέματα.

- Θεσμοθέτηση αυστηρότερων προθεσμιών και δικονομίας για καταχώρηση των απαραίτητων εγγράφων από τους διαδίκους.

- Θεσμοθέτηση διαδικασίας στην αγγλική γλώσσα για συμμετοχή ξένων φορολογουμένων, στελεχών και αντιπροσώπων τους.

- Ρυθμίσεις για περαιτέρω ανεξαρτησία του Θεσμού και αποφυγή σύγκρουσης συμφέροντος .

Το Εφοριακό Συμβούλιο έχει όλα τα εχέγγυα με σωστή στελέχωση και μικρές αναβαθμίσεις να ενισχύσει ακόμα περισσότερο την αξία της φορολογικής δικαιοσύνης στη χώρα μας.