Η Άγκυρα στήνει «πενταμερή Ιουλίου» με φόντο τα δύο κράτη

Η τουρκική πλευρά διαρρέει μέσω φιλοκυβερνητικών ΜΜΕ την προετοιμασία νέας πενταμερούς για το Κυπριακό τον Ιούλιο, κρατώντας σταθερά τη ρητορική περί «δύο κρατών» και πιέζοντας για διεθνή αναγνώριση του ψευδοκράτους. Οι προσεκτικά συντονισμένες διαρροές αναδύουν επιδίωξη υποβάθμισης της ομοσπονδιακής προοπτικής και ταυτόχρονα ενοχοποίησης τρίτων, ιδίως της Ε.Ε., για «μονομερή στήριξη» των Ελληνοκυπρίων.

Συντονισμένα δημοσιεύματα σε Χουριέτ και Daily Sabah

Οι πρώτες αναφορές ήρθαν από τη μετριοπαθή «Χουριέτ» και τη σκληρά φιλοκυβερνητική «Ντέιλι Σαμπάχ». Σύμφωνα με αυτές, «όπως γνωστοποιήθηκε, ο ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν, ο πρόεδρος της ΤΔΒΚ Ερσίν Τατάρ και ο Ε/Κ ηγέτης Χριστοδουλίδης θα συναντηθούν τον Ιούλιο. Στη συνάντηση αναμένεται να συμμετάσχουν επίσης και ο Έλληνας ΥΠΕΞ και ένας υπουργός από το Ηνωμένο Βασίλειο. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης θα εξεταστούν λεπτομερώς οι τομείς συνεργασίας».

Η συνάντηση –όπως μεταδίδεται– θα πραγματοποιηθεί υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και θα αποτελέσει συνέχεια της άτυπης σύσκεψης του Μαρτίου. Η θεματολογία περιλαμβάνει τεχνικής φύσεως ζητήματα, όπως νέες πύλες διέλευσης, αποναρκοθέτηση, ενεργειακή συνεργασία και σύσταση επιτροπών.

Όμως, οι ίδιες οι «πηγές» ξεκαθαρίζουν τη στρατηγική στόχευση:

«Η Τουρκία αναμένει από τα τρίτα μέρη, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ, να αφήσουν στην άκρη την στήριξη των Ελληνοκυπρίων με το πρόσχημα της αλληλεγγύης και να στηρίξουν τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ».

Σκληρή επανάληψη της τουρκικής θέσης: η «ομοσπονδία» έχει τελειώσει

Η «Ντέιλι Σαμπάχ» προβάλλει εκτενέστερα το τουρκικό αφήγημα, εστιάζοντας στη συνάντηση του Μαρτίου στη Γενεύη και αναδεικνύοντας ως βασικό σημείο ότι το ομοσπονδιακό μοντέλο «για πρώτη φορά δεν συζητήθηκε».

«Οι πηγές ανέφεραν ότι μια νέα καμπή στις παρατεταμένες συνομιλίες μπορεί να σημειωθεί σύντομα, επισημαίνοντας το γεγονός ότι το επί μακρόν συζητούμενο ομοσπονδιακό μοντέλο για πρώτη φορά δεν ετέθη στη συνάντηση της Γενεύης».

Παράλληλα, προβάλλεται η ρητή εγκατάλειψη της ομοσπονδίας από την πλευρά Τατάρ.

«Οι πηγές του Υπουργείου Εξωτερικών υπογράμμισαν ότι ο Τατάρ ανακοίνωσε σαφώς πως έπαψε να υποστηρίζει το μοντέλο της δικοινοτικής ομοσπονδίας σε προηγούμενη συνάντηση υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, το 2021, και παρουσίασε ένα νέο όραμα για λύση δύο κρατών. Η Τουρκική Δημοκρατία υπήρξε σταθερός υποστηρικτής αυτού του οράματος, καθώς η Άγκυρα προσπαθεί να βοηθήσει την ΤΔΒΚ να αποκτήσει διεθνή αναγνώριση όπως η Ελληνοκυπριακή διοίκηση».

Στόχος η αποδοχή ισότιμου καθεστώτος του ψευδοκράτους

Η στρατηγική δεν είναι απλώς ρητορική. Οι πηγές μιλούν με όρους πολιτικής και νομικής κατοχύρωσης της «κυριαρχικής ισότητας».

«Οι πηγές αναφέρουν ότι το άνοιγμα του δρόμου για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού μπορεί να καταστεί εφικτό με την παραχώρηση του εγγενούς δικαιώματός τους στους Τουρκοκύπριους: κυριαρχικής ισότητας και ισότιμου διεθνούς καθεστώτος».

Παράλληλα, διατυπώνεται η τουρκική εκδοχή του αδιεξόδου.

«Οι πηγές επισήμαναν επίσης ότι ήταν η αποφασιστικότητα της Τουρκίας να μην κάνει παραχωρήσεις που οδήγησε τις συνομιλίες σε αυτό το σημείο και πως το αδιέξοδο οφείλεται στην απροθυμία της ελληνοκυπριακής πλευράς να μοιραστεί με τους Τουρκοκύπριους τους οικονομικούς και πολιτικούς πόρους στο νησί».

Τεχνικές επιτροπές και κοινές δράσεις στη νεκρή ζώνη

Στην ίδια γραμμή, τα δημοσιεύματα προβάλλουν και ένα πλέγμα συνεργατικών δράσεων, με στόχο τη δημιουργία θετικής ατζέντας.

«Οι ηγέτες συμφώνησαν, μεταξύ άλλων, στο άνοιγμα νέων σημείων διέλευσης στο διαιρεμένο νησί, στην αποναρκοθέτηση, στη σύσταση κοινής τεχνικής επιτροπής για την παραγωγή ηλιακής ενέργειας στη νεκρή ζώνη. Η επόμενη συνάντηση θα επικεντρωθεί στις εξελίξεις σε αυτούς τους τομείς. Πηγές ανέφεραν ότι ο επικεφαλής του ΟΗΕ μπορεί να διορίσει Προσωπικό Απεσταλμένο για να επιβλέπει αυτές τις εξελίξεις».

Τουρκιγέ: «Η ομοσπονδία έχει εξαλειφθεί – η τουρκική θέση είναι ο μόνος δρόμος»

Η κορύφωση της προπαγάνδας καταγράφεται στην «Τουρκιγέ», η οποία κυκλοφόρησε με πρωτοσέλιδο: «Το ενδεχόμενο μιας ομοσπονδίας στο νησί έχει εξαλειφθεί. Η θέση της Άγκυρας για λύση ‘δύο κρατών’ καθίσταται κυρίαρχη».

Με έντονο εθνικιστικό τόνο, η εφημερίδα παρουσιάζει τις εξελίξεις ως «δικαίωση» της τουρκικής θέσης, διαμηνύοντας πως η επόμενη φάση θα βασιστεί σε μια διπλωματική σταθερά που η Άγκυρα έχει ήδη ορίσει μονομερώς: τη διχοτόμηση.

Πίσω από τα τεχνικά σενάρια συνεργασίας και την επίκληση ανθρωπιστικών βημάτων, διαφαίνεται μια ευθεία τουρκική στρατηγική: η αμφισβήτηση της ομοσπονδίας και η εμπέδωση της «λύσης δύο κρατών» ως νέας κανονικότητας.

Της Μαρίας Ζαχαράκη