Απλησίαστες οι τιμές για φοιτητική στέγη - Η χαρτογράφηση ενοικίων σε Κύπρο και Ελλάδα
Η στέγαση στη Λεμεσό έχει μετατραπεί σε πολυτέλεια

Απλησίαστες είναι οι τιμές των ενοικίων στην Κύπρο, την ώρα που τα διαθέσιμα διαμερίσματα μειώνονται συνεχώς. Παράλληλα, μεγάλες αυξήσεις καταγράφουν και οι τιμές στις «φοιτητουπόλεις» της Ελλάδας.
Οι συνεχώς αυξανόμενες τιμές των ενοικίων ωθούν ολοένα και περισσότερους φοιτητές να σκέφτονται τη συγκατοίκηση, γι’ αυτό και η «Σ» θα επιχειρήσει να χαρτογραφήσει τα ενοίκια διαμερισμάτων κάθε μεγέθους.
Σύμφωνα με στοιχεία από το εργαλείο ανάλυσης ακινήτων Landbank Analytics, τον Ιούλιο καταγράφηκαν 1.390 διαθέσιμα διαμερίσματα παγκυπρίως, έναντι 3.257 τον Ιανουάριο. Η ενοικίασης ακινήτων στην Κύπρο διαμορφώνεται βάσει τοπικών παραγόντων, του μεγέθους των διαμερισμάτων και της ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, με έντονες αποκλίσεις ανάμεσα στις επαρχίες τόσο σε όγκο όσο και σε τιμές.
Η Λεμεσός καταγράφει τη μεγαλύτερη προσφορά, με πάνω από χίλια διαθέσιμα διαμερίσματα. Ακολουθεί η Λευκωσία με 191, η Λάρνακα με 128 και η Πάφος με 54. Η ελεύθερη Αμμόχωστος έχει τη χαμηλότερη διαθεσιμότητα, με μόλις 4 διαμερίσματα. Όσον αφορά το ύψος των ενοικίων, η Λεμεσός είναι μακράν η ακριβότερη πόλη, με το μέσο μηνιαίο μίσθωμα να ανέρχεται στα €3.057. Αντίθετα, πιο «προσιτές» είναι η Πάφος με €1.492, η Λευκωσία με €1.371 και η Λάρνακα με €1.277.
Στη Λευκωσία παρατηρείται ισορροπημένη κατανομή στην προσφορά, με τα περισσότερα διαμερίσματα να είναι δύο υπνοδωματίων (90) και τριών υπνοδωματίων (63). Τα μονάρια ανέρχονται σε 30, ενώ τα διαμερίσματα τεσσάρων υπνοδωματίων είναι μόλις 8. Οι τιμές κυμαίνονται από €1.070 για διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου, €1.150 για δύο υπνοδωματίων, €1.823 για τριών και €1.433 για τεσσάρων υπνοδωματίων. Η αυξημένη τιμή για τα τριάρια ενδέχεται να οφείλεται στην υψηλή ζήτηση από φοιτητές και οικογένειες που αναζητούν συγκατοίκηση.
Η Λεμεσός εμφανίζεται ως η «πολυτελής» αγορά ακινήτων της Κύπρου, όχι μόνο λόγω του μεγάλου όγκου προσφοράς αλλά και των ιδιαίτερα υψηλών ενοικίων. Από τα 1.013 διαμερίσματα, τα 502 είναι δύο υπνοδωματίων, τα 304 τριών, 166 είναι ενός υπνοδωματίου, ενώ υπάρχουν επίσης 33 τεσσάρων και 6 πέντε υπνοδωματίων. Οι μέσες τιμές κυμαίνονται από €1.651 για μονάρια, €2.574 για δυάρια, €3.812 για τριάρια, €7.224 για τεσσάρια και €7.750 για διαμερίσματα με πέντε υπνοδωμάτια.
Στη Λάρνακα, η εικόνα είναι πιο περιορισμένη, καθώς κυριαρχούν τα δυάρια με 92 διαμερίσματα, ενώ υπάρχουν και 21 τριάρια και 15 μονάρια. Τα ενοίκια είναι από τα χαμηλότερα στην Κύπρο, με μέσο κόστος €989 για μονάρια, €1.274 για δυάρια και €1.498 για τριάρια.
Η Πάφος, όπως και η Λάρνακα, έχει τη μεγαλύτερη προσφορά σε διαμερίσματα δύο υπνοδωματίων. Συγκεκριμένα προσφέρονται 34 δυάρια, 11 μονάρια και 9 τριάρια. Οι τιμές είναι €1.245 για μονάρια, €1.441 για δυάρια και €1.983 για τριάρια, αποτυπώνοντας μια σταδιακή αύξηση ανάλογα με το μέγεθος του διαμερίσματος.
Πόσο κοστίζει το ενοίκιο σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη
Το κόστος ενοικίασης κατοικιών σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη είναι διαχρονικά σημαντικός παράγοντας για τους Κύπριους φοιτητές, καθώς οι πόλεις αυτές αποτελούν συχνούς προορισμούς, ιδιαίτερα για όσους αναζητούν προσιτές λύσεις στέγασης. Ωστόσο, και σε αυτές τις περιοχές παρατηρείται σημαντική άνοδος στις τιμές.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, οι διαθέσιμες κατοικίες με ενοίκιο έως 300 ευρώ τον μήνα είναι πλέον σχεδόν ανύπαρκτες, ειδικά στο κέντρο της Αθήνας και στον Πειραιά. Μάλιστα, σε αυτές τις περιοχές, περισσότερο από το 60% των διαθέσιμων κατοικιών κοστίζουν πάνω από 500 ευρώ μηνιαίως.
Στο κέντρο της Αθήνας, η κατάσταση είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς μόλις το 1% των διαθέσιμων κατοικιών έως 50 τετραγωνικά μέτρα και άνω του πρώτου ορόφου προσφέρονται με μίσθωμα έως 300 ευρώ, ποσοστό που έχει μειωθεί δραστικά τα τελευταία χρόνια. Στον Πειραιά, δεν υπάρχουν καθόλου διαθέσιμα φοιτητικά διαμερίσματα με μίσθωμα έως 300 ευρώ.
Στο κέντρο της Αθήνας, σχεδόν το 92,5% των μικρών διαμερισμάτων κοστίζουν πάνω από 400 ευρώ τον μήνα, ενώ εφτά στα δέκα διατίθενται σε τιμές άνω των 500 ευρώ, με ένα σημαντικό ποσοστό να ξεπερνά ακόμη και τα 700 ευρώ.
Όσα λίγα ακίνητα κοστίζουν κάτω από 300 ευρώ είναι συνήθως πολύ μικρά, έως 30 τετραγωνικά μέτρα, παλαιά και ακατάλληλα για φοιτητές που αναζητούν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης.
Η εικόνα στον Πειραιά δεν διαφέρει πολύ, αφού μόνο μία στις δέκα κατοικίες προσφέρεται μεταξύ 400 και 450 ευρώ. Η συντριπτική πλειοψηφία, περίπου το 66%, έχουν ενοίκιο πάνω από 500 ευρώ, δραματική αύξηση αν αναλογιστεί κανείς ότι μόλις δύο χρόνια πριν, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν κάτω από 12%.
Στη Θεσσαλονίκη, η κατάσταση είναι ελαφρώς καλύτερη, αλλά η γενική τάση ανόδου των ενοικίων συνεχίζεται. Στο κέντρο της πόλης, σχεδόν εφτά στα δέκα διαθέσιμα ακίνητα έως 50 τ.μ. έχουν ενοίκιο άνω των 400 ευρώ, ενώ σχεδόν τα μισά από αυτά κοστίζουν πάνω από 500 ευρώ. Ωστόσο, υπάρχει ακόμη περιορισμένη διαθεσιμότητα για ακίνητα με ενοίκιο έως 300 ευρώ. Πρόκειται κυρίως για γκαρσονιέρες 25-30 τ.μ., πολλές από τις οποίες έχουν ανακαινιστεί.
Συνεπώς, η αναζήτηση φοιτητικής στέγης στις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας έχει γίνει δύσκολη για όσους διαθέτουν περιορισμένο προϋπολογισμό. Οι χαμηλές τιμές είναι πια σπάνιες και οι περισσότερες διαθέσιμες κατοικίες διατίθενται σε επίπεδα που ξεπερνούν κατά πολύ τις οικονομικές δυνατότητες πολλών νέων.
Κόστος διαβίωσης των φοιτητών
Την ίδια ώρα, το κόστος ζωής για φοιτητές στην Κύπρο έχει αυξηθεί αισθητά τα τελευταία χρόνια, φτάνοντας πλέον τα 1.600 ευρώ τον μήνα κατά μέσο όρο, ποσό που ξεπερνά κατά πολύ τον κατώτατο μισθό της χώρας.
Τα δεδομένα αυτά προκύπτουν από πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, τα οποία καταδεικνύουν ότι η Κύπρος κατατάσσεται ανάμεσα στις πιο ακριβές χώρες για φοιτητική ζωή, κυρίως λόγω των υψηλών ενοικίων.
Αν και τα δίδακτρα στα δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια της Κύπρου δεν διαφέρουν σημαντικά από τις αντίστοιχες χρεώσεις σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, το κόστος διαβίωσης έχει αυξηθεί αισθητά. Μάλιστα, όπως προκύπτει από τη σύγκριση με προηγούμενα έτη, το 2021 το μέσο μηνιαίο κόστος ζωής για έναν φοιτητή ήταν περίπου 1.285 ευρώ.
Στην περίπτωση των δημόσιων πανεπιστημίων στην Κύπρο, οι προπτυχιακοί φοιτητές από την Κύπρο και άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν πληρώνουν δίδακτρα, αφού καλύπτονται από το κράτος. Ωστόσο, για μεταπτυχιακές σπουδές, το κόστος κυμαίνεται μεταξύ 5.125 και 10.250 ευρώ. Για σπουδαστές από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα δίδακτρα σε δημόσια πανεπιστήμια ανέρχονται περίπου σε 3.417 ευρώ τον χρόνο. Στον ιδιωτικό τομέα, οι σπουδές είναι σαφώς πιο ακριβές, καθώς τα προπτυχιακά προγράμματα κυμαίνονται από 5.000 έως 7.000 ευρώ τον χρόνο, με το συνολικό κόστος για ένα τετραετές πρόγραμμα να φτάνει τις 20.000 με 30.000 ευρώ.
Η υψηλή οικονομική επιβάρυνση οδηγεί πολλούς φοιτητές να αναζητούν λύσεις στο εξωτερικό, όπου η φοίτηση μπορεί να είναι πιο προσιτή. Όπως επισημάνθηκε και προηγουμένως, η Ελλάδα αποτελεί σταθερά δημοφιλή προορισμό για τους Κύπριους φοιτητές, όχι μόνο λόγω της κοινής γλώσσας αλλά και επειδή η φοίτηση στα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα είναι δωρεάν, αφού δεν υπάρχουν ακόμα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Το μέσο κόστος διαβίωσης για έναν φοιτητή στην Ελλάδα ανέρχεται περίπου σε 1.300 ευρώ μηνιαίως.
Στην Αγγλία, η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη μετά το Brexit. Οι φοιτητές από την ΕΕ δεν θεωρούνται πλέον ως «εγχώριοι» και επομένως υποχρεούνται να πληρώνουν πλήρη δίδακτρα. Για ένα προπτυχιακό πρόγραμμα, το κόστος ανέρχεται από 10.742 έως 11.377 ευρώ τον χρόνο, ενώ για ένα μεταπτυχιακό ο μέσος όρος είναι περίπου 5.051 ευρώ. Όσον αφορά τη διαβίωση, το κόστος «αγγίζει» περίπου τα 1.500 ευρώ μηνιαίως, αλλά σε πόλεις όπως το Λονδίνο μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 1.800 ευρώ.
Συνολικά, τα στοιχεία δείχνουν ότι η φοιτητική ζωή στην Κύπρο κοστίζει περισσότερο σε σύγκριση με αρκετές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, γεγονός που ενισχύει τη σκέψη για σπουδές στο εξωτερικό, παρά τις διευκολύνσεις που προσφέρει η τοπική τριτοβάθμια εκπαίδ