ΗΠΑ–Βενεζουέλα: Στα πρόθυρα σύγκρουσης; – Τι κρύβεται πίσω από την κόντρα Τραμπ–Μαδούρο

Ενώ το βλέμμα της διεθνούς κοινότητας είναι στραμμένο σε Ουκρανίας και Γαζα, η πολιτικο-στρατιωτική ένατση στην Λατινική Αμερική ανεβαίνει επικίνδυνα.  Τις τελευταίες μέρες παρατηρούνται σημαντικές εντάσεις και στρατιωτικές κινήσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Βενεζουέλας, που απειλούν να κλιμακώσουν ακόμη περισσότερο την ήδη τεταμένη διπλωματική κατάσταση μεταξύ των δύο χωρών.

Η αφετηρία της νέας αυτής κρίσης είναι η απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να αυξήσουν σημαντικά τις κυρώσεις και την πίεση προς την κυβέρνηση του προέδρου της Βενεζουέλας Νικολά Μαδούρο. Συγκεκριμένα, οι ΗΠΑ διπλασίασαν το ποσό της αμοιβής για πληροφορίες που μπορεί να οδηγήσουν στη σύλληψή του, αυξάνοντάς το στα 50 εκατομμύρια δολάρια. Παράλληλα, το αμερικανικό ναυτικό έχει αναπτύξει τρία αντιτορπιλικά τύπου Aegis, συνοδευόμενα από περίπου 4.000 στρατιώτες και πεζοναύτες, στα ύδατα κοντά στη βενεζουελάνικη ακτή ως μέρος επιχείρησης κατά των ναρκωτικών, με στόχο να αντιμετωπίσει το φαινόμενο των καρτέλ ναρκωτικών που κατηγορούν οι ΗΠΑ το καθεστώς Μαδούρο ότι υποστηρίζει (καρτέλ των Ήλων).

Από την πλευρά του, ο Μαδούρο απάντησε με μέτρα που δείχνουν πρόθεση κλιμάκωσης, ανακοινώνοντας την ενεργοποίηση περισσότερων από τέσσερα εκατομμύρια μέλη της βενεζουελάνικης πολιτοφυλακής, που έχουν ιδρυθεί από τον Ούγκο Τσάβες και θεωρούνται φιλοκυβερνητικά ένοπλα σώματα. Ο Μαδούρο χαρακτήρισε τις αμερικανικές απειλές «παράλογες» και επιτέθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, τονίζοντας ότι δεν θα επιτραπεί καμία εξωτερική επέμβαση στο έδαφος της Βενεζουέλας. Χθες Πέμπτη κάλεσε την εθνοφυλακή, τους έφεδρους και «όλο τον λαό» να κινητοποιηθούν το σαββατοκύριακο, για να αντιμετωπιστούν οι «απειλές» της κυβέρνησης των ΗΠΑ.

Η ατμόσφαιρα θυμίζει μια στρατιωτική αντιπαράθεση με πολιτικές προεκτάσεις, όπου οι ΗΠΑ δηλώνουν αποφασισμένες να χρησιμοποιήσουν «κάθε στοιχείο της αμερικανικής ισχύος» για την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών από τη Βενεζουέλα, την ίδια ώρα που η βενεζουελάνικη κυβέρνηση επιμένει στην άμυνά της και κατηγορεί την Ουάσινγκτον για ανάμειξη σε εσωτερικά της θέματα και ανεπιθύμητη εξωτερική επέμβαση.

Αυτή η κρίση λαμβάνει χώρα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο συνεχών κυρώσεων και πολιτικού αποκλεισμού της κυβέρνησης Μαδούρο από τις ΗΠΑ, οι οποίες δεν αναγνωρίζουν πλέον την ηγεσία του ως νόμιμη μετά το αμφιλεγόμενο εκλογικό αποτέλεσμα του 2024. Η σχέση μεταξύ των δύο χωρών χαρακτηρίζεται από διακοπή διπλωματικών σχέσεων από το 2019 και συνεχή ένταση, ειδικά στον οικονομικό τομέα και τα ζητήματα ασφάλειας