Αναλύσεις

Βουλευτικές εκλογές με προεδρικό άρωμα: Ποιοι κερδίζουν και ποιοι φθείρονται

Οι επικείμενες βουλευτικές εκλογές του 2026 αναμένεται να διαμορφώσουν σε μεγάλο βαθμό το πολιτικό σκηνικό της Κύπρου για τα επόμενα χρόνια. Παρόλο που πρόκειται για κοινοβουλευτική εκλογική αναμέτρηση, η σημασία τους ξεπερνά την εκλογή των 56 βουλευτών. Τα αποτελέσματά τους ενδέχεται να επηρεάσουν άμεσα τις ισορροπίες εντός των κομμάτων, να προεξοφλήσουν εξελίξεις και να δώσουν κατευθύνσεις για την προεδρική εκλογή του 2028. Πίσω από τις προεκλογικές καμπάνιες και τις δηλώσεις στις κάμερες, διαδραματίζονται σημαντικές μάχες παρασκηνίου, με στόχο την πολιτική επιβίωση, επικράτηση και κυρίως, τον έλεγχο της επόμενης ημέρας.

25. ΚΡΙΣ ΑΝΝΙΤΑ.jpg

Η Αννίτα Δημητρίου, Πρόεδρος της Βουλής και επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΔΗΣΥ, βρίσκεται στο επίκεντρο αυτών των εξελίξεων. Σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις, σε περίπτωση που διεκδικήσει την Προεδρία της Δημοκρατίας, εμφανίζεται ως ιδιαίτερα ανταγωνιστική, με πιθανότητες να περάσει στον δεύτερο γύρο. Το γεγονός αυτό έχει ήδη προκαλέσει εντάσεις στο εσωτερικό του ΔΗΣΥ, καθώς φαίνεται πως η παρουσία της Αννίτας Δημητρίου απειλεί κατεστημένα συμφέροντα και μακροχρόνιες ισορροπίες εντός του κόμματος. Κάποιοι, εντός και εκτός ΔΗΣΥ, φαίνεται να βλέπουν την ενίσχυσή της όχι ως ευκαιρία αλλά ως απειλή, με αποτέλεσμα να τροφοδοτούνται κινήσεις που αποσκοπούν στην πολιτική της αποδυνάμωση.

Ο όρος «Πέμπτη Φάλαγγα» έχει χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει άτυπα δίκτυα ή ομάδες επιρροής που δρουν εντός του κόμματος με στόχο τη δημιουργία ρήγματος στην ενότητα, ενδεχομένως και την υπονόμευση της εκλογικής του δύναμης. Το ζητούμενο για αυτές τις δυνάμεις δεν είναι μόνο η μείωση των ποσοστών του ΔΗΣΥ, αλλά η αναχαίτιση της πολιτικής πορείας της Αννίτας Δημητρίου, ειδικά εάν αυτή αποκτήσει περαιτέρω θεσμικό και κομματικό έρεισμα μετά τις βουλευτικές. Η σύνδεση των αποτελεσμάτων των βουλευτικών με τη μάχη για το χρίσμα του ΔΗΣΥ στις προεδρικές είναι πλέον προφανής και ανοιχτά διατυπωμένη από πολλούς κύκλους.

25.8. ΚΡΙΣ 2.jpg

Παράλληλα, σημαντική επίδραση στον προεκλογικό διάλογο έχει και η εικόνα της κυβέρνησης του Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη. Οι πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές, αλλά και η γενικότερη αίσθηση αδυναμίας στη διαχείριση κρίσεων, έχουν πλήξει τη δημόσια εικόνα της κυβέρνησης. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν σημαντική πτώση στη δημοφιλία του Προέδρου, στοιχείο που δεν περνά απαρατήρητο από τα κομματικά επιτελεία. Το αποτέλεσμα των βουλευτικών θα λειτουργήσει, για πολλούς, και ως ανεπίσημο δημοψήφισμα για την κυβερνητική πολιτική. Αν το κυβερνητικό στρατόπεδο καταγράψει απώλειες, αυτό θα ερμηνευτεί ως απόρριψη της διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις μελλοντικές του πολιτικές κινήσεις και συμμαχίες.

Σε αυτό το σκηνικό, ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στην παρουσία του Οδυσσέα Μιχαηλίδη, πρώην Γενικού Ελεγκτή, ο οποίος έχει επιχειρήσει να κεφαλαιοποιήσει τη δημόσια εικόνα του περί ακεραιότητας και αδιάλλακτης στάσης έναντι της διαφθοράς. Οι παρεμβάσεις του είναι συχνά αιχμηρές και στοχευμένες, και έχουν απήχηση σε ένα κομμάτι της κοινωνίας που διψά για διαφάνεια. Ωστόσο, προβληματισμό προκαλεί το γεγονός ότι, μέχρι στιγμής, η πολιτική του ρητορική φαίνεται περιορισμένη σε αυτό το πεδίο, αποφεύγοντας ουσιαστικές τοποθετήσεις σε καίρια εθνικά ζητήματα, όπως το Κυπριακό ή οι σχέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η επιλεκτική αυτή προσέγγιση ενδέχεται να υποδηλώνει στρατηγική, αλλά δημιουργεί εύλογα ερωτήματα ως προς τη συνολική του πολιτική πρόταση. Οι πολίτες ενδεχομένως να επιβραβεύουν τη διαφάνεια, αλλά δύσκολα πείθονται χωρίς μια ολοκληρωμένη τοποθέτηση για όλα τα κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν τη χώρα. Παρά ταύτα, εάν τα ποσοστά που καταγράφει στις μετρήσεις αποδειχθούν ακριβή και διατηρηθούν στις βουλευτικές, δεν αποκλείεται να εξεταστεί σοβαρά ακόμη και η στήριξή του για θεσμικά αξιώματα, όπως η προεδρία της Βουλής. Το ενδεχόμενο αυτό, σε συνδυασμό με πιθανές στρατηγικές συνεργασίες, φέρνει το ΑΚΕΛ σε μια ιδιαιτέρως κρίσιμη φάση.

Το ΑΚΕΛ αναζητά εναγωνίως την επανασύνδεσή του με την κοινωνία, μετά από σειρά εκλογικών αποτυχιών και εσωτερικών αναταράξεων. Η στάση του στις βουλευτικές και οι συνεργασίες που θα επιλέξει ή θα αποκλείσει, θα καθορίσουν και τη στρατηγική του πορεία προς το 2028. Η στήριξη μιας ανεξάρτητης υποψηφιότητας όπως του Οδυσσέα Μιχαηλίδη, εάν τελικά προχωρήσει, ενδέχεται να είναι μια ένδειξη για στροφή σε ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες, μακριά από το στενό πλαίσιο του παραδοσιακού κομματικού ανταγωνισμού.

Οι βουλευτικές εκλογές του 2026 αναμένεται να είναι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες πολιτικές αναμετρήσεις των τελευταίων ετών. Το αποτέλεσμα δεν θα κριθεί μόνο από την κομματική ταυτότητα, αλλά από τις νέες δυναμικές που αναπτύσσονται μέσα στην κοινωνία: η ανάγκη για ειλικρίνεια, η επιθυμία για ανανέωση, η κόπωση από το πολιτικό κατεστημένο, αλλά και η αγωνία για σταθερότητα. Οι πολίτες καλούνται να επιλέξουν όχι μόνο ποιοι θα τους εκπροσωπήσουν στο Κοινοβούλιο, αλλά και ποιοι θα διαμορφώσουν το πλαίσιο στο οποίο θα διεξαχθούν οι μάχες του μέλλοντος – κυρίως η μάχη για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Το στοίχημα είναι μεγάλο και τα πολιτικά διλήμματα πολλαπλά. Το βράδυ των εκλογών, οι αριθμοί θα μιλήσουν, αλλά η ερμηνεία τους θα απασχολήσει για καιρό.