Η χαρτογράφηση των ρατσιστικών επιθέσεων στην Κύπρο: 462 περιστατικά - 613 θύματα σε 19 χρόνια

Από το 2005 μέχρι και το 2024, η Κύπρος κατέγραψε εκατοντάδες περιστατικά ρατσιστικής βίας και διακρίσεων, τα οποία σκιαγραφούν μιαν ανησυχητική εικόνα της κοινωνικής πραγματικότητας στο νησί. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Αστυνομίας, τα τελευταία 19 χρόνια σημειώθηκαν 462 ρατσιστικές υποθέσεις, με αυξομειώσεις που αντικατοπτρίζουν τόσο κοινωνικές όσο και πολιτικές συγκυρίες.

Το 2023 καταγράφηκε ο υψηλότερος αριθμός περιστατικών, με 57 υποθέσεις, ενώ και το 2024 οι καταγγελίες παρέμειναν ιδιαίτερα αυξημένες. Πίσω από τους αριθμούς βρίσκονται 613 θύματα και 719 κατηγορούμενοι, με τις περισσότερες επιθέσεις να στρέφονται κατά προσώπων αλλά και να εκδηλώνονται μέσω φραστικών επιθέσεων, απειλών και πράξεων μίσους. Η πλειοψηφία των θυμάτων και δραστών είναι Ελληνοκύπριοι, ενώ ως βασικά κίνητρα καταγράφονται η εθνικότητα, το χρώμα και ο σεξουαλικός προσανατολισμός.

Η ανάλυση 19 ετών

Μέσα από την ανάλυση των δεδομένων διαφαίνεται η αυξομείωση των ρατσιστικών επιθέσεων. Αναλυτικότερα, το 2005 είχαμε 2 περιστατικά, το 2006 ήταν 18, το 2007 ήταν 3, το 2008 καταγράφηκαν 6, το 2009 ήταν 8, το 2010 ανήλθαν σε 34, το 2011 μειώθηκαν σε 16, το 2012 ήταν 14, το 2013 μειώθηκαν σε 8, το 2014 και 2015 καταγράφηκαν 11 περιστατικά, το 2016 αυξήθηκαν σε 17, το 2017 είχαμε 27 υποθέσεις, το 2018 ήταν 30, ενώ το 2019 έφτασαν τις 40. Το 2020 οι υποθέσεις ήταν 41, το 2021 33, το 2022 32, ενώ το 2023 καταγράφηκε αριθμός ρεκόρ με 57 ρατσιστικά περιστατικά. Πέρσι οι υποθέσεις ήταν 54. Συνολικά, από το 2005 μέχρι το 2024 καταγράφηκαν στην Κύπρο 462 ρατσιστικές υποθέσεις.

Επιπλέον 190 υποθέσεις αρχειοθετήθηκαν ως απλές καταγραφές, ενώ οι 272 προχώρησαν ως ποινικές υποθέσεις. Άλλες 79 υποθέσεις κρίθηκαν ως ανεξιχνίαστες ή ανεπαρκείς. Τη δεδομένη στιγμή βρίσκονται υπό εξέταση 15 υποθέσεις, ενώ σε εκκρεμότητα βρίσκονται δύο υποθέσεις που καταγγέλθηκαν το 2017. Σημειώνεται ότι η Αστυνομία προέβη σε αυστηρή παρατήρηση σε ένα πρόσωπο, ενώ έδωσε και δύο γραπτές παρατηρήσεις σε δύο ανηλίκους.

Επιπρόσθετα, καταχωρήθηκαν στο Δικαστήριο 158 υποθέσεις. Υπό εκδίκαση τη δεδομένη στιγμή βρίσκονται 40 υποθέσεις, ενώ αναστάληκαν και διακόπηκαν 43 υποθέσεις. Επίσης αθωώθηκαν 8 κατηγορούμενοι, ενώ μία υπόθεση αποσύρθηκε λόγω μη επίδοσης της κλήσης. Συνολικά καταδικάστηκαν 81 πρόσωπα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι 136 περιστατικά σημειώθηκαν κατά προσώπου, 101 κατά περιουσίας και 359 περιστατικά αφορούσαν φραστικές επιθέσεις, πράξεις μίσους και απειλές.

613 θύματα με 719 δράστες

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Αστυνομίας, από το 2005 μέχρι με το 2024 κατήγγειλαν ρατσιστικό περιστατικό 613 πρόσωπα, με τους κατηγορούμενους να ανέρχονται σε 719.

Συγκεκριμένα, το 2005 οι παραπονούμενοι ήταν 6 με έναν κατηγορούμενο. Το 2006 οι παραπονούμενοι ανήλθαν σε 22 με 14 θύτες. Το 2007 οι παραπονούμενοι ήταν μόλις 3 με 4 θύτες, ενώ το 2008 έφτασαν τους 11 τα θύματα με 16 παραπονούμενους. Το 2009 ήταν 9 θύματα με 14 θύτες και το 2010 τα θύματα εκτοξεύθηκαν σε 58 με 46 θύτες. Επιπλέον, το 2011 τα θύματα μειώθηκαν σε 29 με 45 δράστες και το 2012 είχαμε 16 θύματα ρατσιστικών επιθέσεων με 32 δράστες.

Το 2013 καταγράφηκαν 11 παραπονούμενοι και 16 δράστες, ενώ το 2014 καταγράφηκαν 20 θύματα και 14 κατηγορούμενοι. Το 2015, 12 θύματα και 22 κατηγορούμενοι, το 2016, 18 παραπονούμενοι και 26 θύτες, το 2017, 36 θύματα και 42 κατηγορούμενοι. Το 2018 είχαμε 35 θύματα με 42 θύτες, ενώ το 2019 οι παραπονούμενοι ανήλθαν σε 53 και οι δράστες έφτασαν τους 63. Το 2020 είχαμε 50 θύματα ρατσιστικών επιθέσεων και 63 κατηγορούμενους, ενώ το 2021, 45 παραπονούμενους με 44 κατηγορούμενους. Το 2022 είχαμε 38 θύματα με 35 κατηγορούμενους, ενώ το 2023 καταγράφηκε εκτόξευση στον αριθμό των θυμάτων, καθώς έφτασαν τους 85 με 96 θύτες. Την περσινή χρονιά κατήγγειλαν ρατσιστικό περιστατικό 56 άνθρωποι, με τους θύτες να είναι 84.

Τα θύματα και οι δράστες την τελευταία δεκαετία

Έτος Θύματα Δράστες

2014 20 14

2015 12 22

2016 18 26

2017 36 42

2018 35 42

2019 53 63

2020 50 63

2021 45 44

2022 38 35

2023 85 96

2024 56 84

Σύνολο 448 531

Η καταγωγή παραπονουμένων και κατηγορουμένων

Μέσα από την ανάλυση των δεδομένων διαφαίνεται και η εθνικότητα των θυμάτων και των δραστών. Ειδικότερα, από τα 613 θύματα, οι 167 είναι Ελληνοκύπριοι. Ακολουθούν οι Τουρκοκύπριοι με 60 παραπονούμενους, 38 Σύροι, 36 αγνώστου εθνικότητας, 32 Ρουμάνοι και Έλληνες, 20 Βούλγαροι, 16 Βρετανοί και Ισραηλινοί. Ακόμη έχουν καταγγείλει ρατσιστικό περιστατικό 13 άτομα από το Καμερούν, 10 από το Μπανγκλαντές και το Πακιστάν. Επίσης 18 αστυνομικοί έχουν καταγγείλει ρατσιστικό επεισόδιο. Οι υπόλοιπές καταγγελίες των παραπονουμένων περιορίζονται σε μονοψήφιους αριθμούς.

Όσον αφορά τους δράστες, πρώτοι είναι και πάλι οι Ελληνοκύπριοι με 544 κατηγορούμενους. Στη δεύτερη θέση είναι πρόσωπα αγνώστου εθνικότητας με 87 δράστες, ενώ ακολουθούν οι Έλληνες με 17 θύτες. Μετά έχουμε τους Ρουμάνους με 15 κατηγορούμενους και 10 Παλαιστίνιους. Οι υπόλοιποι κατηγορούμενοι περιορίζονται σε μονοψήφιους αριθμούς.

Κίνητρο: Εθνικότητα, χρώμα και σεξουαλικός προσανατολισμός

Η εθνοτική καταγωγή είναι το πιο συχνό ρατσιστικό κίνητρο.

Συγκεκριμένα, τα τελευταία 19 χρόνια καταγράφηκαν 275 υποθέσεις που αφορούν την εθνικότητα. Στη δεύτερη θέση βρίσκονται ρατσιστικά περιστατικά με κίνητρο το χρώμα, όπου καταγγέλθηκαν 70 περιστατικά, ενώ ακολουθεί ο σεξουαλικός προσανατολισμός με 68 περιστατικά. Στη συνέχεια είναι τα περιστατικά με κίνητρο την κοινότητα, με τις υποθέσεις να ανέρχονται στις 47. Οι ρατσιστικές επιθέσεις με κίνητρο τη θρησκεία ανέρχονται σε 45, ενώ καταγράφηκαν άλλες 42 που αφορούν τις πολιτικές πεποιθήσεις. Ακόμη, έχουμε 16 υποθέσεις με άγνωστο κίνητρο, 7 που αφορούν τη φυλή, 4 ρατσιστικά περιστατικά με κίνητρο τη γλώσσα και τις ειδικές ανάγκες και μια για το φύλο. Συνολικά οι ρατσιστικές υποθέσεις με βάση το κίνητρο ανέρχονται σε 575.

Οι υποθέσεις με τα πιο συχνά κίνητρα

Κίνητρο Υποθέσεις

Εθνικότητα 275

Χρώμα 70

Σεξουαλικός προσανατολισμός 68

Κοινότητα 47

Θρησκεία 45

Πολιτικές πεποιθήσεις 42