Ογδόντα έξι Ήρωες της Ε.Φ. στη μάχη-μακελειό Καραβά – Λαπήθου, 6 Αυγούστου 1974
Ογδόντα έξι ηρωικά παλικάρια της Εθνικής Φρουράς θυσιάστηκαν ημέρα Τρίτη στις 6 Αυγούστου 1974 στην μάχη - μακελειό Καραβά και Λαπήθου, μαχόμενοι χωρίς καμία υποστήριξη εναντίον της καταιγιστικής επίθεσης που εν καιρώ «εκεχειρείας» εκτόξευσαν από τρεις πλευρές, οι ασυγκρίτως υπέρτερες δυνάμεις της 28ης Μεραρχίας του τουρκικού Αττίλα, για την κατάληψη των δύο κωμοπόλεων.
- Σαράντα εννέα ηρωικοί πολεμιστές του 256 Τάγματος Πεζικού.
- Τριάντα ένας ηρωικοί πολεμιστές του 70 Τάγματος Μηχανικού.
- Έξι ηρωικοί πολεμιστές του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού.
- Νεαροί, Έφεδροι Ανθυπολοχαγοί, Υπαξιωματικοί και Οπλίτες, υπηρετούντες τη στρατιωτική τους θητεία, επιστρατευθέντες και εθελοντές των εν λόγω μονάδων της Εθνικής Φρουράς, που είχαν σταλεί τις αμέσως προηγούμενες μέρες για να σηματοδοτήσουν επί του εδάφους το πρόσθιο όριο χάραξης της «γραμμής κατάπαυσης του πυρός»!
Την παρελθούσα Κυριακή 3 Αυγούστου 2025, όπως κάθε χρόνο στην Ευρύχου, ο Σύνδεσμος Επιζώντων Πολεμιστών του 256 Τάγματος Πεζικού, τέλεσε το ετήσιο μνημόσυνο των πεσόντων και στεφάνωσε ξανά το περίβλεπτο Μνημείο των Ηρώων που ανηγέρθη το 2004 κοντά στην είσοδο της κοινότητας.
Στον επιμνημόσυνο λόγο του ο πρόεδρος του Συνδέσμου, έφεδρος ανθυπολοχαγός του 256 ΤΠ του 1974 Μιχαλάκης Πηλαβάκης είπε τα εξής:
"Μπροστά στο εικονοστάσι του ιερού μας ναού, τελούμε σήμερα, στην τρίτη πλέον ηλικία μας, το πεντηκοστό στη σειρά ετήσιο μνημόσυνο των Πενήντα-Οκτώ ηρωικών συμπολεμιστών μας,του Δύο-Πενήντα-Έξι Τάγματος Πεζικού, του ολέθριου για τον Ελληνισμό 1974.
Οι ανδρειωμένοι Ήρωες συνάδελφοί μας, νεαρά τότε γενναία παλικάρια. Κληρωτοί, υπηρετούντες την 24μηνη στρατιωτική θητεία τους. Και επιστρατευθέντες εφέδροι του Τάγματός μας. Έπεσαν μαχόμενοι για την Ελευθερία της Πατρίδας.
Στις μάχες της Λεύκας. Στην Ελιά. Στο Αγριδάκι του Πενταδακτύλου. Και οι περισσότεροι, στη μάχη - μακελειό Καραβά και Λαπήθου της 6ης Αυγούστου 1974. Θυσιάστηκαν μαχόμενοι, απέναντι στην υπεροπλία του τουρκικού Αττίλα - Εισβολέα. Όπως εκατοντάδες άλλοι ηρωικοί συμπολεμιστές μας άλλων μονάδων. Της Εθνικής Φρουράς, της ΕΛΔΥΚ και της Άλφα Μοίρας Καταδρομών της Κρήτης. Στις φρικτά προδομένες κυπριακές Θερμοπύλες, του Ιουλίου και Αυγούστου 1974.
Έχουμε βαθύτατη θρησκευτική πίστη ότι:
Ο Πανάγαθος ανάπαυσε σε Σκηνές Δικαίων τις ψυχές των αθάνατης μνήμης ηρωικών εθνομαρτύρων μας του 1974. Αθάνατης πάντοτε Μνήμης.
Όπως η προγονική μορφή του ηρωικού μας Ονήσιλου.
Που θυσιάστηκε μαχόμενος κατά των Περσών εισβολέων, στην αρχαία Σαλαμίνα της Κύπρου το 499 προ Χριστού.
Του ήρωα, τελευταίου βασιλιά μας Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.
Στην Άλωση της Κωνσταντινούπολης, την αποφράδα 29η Μαΐου 1453.
Του Εθνομάρτυρα Αρχιεπισκόπου μας Κυπριανού.
Την 9η Ιουλίου 1821 στις σφαγές που διέπραξαν στην Κύπρο οι Οθωμανοί.
Του ηρωικού Δημάρχου της Λεμεσού μας, Χριστόδουλου Σώζου.
Που θυσιάστηκε, εθελοντής πολεμιστής το 1912 στους Βαλκανικούς Απελευθερωτικούς Πολέμους της Μητέρας Ελλάδας.
Όπως όλων των Κυπρίων ηρώων που θυσιάστηκαν, εθελοντές αγωνιστές,
σε όλους ανεξαιρέτως τους αγώνες του έθνους μας.
Από το 1821 ως το έπος του 1940, την Εθνική Αντίσταση και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Κατά των Φασιστών του Μουσολίνι και των Ναζιστών του Χίτλερ, κατακτητών της μητέρας Ελλάδας.
Αθάνατης πάντοτε μνήμης, στο Πάνθεον των Ηρώων.
Όπως του κορυφαίου μας Εφέδρου Ανθυπολοχαγού Γρηγόρη Αυξεντίου.
Και όλων των άλλων ηρωικών συναγωνιστών του της ΕΟΚΑ, στην κυπριακή μας επανάσταση του 1955-59.
Αλλά πρέπει να υπενθυμίζουμε ότι:
Τα Εθνικά Μνημόσυνα που καθηκόντως τελούμε και τα Μνημεία Ηρώων που αναγείρουμε, δεν σημαίνουν μόνο την εκπλήρωση του χρέους μας, για την απόδοση των οφειλόμενων μεταθανάτιων τιμών, στη Μνήμη των υπέρ πίστεως και πατρίδος αγωνισαμένων και ηρωικώς θυσιασθέντων.
Είναι, προπάντων και υπεράνω, η επιτακτική υπόμνηση του ύψιστου χρέους.
Της υποχρέωσης και του καθήκοντος. Όλων ημών των επιζώντων.
Των παιδιών, των εγγονών μας. Και κάθε επόμενης γενιάς των όπου γης Ελλήνων.
Ν’ αναλάβουμε με τόλμη, με αποφασιστικότητα και με σοφία, την αποστολή Απελευθέρωσης της σκλαβωμένης από τους Τούρκους πατρίδας.
Τότε και μόνον τότε θά ‘βρουν πραγματική ανάπαυση οι Ήρωες Νεκροί μας.
Ο Θεός να μας φωτίσει.
Και η Υπέρμαχος Στρατηγός, η Παναγιά μας, να καθοθηγεί το έθνος μας.
Αιωνία η Μνήμη των Ηρώων μας.
Πάντα να μας δείχνουν τον δρόμο της λευτεριάς".
