Διπλωματικός μαραθώνιος για την παράνομη κράτηση Ε/κ: Το παρασκήνιο του ψηφίσματος καταδίκης από ΕΕ

Μπαράζ διαβουλεύσεων σημειώθηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τους πέντε Ελληνοκυπρίους που κρατούνται εδώ και δύο μήνες παράνομα από το κατοχικό καθεστώς.

Κατά τη συζήτηση, που διεξήχθη υπό την μορφή του κατεπείγοντος ενώπιον της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όλοι οι Κύπριοι ευρωβουλευτές, καθώς επίσης και τρεις Ελλαδίτες, οι Αφροδίτη Παπαδοπούλου, Νίκος Παπανδρέου και Νίκος Παπάς, τοποθετήθηκαν έντονα για το εν λόγω ζήτημα και άφησαν αιχμές τόσο κατά της Τουρκίας, όσο και κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη στάση της σε θέματα που αφορούν το Κυπριακό.

Σημειώνεται πως το τελικό ψήφισμα κατατέθηκε μετά από διαβούλευση των ευρωβουλευτών απ’ όλες τις πολιτικές ομάδες. Το λεκτικό που χρησιμοποιήθηκε ήταν ιδιαίτερο σκληρό, αφού κάνει λόγο για αντίποινα λόγω των συλλήψεων σφετεριστών ελληνοκυπριακών περιουσιών και ζητά τη λήψη τιμωρητικών μέτρων κατά της Τουρκίας. Το εν λόγω ψήφισμα εγκρίθηκε με συντριπτική πλειοψηφία, καθώς από τους 602 ψηφίσαντες, 597 ψήφισαν υπέρ, ενώ υπήρξαν 5 αποχές.

Σε αυτό το πλαίσιο, η «Σ» βρέθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο για να καταγράψει όλες τις εξελίξεις για το συγκεκριμένο ζήτημα και να συνομιλήσει με τους Κύπριους ευρωβουλευτές σε ποια διαβήματα προχώρησαν το τελευταίο διάστημα.

«Αδιανόητο να αγνοείται η Κύπρος από την ΕΕ»

Ο ευρωβουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού, Λουκάς Φουρλάς, εξέφρασε την έντονη απογοήτευσή του για τη στάση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε θέματα που αφορούν την Κύπρο, εστιάζοντας ιδιαίτερα στην παράνομη σύλληψη και κράτηση των πέντε Ελληνοκυπρίων από το κατοχικό καθεστώς.

Ο κ. Φουρλάς επέκρινε την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την πλήρη απουσία οποιασδήποτε αναφοράς στο Κυπριακό κατά την πρόσφατη ομιλία της. «Είναι αδιανόητο να διακηρύσσεις ότι θα υπερασπιστείς κάθε σπιθαμή ευρωπαϊκού εδάφους και την ίδια στιγμή να αγνοείς παντελώς την Κύπρο, που παραμένει μοιρασμένη με στρατεύματα κατοχής στο έδαφός της», ανέφερε χαρακτηριστικά. Όπως αποκάλυψε, σκοπεύει να μεταφέρει προσωπικά αυτό το παράπονο στην Πρόεδρο της Επιτροπής, στο πλαίσιο των συνεδριάσεων του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.

Αναφορικά με την υπόθεση των πέντε Ελληνοκυπρίων, που κρατούνται παράνομα στα κατεχόμενα, ο ευρωβουλευτής τόνισε ότι αντέδρασε άμεσα, ζητώντας από την πρώτη στιγμή την προώθηση σχετικού ψηφίσματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Ενημέρωσα τον Πρόεδρο του Κοινοβουλίου και κινητοποίησα την πολιτική μου ομάδα για να στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να μένει απαθής όταν Ευρωπαίοι πολίτες συλλαμβάνονται και κρατούνται παράνομα σε κατεχόμενα εδάφη», δήλωσε. Σημείωσε ότι το αίτημά του βρήκε στήριξη απ’ όλες τις πολιτικές ομάδες, κάτι που, όπως είπε, δείχνει ότι η Κύπρος δεν είναι μόνη της.

Ο Λουκάς Φουρλάς ευχαρίστησε όλους τους Κύπριους ευρωβουλευτές και συνεργάτες του για την ενότητα και τη συνεργασία στο ζήτημα, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι το ψήφισμα, που έλαβε ευρεία πλειοψηφία, θα ενισχύσει τη διπλωματική πίεση για την άμεση απελευθέρωση των πέντε συμπολιτών μας.

Κλείνοντας, ο κ. Φουρλάς υπογράμμισε ότι η Κύπρος δεν θα πάψει να διεκδικεί τα δίκαιά της και δεν θα επιτρέψει την παγίωση της αδικίας.

«Η Τουρκία είναι νομικά υπεύθυνη για τις συλλήψεις»

Ο ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ, Μιχάλης Χατζηπαντέλα, χαρακτήρισε την παράνομη σύλληψη Ευρωπαίων πολιτών από το ψευδοκράτος στα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας ως ακόμα μία κατάφωρη πρόκληση και σημείωσε πως το θέμα τέθηκε στο επίκεντρο της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως κατεπείγον, με πρωτοβουλία της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Ο ίδιος ανέφερε πως μαζί με τον συνάδελφο Λουκά Φουρλά διασφάλισαν τη διεξαγωγή επείγουσας συζήτησης με ψήφισμα, της πλέον ισχυρής και άμεσης διαδικασίας κοινοβουλευτικής αντίδρασης, επισημαίνοντας πως κρίσιμο σημείο για το ψήφισμα ήταν ότι στοχοθετεί ονομαστικά την Τουρκία ως νομικά υπεύθυνη για τις συλλήψεις, αφού το ψευδοκράτος δεν αναγνωρίζεται ως νόμιμη οντότητα.

Παράλληλα, τόνισε πως κρίθηκε αναγκαίο να ασκηθούν έντονες πιέσεις τόσο προς τον Πρόεδρο του ΕΛΚ, Μάνφρεντ Βέμπερ, όσο και προς την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μετσόλα και μέσω των παρεμβάσεών τους τονίστηκε ότι η προστασία των δικαιωμάτων των Ελληνοκυπρίων δεν αποτελεί μόνο εθνική αλλά και ευρωπαϊκή υποχρέωση, διότι πρόκειται για τον σεβασμό του ίδιου του διεθνούς δικαίου που θεμελιώνει την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο Μιχάλης Χατζηπαντέλα εξήγησε πως οι συγκεκριμένες συλλήψεις έγιναν για σκοπούς εκφοβισμού της ελληνοκυπριακής πλευράς, ούτως ώστε να σταματήσουν οι νόμιμες διαδικασίες κατά της παράνομης εκμετάλλευσης ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα και να σταλεί μήνυμα αποθάρρυνσης σε όσους διεκδικούν τα δικαιώματά τους, υπογραμμίζοντας πως αυτό δεν πρόκειται να περάσει και πως ζητούν ξεκάθαρες δεσμεύσεις για άμεση απελευθέρωση των κρατουμένων, τερματισμό των αυθαιρεσιών και στοχευμένα μέτρα λογοδοσίας της Τουρκίας στους ευρωπαϊκούς και διεθνείς θεσμούς.

Τέλος, υπογράμμισε πως είναι ευθύνη τους ν’ αξιοποιούν όλα τα διαθέσιμα θεσμικά μέσα, ώστε να μην αντιμετωπίζεται η ατιμωρησία ως κανονικότητα και πως η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο είναι ταυτόχρονα πράξη υπεράσπισης της διεθνούς έννομης τάξης και της ευρωπαϊκής ασφάλειας, καταλήγοντας ότι η Ευρώπη οφείλει να σταθεί στο ύψος των αξιών της και εδώ κρίνεται η αξιοπιστία της.

«Η Ευρώπη μπορεί να πιέσει την Τουρκία, αλλά δεν θέλει»

Ο ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Γεωργίου, τόνισε πως η άμεση κινητοποίηση στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα αλλά και σε διεθνές επίπεδο ευρύτερα, ώστε να διασφαλιστεί η απελευθέρωση των πέντε συμπατριωτών μας, αφορά όλους και ανέφερε πως από την πρώτη στιγμή, στις 2 Αυγούστου, απέστειλε εκ μέρους του ΑΚΕΛ επιστολή στην Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ζητώντας να ασκήσει την ισχυρότερη δυνατή πίεση στην Τουρκία και τις λεγόμενες «αρχές» στο κατεχόμενο μέρος της Κύπρου για την άμεση απελευθέρωση των πέντε Ελληνοκυπρίων και την αποχή από τέτοιες παράνομες και αυθαίρετες ενέργειες στο μέλλον.

Παράλληλα τόνισε ότι τέτοιες εξελίξεις και πρακτικές εκφοβισμού που χρησιμοποιεί η Τουρκία δεν πρέπει να υποτιμούνται, αφού παραβιάζουν τις πολύ βασικές και καθολικές αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών και υπονομεύουν τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για το κυπριακό πρόβλημα.

Ο Γιώργος Γεωργίου σημείωσε πως στις 28 Αυγούστου απέστειλε νέα, αυστηρή επιστολή προς την Πρόεδρο Μετσόλα, στην οποία εξέφρασε την ανησυχία του σχετικά με την έλλειψη ανταπόκρισης από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα σχετικά με το ζήτημα, επισημαίνοντας ξανά ότι η προσπάθεια της Τουρκίας να ενσταλάξει φόβο στους Ελληνοκύπριους εκτοπισμένους που επιχειρούν να επισκεφθούν τις περιουσίες τους, τονίζοντας τον πιθανό κίνδυνο και τη βλάβη που θα τους προκληθεί, δεν πρέπει να μείνει αναπάντητη.

Όπως είπε, τις τελευταίες μέρες, σε συνεννόηση με άλλους Κύπριους συναδέλφους, κατάφερε να εντάξει το ζήτημα ως επείγον θέμα προς συζήτηση στην τρέχουσα Ολομέλεια του Στρασβούργου, ενώ παράλληλα εκ μέρους της πολιτικής ομάδας της Αριστεράς ανέλαβε να συντάξει σχετικό ψήφισμα για το θέμα, το οποίο τέθηκε σε ψηφοφορία την Πέμπτη, 11 Σεπτεμβρίου, ευελπιστώντας έτσι ότι θα δοθεί μια νέα δυναμική, που θα ωθήσει τα πράγματα προς επίλυση.

Τέλος, ανέφερε πως θέλει να είναι ειλικρινής, καθώς η Ευρώπη μπορεί να πιέσει την Τουρκία μέχρι εκεί που η ίδια θέλει, αλλά δυστυχώς δεν θέλει, αφού, όπως είπε, λόγω της εμμονής της για στρατιωτικοποίηση έχει καταστήσει την Τουρκία και την ακμάζουσα στρατιωτική της βιομηχανία σε συνομιλητή αλλά και δυνητικό εισπράκτορα των μελλοντικών ευρωπαϊκών κονδυλίων που θα επενδυθούν, επισημαίνοντας πως «τι πιο αδιανόητο να βασίζεις την ευρωπαϊκή ασφάλεια σε μια χώρα που συνεχίζει να κατέχει παράνομα ευρωπαϊκό έδαφος στην Κύπρο».

«Ο Κανονισμός της Πράσινης Γραμμής νομιμοποιεί την κατοχή»

Την έντονη αντίδραση του ευρωβουλευτή του ΕΛΑΜ, Γεάδη Γεάδη, προκάλεσε η σύλληψη και κράτηση πέντε Ελληνοκυπρίων από τις κατοχικές «αρχές», γεγονός που, όπως σημειώνει, επιβεβαιώνει γι’ ακόμη μια φορά τους κινδύνους που απορρέουν από τον Κανονισμό της Πράσινης Γραμμής αλλά και τις αδικίες που συνεχίζουν να υφίστανται πενήντα ένα και πλέον χρόνια μετά την τουρκική εισβολή. Την χαρακτηρίζει ως μια κατάφωρη παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων Ευρωπαίων πολιτών και μια πράξη που, κατά την άποψή του, δεν μπορεί να μείνει αναπάντητη.

Ο ίδιος δήλωσε πως, ως ευρωβουλευτής, ζήτησε από την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να διεξαχθεί επειγόντως συζήτηση για την αναθεώρηση και τον τερματισμό του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής, καθώς, όπως ανέφερε, ο συγκεκριμένος Κανονισμός αντί να συμβάλει προς μια δίκαιη λύση του Κυπριακού, έχει αποδειχθεί λανθασμένη επιλογή, η οποία σήμερα μπορεί να αξιοποιείται από τους κατακτητές με τρόπους που θέτουν σε κίνδυνο τους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας ενώ εμμέσως νομιμοποιεί την κατοχή.

Ο Γεάδης Γεάδη επεσήμανε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να λάβει θέση με σαφήνεια και αποφασιστικότητα και για τον λόγο αυτό ζήτησε να κληθούν στην Επιτροπή ο αρμόδιος Επίτροπος και εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε να τοποθετηθούν επί του θέματος. Εξέφρασε την άποψη ότι δεν είναι δυνατόν η ΕΕ να επιτρέπει τη συνέχιση ενός πλαισίου που, αντί να διευκολύνει, επιβαρύνει την προσπάθεια για λύση και εκθέτει Ευρωπαίους πολίτες σε κινδύνους.

Καταλήγοντας, υπογράμμισε ότι παραμένει σταθερά προσηλωμένος στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων των Κυπρίων πολιτών και στην ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση ν’ αντιμετωπίσει με τη δέουσα σοβαρότητα την τουρκική κατοχή και τις προκλήσεις της.

«Ένα κράτος-μέλος της ΕΕ δεν εκβιάζεται από ένα παράνομο καθεστώς»

Ο ευρωβουλευτής του ΔΗΚΟ Κώστας Μαυρίδης ανέφερε ότι είχε τηλεφωνική επικοινωνία με συγγενικό πρόσωπο της οικογένειας των πέντε και επεσήμανε ότι οι πέντε Ελληνοκύπριοι Ευρωπαίοι πολίτες συνελήφθησαν παράνομα από το κατοχικό καθεστώς ως αντίποινα για τις ποινικές διώξεις που ασκεί η Κυπριακή Δημοκρατία εις βάρος των σφετεριστών των κατεχόμενων περιουσιών.

Τόνισε ότι το κατοχικό καθεστώς αποσκοπούσε στην άσκηση εκβιασμού προς την Κυπριακή Δημοκρατία, ώστε να τερματιστούν οι αγωγές, ωστόσο, όπως είπε, ένα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν εκβιάζεται από ένα παράνομο κατοχικό καθεστώς. Γι’ αυτό ακολούθησε διαφορετική γραμμή από συναδέλφους του Κύπριους ευρωβουλευτές, αποφεύγοντας δηλώσεις στα ΜΜΕ, αφού όπως σημείωσε, αυτό ακριβώς επιδίωκε το κατοχικό καθεστώς, ώστε να ασκηθούν πιέσεις στην κυπριακή Κυβέρνηση.

Με τη σύλληψη των πέντε ενημέρωσε προσωπικά την Πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου, εξηγώντας της τα γεγονότα και ζητώντας της να παρέμβει με όποιον τρόπο κρίνει η ίδια, αλλά με την πίεση να στοχεύει την Τουρκία. Παράλληλα, προχώρησε σε εκτενή ενημέρωση αξιωματούχων της πολιτικής του ομάδας και συμφώνησαν να στηρίξουν συζήτηση με ψήφισμα στην ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο, με θέμα την κράτηση Ευρωπαίων πολιτών στα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου. Όπως σημείωσε, στο συγκεκριμένο ψήφισμα ήταν ο συντάκτης της πολιτικής του ομάδας και υπήρξε πολύ καλή συνεργασία με τους ευρωβουλευτές που συμμετείχαν στη διαμόρφωση του κειμένου για να επιτευχθεί το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα.

Ο κ. Μαυρίδης υπογράμμισε ότι το ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου είναι πολύ ισχυρό καθώς καταδικάζει την Τουρκία για την παράνομη σύλληψη και κράτηση πέντε Ευρωπαίων πολιτών από την Κύπρο, οι οποίοι καθώς επισκέπτονταν τις περιουσίες τους στην κατεχόμενη περιοχή συνελήφθησαν παράνομα και υπέστησαν απάνθρωπη μεταχείριση από το κατοχικό καθεστώς που έχει εγκαθιδρυθεί και ελέγχεται από την Τουρκία.

Επεσήμανε, επίσης, ότι στο τελικό ψήφισμα συμπεριλήφθηκαν δύο δικές του προτάσεις, οι οποίες εγκρίθηκαν σχεδόν με ποσοστό 100%. Η πρώτη αφορά τον εκφοβισμό που ασκεί το κατοχικό καθεστώς με στόχο τον τερματισμό της διαδικασίας των ποινικών αγωγών από την Κυπριακή Δημοκρατία εναντίον των σφετεριστών των κατεχόμενων περιουσιών. Η δεύτερη αφορά την πρόσκληση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα, συμπεριλαμβανομένων κυρώσεων κατά της Τουρκίας, προκειμένου να διασφαλιστεί η απελευθέρωση των συλληφθέντων. Καταλήγοντας, υπογράμμισε ότι όλα τα πιο πάνω έγιναν σε επικοινωνία και συνεργασία με συναδέλφους του από την Κύπρο.

«Η υπόθεση πρέπει να βγει προς τα έξω και να ακουστεί»

Ο ευρωβουλευτής Φειδίας Παναγιώτου, αναφερόμενος στο επίμαχο ζήτημα, δήλωσε ότι συνομίλησε με τον δικηγόρο της υπόθεσης, ο οποίος, όπως ανέφερε, είναι τουρκοκυπριακής καταγωγής. Σκοπός της επικοινωνίας του, όπως τόνισε, ήταν να κατανοήσει τι ακριβώς πήγε λάθος και να εντοπίσει πού ακριβώς βρίσκεται το πρόβλημα. Όπως σημείωσε, πρότεινε στον δικηγόρο να προχωρήσουν μαζί στη δημιουργία ενός podcast, προκειμένου να ενημερωθεί και το ευρύτερο κοινό για το τι συνέβη με τα διαδικαστικά.

Σε ό,τι αφορά το ψήφισμα, διευκρίνισε ότι δεν είχε πολλά περιθώρια παρέμβασης, καθώς, όπως είπε, οι πολιτικές ομάδες είναι εκείνες που καθορίζουν αν θα διεξαχθεί σχετική συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αν και δεν του δόθηκε επίσημος χρόνος ομιλίας, όπως ανέφερε, κατάφερε να παρέμβει στο τέλος μέσω της διαδικασίας "catch the eye", εκφράζοντας την άποψη πως είναι σημαντικό το πρόβλημα να βγει προς τα έξω και να ακουστεί.

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το αν υπήρξε συνεννόηση ανάμεσα στους Κύπριους ευρωβουλευτές, σημείωσε ότι οι πολιτικές ομάδες των ευρωβουλευτών είναι εκείνες που διαπραγματεύονται μεταξύ τους. Παραδέχθηκε ότι, γενικά, δεν είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένος με το συγκεκριμένο ζήτημα και πως θα έπρεπε να είχε καλύτερη ενημέρωση. Τόνισε, ωστόσο, ότι πρόκειται για ένα θέμα, το οποίο πρέπει να τύχει διαχείρισης και να αφιερωθεί χρόνος, ώστε να γίνουν κατανοητά τα πραγματικά δεδομένα και να μην υπάρχει περιθώριο για παρανοήσεις ή λανθασμένες ερμηνείες.