ΜΑΡΚΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Ορθότερη επιλογή η παραμονή στην Κυβέρνηση

Μ. Κυπριανού: Θέλω να λειτουργήσω σαν γέφυρα ενότητας στο κόμμα
Το ΔΗΚΟ είναι ένα αγωνιστικό και διεκδικητικό κόμμα, αλλά ταυτόχρονα και ένα κόμμα μετριοπαθές, που θέλει να προσφέρει λύσεις και όχι να εξαντλείται σε αφορισμούς, τονίζει ο αναπληρωτής πρόεδρος του κόμματος
ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ θα ήθελα να δω -και για μένα αυτό θα ήταν επιτυχία- τα ποσοστά μας στις ευρωεκλογές να αγγίζουν τουλάχιστον τα ποσοστά των βουλευτικών εκλογών
Την πεποίθηση ότι, και με τα σημερινά δεδομένα, η παραμονή του ΔΗΚΟ στην Κυβέρνηση, υπό τις αυστηρές προϋποθέσεις που θα έθετε το κόμμα, θα ήταν καλύτερη επιλογή από την αποχώρηση, εκφράζει ο αναπληρωτής πρόεδρός του κόμματος, Μάρκος Κυπριανού, υπογραμμίζοντας ότι το Δημοκρατικό Κόμμα είναι μεν ένα κόμμα διεκδικητικό, αλλά ταυτόχρονα μετριοπαθές, που θέλει να προσφέρει λύσεις στα προβλήματα του τόπου, χωρίς να εξαντλείται σε αφορισμούς.
Υπογραμμίζει, παράλληλα, ότι κύρια προτεραιότητά του είναι να λειτουργήσει ως γέφυρα ενότητας στο ΔΗΚΟ, αλλά και να συμβάλει στη διαμόρφωση των θέσεών του μέσα σε πνεύμα μετριοπάθειας και συγκερασμού των διαφορετικών απόψεων, τονίζοντας πως μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορεί να διασφαλιστεί η διαφύλαξη της ταυτότητας του κόμματος. Επικρίνει, παράλληλα, την Κυβέρνηση για ασύγγνωστη καθυστέρηση στο θέμα της πρώτης κατοικίας, ενώ, αναφερόμενος στις ευρωεκλογές, επισημαίνει ότι, για τον ίδιο, επιτυχία θα ήταν η εξασφάλιση ποσοστού ανάλογου με αυτό των βουλευτικών εκλογών.
Η πρόσφατη παραίτηση του ΓΓ του ΔΗΚΟ Μαρίνου Μουσιούττα εμβάλλει το κόμμα σε μια νέα φάση εσωκομματικής αναδίπλωσης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ένα μόλις μήνα πριν από τις ευρωεκλογές. Μπορούσε να αποφευχθεί, κατά τη γνώμη σας, αυτή η εξέλιξη;
Πιθανώς, εάν ήταν έγκαιρα πιο ξεκάθαρα τα πράγματα με βάση τη νομοθεσία, να αποφεύγαμε αυτή την εξέλιξη. Διότι όλοι περιμέναμε πως θα ξεκαθάριζε το θέμα της νομοθεσίας με τις προτάσεις νόμου που εκκρεμούσαν στη Βουλή, και θα καθοριζόταν τι δικαιούται ένας δημόσιος υπάλληλος και τι όχι. Όμως, εγώ δεν έλεγα ότι αυτό συνιστά εσωκομματική αναδίπλωση. Είναι ένα κενό το οποίο βεβαίως πρέπει να πληρωθεί, όμως η διαδικασία πλήρωσης της θέσης του ΓΓ είναι σχετικά απλή, είναι από την Κεντρική Επιτροπή που γίνεται, άρα δεν θα έχουμε όλη εκείνη την προεκλογική κινητοποίηση που προκάλεσε κάποια προβλήματα στο παρελθόν. Θα ήταν καλύτερα να το προλαβαίναμε, αλλά υπήρχε αυτή η αβεβαιότητα αναφορικά με τη σχετική νομοθεσία. Δεν είναι ευχάριστη εξέλιξη, δεν περιμένω, ωστόσο, ότι θα δημιουργήσει πρόβλημα στο κόμμα.
Πότε, κατά τη γνώμη σας, θα πρέπει να γίνει η εκλογική διαδικασία πλήρωσης της θέσης;
Θα υπολόγιζα μετά τις ευρωεκλογές. Το κόμμα αυτήν τη στιγμή είναι επικεντρωμένο στα ζητήματα των ευρωεκλογών, υπάρχουν δυνατότητες προς το παρόν κάποιος να εκτελεί τα καθήκοντα του ΓΓ και το θέμα να το εξετάσουμε μετά τις εκλογές.
Σημασία για το ΔΗΚΟ στις ευρωεκλογές έχουν τα ποσοστά
Τι θα θεωρούσατε επιτυχία και τι αποτυχία για το Δημοκρατικό Κόμμα στις επικείμενες ευρωεκλογές;
Είμαι βέβαιος ότι το ΔΗΚΟ θα εκλέξει ευρωβουλευτή. Άρα, για μένα έχει σημασία το ποσοστό, πλέον. Και προσωπικά θα ήθελα να δω -και για μένα αυτό θα ήταν επιτυχία- τα ποσοστά μας να αγγίζουν τουλάχιστον τα ποσοστά των βουλευτικών εκλογών, έχοντας υπ’ όψιν, βέβαια, γενικότερα, την αδιαφορία της κοινωνίας για τις ευρωεκλογές και την πιθανότητα για μεγάλη αποχή των ψηφοφόρων. Για μένα, λοιπόν, επιτυχία θα είναι να πλησιάσουμε, αν όχι να ξεπεράσουμε, τα ποσοστά των βουλευτικών, και αποτυχία θα είναι αν δεν καταφέρουμε να πλησιάσουμε τα ποσοστά των προηγούμενων ευρωεκλογών. Οτιδήποτε μεταξύ των ποσοστών αυτών, πιστεύω ότι θα είναι ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα που θα μας δώσει τις βάσεις για να κτίσουμε για το μέλλον.
Δεν είναι αμφίσημη η πολιτική μας
Το ΔΗΚΟ φαίνεται να ακολουθεί μιαν αμφίπλευρη πορεία εν σχέσει προς την Κυβέρνηση. Είναι περίπου σε ρόλο... συμπολίτευσης όσον αφορά την οικονομική πολιτική, ενώ ασκεί έντονη κριτική όσον αφορά τους χειρισμούς στο Κυπριακό. Πώς σχολιάζετε αυτή την αμφισημία;
Δεν πρόκειται γι’ αυτό. Πρόκειται για την ίδια πολιτική, η οποία συνίσταται στο ότι αν και αντιπολίτευση το ΔΗΚΟ θα είναι εποικοδομητικό στις παρεμβάσεις και στις τοποθετήσεις του. Εκεί που διαφωνεί, θα επικρίνει και θα αντιπολιτεύεται, εκεί όμως που είναι σύμφωνο με κάποια πολιτική, θα την εγκρίνει και θα τη στηρίζει.
Στο θέμα της οικονομίας ειδικότερα, από τη στιγμή που το ΔΗΚΟ έχει ψηφίσει το μνημόνιο, δηλαδή το έχει αποδεχθεί έστω και ως έσχατη λύση, είναι λογικό να ακολουθεί γενικά μια πολιτική εφαρμογής του μνημονίου.
Όπως και η θέση μας ότι ο καλύτερος τρόπος για να ξεφύγουμε γρήγορα από το μνημόνιο, είναι να το εφαρμόσουμε. Ταυτόχρονα, όμως, αυτή η θέση δεν μας εμποδίζει από το να καλούμε συνέχεια την Κυβέρνηση για επαναδιαπραγμάτευση κάποιων προνοιών, παραδοχών και ορισμών του μνημονίου, όχι μόνο γιατί ο τρόπος που διαπραγματευθήκαμε πέρυσι, με το πιστόλι στον κρόταφο, δεν ήταν ο καλύτερος ούτε ο δικαιότερος, αλλά και γιατί έχουμε δείξει ως Κυπριακή Δημοκρατία και τη σοβαρότητα και την υπευθυνότητα και την καλή μας θέληση όπως και αποτελέσματα. Οπόταν νομιμοποιούμαστε τώρα να πούμε «εμείς κάνουμε τη δουλειά μας, όμως ήρθε η ώρα να επανεξετάσουμε κάποια ζητήματα».
Θα χρειαστεί προσπάθεια για την ενότητα στο ΔΗΚΟ
Πολλοί θεωρούν ότι η εκλογή σας στη θέση του Αναπληρωτή Προέδρου του ΔΗΚΟ σάς καθιστά εν δυνάμει πόλο συσπείρωσης και έκφρασης των δυνάμεων που έχασαν τη μάχη στις πρόσφατες εκλογές για την προεδρία του κόμματος. Έτσι έχουν τα πράγματα;
Από την αρχή, όταν εξήγγειλα την υποψηφιότητά μου, είπα ότι πρωταρχικός μου στόχος θα είναι η ενότητα του κόμματος. Και μάλιστα αυτό το είπα και σε συνεντεύξεις μου πριν γίνει η εκλογική αναμέτρηση για την προεδρία του κόμματος, τότε που δεν ξέραμε ακόμα ποιος θα εκλεγόταν. Όμως έβλεπα ότι μέσα από μια παρατεταμένη εσωκομματική προεκλογική περίοδο είχε δημιουργηθεί μια έντονη αντιπαράθεση εσωκομματικά, και ότι χρειαζόταν κάποιος που να μπορέσει να κτίσει γέφυρες, αν όχι να λειτουργήσει ο ίδιος σαν γέφυρα. Αυτόν τον ρόλο θέλω να διαδραματίσω και τώρα.

Γι’ αυτόν τον λόγο η ενσυνείδητη επιλογή μου, που ήταν καθαρά πολιτική επιλογή, ήταν να μην τοποθετηθώ υπέρ του ενός ή του άλλου υποψηφίου για την Προεδρία του κόμματος. Πιστεύω ότι με την πάροδο του χρόνου θα κλείσουν οι πληγές και θα ηρεμήσουν τα πνεύματα. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι η προεκλογική περίοδος ήταν μεγάλη, πολλοί και οι υποψήφιοι, άρα και εκείνοι που απογοητεύτηκαν, αλλά και η ένταση και η αντιπαράθεση πρωτόγνωρη για τα δεδομένα του ΔΗΚΟ.

Επομένως θα χρειαστεί προσπάθεια για να μπορέσουμε να έχουμε την ενότητα και την ηρεμία που χρειαζόμαστε στο κόμμα το συντομότερο δυνατόν. Δεν είναι κάτι που πρέπει να περιμένουμε να έρθει από μόνο του, αλλά χρειάζονται πρωτοβουλίες και ενέργειες, ώστε να το πετύχουμε και να το επισπεύσουμε. Και να μου επιτρέψετε να πω ότι, γι’ αυτό, προειδοποίησα στο καταστατικό συνέδριο ότι θα έπρεπε να γίνουν το συντομότερο όλες οι εκλογές μαζί για να βγει το κόμμα γρήγορα από αυτήν την εσωκομματική αντιπαράθεση και να μη βρεθούμε, σε περίοδο κρίσιμων εξελίξεων, είτε για το Κυπριακό είτε για την οικονομία είτε ενόψει ευρωεκλογών, λαβωμένοι, προσπαθώντας να επουλώσουμε πληγές.
Σύνθεση θέσεων και απόψεων
Με την αλλαγή στην ηγεσία του κόμματος παρατηρείται μιας όξυνση της πολιτικής ρητορικής του και ένας μετατονισμός σε πιο απόλυτες τοποθετήσεις, εν σχέσει με το περισσότερο μετριοπαθές ή και συμψηφιστικό, αν θέλετε, ύφος που ακολουθούσε προηγουμένως το Δημοκρατικό Κόμμα. Συμφωνείτε;
Για μένα, ο κάθε ένας πολιτικός έχει τον δικό του τρόπο έκφρασης και παρουσίασης των θέσεών του. Ο καθένας το κάνει με τον δικό του τρόπο. Δεν είναι θέμα αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε. Πρώτ’ απ’ όλα εκφράζει την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα του καθενός, και δεν πρέπει κάποιος να προσποιείται, αλλά είναι καλύτερα να είναι ειλικρινής απέναντι στους ψηφοφόρους και στους πολίτες. Εκείνο που έχει σημασία, όμως, είναι οι θέσεις που υιοθετούνται και όχι τόσον ο τρόπος παρουσίασής τους.

Εδώ, ασφαλώς, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, διότι το ΔΗΚΟ είναι μεν αγωνιστικό και διεκδικητικό κόμμα, αλλά είναι ταυτόχρονα και μετριοπαθές. Είναι κόμμα που θέλει να προσφέρει λύσεις, και όχι να εξαντλείται σε αφορισμούς. Η πλειοψηφία των οπαδών και ψηφοφόρων μας θέλει να αισθάνεται την ασφάλεια, ότι είμαστε ένα κόμμα υπεύθυνο και «νούσιμο». Επομένως, προτεραιότητα έχει -και εδώ είναι που θέλω να συμβάλω στη διαμόρφωση των θέσεων του ΔΗΚΟ με αυτό τον τρόπο- να διατηρήσουμε αυτή την ταυτότητα του κόμματος.

Και βεβαίως η προσωπική μου άποψη είναι ότι, κάποιος, είναι περισσότερο πειστικός όταν είναι περισσότερο ήπιος και ήρεμος. Όσον αφορά την ουσία, οι θέσεις μας για να έχουν τη μεγαλύτερη, κατά το δυνατόν, απήχηση θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα της σύνθεσης των διαφόρων απόψεων των στελεχών και της βάσης του κόμματος.
Εποικοδομητική η στάση μας στο Κυπριακό
Στο Κυπριακό, από την άλλη, το ΔΗΚΟ διαφώνησε με τον τρόπο έναρξης των συνομιλιών. Θεωρούσαμε και θεωρούμε ότι το κοινό ανακοινωθέν δεν αποτελεί τη σωστή βάση για έναρξη των διαπραγματεύσεων. Δεν ικανοποιεί, επίσης, πέραν των άλλων κινδύνων που εμπεριέχει, τον λόγο για τον οποίο το επιδιώξαμε, το ξεκαθάρισμα, δηλαδή, της βάσης των συνομιλιών και της λύσης του Κυπριακού. Όμως, το Δημοκρατικό Κόμμα, από τη στιγμή που έχουν αρχίσει οι συνομιλίες, έχει δηλώσει ότι θα είναι υπεύθυνο και εποικοδομητικό, διότι θέλουμε να δούμε να πετυχαίνουν οι συνομιλίες. Και το τονίζω αυτό, γιατί ίσως δεν έχει γίνει κατανοητό πλήρως.

Επομένως θα βοηθήσουμε να ενισχυθεί η ε/κ πλευρά στις διαπραγματεύσεις, και εδώ θα υποβάλουμε τις εισηγήσεις και τις προτάσεις μας, και εντός του Εθνικού Συμβουλίου αλλά και με άλλους τρόπους. Βεβαίως, εκεί όπου υπάρχουν εξελίξεις με τις οποίες διαφωνούμε, θα το σημειώνουμε και θα τις απορρίπτουμε. Άρα, δεν είναι άσπρο-μαύρο. Και εδώ θα ακολουθήσουμε μια εποικοδομητική προσέγγιση, με τις εισηγήσεις αλλά και τις διαφωνίες μας.
Προτιμότερη η μη αποχώρηση
Υπήρξατε από τους υποστηρικτές της άποψης ότι το ΔΗΚΟ θα έπρεπε να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια παραμονής στην Κυβέρνηση, προτού αποχωρήσει. Δύο μήνες μετά, θεωρείτε ότι η συγκεκριμένη επιλογή έχει δικαιωθεί;
Θα το έθετα διαφορετικά... Και με τα σημερινά δεδομένα, πιστεύω ότι θα ήταν καλύτερη επιλογή η παραμονή, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, βέβαια, αφού δεν θα προσφερόταν εν λευκώ στήριξη στην Κυβέρνηση. Θα ήταν συνέχιση της παραμονής μας, με προϋποθέσεις που δεν θ’ αφορούσαν μόνον το Κυπριακό, αλλά και τη γενικότερη συνεργασία με την Κυβέρνηση. Φρονώ ότι η συμμετοχή μας, νοουμένου ότι οι προϋποθέσεις που εισηγήθηκα γίνονταν αποδεκτές από τον Πρόεδρο, θα ήταν και αποτελεσματική και εποικοδομητική, και για την Κύπρο και για το κόμμα. Όμως, λήφθηκε, δημοκρατικά, μια διαφορετική απόφαση, η οποία είναι σεβαστή από όλους. Το ΔΗΚΟ, ως εκ τούτου, θα συνεχίσει να συμπεριφέρεται εποικοδομητικά, αλλά εκτός Κυβέρνησης.
Πιο προκλητική σήμερα η Τουρκία
Το τελευταίο διάστημα σημειώνεται διόγκωση της τουρκικής προκλητικότητας, ενώ στις 6 Μαΐου αναμένεται να αρχίσει το ουσιαστικό σκέλος της διαπραγμάτευσης. Συμφωνείτε με την άποψη ότι η Κυβέρνηση θα πρέπει να υιοθετήσει πλέον πιο σκληρή στάση έναντι της τουρκικής προκλητικότητας, μη αποκλειομένης ακόμη και της αποχώρησης από τις συνομιλίες, όπως υποστηρίζουν κόμματα της αντιπολίτευσης;
Κατ’ αρχάς, είναι γεγονός ότι η Τουρκία είναι και πιο προκλητική και πιο σκληρή. Γι’ αυτήν τη στάση μία πιθανή εξήγηση είναι ο διαχρονικός τρόπος που διαπραγματεύονται οι Τούρκοι. Πριν αρχίσει ένας κύκλος διαπραγματεύσεων, σκληραίνουν τη θέση τους, σε σημείο παράλογων θέσεων, ούτως ώστε, όταν επανέλθουν στις αρχικές τους θέσεις, μπορούν και το «πωλούν» ως υποχώρηση, ζητώντας εξαργύρωση και ανταλλάγματα.

Αυτή είναι μία τακτική που ακολουθεί διαχρονικά η Τουρκία, και θέλω να πιστεύω ότι, όσοι ασχολούνται με το Κυπριακό, το έχουν πάρει είδηση. Αν είναι αυτή η προσέγγιση και τώρα, δεν θα το λάμβανα σοβαρά υπ’ όψιν, αφού είναι μια κίνηση τακτικής της Άγκυρας. Πρέπει, λοιπόν, να αναμένουμε να δούμε ποιες θέσεις θα καταθέσουν τελικά στην τράπεζα των συνομιλιών. Από την άλλη, όμως, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι αυτές οι σκληρές θέσεις, αν είναι θέσεις ουσίας, αν είναι οι πραγματικές θέσεις τους, και όχι θέσεις διαπραγματευτικής τακτικής, τότε θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα στις συνομιλίες.
Περισσότερο σκληρή στάση στο Κυπριακό
Ότι, ωστόσο, θα πρέπει η πλευρά μας να έχει πιο σκληρή στάση και αντίδραση έναντι των τουρκικών κινήσεων, αυτό επιβάλλεται. Τώρα, εάν θα πρέπει να φύγουμε από τις συνομιλίες, αυτό είναι ένα πολύ λεπτό θέμα, διότι, στο τέλος της ημέρας, μπορεί να πει κανείς ότι αυτή είναι και η επιδίωξη της Τουρκίας, να καταρρεύσουν δηλαδή οι συνομιλίες και να μας φορτώσει εμάς την ευθύνη. Η Τουρκία βολεύεται και με τη μη επίτευξη λύσης και με την κατάρρευση των συνομιλιών.

Εμείς είμαστε τα θύματα της εισβολής και της κατοχής, άρα εμείς είμαστε εκείνοι που δεν έχουν άλλη επιλογή από την επίτευξη λύσης στο Κυπριακό. Άρα, θα πρέπει μεν να σκληρύνουμε τη στάση μας, όμως το ενδεχόμενο αποχώρησης από τις συνομιλίες είναι ένα θέμα πολύ σοβαρό, που θα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε συλλογικά, μετά που θα δούμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ποιες είναι οι πραγματικές προσεγγίσεις της Τουρκίας.
Καθυστέρησε η Κυβέρνηση για πρώτη κατοικία
Πιστεύετε ότι η πρόταση για αναβάθμιση των εξουσιών του επιτρόπου χρηματοοικονομικών διαφορών και για προστασία της πρώτης κατοικίας, που κατέθεσε το ΔΗΚΟ, θα βρει ανταπόκριση; Θεωρείτε ότι η Κυβέρνηση καθυστέρησε στο εν λόγω θέμα;
Να απαντήσω, αν μου επιτρέπετε, πρώτα από το δεύτερο σκέλος της ερώτησης... Ασφαλώς και καθυστέρησε η Κυβέρνηση στον χειρισμό του θέματος. Αντιλαμβάνομαι ότι κάθε Κυβέρνηση, όπως και η Κυβέρνηση της Κύπρου, δουλεύει πολύ γραφειοκρατικά. Υπάρχουν συγκεκριμένες διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν. Όμως, βρισκόμαστε σε μια περίοδο έκτακτης κατάστασης, και δεν μπορεί να ακολουθείται η ίδια χρονοβόρα διαδικασία, για οποιοδήποτε θέμα, ακόμα και νομοθετικό, το οποίο αντιμετωπίζει την κρίση. Ούτε ο φόρτος εργασίας που επικαλούνται πολλές φορές είναι δικαιολογία. Ο κόσμος περιμένει από την Κυβέρνηση να βρει τις λύσεις.

Βεβαίως και τα κόμματα και η Βουλή έχουν τις ευθύνες τους, αλλά κατά κύριο λόγο είναι η Κυβέρνηση που πρέπει να δρα σ’ αυτούς τους τομείς, και πρέπει να δρα γρήγορα. Αν δεν έχει προσωπικό, ας αγοράσει υπηρεσίες, ας βρει άλλες μεθόδους ή ας υιοθετήσει νομοθεσίες από άλλες χώρες. Η πραγματικότητα είναι ότι παρουσιάζεται μεγάλη καθυστέρηση και υπάρχει ο κίνδυνος τα πράγματα να εξελίσσονται όχι μόνο χωρίς να προλαβαίνουμε να τα διορθώσουμε, αλλά και χωρίς καν να μπορούμε να τα ρυθμίσουμε. Τώρα, οι προτάσεις του ΔΗΚΟ θέλω να πιστεύω ότι θα έχουν ανταπόκριση. Βεβαίως θα τύχουν επεξεργασίας και θα συζητηθούν, και ελπίζω ότι θα βρεθεί μια κοινή συνισταμένη για να περάσουν ομόφωνα από τη Βουλή, καθώς και με τη συγκατάθεση της Κυβέρνησης.