Η «Αυγή» κυκλοφορεί στη Δήμητρα

Προηγουμένως το «Dawn» είχε προσεγγίσει τον μεγάλο αστεροειδή Εστία
Θα είναι ο πρώτος πλανήτης-νάνος που οι αστρονόμοι θα έχουν την ευκαιρία να μελετήσουν εκ του σύνεγγυς
ΚΑΤΙ ανάλογο θα συμβεί τον Ιούλιο του 2015, όταν το σκάφος «New Horizons» της NASA προσεγγίσει στον άλλο γνωστό πλανήτη-νάνο, τον Πλούτωνα
Το σκάφος «Dawn» (Αυγή) της NASA, το οποίο απέχει πλέον μόλις 400.000 χιλιόμετρα από τον πλανήτη-νάνο Δήμητρα, προγραμματίζεται να τεθεί σε τροχιά στις 6 Μαρτίου 2015. Η Δήμητρα, το μεγαλύτερο σώμα της Ζώνης των Αστεροειδών με διάμετρο 950 χιλιομέτρων, θα είναι ο πρώτος πλανήτης-νάνος που οι αστρονόμοι θα έχουν την ευκαιρία να μελετήσουν εκ του σύνεγγυς. Κάτι ανάλογο θα συμβεί τον Ιούλιο του 2015, όταν το σκάφος «New Horizons» (Νέοι Ορίζοντες) της NASA προσεγγίσει στον άλλο γνωστό πλανήτη-νάνο, τον Πλούτωνα.

Πριν φθάσει στη Δήμητρα, το «Dawn» είχε προσεγγίσει τον μεγάλο αστεροειδή Εστία, διαμέτρου 525 χιλιομέτρων, το δεύτερο μεγαλύτερο σώμα στη ζώνη των αστεροειδών, γύρω από τον οποίο είχε μείνει σε τροχιά κατά την περίοδο 2011-12. Ήδη, το «Dawn» έχει φωτογραφίσει τη Δήμητρα και όσο πλησιάζει θα στέλνει ακόμα ευκρινέστερες εικόνες από εκείνες που είχε στείλει το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, κατά τη διετία 2003 και 2004.

Η Δήμητρα περιλαμβάνεται στη σχετικά νέα κατηγορία των πλανητών-νάνων μαζί με τέσσερα ακόμα σώματα, όλα τους πέρα από την Τροχιά του Ποσειδώνα: Πλούτωνας, Έριδα, Χαουμέα και Μακεμάκε. Οι πλανήτες-νάνοι έχουν σχεδόν σφαιρικό σχήμα όπως οι κανονικοί πλανήτες και κινούνται σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο. Γενικά όμως έχουν μικρό μέγεθος και δεν έχουν ενσωματώσει άλλα σώματα που κινούνται στην ίδια τροχιά. Η Δήμητρα συγκεντρώνει το 30% της συνολικής μάζας της ζώνης των αστεροειδών.

Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι ο πυρήνας της Δήμητρας είναι βραχώδης, ενώ μεγάλο ερωτηματικό -που η νέα αποστολή μπορεί να απαντήσει- παραμένει κατά πόσο υπάρχει ένας υγρός ωκεανός νερού κάτω από την παγωμένη επιφάνειά της, στην οποία φαίνεται να υπάρχουν κρατήρες.

Η αποστολή της «Αυγής» στη Δήμητρα, αν όλα πάνε καλά, αναμένεται να διαρκέσει 16 μήνες. Αν και το σκάφος έχει υποστεί ήδη μια τεχνική βλάβη, η οποία δυσκολεύει τον χειρισμό του από την επιστημονική ομάδα που το ελέγχει στη Γη (με επικεφαλής τον Μαρκ Ρέιμαν του Εργαστηρίου Αεριοπροώθησης της NASA στην Καλιφόρνια), οι ερευνητές ελπίζουν ότι θα καταφέρουν τελικά να το θέσουν σε τροχιά σε ύψος περίπου 400 χιλιομέτρων από την επιφάνεια του νάνου-πλανήτη. Όταν η αποστολή της «Αυγής» ολοκληρωθεί, θα αφεθεί να περιφέρεται αέναα γύρω από τη Δήμητρα ως τεχνητός δορυφόρος της.
Κινητήρας ιόντων
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αποστολή «Dawn» κατέστη εφικτή χάρη σε έναν πρωτοποριακό κινητήρα ιόντων, ένα σύστημα που εκπέμπει έναν πίδακα ιόντων του αερίου ξένου. Η ωστική δύναμη που προσφέρει είναι πολύ μικρή, μπορεί όμως να παραμένει σε λειτουργία για πολλούς μήνες συνεχόμενα, επιτρέποντας στο σκάφος να αναπτύσσει υψηλές τελικές ταχύτητας με οικονομία καυσίμου. Σε αντίθεση με τους πυραυλοκινητήρες, οι οποίοι προσφέρουν μεγάλη προωστική ισχύ, αλλά λειτουργούν για μικρό χρονικό διάστημα, οι κινητήρες ιόντων λειτουργούν για πολλούς μήνες συνεχόμενα και εκπέμπουν έναν σταθερό αλλά αδύναμο πίδακα φορτισμένων ατόμων.
Με άλλα λόγια, οι κινητήρες ιόντων προσφέρουν μικρή επιτάχυνση για μεγάλο χρονικό διάστημα, αντί για μεγάλη επιτάχυνση που διαρκεί μόνο λίγα λεπτά. Δεδομένου ότι καταναλώνουν μικρές ποσότητες αερίου και παραμένουν σε λειτουργία για χιλιάδες ώρες, η τελική ταχύτητα του σκάφους μπορεί να είναι πραγματικά μεγάλη. Και η απόδοση του κινητήρα αυξάνεται περισσότερο, αν η ενέργεια που απαιτείται για τον ιονισμό του ξένου προέρχεται από τους ηλιακούς συλλέκτες του σκάφους.
Πηγή: econews