Η εφηβική ενοχή, η βίαιη κοινωνία

Το θέμα τοποθέτησε στη σωστή του διάσταση η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού Λήδα Κουρσουμπά: «Τα παιδιά δεν πρέπει να φοβούνται να μεγαλώσουν, αλλά ούτε και να μεγαλώσουν σε μια στιγμή. Η ωρίμανση θα πρέπει να επέρχεται στη βάση των αναπτυσσόμενων ικανοτήτων των παιδιών και με τρόπο που να γίνεται σεβαστή η προσωπικότητα και η αξιοπρέπειά τους. Η σεξουαλικότητα είναι μια φυσιολογική, υγιής, ανθρώπινη πτυχή, για την οποία κανείς, και ιδιαίτερα τα παιδιά, δεν θα πρέπει να φέρει ενοχές. Αντιθέτως, θα πρέπει ν’ αποτελεί μια θετική εμπειρία, σε κάθε στάδιο της ανάπτυξης του παιδιού. Κι εδώ είναι η μεγάλη πρόκληση για μας ως κοινωνία και πολιτεία - θα καταφέρουμε να δώσουμε στα παιδιά μας αυτό;».
Εύστοχο το ερώτημα της Λήδας Κουρσουμπά, που τέθηκε προχθές (13 Οκτωβρίου 2015), στη δημοσιογραφική διάσκεψη παρουσίασης των αποτελεσμάτων του προγράμματος «I’ M SET» (Implementing Mandatory Sexuality Education for Teen In Cyprus - Εφαρμογή Υποχρεωτικής Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης των Εφήβων στην Κύπρο), με στόχο την προώθηση των σεξουαλικών δικαιωμάτων των εφήβων, μέσω της εφαρμογής της υποχρεωτικής περιεκτικής σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στη Μέση Εκπαίδευση στην Κύπρο.
Η απάντηση στο ερώτημα της Λήδας Κουρσουμπά δόθηκε, σε μεγάλο βαθμό, από την κοινωνιολόγο ψυχολόγο Δώρα Γεωργίου, συντονίστρια της ομάδας εμπειρογνωμόνων του προγράμματος, που παρουσίασε σημεία από την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης, με βάση τους δείκτες της σεξουαλικής υγείας. Αναφέρθηκε σε ανησυχητικά ποσοστά διατροφικών διαταραχών, σε χαμηλό ποσοστό χρήσης προφύλαξης από έφηβους, σε έλλειψη στοιχείων για τον βαθμό ανεπιθύμητων εγκυμοσυνών και εκτρώσεων και σε μεγάλο αριθμό παιδιών στη Μέση Εκπαίδευση, που νιώθουν λίγη ή καθόλου ασφάλεια στο σχολείο, που έχουν υποστεί σχολικό σεξουαλικό εκφοβισμό και εκφοβισμό μέσω του διαδικτύου, ή που είναι θύματα ομοφοβίας και περιθωριοποίησης.
Η Δώρα Γεωργίου αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, και σε «αύξηση της σεξουαλικής και έμφυλης βίας, αύξηση βίας στην οικογένεια, υψηλά ποσοστά σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και παιδικής πορνογραφίας».
Στον διάλογο που ακολούθησε, σχολίασα ότι η απουσία σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης δεν φαίνεται να είναι πρόβλημα των ανηλίκων, αλλά πρωταρχικά εμάς των ενηλίκων, που φτιάξαμε αυτή τη βίαιη κοινωνία, την εχθρική κι επικίνδυνη, για τα παιδιά και τις γυναίκες.
Αυτό αναγνώρισε ουσιαστικά στην παρέμβασή της και η Τζόζι Χριστοδούλου, συντονίστρια πολιτικής, του Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικού Φύλου: «Η αποδόμηση των έμφυλων στερεοτύπων μέσα από την εκπαίδευση, παίζει τεράστιο ρόλο στην πρόληψη και καταπολέμηση της αντρικής βίας κατά των γυναικών -σωματική, σεξουαλική, ψυχολογική, λεκτική ή οικονομική- αφού η βία έχει πάρει, πλέον, απαράδεκτα τεράστιες διαστάσεις. Η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην περιεκτική σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, θα προωθήσει τη δημιουργία υγιών και ισότιμων σχέσεων ανάμεσα στα δύο φύλα και την ανάπτυξη μηδενικής ανοχής στην έμφυλη βία, μέσα από την ευαισθητοποίηση των εφήβων».