Εξ Αφορμής

Ο εξόριστος της πόλης των Δεκεμβριστών

Η αμφισβητούμενη από τη Δύση εγκυρότητα και αυθεντικότητα της δημοκρατίας στη Ρωσία, και το ζήτημα των σκληρών διώξεων πολιτικών αντιπάλων του Προέδρου Πούτιν, αναδεικνύεται στην πολιτική επικαιρότητα της Κύπρου, μέσα από την υπόθεση που αποκάλυψε η στήλη προχθές Κυριακή και αφορά τη Ρωσίδα αιτήτρια πολιτικού ασύλου Natalia Konovalova, δικηγόρο και επιχειρηματία στην πατρίδα της, που συνελήφθη και κρατείται στις Κεντρικές Φυλακές από τις 30 Σεπτεμβρίου 2015, στη βάση διατάγματος κράτησης και έκδοσής της στη Ρωσία. Να αναφέρω ότι ως αιτήτρια ασύλου, η κυρία Konovalova, που ζει στην Κύπρο από το 2007, με τον σύζυγο και τα δύο ανήλικα παιδιά της 17 και 11 χρονών, έχει κάθε δικαίωμα να παραμείνει στην Κύπρο, ελεύθερη, χωρίς τον φόβο ότι θα απελαθεί ή θα εκδοθεί, τουλάχιστον πριν εξεταστεί το αίτημά της για πολιτικό άσυλο.
Η Ρωσίδα κρατούμενη υποστηρίζει ότι οι εναντίον της κατηγορίες είναι «μολυσμένες με πολιτικά κίνητρα», αφού διώκεται λόγω της διασύνδεσής της με την κάποτε πανίσχυρη εταιρεία πετρελαίου Yukos, που κηρύχθηκε σε πτώχευση και διαλύθηκε από την κυβέρνηση Πούτιν. Η υπόθεση της Natalia Konovalova διασυνδέεται, συγκεκριμένα, με την πολύκροτη και διεθνώς γνωστή δίωξη του διευθυντή της Yukos, κάποτε πιο πλούσιου ανθρώπου στη Ρωσία, του Mikhail Khodorkovskiy (Μιχαήλ Χοντορκόφσκι), που σύρθηκε στα δικαστήρια από την κυβέρνηση Πούτιν, κατηγορούμενος για φοροδιαφυγή, καταδικάστηκε και φυλακίστηκε για οκτώ ολόκληρα χρόνια (2005-2013), μερικά από τα οποία κοντά στη μακρινή πόλη Chita της Σιβηρίας, στα ρωσο-κινεζικά σύνορα, όπου εξορίστηκαν από τον Τσάρο Νικόλαο οι επαναστάτες Δεκεμβριστές, τον 19ο αιώνα...
Ο 52χρονος σήμερα Khodorkovskiy, που αμέσως μετά την αποφυλάκισή του εγκατέλειψε την πατρίδα του και εγκαταστάθηκε στην Ελβετία, πλήρωσε βαρύ τίμημα για την πολιτική διαφωνία και τις επικρίσεις του κατά του Πούτιν, όπως κατήγγειλαν επανειλημμένα διεθνείς οργανώσεις υπεράσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όμως η εμπειρία της φυλακής είχε πάνω του μια συγκλονιστική επίδραση προς το καλύτερο: τον ωρίμασε και τον άλλαξε συναισθηματικά, έτσι που για πρώτη φορά να έχει στο επίκεντρο της ζωής του τον άνθρωπο και όχι τα χρήματα. Μέσα από τη φυλακή έγραψε άρθρα κατά της ρωσικής αυταρχικής εξουσίας, δημοσιευμένα σε δυτικά, αλλά και ρωσικά έντυπα, ενώ το 2014 εξέδωσε το βιβλίο «My Fellow Prisoners», μια διεισδυτική ματιά στο διεφθαρμένο σύστημα της φυλακής, που αναδεικνύει με ρεαλιστική διαύγεια τον αθέατο ψυχικό κόσμο των φυλακισμένων, αλλά και των δεσμοφυλάκων και των αστυνομικών.
Όπως επεσήμανε σε άρθρο του το βρετανικό περιοδικό «The Economist», «ο Mikhail Khodorkovskiy μεταμορφώθηκε πολιτικά, από έναν ολιγάρχη, σε έναν πολιτικό κρατούμενο και αγωνιστή της ελευθερίας, που υπερασπίζεται όχι τη χαμένη από καιρό επιχείρησή του, αλλά τα ανθρώπινα δικαιώματά του. Η μεταμόρφωση αυτού του άντρα είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορίες της μετακομμουνιστικής Ρωσίας».