Εξ Αφορμής

Ο Χίτλερ δεν είχε κέρατα διαβόλου

Ανανεωμένο πανευρωπαϊκό και διεθνές ενδιαφέρον για τον ναζιστή δικτάτορα Αδόλφο Χίτλερ και την καταστροφική πολιτική του, αλλά και την ψυχοπαθολογία του, αναμένεται να προκαλέσει η επανέκδοση στη Γερμανία του απαγορευμένου, από το 1945, βιβλίου του, «Ο Αγών μου» («Mein Kampf»), που αποτέλεσε το αρχετυπικό, ιδεολογικό και πολιτικό εργαλείο του ναζισμού.


Όπως ανακοινώθηκε αυτή τη βδομάδα, το βιβλίο θα βρίσκεται στα γερμανικά βιβλιοπωλεία στις αρχές Ιανουαρίου 2016, αφού πρόκειται για κριτική και επιμορφωτική έκδοση, με σχόλια ειδικών επιστημόνων για κατανόηση της ιστορίας του ναζισμού, γεγονός που παραμερίζει το εμπόδιο της διά νόμου απαγόρευσης υποκίνησης σε ρατσιστικό μίσος, στη χώρα.
Υπήρξε το δημοφιλέστερο ανάγνωσμα στη Γερμανία την εικοσαετία 1925-1945 και ο Χίτλερ το έγραψε ενώ βρισκόταν στη φυλακή, μετά την αποτυχημένη απόπειρα να καταλάβει την εξουσία με πραξικόπημα, το 1923. Το βιβλίο παρουσιάζει όλη την εγκληματική γκάμα της «έμπνευσης» του συγγραφέα, όπως τον ρατσισμό, τον αντισημιτισμό, την υποχρεωτική στείρωση και την ευθανασία των «άχρηστων» ατόμων, που άρχισαν να υλοποιούνται από τους ναζί, από το 1933, όταν ανήλθε στην εξουσία και μέχρι το τέλος του Β ́ Παγκόσμιου Πολέμου.
«Οι ελαττωματικοί άνθρωποι πρέπει να εμποδιστούν να δημιουργήσουν όμοια ελαττωματικούς απογόνους», έγραψε ο 34χρονος Χίτλερ. «Αν είναι δυνατό, οι ανίατα άρρωστοι θα πρέπει να απομονωθούν, δίχως οίκτο - ένα μέτρο βάρβαρο για τους δυστυχισμένους που αφορά, αλλά ευλογία για τους συνανθρώπους τους και τις μελλοντικές γενιές»...
Μαζί με το «Mein Kampf », αναμένεται να επιστρέψουν στην επικαιρότητα και πολλά από τα βιβλία που αναλύουν τη μεγαλομανία και την καταστροφικότητα του Χίτλερ και ανάμεσά τους, βέβαια, το «Anatomy of Human Destructiveness», του Γερμανού αντιναζιστή ψυχαναλυτή και κοινωνικού θεωρητικού Έριχ Φρομ (Erich Fromm 1900-1980), που εκδόθηκε το 1973. Είναι μια από τις πιο έγκυρες ψυχοβιογραφικές μελέτες που γράφτηκαν για τον Χίτλερ, βασισμένη στη φροϋδική ψυχαναλυτική μέθοδο - περιγράφει τον ανώριμο και εγωκεντρικό χαρακτήρα του, τον παιδαριώδη ναρκισσισμό του, τη νεκροφιλία του και την ανικανότητά του να αντιμετωπίζει λογικά την πραγματικότητα. Μαζί του, περιγράφει όλους τους μικρούς Χίτλερ, γύρω μας.
Ο Έριχ Φρομ κατέδειξε στη μελέτη του το κύριο σφάλμα που, όπως έγραψε, δεν αφήνει τους ανθρώπους ν’ αναγνωρίζουν τους πιθανούς Χίτλερ, πριν δείξουν το αληθινό πρόσωπό τους. «Το σφάλμα αυτό βρίσκεται στην πεποίθηση, πως ένας ολότελα καταστροφικός και κακός άνθρωπος πρέπει να είναι ένας δαίμονας, πως πρέπει να μην έχει καμιά θετική ιδιότητα.
»Όμως πολύ συχνά, οι έντονα καταστροφικοί άνθρωποι δείχνουν μια πρόσοψη καλοσύνης, είναι ευγενικοί, αγαπούν την οικογένεια, τα παιδιά και τα ζώα, μιλούν για ιδανικά και καλές προθέσεις. Η αφελής υπόθεση, ότι ο κακός αναγνωρίζεται εύκολα, καταλήγει σε μεγάλο κίνδυνο: δεν καταφέρνει κανείς να τον αναγνωρίσει, πριν επιτελέσει το καταστροφικό του έργο, πριν γίνει πολύ επικίνδυνος, αν αποκτήσει δύναμη κι επιρροή. Όσο πιστεύουμε ότι ο κακός έχει κέρατα και ουρά διαβόλου, δεν θα καταλάβουμε ποτέ τους κακούς».