Ο ρεπόρτερ μπροστά στον καθρέφτη του

Σταχυολογώ από τις τοποθετήσεις του δημοσιογραφικού πάνελ στην προχθεσινή (2 Δεκεμβρίου 2015) ημερίδα στη Δημοσιογραφική Εστία στη Λευκωσία, για την έρευνα για την κυπριακή δημοσιογραφία, που πραγματοποίησαν το ΤΕΠΑΚ και το Πανεπιστήμιο Κύπρου, στο πλαίσιο του διεθνούς ερευνητικού προγράμματος «Worlds of Journalism Study».
Η Λένια Καρατζά, αντιπρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Κύπρου, μετέφερε την έκπληξή της, για το ότι «πολύ μεγάλο ποσοστό των δημοσιογράφων δηλώνουν την πεποίθηση ότι η δημοσιογραφία πρέπει να είναι ουδέτερη και χωρίς εξαρτήσεις, αφού καμιά φορά, χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε οι ίδιοι, μπορεί να εξυπηρετούμε τα συμφέροντα κάποιων...».
«Βλέποντας τα αποτελέσματα της έρευνας, έπαθα μια... κρίση επαγγελματικής ταυτότητας και διερωτήθηκα πού θα μπορούσα να κατατάξω τον εαυτό μου», είπε ο Κωστής Διογένους, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Συντακτών. «Όντως, η έρευνα αντικατοπτρίζει την εικόνα της μικρής μας κοινωνίας και τα ιδιαίτερα προβλήματα των δημοσιογράφων, που οφείλονται στο μικρό μέγεθος της αγοράς και στον τρόπο που ασκείται η δημοσιογραφία. Θα ήθελα να πω στους φοιτητές δημοσιογραφίας που είναι σήμερα εδώ, ότι, παρά την κρίση που έπαθα, είμαι σίγουρος ότι έγινα δημοσιογράφος, γιατί όντως ήθελα να ψάξω την αλήθεια, γιατί με ενδιέφεραν οι άνθρωποι και γιατί αυτό ήταν το όνειρό μου, από τότε που ήμουν στην ηλικία σας»...
Η τεχνολογική επανάσταση στην επικοινωνία και η οικονομική κρίση προσφέρουν στα ΜΜΕ τα εργαλεία της αμεσότητας και της μεγαλύτερης αποφασιστικότητας για αποκαλύψεις σκανδάλων, σύμφωνα με τον Κώστα Βενιζέλο, αρχισυντάκτη του «Φιλελευθέρου». Κι αυτό, όπως είπε, παρά τις μειώσεις μισθών και τις απολύσεις συναδέλφων.

Ειδικότερα υποστήριξε ότι «η κρίση, όσο κι αν ακούγεται παράξενο, έχει απελευθερώσει τα ΜΜΕ από οικονομικές εξαρτήσεις, αφού οι διαφημίσεις έχουν περιοριστεί και σχεδόν εξαφανιστεί και έδωσε τη δυνατότητα στους δημοσιογράφους να αγγίξουν και άβατες περιοχές. Η επιρροή των ΜΜΕ δυναμώνει με τον περιορισμό του ελέγχου των πολιτικών, κι αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι τα ΜΜΕ διαμορφώνουν την ατζέντα και καθορίζουν τα θέματα που συζητούνται στη διάρκεια της μέρας, στο πεδίο της οικονομίας και της πολιτικής».
Ο Γιώργος Κασκάνης, αρχισυντάκτης του «Πολίτη», διαφοροποιήθηκε, κάνοντας σύγκριση της παραδοσιακής και της νέας δημοσιογραφίας κι εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «οι αμέτρητες ιστοσελίδες και το νέο πλαίσιο του διαδικτύου, δυστυχώς, αναπαράγουν μη υπαρκτές ειδήσεις, μη υπαρκτά γεγονότα, παραποιούν φωτογραφίες και δηλώσεις και δεν αποτελούν δημοσιογραφία».
Ο Γιώργος Θεοδούλου, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΣΚ, παρατήρησε εύστοχα ότι «η ελευθεροτυπία στην Κύπρο σήμερα ακόμα νοσεί, γιατί οι ιδιοκτήτες-εργοδότες θέλουν να παρεμβαίνουν - κι αν δεν παρεμβαίνουν, ξέρει ο δημοσιογράφος πού “κινούνται” και αυτολογοκρίνεται. Οι νεοεισερχόμενοι δημοσιογράφοι δεν έχουν δυστυχώς τη δυνατότητα να εκφράζονται ελεύθερα όσο οι παλαιότεροι, που την κερδίζουν με την εμπειρία και τη δυναμικότητα, στην πορεία τους. Δεν το κατάφεραν όλοι, αλλά κάποιοι καλοί δημοσιογράφοι, που έχουν τη δύναμη της γνώμης τους, πιστεύω κέρδισαν τη δυνατότητα της ελεύθερης έκφρασης».
Ο συνάδελφος δεν αναφέρθηκε στο τίμημα που πληρώνουν γι’ αυτό.