Εξ Αφορμής

Φυλακισμένοι στον 13ο αιώνα

Από τον Βιολόγο-Φυσικό Θεραπευτή Πέτρο Ευδόκα, συνιδρυτή της ιστοσελίδας CyprusIndymedia.org, πήρα ένα ενδιαφέρον σημείωμα με επίκεντρο το προχθεσινό μου άρθρο και την ημερίδα στη Δημοσιογραφική Εστία στη Λευκωσία, για την έρευνα του ΤΕΠΑΚ και του Πανεπιστημίου Κύπρου, για την κυπριακή δημοσιογραφία, στο πλαίσιο του διεθνούς ερευνητικού προγράμματος «Worlds of Journalism Study». Μου γράφει ότι τον προβλημάτισε ιδιαίτερα το σημείο όπου αναφέρθηκα, ως εξής, στον ρόλο του δημοσιογράφου στη σύγχρονη εποχή: «... Ο πρώτος ρόλος αφορά τον δημοσιογράφο που ασκεί έλεγχο στην εξουσία ως ουδέτερος παρατηρητής - ένας ρόλος που κυριαρχεί στο δυτικό μοντέλο δημοσιογραφίας, στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Πρόκειται για τον ρόλο που περίγραψε στην προσφώνησή του ο Αντώνης Μακρίδης, Πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Κύπρου: “Ο δημοσιογράφος θα πρέπει πάντα να είναι απέναντι από τις εξουσίες, όχι ως εχθρός, αλλά για να τις κρίνει και να τις κατακρίνει, εκεί που χρειάζεται. Δεύτερον, όταν δημοσιογραφεί, είναι αντιμέτωπος κυρίως με τη συνείδησή του, προσπαθώντας να υπηρετήσει τον λαό και ιδιαίτερα τα πιο αδύναμα μέλη της κοινωνίας. Τρίτον, πρέπει να σέβεται τα δικαιώματα των ανθρώπων, να είναι αντικειμενικός και να έχει πάντα όρθια τη σπονδυλική του στήλη - δηλαδή να μην υποκύπτει σε οποιαδήποτε συμφέροντα και σε οποιαδήποτε εξουσία”».
Σημειώνει ο Πέτρος Ευδόκας:


«Αγαπητέ Μάριε, διάβασα μερικές φορές τις πιο πάνω γραμμές. Αισθάνομαι πως οι αρχές που περιγράφει ο κ. Μακρίδης είναι πολύ ορθές, και γνωρίζω πως όχι μόνο τις αγκαλιάζεις, αλλά και τις πραγματώνεις καθημερινά με το έργο σου. Αλλά στην κοινωνία μας -που όπως επισημαίνεις, είναι μια προέκταση ή και απομίμηση του μοντέλου που επικρατεί στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ- αντί αυτές οι αρχές να διευρύνονται και να εδραιώνονται όλο και πιο πολύ μες στην κοινότητα των λειτουργών της δημοσιογραφίας, των ίδιων των δημοσιογράφων, παρατηρούμε να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.


»Αυτές οι αρχές ενέπνεαν κάποτε τους δημοσιογράφους, αρχίζοντας από την εποχή της Αμερικανικής, Γαλλικής, Ελληνικής και Ρωσικής Επανάστασης στους προηγούμενους αιώνες, και συνεχίζοντας σε φθίνουσα πορεία για περίπου εκατόν χρόνια. Οι πλείστοι δημοσιογράφοι τότε, ναι, καθοδηγούντο από τις αρχές που ανέφερες. Αλλά σήμερα; Παρατηρούμε ότι 95% των δημοσιογράφων είναι τα χειρότερα φερέφωνα της εξουσίας, και μάλιστα ούτε καν διαθέτουν την καλλιέργεια ή την ικανότητα να υπηρετούν ως τέτοιοι, με έστω κάποια αξιοπρέπεια.


»Απλώς αναδημοσιεύουν άκριτα, ανεγκέφαλα και αβασάνιστα, τα ψέματα, δόγματα και την προπαγάνδα της άνομης εξουσίας και σε παράβαση κάθε αρχής για υπηρεσία προς τον λαό. Το να “συναγλύφονται” με την εξουσία κεφαλαίου, κράτους, κλήρου και κομμάτων, είναι το παν για τους πλείστους αυτούς “λειτουργούς” της δημοσιογραφίας - μιλούμε για κατάφωρη προδοσία των θεμελιωδών αρχών του επαγγέλματος. Ευτυχώς υπάρχει και η εναλλακτική ενημέρωση, καθώς και τα εναλλακτικά μέσα επικοινωνίας και δημοσίου διαλόγου: αν η κοινωνία μας αναγκαζόταν να στηρίζεται μόνο στους “επίσημους” δημοσιογραφικούς θεσμούς στην Κύπρο (συμβατικός Τύπος και ΜΜΕ), σε ό,τι αφορά τα πολιτικά, πολιτιστικά, εθνικά, ερωτικά, πνευματικά μας θέματα, θα ήμασταν ακόμα φυλακισμένοι στον 13ο αιώνα.
»Ξέρω πως γνωρίζεις αυτά που λέω εδώ, και ότι αγωνίζεσαι και εσύ για βελτίωση αυτών των συνθηκών. Το εκτιμώ αφάνταστα!».