Μια μακρινή νύχτα στην Πάχνα

Η φωτογραφία με τον ψυχίατρο και πολιτικό Τάκη Ευδόκα, στην αυλή του σπιτιού του στη Λακατάμεια, είναι του Μάρτη 2011, τη μέρα που του πήρα μιαν αξέχαστη για μένα συνέντευξη, για το πιο αυτοβιογραφικό και συγκινητικό βιβλίο του, με τίτλο «Ταξίδι στα Μονοπάτια της Ψυχής». Μίλησα χθες με την αγαπημένη του σύζυγο, την Ειρήνη, και μου είπε ότι ο «γιατρός» είναι άρρωστος τον τελευταίο καιρό και νοσηλεύτηκε σε ιδιωτικό νοσοκομείο.
Ανέτρεξα στη συνέντευξη αυτή, στην οποία μιλήσαμε για το βιβλίο του και για τα βιώματα που, του άλλαξαν τη ζωή και της έδωσαν πληρέστερο νόημα - όπως είναι η σχέση με τον πατέρα του, ως μικρό παιδί, πολλά χρόνια πίσω στο χωριό του, την Πάχνα, αλλά και οι δύο σοβαρές ασθένειες που πέρασε στο παρελθόν, κυριολεκτικά ξυστά από τον θάνατο.
Μου είπε ότι το όνειρο του πατέρα του ήταν να τον σπουδάσει γιατρό. «Εγώ θέλω να γίνεις γιατρός, να μη βασανίζεσαι, όπως εμένα, μέσα στα χωράφια». Θυμήθηκε ένα χαρακτηριστικό. «Όταν ο πατέρας γύρισε από ένα τριήμερο ταξίδι του στην πόλη, άκουσα που τον ρώτησε η μάνα μου, αργά τη νύχτα, που νόμιζαν ότι εγώ κοιμόμουνα, “Τι έφαγες;”. Της απάντησε, “ψωμί, ελιές, ντομάτες και τυρί στο χάνι”. “Ε καλά, γιατί το έκανες αυτό;”», του είπε. Και η απάντησή του: “Για να μην ξοδέψω χρήματα. Για τον Τάκη”. Και οικονομία στο φαγητό, για να με σπουδάσει, σκέφτηκα. Έκλαιγα εκείνο το βράδυ με αναφιλητά, μέχρι να ξημερώσει».
Μου είπε ο γιατρός, ότι «μια χειμωνιάτικη μέρα πριν από είκοσι χρόνια, έπαθε ένα «μικρό εγκεφαλικό», που του προκάλεσε διαταραχές του λόγου. «Επακόλουθο της αδυναμίας επικοινωνίας και της σύγχυσης ήταν και η κατάθλιψη, δηλ. η απουσία επιθυμίας να συναντηθώ με τους άλλους, να τους μιλήσω και να τους συναναστραφώ. Εκείνες τις μέρες ένας φίλος μού είπε ότι κάποιος πολύ γνωστός παράγοντας του τόπου δήλωσε ότι “ο Ευδόκας τέλειωσε, έπαθε εγκεφαλικό”.

Η κουβέντα αυτή με επηρέασε θετικά και άρχισα να σκέφτομαι ότι “όχι, ο Ευδόκας δεν τέλειωσε”. Έστρεψα όλες τις σκέψεις στην άρθρωσή μου, στον λόγο μου και αποφάσισα να κάνω μαθήματα του εαυτού μου. Όπως το προγραμμάτισα, άρχισα να εργάζομαι στο γραφείο μου, εννιά μήνες από τότε που συνέβη το εγκεφαλικό, με κέφι και διάθεση για δουλειά. Έζησα μετά το εγκεφαλικό, μια ζωή πολύ δημιουργική και ευτυχισμένη. Χαιρόμουνα τις διακοπές και τα ταξίδια μου σε διάφορες χώρες. Χαιρόμουνα τη δουλειά μου, βοηθούσα κόσμο όσο μπορούσα, έγραφα βιβλία και άρθρα στις εφημερίδες, ήμουνα ενεργός στα δρώμενα της κοινωνίας. Αυτό το χρονικό διάστημα κράτησε περίπου δεκαπέντε χρόνια. Τότε, άρχισα να νιώθω αδιάθετος και σταδιακά να εγκαθίσταται ένας ενοχλητικός ξερόβηχας.

Η δύναμη της ζωής έφευγε από πάνω μου. Ξαφνικά επιδεινώθηκε η αρρώστια μου, η πίεση έπεσε πολύ χαμηλά και μπήκα σε νοσοκομείο. Επρόκειτο για τη νόσο του Addison, μια ανεπάρκεια των επινεφριδίων. Σταδιακά συνειδητοποίησα ότι είναι, αποκλειστικά, θέμα της δικής μου θέλησης για ζωή. Έχουν περάσει εφτά χρόνια από τότε και είμαι πολύ καλά. Επανήλθα στο ωράριο εργασίας που είχα κατά τα τελευταία δέκα-δεκαπέντε χρόνια. Δημοσίευσα πέντε βιβλία. Νιώθω ευτυχισμένος και δημιουργικός».
Κράτα γερά, γιατρέ μου - είμαι σίγουρος πως θα επανέλθεις, γι’ ακόμα μια φορά.