Αναλύσεις

Ο ρόλος των Άγγλων και των Αμερικανών

Ποιοι έδωσαν διαταγή για την επιχείρηση «Νίκη»
Σύμφωνα με τα βρετανικά έγγραφα, επιβεβαιώνεται ότι τα Νοράτλας εισήλθαν στην Κύπρο χρησιμοποιώντας τον ασφαλή αεροδιάδρομο της δυτικής βρετανικής βάσης Ακρωτηρίου με προορισμό το αεροδρόμιο Λευκωσίας

Μέρος Β’
Μας λέχθηκε ότι λόγω του ότι η χουντική κυβέρνηση (Γκιζίκη/Ιωαννίδη) βρισκόταν στις τελευταίες τις μέρες και είχε εξασθενήσει πλέον η δύναμή της, ο Γκιζίκης είχε αναθέσει στους Κανελλόπουλο και Αβέρωφ να σχηματίσουν υπηρεσιακή κυβέρνηση, οπόταν τεχνικά ήταν σε συν-διαβούλευση αμφοτέρων των πλευρών που πάρθηκε η απόφαση για την αποστολή.
Ποιοι πρόδωσαν
Ρωτήσαμε τον κ. Συκιώτη πόσο σίγουρο ήταν ότι οι Αμερικανοί «πρόδωσαν» την τοποθεσία που βρισκόταν η αποστολή στις 13 Αυγούστου 1974 και μας είπε ότι ο ίδιος είναι σίγουρος γι’ αυτό. Γιατί λεπτά μόνο πριν από την επίθεση, ο ίδιος είχε δώσει το καθιερωμένο (κάθε μία ώρα) σήμα «επαφής» στο Ελληνικό Αρχηγείο (που έπαιρναν και οι Αμερικανοί λόγω του ότι ήταν μέσα στη δικτύωση - network of bases) για την ακριβή τοποθεσία που βρισκόντουσαν, εκτός και αν οι Άγγλοι υποκλέπτανε τις επαφές.
(Πράγμα που καθόλου δεν αποκλείεται βέβαια, με την υπεροχή και τεχνολογία που έχουν οι Βρετανοί και οι μυστικές των υπηρεσίες στην Κύπρο, όπου διατηρούν τον μεγαλύτερο κατασκοπευτικό σταθμό υποκλοπής συνομιλιών στις εγκαταστάσεις τους στον Άγιο Νικόλαο Αμμοχώστου, Ακρωτήρι και Τρόοδος. Εκτός του ότι από τα βρετανικά έγγραφα διαβάζουμε με πόση λεπτομέρεια παρακολουθούσαν τα πάντα και ενημέρωναν το Λονδίνο (και τους Τούρκους) και με πόσα πλοία του Βρετανικού Ναυτικού είχαν την Κύπρο περικυκλωμένη και υπό στενή παρακολούθηση, τα οποία και είχαν αρχίσει να παίρνουν θέσεις στη Μεσόγειο πλησίον της Κύπρου από τις 17 Ιουλίου 1974...).
Επιβεβαίωση από βρετανικά έγγραφα για τον ρόλο των Βρετανών
Σύμφωνα με τα βρετανικά έγγραφα επιβεβαιώνεται ότι τα Νοράτλας εισήλθαν στην Κύπρο χρησιμοποιώντας τον ασφαλή αεροδιάδρομο της δυτικής βρετανικής βάσης Ακρωτηρίου με προορισμό το αεροδρόμιο Λευκωσίας. Ο Βρετανός Air Commander κατήγγειλε αμέσως τις «παραβιάσεις» και προέβη σε επίσημο διάβημα προς την ελληνική πρεσβεία στην Κύπρο ενημερώνοντας και την τουρκική πρεσβεία και, για να προλάβει, όπως γράφει η σχετική στρατιωτική έκθεση, αντίποινα εναντίον των βάσεων από τους Τούρκους, έστειλε το πιο κάτω μήνυμα στον Τούρκο Διοικητή Αεροπορίας στη Σμύρνη που έλεγε πως «τα ελληνικά αεροπλάνα προς και από τη Λευκωσία μέσω του εναέριου χώρου των βάσεων περνούν δίχως την άδειά μας. Τα ξημερώματα θα στείλουμε μαχητικά να τα αναχαιτίσουμε». («The Greek transport aircraft transitting to and from Nicosia through SBA airspace are doing so without our permission. After dawn we shall be scrambling our air defence fighters in accordance with our rules of engagement”).
Επιτυχής η αποστολή
Μελετώντας το τόσο ηρωικό αυτό ιστορικό σημείο της γενναιότητας και ανδρείας που επέδειξαν οι Ελλαδίτες αδελφοί καταδρομείς διαφωνούμε με τη θέση που διατυπώθηκε έκτοτε ότι η αποστολή «ήταν ανεπιτυχής ή αποστολή αυτοκτονίας». Όπως μας το έθεσε τόσο εύστοχα ο συμπατριώτης μας Νίκος Συκιώτης, με τον οποίο συμφωνούμε πλήρως, η αποστολή μπορεί να χαρακτηριστεί ως τραγικά σχεδόν ανεπιτυχής. Γιατί τώρα που έχει βγει στο φανερό η όλη έκταση της αποστολής, μεγάλος αριθμός των καταδρομέων και 36 της Διαβίβασης Πεζοναυτών, ειδικών για τις επικοινωνίες (που μεταφέρθηκαν με τα Ντακότα από τη Λήμνο), κατάφεραν να πατήσουν το πόδι τους στην Κύπρο και να πολεμήσουν για την Κύπρο.
Τέλος, να πούμε ότι ο αριθμός των αεροπλάνων που έφυγαν για την Κύπρο δεν είναι επακριβώς εξακριβωμένος (14, 15) - υπάρχει η πιθανότητα να ήταν πολύ περισσότερα, αλλά λόγω του ότι δεν βρέθηκε ή δεν δόθηκε μέχρι σήμερα επίσημο αρχείο για την αποστολή εκείνη, το θέμα παραμένει με όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής... Αιωνία η Μνήμη των αδελφών μας με την ευγνωμοσύνη μας για τη θυσία και πατριωτική προσφορά τους και τις πατριωτικές μας ευχαριστίες για τους ζώντες άγνωστους όπου γης ευρίσκονται.
Υ.Γ. 1) Ρωτήσαμε τον κ. Συκιώτη αν τιμήθηκε καθόλου για τη συμμετοχή του στην επιχείρηση «Νίκη». Μας είπε ότι το 1999, μετά τις ενέργειες του Τάκη Γώγου, μια περιφερειακή κυπριακή οργάνωση στη Μελβούρνη της Αυστραλίας τίμησε τον Τάκη Γώγο, τον ίδιο και την εγγονή ενός ήρωα συνάδελφού τους που θυσιάστηκε. Πέραν τούτου, δεν είχε καμία επικοινωνία με κανέναν άλλο.
Υ.Γ. 2) Στην επιχείρηση «Νίκη» 1974 αναφέρεται και το βιβλίο του Υποπτέραρχου ε.α. Γεωργ. Μήτσαινα, «Ελληνικά Φτερά στην Κύπρο». Όπως μαθαίνουμε από το διαδίκτυο, αναφέρεται στις επιχειρήσεις 1964-1974, για τις αεροπορικές επιχειρήσεις στην Κύπρο, την αποστολή «ΝΙΚΗ», αλλά και όλες τις επιχειρήσεις τις Πολεμικής Αεροπορίας στην Κύπρο από το 1964 και μετά. Ο συγγραφέας συμμετείχε στην αποστολή «ΝΙΚΗ». Όπως χαρακτηριστικά διαβάζουμε: «Είναι όμως τα υπόλοιπα κομμάτια του βιβλίου που συνιστούν πραγματικά αποκάλυψη και έρχονται να φωτίσουν άγνωστες έως τώρα πτυχές της δράσης της Π.Α. στη μαρτυρική Μεγαλόνησο».
Σημ.: Το άρθρο αυτό τιμής ένεκεν δημοσιεύθηκε από τη γράφουσα ελαφρώς διαφοροποιημένο στα Νέα Λονδίνου το 2013.
Άγνωστε
Με τι δάκρυα να σε κλάψω παλικάρι μου,
Που τα μάτια κι η καρδιά μου στέγνωσαν,
Από τον πόνο και τον καημό!
Λεβέντη, ένα κρεβάτι γεμάτο κορμί,
Παιδί του τόπου μας,
Που χτες, ποιος ξέρει τι χαρά τρυγούσες
Και σήμερα είσαι νεκρός...
Ποιος θα σε κλάψει και πότε,
Εσένα, που αντί για όνομα,
Στα χαρτιά σου γράψαμε «ΑΓΝΩΣΤΟΣ».
Θα φορτωθείς κι εσύ μ' άλλους,
Σ' ένα απ' τα καμιόνια που σήμερα συχνοπερνούν,
Από το νεκροτομείο του νοσοκομείου.
Και θα ριχτείς σε «κοινό τάφο»,
Ίσως δίχως λάδι, χωρίς παπάδες.
Δεν ξέρουμε παλικάρι ποιος είσαι,
Για να σε δώσουμε, να σε θάψουν οι δικοί σου.
Μα κι αν σε ξέραμε που θα τους βρίσκαμε...
Ποιος ξέρει σε ποιο σοκάκι σαπίζει το κουφάρι του πατέρα σου.
Παλικάρι που ξεψύχησες μέσα στα χέρια μου,
Συγχώρα με που δεν έχω άλλα δάκρυα να σε κλάψω.
Εσένα τον νέο, το λεβέντη,
Που θα σε κλαίγανε στο σπίτι σου και στο χωριό.
Εσένα που φεύγεις, φορώντας ακόμα τη βέρα,
Στο δεξί σου χέρι...
Της ποιήτριας Βαλεντίνης Αναστασίου. Το αφιέρωσε στον άγνωστο νεκρό της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974, που πέθανε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, μέσα στα χέρια της.