ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΔΗΣ: Ολοκληρώνουμε το παζλ των μεταρρυθμίσεων
Αισιοδοξία Κώστα Καδή ενόψει της νέας σχολικής χρονιάς
Σάββατο 29 Αύγ 2015
Όλες οι μεταρρυθμίσεις που προωθούνται ήταν από καιρό επιβεβλημένες. Αφορούν τόσο στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης, δηλαδή τι διδάσκονται και πώς το διδάσκονται οι μαθητές, όσο και την ποιότητα των εκπαιδευτικών και τα κίνητρα που τους δίδονται για συνεχή βελτίωση
Πιλοτικά αυτήν τη χρονιά θα εφαρμοστεί σε αριθμό σχολείων το νέο σύστημα επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, που διέπεται από τρία βασικά χαρακτηριστικά: 1. Καθολικότητα, 2. Συστηματικότητα και 3. Στόχευση - επιμόρφωση
Υπάρχει ανακολουθία ανάμεσα στις επιδόσεις των μαθητών κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς και στις επιδόσεις τους στις εξετάσεις. Για παράδειγμα, ενώ έχουμε σχεδόν δυο στους πέντε άριστους, στις εξετάσεις ο μέσος όρος βαθμολογίας είναι ακόμα και κάτω από τη βάση
Την αισιοδοξία του για μια ομαλή σχολική χρονιά εκφράζει, μέσω συνέντευξής του στη «Σ», ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού Κώστας Καδής, που αναδεικνύει όλες τις μεταρρυθμίσεις που θα τεθούν σε εφαρμογή, ενώ αποκαλύπτει πτυχές των μεταρρυθμίσεων που θα κλειδώσουν εντός της σχολικής χρονιάς. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές σχετίζονται με τη Μέση Τεχνική Εκπαίδευση, τις παγκύπριες εξετάσεις, καθώς και το σύστημα διορισμού και αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.
Σε σχέση με τη Μέση Τεχνική Εκπαίδευση, αποκαλύπτει ότι βρίσκεται στα χέρια του έκθεση που έχει ετοιμαστεί και στοχεύει στην αναβάθμιση του Θεσμού, και η οποία θα αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου με όλους τους εμπλεκομένους, ούτως ώστε να υπάρξει κατάληξη κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Αναφορικά με τις παγκύπριες εξετάσεις αποκαλύπτει πως ετοιμάζεται σχετική έκθεση, αναδεικνύοντας κάποιες από τις πτυχές της και ειδικότερα τον διαχωρισμό των εξετάσεων για σκοπούς απόλυσης, από τις εξετάσεις για είσοδο σε πανεπιστήμια. Όσον αφορά δε το σύστημα διορισμού και αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, τονίζει πως μέχρι να τεθούν σε εφαρμογή οι νέες πρόνοιες γύρω από αυτά τα θέματα, θα προωθηθούν και θα εφαρμοστούν πρόνοιες της υφιστάμενης νομοθεσίας, οι οποίες μέχρι στιγμής δεν εφαρμόζονται.
Κύριε Υπουργέ, κατ' αρχάς θα θέλαμε να μας πείτε τις προσδοκίες του Υπουργείου σας ενόψει της νέας σχολικής χρονιάς.
Ενόψει της νέας σχολικής χρονιάς, το Υπουργείο Παιδείας έχει κάνει όλη την απαραίτητη προεργασία, με στόχο αυτή να ξεκινήσει ομαλά. Συνεπώς, οι προσδοκίες μας είναι να ξεκινήσουμε χωρίς προβλήματα. Πρέπει να τονίσω, όμως, πως πέραν από την ομαλή έναρξη της σχολικής χρονιάς, το Υπουργείο δίδει μεγάλη έμφαση και στην εφαρμογή, μέσα στη χρονιά που μπαίνει, όλων των μεταρρυθμίσεων που αναπτύξαμε την τελευταία περίοδο. Στόχος μας είναι όλα όσα αποφασίσαμε να εφαρμοστούν πλήρως, χωρίς προβλήματα, κι όσο το δυνατόν πιο ομαλά γίνεται. Προς την κατεύθυνση αυτή έγινε αρκετή προετοιμασία και δουλειά, και αναμένω πως όλα θα κυλήσουν ομαλά.
Πέραν από τις γνωστές μεταρρυθμίσεις, θα προωθήσουμε και μια σειρά από άλλες που αφορούν και το εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά και τους ίδιους τους μαθητές και τους γονείς. Θα εισαγάγουμε, δηλαδή, μια σειρά από καινοτομίες, οι οποίες είμαι βέβαιος ότι θα ικανοποιήσουν τους εκπαιδευτικούς μας εταίρους. Μεταξύ άλλων, οι μεταρρυθμίσεις, δράσεις και τα θέματα που θα αγγίξουμε θα έχουν να κάνουν με την ασφάλεια των παιδιών στο σχολείο, τον περιορισμό της βίας στα σχολεία, τη βελτίωση των μαθησιακών μας αποτελεσμάτων, κ.ά.
Επειδή έχετε αναφερθεί στις δρομολογημένες μεταρρυθμίσεις, θα θέλαμε να μας πείτε ποια η εκτίμησή σας ως προς την εφαρμογή τους και κατά πόσο θα υπάρχει κάποιος έλεγχος/αξιολόγηση της εφαρμογής τους.
Όλες οι μεταρρυθμίσεις που προωθούμε ήταν από καιρό επιβεβλημένες. Αφορούν τόσο στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης, δηλαδή τι διδάσκονται και πώς το διδάσκονται τα παιδιά μας, όσο και την ποιότητα των εκπαιδευτικών μας και τα κίνητρα που τους δίνουμε για συνεχή βελτίωση.
Σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο των μαθημάτων που διδάσκονται τα παιδιά μας, έγινε μια πάρα πολύ καλή δουλειά από πανεπιστημιακούς, εμπειρογνώμονες του Υπουργείου Παιδείας κι από μάχιμους εκπαιδευτικούς, για τον εκσυγχρονισμό και την αναδόμηση των αναλυτικών προγραμμάτων στη βάση Δεικτών Επιτυχίας - τι δηλαδή θα πρέπει να παίρνει ένας μαθητής από κάθε μάθημα - και Δεικτών Επάρκειας - τι (και πώς) πρέπει να διδάσκει ένας εκπαιδευτικός για να μπορέσει ο μαθητής να εισπράξει αυτά που πρέπει. Η αναδόμηση αυτή δεν εισάγει αλλαγές που να δημιουργούν νέες απαιτήσεις από τους εκπαιδευτικούς.
Ο σκοπός της αναδόμησης είναι η διευκόλυνση της εργασίας των εκπαιδευτικών γι' αποτελεσματική διδασκαλία. Θέλω να επισημάνω ότι δεν αναμένεται ότι η υιοθέτηση αυτής της νέας προσέγγισης θα γίνει από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά σταδιακά με ένα πολύ συγκροτημένο πρόγραμμα εφαρμογής, που θα περιλαμβάνει την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, την πιλοτική εφαρμογή της νέας αυτής προσέγγισης, την αξιολόγησή της και στη συνέχεια την πλήρη εφαρμογή της. Απ' εκεί και πέρα προχωρήσαμε σε αλλαγές και στο ωρολόγιο πρόγραμμα, τόσο στη δημοτική όσο και στη μέση εκπαίδευση.
Αλλαγές που ήταν επιβεβλημένες και θα αντιμετωπίσουν αδυναμίες που παρατηρήθηκαν τα τελευταία χρόνια από εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές. Αυτές τις αλλαγές, λοιπόν, θα τις παρακολουθήσουμε και θα δούμε πώς εφαρμόζονται. Επαναλαμβάνω, όμως, πως έχει γίνει όλη η απαραίτητη προετοιμασία, ούτως ώστε αυτές οι μεταρρυθμίσεις να εφαρμοστούν με όσον το δυνατόν λιγότερα προβλήματα και χωρίς να προκληθεί αναστάτωση στα σχολεία μας.
Όσον αφορά, τώρα, την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών μας, αξίζει να σημειώσουμε πως πιλοτικά αυτήν τη χρονιά θα εφαρμοστεί σε αριθμό σχολείων το νέο σύστημα επιμόρφωσης, που ενέκρινε πρόσφατα το Υπουργικό Συμβούλιο. Το σύστημα αυτό διέπεται από τρία βασικά χαρακτηριστικά:
1. Καθολικότητα -όλοι ανεξαιρέτως οι εκπαιδευτικοί θα επιμορφώνονται-,
2. Συστηματικότητα και συνέχεια - η επιμόρφωση θα γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα καθ’ όλην τη διάρκεια της θητείας των εκπαιδευτικών και
3. Στόχευση - επιμόρφωση, δηλαδή, θα γίνεται στη βάση των αναγκών των σχολείων όπου εργάζονται αλλά και των ιδίων των εκπαιδευτικών.
Πέραν αυτής της μεταρρύθμισης, από φέτος αρχίζουν να εφαρμόζονται διαδικασίες που αφορούν το νέο σύστημα διορισμού των εκπαιδευτικών μας, μιας και οι αδιόριστοι εκπαιδευτικοί μας έχουν τη δυνατότητα να εγγράφονται στους νέους καταλόγους διορισίμων, οι οποίοι θα λειτουργήσουν στη βάση του νέου συστήματος. Γνωρίζουμε, μάλιστα, πως ήδη ένας μεγάλος αριθμός μη διορισμένων εκπαιδευτικών έχει εγγραφεί σε αυτούς τους καταλόγους.
Πέραν των ήδη δρομολογημένων αλλαγών, έπονται και άλλες. Αρχικά θα θέλαμε να μας πείτε κάποια λόγια για τις προωθούμενες αλλαγές στη Μέση Τεχνική Εκπαίδευση, οι οποίες στοχεύετε να εφαρμοστούν από την επόμενη σχολική χρονιά.
Έχω στα χέρια μου την έκθεση που έχει ετοιμαστεί για την αναβάθμιση της Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. Είναι μια εμπεριστατωμένη δουλειά, η οποία έγινε από μιαν αξιόλογη επιτροπή, η οποία και πάλι απετελείτο από ακαδημαϊκούς, τεχνοκράτες του Υπουργείου και μάχιμους εκπαιδευτικούς. Με σημείο αναφοράς αυτήν την έκθεση, θα αρχίσουμε σύντομα τον διάλογο με τις εκπαιδευτικές οργανώσεις, ούτως ώστε σύντομα να καταλήξουμε σε συμφωνία και θα προωθηθούν έγκαιρα όλα τα απαραίτητα βήματα, με στόχο το νέο πρόγραμμα στη Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση να τεθεί σε εφαρμογή από την επόμενη σχολική χρονιά.
Παράλληλα, θα προχωρήσουμε και σε μια εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού για τον αναβαθμισμένο ρόλο της Τεχνικής Εκπαίδευσης. Πρέπει με κάθε τρόπο να ανατρέψουμε την ισχύουσα εικόνα που έχει σχηματίσει ο κόσμος για την Τεχνική Εκπαίδευση, η οποία, ομολογουμένως, είναι παρεξηγημένη και θεωρείται, λανθασμένα, παραγκωνισμένη.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να τονίσω πως ακόμα και με την ισχύουσα κατάσταση στην Τεχνική Εκπαίδευση, οι μαθητές μας βγαίνουν από την Τεχνική Εκπαίδευση πολύ καταρτισμένοι και αυτό επιβεβαιώνεται και από το γεγονός πως πολλοί απόφοιτοι Τεχνικών Σχολών μπήκαν, μέσα από τις Παγκύπριες Εξετάσεις, σε Σχολές που επέλεξαν ακόμα και πρώτοι, ενώ κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς καταγράφουν πολλές διακρίσεις σε διάφορους διαγωνισμούς. Εκτός αυτού, απόφοιτοι των Τεχνικών Σχολών έχουν και πολύ καλύτερες ευκαιρίες εργοδότησης.
Ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο για το οποίο προωθούνται, πιθανότατα, αλλαγές είναι και οι παγκύπριες εξετάσεις, αλλά και η αξιολόγηση των παιδιών μας. Υπάρχει οποιαδήποτε εξέλιξη στο όλο θέμα;
Βεβαίως. Αναμένω ότι εντός των ημερών η επιτροπή που έχουμε ορίσει για την αναβάθμιση των παγκυπρίων εξετάσεων θα μας υποβάλει τις εισηγήσεις της, τις οποίες θα συζητήσουμε εκτενώς με όλους τους εμπλεκομένους. Εξ όσων γνωρίζω, υπάρχουν πολύ συγκεκριμένες εισηγήσεις για τον διαχωρισμό των εξετάσεων για σκοπούς απολυτηρίου και των κατατακτήριων σε πανεπιστήμια. Αυτός ο διαχωρισμός, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε, είναι αναγκαίος, γιατί, όπως έχει διαφανεί, παιδιά τα οποία δεν ενδιαφέρονται να διεκδικήσουν μια θέση στα πανεπιστήμια συνήθως έχουν πολύ χαμηλές επιδόσεις, με αποτέλεσμα να πέφτει ο μέσος όρος των βαθμολογιών στις εξετάσεις.
Επίσης, υπάρχει και μια ανακολουθία ανάμεσα στις επιδόσεις των μαθητών κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς και στις επιδόσεις τους στις εξετάσεις. Για παράδειγμα, ενώ έχουμε σχεδόν δυο στους πέντε άριστους, στις εξετάσεις ο μέσος όρος βαθμολογίας είναι ακόμα και κάτω από τη βάση. Δεν μπορεί αυτή η κατάσταση να συνεχίζεται. Θέλω, όμως, να τονίσω πως οι αλλαγές που θα αποφασιστούν δεν θα εφαρμοστούν αυτήν τη χρονιά, διότι θα πρέπει να γίνει η απαραίτητη ενημέρωση όλων των εμπλεκομένων και να ακολουθηθούν όλα όσα μας υπαγορεύει η νομοθεσία.
Ένα άλλο καυτό θέμα για το οποίο έχουν ληφθεί αποφάσεις είναι κι αυτό του διορισμού και της αξιολόγησης εκπαιδευτικών.
Για το σύστημα διορισμού των εκπαιδευτικών, όπως ήδη έχω αναφέρει, έχει ξεκινήσει η διαδικασία εγγραφής εκπαιδευτικών στον νέο κατάλογο. Από πλευράς Υπουργείου, εργαζόμαστε εντατικά στη μορφή που θα έχουν οι εξετάσεις, η οποία, θέλω να τονίσω, δεν θα προωθεί σε καμία περίπτωση την παραπαιδεία. Δεν θέλουμε, δηλαδή, να τεθεί σε εφαρμογή ένα σύστημα με το οποίο κάποιος να κάθεται την τελευταία στιγμή να διαβάσει για να πάει καλά ή να σπεύσει να κάνει μερικά ιδιαίτερα για να αυξήσει τις γνώσεις του. Οι εξετάσεις θα αναδεικνύουν ακριβώς γνώσεις και δεξιότητες που είτε τις έχουν αποκτήσει οι υποψήφιοι μέσα από την πορεία τους είτε δεν τις έχουν, με στόχο να μπαίνουν στα σχολεία μας οι καλύτεροι.
Ως προς την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, έγιναν ήδη αρκετές συζητήσεις με τις εκπαιδευτικές οργανώσεις και έχουμε παρουσιάσει δυο προτάσεις. Αυτήν τη στιγμή και λαμβάνοντας υπ' όψιν τις θέσεις των εκπαιδευτικών οργανώσεων, ετοιμάζουμε μια πιο ολοκληρωμένη πρόταση, την οποία θα παρουσιάσουμε στις εκπαιδευτικές οργανώσεις για να υπάρξει κατάληξη και σε αυτό το θέμα το συντομότερον. Μέχρι όμως να καταλήξουμε, μπορούμε να εφαρμόσουμε πτυχές του υφιστάμενου συστήματος αξιολόγησης, όπως για παράδειγμα η αξιολόγηση των μη μόνιμων εκπαιδευτικών, την οποία θα αρχίσουμε από αυτήν τη χρονιά. Επίσης, θα δούμε και όλες τις περιπτώσεις στήριξης αλλά και αξιολόγησης ανεπαρκών εκπαιδευτικών, στη βάση του υφιστάμενου συστήματος. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάποιος που να επιθυμεί την παρουσία ανεπαρκών εκπαιδευτικών στα σχολεία μας.
Το μήνυμά σας για τη νέα σχολική χρονιά;
Το Υπουργείο Παιδείας είναι έτοιμο από όλες τις απόψεις να αρχίσει όσο πιο ομαλά γίνεται η νέα σχολική χρονιά, γι' αυτό και είμαστε πάρα πολύ αισιόδοξοι. Θέλουμε να δούμε τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς μας να έρχονται στα σχολεία με όρεξη. Αφενός οι εκπαιδευτικοί για να προσφέρουν όσα περισσότερα μπορούν με ενθουσιασμό, όρεξη και αισιοδοξία, και αφετέρου οι μαθητές για να πάρουν όσα περισσότερα μπορούν σε γνώσεις, δεξιότητες και αξίες. Θέλω δε, να στείλω το μήνυμα πως οι σχολικές μας μονάδες έχουν και θα συνεχίσουν να έχουν την ολόπλευρη στήριξη του Υπουργείου μας και όλων των αρμόδιων υπηρεσιών και φορέων. Ειδικότερα δε φέτος, μέσα και από τις προοπτικές που διανοίγονται από τις πολιτικές και καινοτόμες δράσεις που ανέφερα και πιο πάνω.
