Εξ Αφορμής

Ήταν μια ξεχωριστή μέρα

Σαφώς η προχθεσινή μέρα (19 Ιανουαρίου 2016) ήταν μια ξεχωριστή μέρα για τον ταλαντούχο Ιταλό σεναριογράφο και σκηνοθέτη Ετόρε Σκόλα (Ettore Scola), γιατί ήταν η τελευταία του - πέθανε σε νοσοκομείο της Ρώμης στα 85 του, αφήνοντας πίσω του μερικές από τις πιο αριστουργηματικές ταινίες του ιταλικού σινεμά. Αλλά ακόμα πιο ξεχωριστή, για τον ίδιο και για τον κόσμο, ήταν κατά τη γνώμη μου η μέρα εκείνη του 1977, που ολοκλήρωσε και πρόβαλε την καλύτερη από τις ταινίες του, με τον τίτλο «Μια ξεχωριστή μέρα» («A Special Day», στα ιταλικά «Una giornata particolare»), με πρωταγωνιστές τους Σοφία Λόρεν και Μαρτσέλο Μαστρογιάννι, στους καλύτερους ρόλους της εκπληκτικής καριέρας τους.
Η υπόθεση αρχίζει και τελειώνει μέσα σε μια μέρα στη Ρώμη και αφορά την απρόβλεπτη, σύντομη και παθιασμένη σχέση της Αντονιέτας, μιας παντρεμένης νέας γυναίκας (Σοφία Λόρεν) και του Γκαμπριέλε, ενός μοναχικού, γοητευτικού - και ομοφυλόφιλου - άντρα (Μαρτσέλο Μαστρογιάννι) στις 8 Μαϊου 1938, ενώ την ιταλική πρωτεύουσα επισκέπτεται ο Γερμανός δικτάτορας Αδόλφος Χίτλερ, προσκεκλημένος του φασίστα συμμάχου του Μπενίτο Μουσολίνι.
Καθώς ο Χίτλερ περπατά στο κόκκινο χαλί που του έστρωσε ο Μουσολίνι, ανάμεσα σε εκατοντάδες σβάστικες και φασιστικά διακοσμητικά και ενώ αργότερα παρακολουθούν τη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση, μαζί με τα πλήθη των Ρωμαίων που έσπευσαν στις κεντρικές λεωφόρους, η Αντονιέτα γνωρίζει τον γείτονά της Γκαμπριέλε στο άδειο οικοδομικό τετράγωνο όπου κατοικούν. Κανένας από τους δύο δεν πήγε στη φασιστική φιέστα - εκείνη γιατί έπρεπε να κάνει τις δουλειές του σπιτιού, όπως κάθε μέρα και να ετοιμάσει φαγητό για τον φασίστα άντρα της που πήρε τα έξι παιδιά τους στην υποδοχή του Χίτλερ, κι εκείνος γιατί είναι πολιτικός αντίπαλος του μουσολινικού καθεστώτος.


Ο Γκαμπριέλε, που είναι εκφωνητής στο ραδιόφωνο, μόλις έχει απολυθεί από τη δουλειά του λόγω των αντιφασιστικών του απόψεων και της ομοφυλοφιλίας του και πρόκειται να εξοριστεί από το καθεστώς στη Σαρδηνία. Η Αντονιέτα, αγνοώντας την ομοφυλοφιλία του, τον φλερτάρει και του εκμυστηρεύεται την καταπιεστική ζωή της, δίπλα σ’ έναν αλαζονικό και εκφοβιστικό σύζυγο. Παρά τις διαφορές τους, νιώθουν έντονη χημεία μεταξύ τους και καταλήγουν να κάνουν έρωτα, πριν εκείνος συλληφθεί και πριν η οικογένεια εκείνης επιστρέψει στο σπίτι.
Η ταινία τελειώνει με την Αντονιέτα να κάθεται δίπλα στο παράθυρο, να διαβάζει ένα βιβλίο που της χάρισε ο Γκαμπριέλε και, πριν πάει στο συζυγικό κρεβάτι, να παρακολουθεί με σιωπηλό σπαραγμό τον εραστή της, περικυκλωμένο από αστυνομικούς του Μουσολίνι, καθώς μεταφέρεται στην εξορία.
Και εκείνος και εκείνη ήξεραν ότι, αυτή η μέρα που έκαναν την υπέρβαση, ήταν μια ξεχωριστή μέρα και για τους δύο.