Τις «εξαφάνισαν», αλλά δεν… τις σιώπησαν

Δύο συνεντεύξεις της δημοσιογράφου Valerie Gauriat στο Euronews, την περασμένη Παρασκευή (29 Ιανουαρίου 2016), έφεραν στο επίκεντρο της διεθνούς επικαιρότητας τον άνισο, συχνά πολύχρονο και επώδυνο αγώνα έντιμων και καλών επαγγελματιών, οι οποίοι υφίστανται διώξεις και διακρίσεις στον χώρο της δουλειάς τους και συχνά απολύονται, όταν λένε αλήθειες που δεν αρέσουν στους εργοδότες τους.
Η μια συνέντευξη δόθηκε από την 60χρονη Ελβετίδα Yasmine Motarjemi, η οποία διεκδικεί στο Δικαστήριο της Λωζάννης αποζημίωση για παράνομη απόλυση από την εταιρεία τροφίμων Nestl?, στην οποία υπήρξε διευθυντικό στέλεχος. Η δεύτερη συνέντευξη δόθηκε στο Λονδίνο από την 57χρονη Βρετανίδα Eileen Chubb, η οποία εξαναγκάστηκε σε παραίτηση, αφού με έξι συναδέλφους της αποκάλυψε την κακομεταχείριση ηλικιωμένων σε κέντρο φροντίδας της πολυεθνικής εταιρείας υγειονομικής περίθαλψης BUPA, στην οποία εργαζόταν.
Η Yasmine Motarjemi διετέλεσε διευθύντρια ασφαλείας των τροφίμων της Nestl? για δέκα χρόνια, από το 2000 μέχρι το 2010. Από το 2006 άρχισε να εντοπίζει και να καταγγέλλει στους προϊσταμένους της ελλείψεις στις διαδικασίες ασφαλείας των τροφίμων. Οι προειδοποιήσεις της αγνοήθηκαν και η Yasmine έπεσε σε δυσμένεια. «Καταγγέλλοντας αυτά τα γεγονότα έκανα εχθρούς, κι ένας από αυτούς ήταν το αφεντικό μου, που άρχισε να με απαξιώνει και να με παρενοχλεί ψυχολογικά», είπε η κυρία Motarjemi και πρόσθεσε: «Η ψυχολογική παρενόχληση δημιουργεί ένα αίσθημα ενοχής και επιπρόσθετα σε κάνει ν’ αναρωτιέσαι τι συμβαίνει και γιατί, από τη μια μέρα στην άλλη, δεν σε εκτιμούν πια.... Την ίδια στιγμή, γίνεσαι αόρατος... δεν υπάρχεις πια...».
Στη δίκη αναφέρθηκε σε παραδείγματα υποτιμητικής μεταχείρισης από τους εργοδότες της, οι οποίοι δεν παραδέχονται οτιδήποτε επιλήψιμο. Η ρεπόρτερ του Euronews παρατήρησε ότι η Yasmine Motarjemi σταδιακά απομονώθηκε, έχασε τους συνεργάτες της και «εξαφανίστηκε» από το οργανόγραμμα της εταιρείας. Ο εφιάλτης κράτησε τέσσερα χρόνια, μέχρι που τελικά απολύθηκε.
Από την άλλη πλευρά, η Eileen Chubb είπε ότι «έχουμε δει ανθρώπους σε κέντρα φροντίδας ηλικιωμένων που μοιάζουν με ζόμπι, μέρα με τη μέρα σβήνουν και χάνονται σαν τα κεριά. Κανείς δεν νοιάζεται και δεν τους φροντίζει. Άνθρωποι σκόπιμα αφήνονταν χωρίς φαγητό και νερό για ολόκληρες μέρες. Έχω δει ανθρώπους που τους φτύνουν, τους κτυπούν, τους κλωτσούν, τους κλέβουν κοσμήματα και χρήματα».
Αν και υπήρξαν κάποιες συλλήψεις, ο εργοδότης της δεν καταδικάστηκε, ενώ η ίδια αρνήθηκε τον οικονομικό διακανονισμό που της προτάθηκε. Σήμερα ζει με ένα ελάχιστο ποσό χρημάτων τον μήνα, ως μισθό για την εργασία της στην Compassion in Care, οργάνωση που ίδρυσε μετά την απόλυσή της, για να βοηθά όσους θέλουν ν’ αποκαλύψουν κάποιο αδίκημα στην εργασία τους και μάχεται για τη βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου - υπολογίζεται ότι 75% των εργαζομένων στην Ευρώπη αποσιωπούν κακώς κείμενα, για να μη χάσουν τη δουλειά τους.
«Η σιωπή είναι ο εχθρός μας», είπε η κυρία Chubb. «Αν μπορούμε με τη νομοθεσία να προστατεύσουμε τους πληροφοριοδότες (whistleblowers) και να βοηθήσουμε τα θύματα της σιωπής, τότε μπορούμε να τα αλλάξουμε όλα».