Συνεντεύξεις

«Η μετανάστευση δεν είναι κάτι παροδικό»

Ο Επικεφαλής της Μονάδας Ευρωπαϊκών Ταμείων του Υπουργείου Εσωτερικών μιλά στη "Σ"

«Η κινητικότητα των ανθρώπων αποτελεί εγγενές χαρακτηριστικό τού 21ου αιώνα στην Ευρώπη και παγκοσμίως, γεγονός που σημαίνει ότι η Ευρώπη πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της όχι μόνον όσον αφορά τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, αλλά και όσον αφορά τις πολιτικές ένταξης των υπηκόων τρίτων χωρών»
Την άποψη ότι η μετανάστευση ανθρώπων δεν είναι κάτι παροδικό, εκφράζει σε συνέντευξή του στη «Σημερινή» της Κυριακής ο Επικεφαλής της Μονάδας Ευρωπαϊκών Ταμείων του Υπουργείου Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Κυπριανού. Με γνώμονα τούτο, τονίζει ότι αυτό που πρέπει να γίνεται είναι η λήψη αποφάσεων για ορθές πολιτικές σε σχέση με το θέμα αυτό, σημειώνοντας πως «η εκπόνηση αποτελεσματικών πολιτικών ένταξης αποτελεί μακροπρόθεσμη επένδυση». Ταυτόχρονα, αναφέρεται στα συγχρηματοδοτούμενα έργα από τα ευρωπαϊκά ταμεία που σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με τη μετανάστευση, το άσυλο και την ένταξη υπηκόων τρίτων χωρών στις κοινωνίες υποδοχής, καθώς και στην απορροφητικότητα και την αξιοποίηση των κονδυλίων αυτών από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Η Κυπριακή Δημοκρατία αντλεί ευρωπαϊκούς πόρους μέσα από ταμεία ευρωπαϊκά που έχουν να κάνουν με τις εσωτερικές υποθέσεις. Ποιους τομείς καλύπτουν οι «εσωτερικές υποθέσεις» σε εθνικό επίπεδο;


Τα Ταμεία των Εσωτερικών Υποθέσεων δύνανται να συγχρηματοδοτήσουν έργα που έχουν να κάνουν με τη μετανάστευση, το άσυλο, την ένταξη υπηκόων τρίτων χωρών στις κοινωνίες υποδοχής, την εσωτερική ασφάλεια, επιτήρηση εξωτερικών συνόρων, τις θεωρήσεις, τη διαχείριση κρίσεων, την καταπολέμηση του εγκλήματος και της τρομοκρατίας, την αστυνομική συνεργασία κ.ά. Είναι ένα ευρύ φάσμα τομέων. Η υλοποίηση των συγχρηματοδοτούμενων έργων γίνεται κάτω από δυο χρηματοδοτικά εργαλεία της Ε.Ε.: το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και το Ταμείο της Εσωτερικής Ασφάλειας.
Άρα, κ. Κυπριανού, η Ε.Ε. ενισχύει οικονομικά την Κυπριακή Δημοκρατία σε τομείς που προαναφέρατε. Πέστε μας για τι ποσά μιλάμε.


Είναι σημαντικό, θεωρώ, να γνωρίζει ο Κύπριος πολίτης ότι η Ευρώπη ενισχύει οικονομικά τα κράτη μέλη της, με στόχο την πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση στους τομείς για τους οποίους έχουμε μιλήσει. Η Δημοκρατία αξιοποιεί ευρωπαϊκούς πόρους, οι οποίοι συμβάλλουν σημαντικά στην αποσυμφόρηση του κρατικού προϋπολογισμού από δαπάνες που προκύπτουν για τη διαχείριση της μετανάστευσης, του προσφυγικού ζητήματος και της ασφάλειας. Γι' αυτήν την προγραμματική περίοδο έχουμε γύρω στα 93 εκ. ευρώ για υλοποίηση έργων κάτω από τα Ταμεία Εσωτερικών Υποθέσεων.
Η απορροφητικότητα


Σε ποιο βαθμό αξιοποιούνται τα κονδύλια; Υπάρχει η αναμενόμενη «απορροφητικότητα»;


Η περίοδος επιλεξιμότητας για υλοποίηση έργων ολοκληρώνεται το 2022 και στο παρόν στάδιο έχουμε πολύ καλά δείγματα απορροφητικότητας. Έχουμε στο ενεργητικό μας γύρω στα 80 έργα που υλοποιήθηκαν και συνεχίζουν να υλοποιούνται την παρούσα προγραμματική περίοδο και σίγουρα θα υλοποιηθούν κι άλλα.


Τα κονδύλια αξιοποιούνται στο έπακρον, μπορώ να πω. Γίνεται κάθε δυνατή προσπάθεια από μέρους μας προκειμένου, όχι μόνο να έχουμε πλήρη απορροφητικότητα των ευρωπαϊκών πόρων που μας διατίθενται, αλλά να έχουμε και ουσιαστικά αποτελέσματα από τα προγράμματα που εφαρμόζονται, με προστιθέμενη αξία τόσο για την ομάδα στόχου όσο και για την Κύπρο.
Αρκετός κόσμος δεν φαίνεται να γνωρίζει για τα Ταμεία αυτά. Γιατί, κ. Κυπριανού;


Ναι. Είναι γεγονός ότι η ύπαρξη των Ταμείων δεν είναι ευρέως διαδεδομένη, ίσως γιατί δεν είναι άμεσο το όφελος, όπως συμβαίνει με άλλα ταμεία. Ένας άλλος λόγος είναι σίγουρα το ότι αρκετά από τα κονδύλια δίνονται απευθείας σε κυβερνητικούς φορείς λόγω της αρμοδιότητάς τους, και όχι στο κοινό. Όπως για παράδειγμα: για την επιτήρηση των συνόρων αρμόδια είναι η Αστυνομία Κύπρου, για την έρευνα και διάσωση είναι το Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης, για τις θεωρήσεις το Υπουργείο Εξωτερικών, για θέματα Ασύλου και Μετανάστευσης είναι η Υπηρεσία Ασύλου και το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, αντίστοιχα. Έργα υλοποιούν βέβαια και άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες, όπως Υπ. Παιδείας και Πολιτισμού, Υπ. Υγείας κ.ά. Ως εκ τούτου, μέρος των έργων υλοποιείται από τις καθ’ ύλην αρμόδιες υπηρεσίες λόγω «de jure μονοπωλίου ή εθνικής ασφάλειας» - όπως αναφέρεται και από τους κανονισμούς της Ε.Ε.


Ένα σημαντικό ποσοστό από τα διαθέσιμα κονδύλια διατίθεται με τη μέθοδο της Πρόσκλησης Υποβολής Προτάσεων σε νομικές οντότητες, κατόπιν διαδικασίας αξιολόγησης και επιλογής στη βάση κριτηρίων. Η υλοποίηση όμως έργων για θέματα ένταξης, μετανάστευσης και ασύλου φαίνεται να μην είναι τομέας ενδιαφέροντος πολλών φορέων. Βέβαια να πω ότι όσο περνούν τα χρόνια τόσο η δεξαμενή ενδιαφερόμενων φορέων αυξάνει και αυτό είναι θετικό: ο μεγαλύτερος ανταγωνισμός έχει αποτέλεσμα συνήθως την καλύτερη ποιότητα προτάσεων και έργων.


Απλά να πω ότι η Δημοκρατία αξιοποιεί εδώ και χρόνια κονδύλια από την Ε.Ε. για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών προκλήσεων, υπό τη διαχειριστική εποπτεία της Μονάδας Ευρωπαϊκών Ταμείων του Υπουργείου Εσωτερικών, έστω και αν η δημοσιότητα που λαμβάνουν ίσως να μην είναι ευρεία, παρά τις προσπάθειες που γίνονται.
Το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης της Ε.Ε. είναι αυτό που στηρίζει τα κράτη μέλη της Ε.Ε. σε ό,τι έχει να κάνει με τη μετανάστευση και το προσφυγικό. Ποιοι οι στόχοι του Ταμείου αυτού;


Το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης στοχεύει, μεταξύ άλλων, στη στήριξη του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου, στην ενίσχυση της δυνατότητας φιλοξενίας αιτητών ασύλου, στην καλύτερη ένταξη νόμιμων υπηκόων τρίτων χωρών στην τοπική κοινωνία. Βοηθά στην αύξηση των εθελούσιων επιστροφών των υπηκόων τρίτων χωρών στις χώρες καταγωγής ή προέλευσής τους, ενισχύει τη διοικητική ικανότητα της Κύπρου στη διαχείριση της μετανάστευσης κ.ά.
Ο ρατσισμός


Η ένταξη μεταναστών θα λέγαμε ότι είναι αδιάφορη για τον ντόπιο πληθυσμό. Γιατί είναι τόσο σημαντική για την Ε.Ε., κ. Κυπριανού;


Δίδεται από την Ε.Ε. μεγάλη έμφαση στην προώθηση της ένταξης στις τοπικές κοινωνίες των κρατών μελών. Η ένταξη είναι μια από τις σημαντικότερες παραμέτρους για μια πιο ολοκληρωμένη μεταναστευτική πολιτική. Εξ ου και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έρχεται κατά διαστήματα και αυξάνει τους πόρους προς τα κράτη μέλη της σε ό,τι αφορά την υλοποίηση ενεργειών για την ένταξη, στο πλαίσιο του εν λόγω Ταμείου.


Η μονάδα


Ο κ. Κωνσταντίνος Κυπριανού είναι ο Επικεφαλής της Μονάδας Ευρωπαϊκών Ταμείων του Υπουργείου Εσωτερικών. Η Μονάδα Ευρωπαϊκών Ταμείων διαχειρίζεται ευρωπαϊκούς πόρους μέσα από την υλοποίηση έργων, η φύση των οποίων εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Εσωτερικών. Η Μονάδα εκτελεί καθήκοντα Υπεύθυνης Αρχής για τα Ταμεία Εσωτερικών Υποθέσεων 2014-2020, ενώ για τα Διαρθρωτικά Ταμεία - Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης έχει αρμοδιότητες Ενδιάμεσου Φορέα. Όσον αφορά το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, η Μονάδα Ευρωπαϊκών Ταμείων ενεργεί ως Ανάδοχος Φορέας. Για περισσότερες πληροφορίες: www.moi.gov.cy/efu.
Σημειώνεται πως η εκπομπή μαγειρικής «Μια βαλίτσα γεύσεις», η οποία μεταδίδεται καθημερινά από την τηλεόραση «Σίγμα», συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και την Κυπριακή Δημοκρατία