Μεταξύ σφύρας και άκμονος

Το ευμετάβλητο πολιτικό περιβάλλον στην περιοχή και κυρίως οι προοπτικές που διανοίγονται, λόγω των μεγάλων ενεργειακών αποθεμάτων της Ανατολικής Μεσογείου, βάζουν την Κύπρο στη μέση της οιονεί ψυχροπολεμικής σχέσης Ουάσιγκτον - Μόσχας.
Αναμενόμενη τουρκική χαιρεκακία...
Τα παιχνίδια των μεγάλων στην ευρύτερη περιοχή, που έρχονται να γκριζάρουν ακόμη περισσότερο τις προωθούμενες ενέργειες και εξελίξεις, προκάλεσαν αναμενόμενα τη χαιρεκακία των τουρκικών μέσων ενημέρωσης, τα οποία, προφανώς, αντανακλούν και την επίσημη τουρκική θέση.

Διπλωμάτες στην Τουρκία επαναλάμβαναν, μάλιστα, στον απόηχο της ρωσικής παρέμβασης και με τον αέρα του στενότερου συμμάχου της Μόσχας, πως θα πρέπει η ε/κ διοίκηση, όπως αποκαλούν τη Δημοκρατία, να σταματήσει να εξωθεί τα πράγματα σε οριακές καταστάσεις και να απέχει από (δήθεν) ριψοκίνδυνες κινήσεις.

Ο ψυχροπολεμικός ανταγωνισμός που εκτυλίσσεται στην ευρύτερη περιοχή ανεβάζει τον πήχη των προσδοκιών για τους πολιτικούς χειρισμούς, που πρέπει, πλέον, να λαμβάνουν πολύ μεγαλύτερα συμφέροντα υπόψη και να θυμίζουν... κέντημα. Και είναι προφανές πως ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, ως εμπνευστής και έχων το πρόσταγμα υλοποίησης της πολιτικής προσέγγισης με τις ΗΠΑ, έχει πλέον το καθήκον, με τους διπλωματικούς του χειρισμούς, να ισορροπήσει την κατάσταση με τη Μόσχα, χωρίς να πλήττονται εθνικά συμφέροντα, κυρίως σε ό,τι αφορά τον ρόλο των Ρώσων στο Κυπριακό, που διαχρονικά υπήρξε σημαντικός και εξόχως υποστηρικτικός - κυρίως σε επίπεδο Συμβουλίου Ασφαλείας. Και, γι’ αυτό, η μάλλον εντός Ιανουαρίου επίσκεψη του κυρίου Χριστοδουλίδη στη Μόσχα για συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, Σ. Λαβρόφ, λαμβάνει από τώρα πολύ μεγάλη σημασία.
Γαϊτανάκι ισορροπιών
Η δυνατότητα του Βλαντιμίρ Πούτιν να επηρεάζει τον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος «προσκύνησε» τον Ρώσο Πρόεδρο προ ετών και κατέστη πλέον στρατηγικός του σύμμαχος, παραμένει. Αυτό που, όμως, τίθεται εν αμφιβόλω είναι η διάθεση της Μόσχας να πράξει τα δέοντα για την Κυπριακή Δημοκρατία, από τη στιγμή που βλέπει -και δεν είναι πλέον κρυφό-, λόγω Ε.Ε., να βρίσκεται σε εξέλιξη ένας πόλεμος εναντίον των ρωσικών κεφαλαίων στην Κύπρο.

Η μεγάλη εικόνα της Ανατολικής Μεσογείου εμπλέκει άπαντες, από τις δύο υπερδυνάμεις μέχρι την Τουρκία, το Ισραήλ, την Αίγυπτο και τη Συρία. Και η Κυπριακή Δημοκρατία, ως ο πολιτικός νάνος -μεταξύ αυτών- καλείται να διαδραματίσει ρόλο πολύ μεγαλύτερο του μεγέθους της και να χαράξει στρατηγική με όραμα και όχι πρόσκαιρα αποτελέσματα.

Η διαδικασία εξισορρόπησης με την πάντα αναγκαία Μόσχα θα δοκιμασθεί έντονα σε λίγες μέρες, όταν, καλώς εχόντων των πραγμάτων, στην τριμερή σύνοδο κορυφής στο Ισραήλ (20 Δεκεμβρίου) θα προσέλθει, κατόπιν προσκλήσεως, εκπρόσωπος της Ουάσιγκτον. Μάλιστα, όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, διά της διπλωματικής οδού καταβάλλεται προσπάθεια το πρόσωπο να είναι ο Υφυπουργός Εξωτερικών -καλός γνώστης των κυπριακών θεμάτων- Γουές Μίτσελ. Αν και το πρόσωπο δεν θεωρείται δεδομένο, εντούτοις η πρόθεση των Αμερικανών να στείλουν εκπρόσωπο είναι, όπως μας λέχθηκε χαρακτηριστικά, αδιαμφισβήτητη.
Και στη μέση το Κυπριακό...
Το ζήτημα πήρε πολύ μεγάλες διαστάσεις, με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, να απαντά στα ρωσικά δημοσιεύματα, ενώπιος ενωπίω, κατά την επίσκεψή του στη Μόσχα και κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεών του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.

Την ίδια ώρα, ωστόσο, με την ευκαιρία της εκεί επίσκεψής του, ηγέρθη, σε μια πολύ επίκαιρη, για το Κυπριακό, περίοδο, η ανάγκη για στήριξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και λύση που θα συνάδει με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Αυτό που όμως ξεχώρισε είναι το γεγονός πως ο Έλληνας Πρωθυπουργός επανέλαβε τη θέση της Λευκωσίας για άμεση εμπλοκή του Συμβουλίου Ασφαλείας στα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων, εκεί όπου η Ρωσία, δηλαδή, μπορεί να παίξει κομβικό ρόλο.

Η αναφορά Τσίπρα έγινε ενισχύοντας μιαν απρόσμενη, αλλά καθόλα ευχάριστη δήλωση του Ρώσου Υπουργού Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, ο οποίος, μιλώντας στην εφημερίδα των Συντακτών, στον απόηχο της επιδείνωσης των σχέσεων με την Κύπρο, θέλησε, από μόνος του, να επαναλάβει τη θέση της Ρωσικής Ομοσπονδίας πως θα πρέπει τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας να συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση της τελικής πρότασης για τις εξωτερικές πτυχές του κυπριακού προβλήματος.

Θέση που συνάδει απόλυτα με την άποψη της Λευκωσίας, η οποία, μετά το ναυάγιο στο Κραν Μοντανά, επιχειρεί με κάθε τρόπο να προωθήσει την ανάγκη συμμετοχής, τουλάχιστον των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας στα ζητήματα των εγγυήσεων, του κατοχικού στρατού και της εφαρμογής της λύσης. Και η χρονική περίοδος έγερσής τους από τη Μόσχα είναι σημαντική, καθώς το επόμενο διάστημα θα κορυφωθεί η προσπάθεια για κατάληξη στους όρους αναφοράς, που θα περιλαμβάνουν και τη μεθοδολογία των όποιων νέων διαπραγματεύσεων.
Έρχεται η Λουτ, ανεβαίνει ο... πυρετός
Στο μεταξύ, σε πλήρη εγρήγορση είναι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και οι συνεργάτες του, καθότι έχει κλειδώσει η επιστροφή της Τζέιν Χολ Λουτ στο νησί. Η Αμερικανίδα προσγειώνεται το Σαββατοκύριακο, 15/16 Δεκεμβρίου, και, από τη Δευτέρα, 17 του μήνα, αρχίζει τη μεγάλη και κρίσιμη για το Κυπριακό προσπάθεια κατάληξης σε όρους αναφοράς.

Η ε/κ πλευρά δηλώνει πανέτοιμη γι’ αυτήν την προσπάθεια, καθώς γνωρίζει ότι θα μετρηθεί στην πράξη η βούληση της Τουρκίας να βοηθήσει σε επίλυση του Κυπριακού.

Αυτό που τώρα απομένει να ξεκαθαρίσει, είναι η μεθοδολογία που θα ακολουθήσει η ειδική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα.

Το Προεδρικό είναι ενήμερο ότι θα παραμείνει στην Κύπρο μέχρι και την Τετάρτη, 19 Δεκεμβρίου, οπόταν αναχωρεί για το Ισραήλ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Σε αυτό το διάστημα θεωρείται δεδομένο ότι θα γίνουν αλλεπάλληλες συναντήσεις με τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων, ενώ δεν αποκλείεται, όπως μας ειπώθηκε, προς το τέλος της αποστολής και, αν όλα πάνε καλά, οι όροι αναφοράς να κλειδώσουν σε κοινή συνάντηση της κυρίας Λουτ με τους Αναστασιάδη και Ακιντζί.