Ο Παφίτης μουσικός που μπήκε στο Guinness

Όσοι έχουν την τύχη να γνωρίζουν προσωπικά τον μουσικό Μάριο Ιωάννου Ηλία, το παιδί θαύμα της σύγχρονης μουσικής όπως ευστόχως χαρακτηρίστηκε, μπορούν να πιστοποιήσουν με τον πλέον επίσημο τρόπο ότι τίποτα σε αυτήν τη ζηλευτή πορεία δεν είναι τυχαίο.

Ο Παφίτης δημιουργός μεγάλων μουσικών έργων και πετυχημένων καλλιτεχνικών εγχειρημάτων με παγκόσμιες διακρίσεις και μια συμπερίληψη στο Βιβλίο Ρεκόρ Γκίνες δεν έπεσε από τον ουρανό. Σπούδασε στο «Mozarteum» του Σάλτσμπουργκ και στο Μουσικό Πανεπιστήμιο της Βιένης θέτοντας από νωρίς πολύ ψηλά τον πήχη για το τι θα ακολουθήσει. Σήμερα είναι, και όχι τυχαία, εκλεγμένο τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών, ενώ στο βιογραφικό του έχει να επιδείξει σημαντικές διακρίσεις όπως το έργο του αιώνα, σύμφωνα με τους Γερμανούς ειδικούς, το «Autosymphonic» στο Μανχάιμ. Υπογράφει επίσης με επιτυχία τον «Ήχο του Βλαδιβοστόκ», ενώ βρέθηκε στη διεύθυνση μεγάλων παραγωγών σε Ευρώπη, Ρωσία και Άπω Ανατολή.

Ο γράφων είχε τη χαρά να γνωρίσει τον σπουδαίο σήμερα δημιουργό από τα πρώτα του χρόνια, όταν μαζί στις αλάνες, γύρω από το Δημοτικό Αποστόλου Παύλου στην Πάφο, έπαιζαν με τους συνομίληκούς τους πότε μπάσκετ και πότε ποδόσφαιρο. Ομολογώ ότι ο Μάριος Ιωάννου Ηλία, Λιάκος για τους γνωστούς και φίλους, ξεχώριζε από τότε για τη σεμνότητα, τη σοβαρότητα και την καλοσύνη του. Καθένας από εμάς, τους παιδικούς του φίλους, θα μπορούσε να στοιχηματίσει, διαβάζοντας τη συνέντευξη που ακολουθεί, ότι ο Μάριος θα άγγιζε την κορυφή του κόσμου με ό,τι και αν αποφάσιζε να καταπιαστεί στην επαγγελματική του σταδιοδρομία.

Ποιος είναι ο Μάριος Ιωάννου Ηλία; Συστηθήκατε στον κόσμο με πολύ «ασυνήθιστους», αλλά όμορφους και ιδιαίτερους μουσικούς τρόπους.

Ο κάθε άνθρωπος έχει την ταυτότητα και ετερότητά του κατά την αριστοτελική συγκρότηση. Σαφώς το έργο μου, όπως και το θεωρητικό σκεπτικό της πολυμεσότητας που το πλαισιώνει, θεωρία η οποία συμπεριλαμβάνει διάφορα μέσα πέραν της μουσικής και τα οποία στοχοθετημένα επιστρατεύονται για να υλοποιήσουν μια μουσική ιδέα, εσωκλείει προσωπικά βιώματα. Θεωρώ το έργο στο σύνολό του πολυδιάστατο, το κάθε έργο έχει τη δική του θεματική βάση και το δικό του τεχνικό και μεταμουσικό βάθος. Δηλαδή: αφενός δημιουργείται στη βάση απαιτητικών ως επί το πλείστον μουσικών παραμέτρων, αφετέρου σε αυτό συμβάλλουν άλλες μορφές τέχνης, το στοιχείο της τεχνολογίας και του χώρου πραγματοποίησης μιας συναυλίας.

Τη στιγμή που μιλούμε, υπάρχει νέα πρόταση για τη δυνατότητα ενός νέου ρεκόρ σε νέο πλαίσιο

Τι σημαίνει για κάποιον καλλιτέχνη να συμπεριληφθεί στο Βιβλίο Ρεκόρ Γκίνες; Έχετε αποκτήσει φήμη για τα μεγάλης κλίμακας έργα σας με μνημειώδη χαρακτήρα.

Τα τελευταία 17 σχεδόν χρόνια, κάνοντας αρχή το 2003 με το Διαφανές Εργοστάσιο της αυτοκινητοβιομηχανίας Φολκσβάγκεν, μου έχουν ανατεθεί έργα τέτοιου μεγέθους και πρωτόγνωρων εν μέρει απαιτήσεων, τα οποία σε πτυχές τους είχαν ρεκόρ απόδοσης. Ένα παράδειγμα είναι το «Autosymphonic» το 2011 και ο «Ήχος του Κιότο», που βρίσκεται σ’ εξέλιξη από πέρυσι.

Το πιο πρόσφατο είναι η ανάθεση από την Mandarin Electron, τις ιαπωνικές και ρωσικές σχολές θερεμίν, στο πλαίσιο της δημιουργίας ενός Ρεκόρ Γκίνες, για τη συγγραφή και υλοποίηση ενός έργου για τη μεγαλύτερη ορχήστρα ματριομίν, συνάμα εξ αφορμής της εκατοστής επετείου από την εφεύρεση του συγκεκριμένου οργάνου. Το ματριομίν είναι ένα ηλεκτρονικό όργανο, μια πρόσφατη αναδημιουργία του ρωσικού θερεμίν από τον Ιάπωνα Μασάμι Τακεούτσι. Το ματριομίν είναι ένα θερεμίν σε μια κούκλα ματριόσκα και το μόνο όργανο το οποίο δεν χρειάζεται φυσική επαφή για την εκτέλεσή του. Παίζεται «στον αέρα», εκ του μακρόθεν.

Το Ρεκόρ Γκίνες έγινε τον περασμένο Σεπτέμβριο στην πόλη Κόμπε της Ιαπωνίας, συγκεκριμένα στο Κέντρο Σχεδιασμού και Δημιουργίας, με τη συμμετοχή 289 εκτελεστών. Έχοντας διατελέσει κύριο ρόλο στο Ρεκόρ και Πρεσβευτής Καλής Θέλησης των εορτασμών για τα 100χρονα της εφεύρεσης του θερεμίν στην Ιαπωνία, και αφού πλέον έχουν ολοκληρωθεί με επιτυχία όλα τα προγραμματισμένα γεγονότα, νιώθω ικανοποίηση. Τη στιγμή που μιλούμε υπάρχει νέα πρόταση για τη δυνατότητα ενός νέου ρεκόρ σε νέο πλαίσιο.

Πόσο δύσκολο ήταν αυτό το εγχείρημά σας;

Οργανωτικά και όσον αφορά την υλοποίησή του υπήρξε πολύπλοκο. Από τον περασμένο Ιανουάριο είχαν ξεκινήσει οι πρόβες, σε διάφορες πόλεις της Ιαπωνίας - Τόκιο, Γιοκοχάμα, Οσάκα, Κόμπε - αφού σε αυτό συμμετείχαν μουσικοί απ’ όλη την Ιαπωνία. Ομαδικές πρόβες πόλεων μαζί γίνονταν διαδικτυακά. Την προηγούμενη μέρα του ρεκόρ συναντήθηκαν όλες οι ομάδες για πρώτη φορά στο Κόμπε.

Διατελέσατε Διευθυντής της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης - Πάφος 2017 κατά τη διάρκεια της κρισιμότερής της φάσης. Όντας στο πηδάλιο του θεσμού, η Πάφος πέτυχε με θριαμβευτική επιτυχία την πρώτη επίσημη αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες. Πέραν της διεθνούς σας σταδιοδρομίας, έχετε μακρά εμπειρία στα καλλιτεχνικά δρώμενα της ΕΕ. Θα σας ενδιέφερε να αναλάβατε εκ νέου μια νευραλγική θέση στην πολιτιστική εξέλιξη της Πάφου και της Κύπρου γενικότερα;

Η εξέλιξη και αναβάθμιση επί της ουσίας της πολιτιστικής πραγματικότητας στην Κύπρο επείγει. Οποιαδήποτε προσπάθεια που να έχει την προοπτική και βούληση να πετύχει τον στόχο αυτό θα έχει τη στήριξη μου.

Το παιδί θαύμα της

σύγχρονης μουσικής

Ο Μάριος Ιωάννου Ηλία έχει επανειλημμένως χαρακτηριστεί ως «το παιδί θαύμα της σύγχρονης μουσικής». Είναι δημιουργός άνω των 80 έργων, τα οποία έχουν αποσπάσει 40 και πλέον διεθνή βραβεία. Το 2011 δημιούργησε το «Autosymphonic» στο Μανχάιμ, το οποίο χαρακτήρισαν τα γερμανικά μέσα ως «το έργο του αιώνα». Το 2017 πρωτοπαρουσίασε τον «Ήχο του Βλαδιβοστόκ», ένα σύγχρονο οπτικοακουστικό πορτρέτο της ρωσικής πόλης στην Άπω Ανατολή, προκαλώντας παγκόσμια αίσθηση.

Έχει διευθύνει σημαντικά πολιτιστικά γεγονότα στην Ευρώπη, Ρωσία και Άπω Ανατολή, ενώ υπήρξε και ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης - Πάφος 2017. Από πέρυσι, έντονη είναι η παρουσία του στην Ιαπωνία, όπου δημιουργεί και διευθύνει τη μουσική ταυτότητα της πολιτιστικής πρωτεύουσας της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου, του Κιότο. Πρόσφατα πέτυχε Ρεκόρ Γκίνες στο Κόμπε. Σ’ εξέλιξη βρίσκεται επίσης στην Ιαπωνία νέα συνεργασία που αφορά τη συνύπαρξη ανθρώπων και έξυπνων δημιουργικών ρομπότ μέσω της μουσικής, ανάθεση του Πανεπιστημίου της Οσάκα.
Στο επίκεντρο της παρούσας δράσης του στην Ευρώπη ξεχωρίζει η δημιουργία ενός μακροσκελούς συμφωνικού έργου για την πρώην πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης, την πόλη του Πετς στην Ουγγαρία.
Σύμφωνα με το αμερικανικό ακαδημαϊκό περιοδικό, Perspectives of New Music, «ο Μάριος Ιωάννου Ηλία θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους, με επιρροή συνθέτες της νέας γενιάς». Σπούδασε στο «Mozarteum» του Σάλτσμπουργκ και στο Μουσικό Πανεπιστήμιο της Βιένης. Είναι εκλεγμένο τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών.

*Φωτογραφία: Tatiana Khodova