Υγεία

Εμβολιάζω σημαίνει προστατεύω

Θέμα δημόσιας υγείας είναι ο έγκαιρος εμβολιασμός των παιδιών, ενώ η παράλειψή του λόγω άγνοιας ή παραπληροφόρησης μπορεί να οδηγήσει σε επιδημίες ακόμη και θανατηφόρων ασθενειών - Ανεμβολίαστα παιδιά σκόρπισαν μαγουλά σε σχολείο

Ένα θέμα που απασχόλησε Βουλή και Πολιτεία την περασμένη εβδομάδα ήταν αυτό του εμβολιασμού των παιδιών και κατά πόσον αυτός θα πρέπει να γίνει υποχρεωτικός ή όχι. Υπουργεία Υγείας και Παιδείας διαμηνύουν ότι η εμβολιαστική κάλυψη των παιδιών μας -μέχρι σήμερα τουλάχιστον- ξεπερνά το 90% και το κράτος δεν νομιμοποιείται να υποχρεώσει γονείς ή κηδεμόνες να εμβολιάζουν τα παιδιά τους. Ωστόσο, το αντιεμβολιαστικό κίνημα κερδίζει έδαφος σε Ευρώπη και Αμερική και δεν άφησε ανενόχλητη την Κύπρο, γεγονός που δημιουργεί ιδιαίτερες ανησυχίες εφόσον σοβαρές και θανατηφόρες, ακόμη, ασθένειες άρχισαν να κάνουν ξανά την εμφάνισή τους. Η παιδίατρος Δρ Αλεξία Ελευθεριάδου μίλησε στη «Σ» ξεκαθαρίζοντας τους μύθους που εξακολουθούν να κυκλοφορούν γύρω από τα εμβόλια και τόνισε την αναγκαιότητα να ακολουθείται πιστά το εμβολιαστικό σχήμα του παιδιού.

Επιδημία μαγουλά από

ανεμβολίαστα παιδιά

Οι εμβολιασμοί, σύμφωνα με τη Δρα Ελευθεριάδου, «είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά και οικονομικά μέτρα που εφαρμόστηκαν για να βελτιώσουν το επίπεδο υγείας τόσο των παιδιών όσο και των ενηλίκων. Βοηθούν στην προστασία του ανθρώπινου οργανισμού από διάφορες μολυσματικές ασθένειες που προκαλούν σοβαρές επιπλοκές, ακόμη και τον θάνατο». Η παιδίατρος τόνισε ότι ο εμβολιασμός είναι αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε παιδιού να προστατευτεί από τις μολυσματικές ασθένειες και κανένας δεν μπορεί να εξαιρέσει ένα παιδί από το σχήμα εμβολιασμών, αν δεν υπάρχουν σοβαρές αντενδείξεις. Η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών στην Κύπρο ακολουθούν το εμβολιαστικό σχήμα, ωστόσο η μικρή μερίδα των ανεμβολίαστων παιδιών μπορούν να δημιουργήσουν ένα τεράστιο πρόβλημα, εφόσον μια μεταδοτική ασθένεια που μπορεί να «αρπάξουν» είναι εύκολο να επηρεάσει μεγάλο πληθυσμό και να οδηγήσει σε επιδημία. «Μάλιστα σήμερα δέχθηκα ένα τηλεφώνημα από ένα σχολείο ότι υπάρχει επιδημία μαγουλά εκεί. Αυτό καταδεικνύει ότι υπάρχουν εκεί ανεμβολίαστα παιδιά, τα οποία μετέδωσαν την ασθένειά τους. Να ξεκαθαρίσουμε ότι τα εμβολιασμένα παιδιά μπορούν επίσης να νοσήσουν εφόσον η προστασία από το εμβόλιο δεν καλύπτει 100%. Άρα είναι σημαντικό να εμβολιάζονται όλα τα παιδιά».

Οι μύθοι που καταρρίφθηκαν

Η παραπληροφόρηση σχετικά με τα εμβόλια αποτελεί παγκοσμίως έναν από τους 10 σημαντικούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, παρατηρώντας τον αριθμό των ανεμβολίαστων παιδιών να αυξάνεται, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου θέτοντας ως προτεραιότητα τη σωστή ενημέρωση του κόσμου και την εξάλειψη της πρόχειρης ιντερνετικής ενημέρωσης μέσα από πομπώδη άρθρα που γίνονται “viral” στο λεπτό. Και η Δρ Ελευθεριάδου συμφωνεί ότι οι πιο συχνοί μύθοι έχουν να κάνουν με την έλλειψη σωστής ενημέρωσης. «Υπάρχει μερίδα ανθρώπων που πιστεύουν ότι η ομοιοπαθητική ιατρική είναι το ίδιο αποτελεσματική όπως και η ιατρική. Επίσης πιστεύουν ότι η καθαριότητα στο σπίτι και η υγιεινή σε όλους τους κοινόχρηστους χώρους, όπως και η σωστή επιλογή των φαγητών, είναι ικανοποιητικοί παράγοντες για να προστατεύσουν την υγεία ενός παιδιού. Ακόμη υπάρχουν πολλοί που εξακολουθούν να πιστεύουν ότι το εμβόλιο για την ερυθρά, ιλαρά και μαγουλά μπορεί να προκαλέσει αυτισμό. Η στάση των ομοιοπαθητικών εναντίον των εμβολίων παραμένει ανυπόστατη, εφόσον η συμβατική ιατρική, από τη στιγμή που εφάρμοσε τους εμβολιασμούς, απέδειξε ότι μπορεί να εξαλείψει ασθένειες, οι οποίες κατά καιρούς απείλησαν την ανθρωπότητα, όπως η πανώλη και η ευλογιά. Με τα εμβόλια που παρασκεύασε η συμβατική ιατρική, ο οργανισμός καθίσταται ικανός να αντιμετωπίσει τις ασθένειες αυτές, ενώ τα άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί, παραμένουν ευάλωτα στις διάφορες ασθένειες».

Η επιστροφή της ιλαράς

Ανησυχία προκαλεί η επιστροφή ασθενειών που είχαν εξαλειφθεί εδώ και πολλά χρόνια, λόγω της επιλογής πολλών γονέων και κηδεμόνων να αφήσουν ανεμβολίαστα τα παιδιά τους. Ο ΠΟΥ επισημαίνει σε έκθεσή του τον εξαιρετικά μεγάλο αριθμό των 89.994 κρουσμάτων ιλαράς σε 48 ευρωπαϊκές χώρες το πρώτο εξάμηνο του 2019. Υπερδιπλάσιος αριθμός από αυτόν που καταγραφόταν την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Η ιλαρά ταλαιπώρησε αρκετά παιδιά, ενώ κάποια από αυτά έχασαν τη ζωή τους. Σε χώρες όπως αυτές της Αφρικής σοβαρές ασθένειες που επιφέρουν ακόμη και τον θάνατο παραμένουν ενεργές. Αυτές είναι ο τέτανος, η διφθερίτιδα, η ιλαρά. Ελάχιστα να αυξηθεί ο αριθμός των ανεμβολίαστων παιδιών και σε χώρες που δεν αντιμετωπίζουν τέτοια υψηλά ποσοστά -όπως η δική μας- τότε οι πιθανότητες να κάνουν την εμφάνισή τους τέτοιες ασθένειες με δυσάρεστες συνέπειες για τη δημόσια υγεία είναι μεγάλες. Πολύς λόγος εξακολουθεί να γίνεται γύρω από ένα εμβόλιο, το οποίο κρίθηκε ένοχο για πρόκληση αυτισμού και προδιάθεση της νόσου του Crohn. Η παιδίατρος ξεκαθάρισε ότι η χρήση του συγκεκριμένου εμβολίου MMR, όντως «απασχόλησε πολλές φορές την επιστημονική κοινότητα. Ακολούθησε διακοπή του εμβολιασμού του με καταστροφικές, όμως, συνέπειες για μεγάλο αριθμό παιδιών που νόσησαν. Οι μελέτες που ενοχοποίησαν το εμβόλιο θεωρήθηκε ότι δεν χρησιμοποιούσαν ορθή μεθοδολογία. Επίσης ο αυτισμός περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1943, 20 χρόνια προτού παρασκευαστεί το MMR. Μελέτες επιβεβαίωσαν τη μείωση της παιδικής θνησιμότητας λόγω ιλαράς μετά από παγκόσμια εκστρατεία εμβολιασμού».

Τι είναι τελικά το εμβόλιο

Τα εμβόλια περιέχουν ζώντες εξασθενημένους ιούς ή βακτηρίδια, αδρανοποιημένους ιούς ή βακτηρίδια, εξωτοξίνες μικροοργανισμών μαζί με φυσιολογικό ορό, απεσταγμένο νερό και σύνθετο διαλυτικό υγρό, μέσα στο οποίο ανιχνεύονται πρωτεΐνες, σταθεροποιητικοί παράγοντες, συντηρητικά και αντιβιοτικά. «Μετά από έναν εμβολιασμό το ανθρώπινο σώμα αποκτά την ικανότητα να καταπολεμά τις διάφορες μολυσματικές ασθένειες, με τις οποίες μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπο. Αν, για παράδειγμα, εμβολιάσετε το παιδί σας με το εμβόλιο της πολιομυελίτιδας, ο εξασθενημένος ιός που υπάρχει στο εμβόλιο θα διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού για να παραγάγει αντισώματα εναντίον του ιού. Έτσι όταν το παιδί βρεθεί αντιμέτωπο με τον πραγματικό ιό που προκαλεί την ασθένεια, τότε τα αντισώματα που έχουν ήδη δημιουργηθεί, θα την καταπολεμήσουν».

Τελικά ποιος το πληρώνει

Πονοκέφαλος σε γιατρούς, λειτουργούς και γονείς δημιουργείται με τις ασάφειες σχετικά με το αν τα εμβόλια καλύπτονται από το Γενικό Σύστημα Υγείας, από το ίδιο το κράτος ή από την τσέπη τους; Δεν είναι λίγοι οι γονείς που απόρησαν γιατί πλήρωσαν το εμβόλιο στον παιδίατρό τους, ενώ δεν είναι λίγοι και οι ειδικοί που δήλωσαν ότι δεν ήταν ξεκάθαρα όλα όσα έπρεπε να γνωρίζουν σχετικά με την κάλυψη ή μη των εμβολίων. Σύμφωνα όμως με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας, τα εμβόλια στο πλαίσιο της δημόσιας υγείας καλύπτονται από το κράτος και όχι από το ΓεΣΥ. Στην παρούσα φάση υπάρχει το εμβολιαστικό σχήμα του Υπουργείου Υγείας, όπως αυτό υπήρχε και προηγουμένως και θα εξακολουθήσει να υπάρχει. Εμβόλια που δεν καλύπτονταν πριν από το κράτος δεν καλύπτονται ούτε και τώρα, όπως για παράδειγμα αυτό της ανεμοβλογιάς. Για κίνδυνο αύξησης ανεμβολίαστων παιδιών, έκανε λόγο η Δρ Ελευθεριάδου, η οποία ανέφερε πως η έλλειψη σωστής ενημέρωσης σχετικά με όλα όσα μπορεί να παρέχει το ΓεΣΥ, «μπορεί να οδηγήσει σε δυσάρεστες καταστάσεις, ακόμη και στον μη έγκαιρο εμβολιασμό των παιδιών».