Πολιτισμός

ART AERI: Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας

Ο Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας γεννήθηκε στις 17 Απριλίου 1910 και πέθανε στις 2 Ιανουαρίου 1990. Ήταν Έλληνας πολιτικός και συγγραφέας.

Ήταν πτυχιούχος της Νομικής και διδάκτωρ Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Λωζάννης στην Ελβετία. Το 1940 έγινε νομάρχης της Κέρκυρας, ενώ το 1946 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Ιωαννίνων, θέση που διατήρησε μέχρι το 1964. Διατέλεσε Υπουργός Εφοδιασμού, Εθνικής Οικονομίας, Εμπορίου, Γεωργίας και Εξωτερικών και την περίοδο 1974–1981 διετέλεσε Υπουργός Εθνικής Άμυνας. Το 1981 εξελέγη αρχηγός του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας και το 1984 επίτιμος πρόεδρός της. Σημαντική ήταν η συνεισφορά του, ως Υπουργού Εξωτερικών, στις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου με θέμα την ίδρυση της ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας το 1959 και στη Συμφωνία Σύνδεσης Ελλάδας- ΕΟΚ το 1962, σύμφωνα με την οποία η χώρα κατέστη το πρώτο συνδεδεμένο κράτος με την κοινότητα. Με πρωτοβουλίες του δημιουργήθηκε το ίδρυμα του Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα, που λειτουργεί στην Κηφισιά. Ο ίδιος διετέλεσε πρώτος και ισόβιος πρόεδρος του ιδρύματος. Μιλούσε Γαλλικά, Αγγλικά και Ιταλικά και ήταν μόνιμος κάτοικος Κηφισιάς.

Εκπροσώπησε την Ελλάδα σε πολλές διεθνείς διασκέψεις και τιμήθηκε με τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Φοίνικος από τον Βασιλιά Παύλο, καθώς και με ισάξιους Μεγαλόσταυρους άλλων χωρών. Στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο υπηρέτησε σε ομάδες δολιοφθορών, ανακλήθηκε το 1941 και διορίστηκε Νομάρχης Κερκύρας. Τον Μάιο του 1941 ίδρυσε με έδρα τη Λάρισα την οργάνωση Φιλική Εταιρεία, που είχε ως στόχο την καταπολέμηση των δωσίλογων του Αλκιβιάδη Διαμάντη, που αργότερα αποκλήθηκαν Λεγεώνα των Βλάχων. Το 1942 συνελήφθη για την αντιστασιακή δραστηριότητά του και μεταφέρθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Ιταλία, ενώ ένα χρόνο αργότερα, το 1943, δραπέτευσε και παρέμεινε στην Ιταλία, επικεφαλής ελληνικής αντιστασιακής οργάνωσης. Το 1944 επιστρατεύθηκε με τον βαθμό του επίκουρου υποπλοιάρχου, υπηρετώντας μέχρι το τέλος του πολέμου στην Ελληνική Στρατιωτική Αποστολή της Ρώμης. Παράλληλα με την πολιτική του δράση, ανέπτυξε συγγραφικό έργο, γράφοντας μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά έργα, δοκίμια και ιστορικές αναλύσεις.

Επίσης, δημιούργησε το Ίδρυμα Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα, στο οποίο δώρισε τη σημαντικότατη προσωπική του συλλογή Ελλήνων ζωγράφων 19ου και αρχών 20ού αιώνα. Παράλληλα, επένδυσε στην τοπική αμπελουργία, καλλιεργώντας τον εγκαταλελειμμένο αμπελώνα του Μετσόβου και δημιουργώντας σύγχρονη οινοποιητική μονάδα. Μετά τον θάνατό του, το 1990, οι συμπατριώτες του τον τίμησαν, στήνοντας τον ανδριάντα του στο κέντρο του Μετσόβου.

Πέθανε στις 2 Ιανουαρίου 1990. Η οικουμενική κυβέρνηση του Ξενοφώντα Ζολώτα, για να τον τιμήσει, πρότεινε να κηδευτεί με δημόσια δαπάνη και με τιμές εν ενεργεία Πρωθυπουργού. Όμως η οικογένειά του, αφού ευχαρίστησε την κυβέρνηση, ανακοίνωσε πως επιθυμία του ήταν η λιτή ταφή, όπως ακριβώς ήταν και η ζωή του.

Για περισσότερες πληροφορίες αποταθείτε στο www.artaeri.com.

Μακαρίου 71, Λ/σία