Ελλάδα

Η μάχη της αυτοδυναμίας

Όλες οι δημοσκοπήσεις, δύο εβδομάδες πριν από τις Εθνικές Εκλογές στην Ελλάδα, αποτελούν συνέχεια του αποτελέσματος των Ευρωεκλογών της 26ης Μαΐου

Με πολλά κρίσιμα ερωτήματα τόσο στην οικονομία όσο και στα εθνικά ζητήματα η Ελλάδα πορεύεται προς τις κάλπες της 7ης Ιουλίου. Το κλίμα, που επικρατεί, δείχνει ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα είναι ο νικητής των εκλογών, ωστόσο η μάχη δίδεται για την αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας στην επόμενη Βουλή, που θα της επιτρέψει να μπορέσει να κυβερνήσει χωρίς να υποχρεωθεί σε προγραμματικές συμμαχίες με άλλα κόμματα.

Ο αλληλοσπαραγμός στον ΣΥΡΙΖΑ, οι εξελίξεις στο Κίνημα Αλλαγής, οι αποχωρήσεις του Καμμένου και του Θεοδωράκη από την εκλογική διαδικασία αλλά και η δυναμική εμφάνιση των Βαρουφάκη και Βελόπουλου συνθέτουν ένα νέο πολιτικό σκηνικό, που αλλάζει άρδην τον πολιτικό χάρτη της Ελλάδας.

Το ζήτημα της αυτοδυναμίας για τη Νέα Δημοκρατία είναι κρίσιμο, καθώς σε αντίθετη περίπτωση είτε θα πρέπει να γίνουν κυβερνήσεις συμμαχίας είτε να οδηγηθεί η χώρα και πάλι σε εκλογές, άμεσα αλλά με απλή αναλογική.

Ο αέρας του νικητή και τα κομπιουτεράκια

Η συντριπτική νίκη που κατέγραψε η «γαλάζια» παράταξη στις Ευρωεκλογές δείχνει ότι το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης μπορεί να πετύχει και την αυτοδυναμία. Στο Στρατηγείο της Οδού Πειραιώς αξιολογούνται οι παράγοντες που θα επηρεάσουν το τελικό αποτέλεσμα της 7ης Ιουλίου. Τρεις είναι οι κύριοι παράγοντες:

  • η συμμετοχή των ψηφοφόρων,
  • η προοπτική των μικρότερων κομμάτων,
  • το εύρος της διαφοράς με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, φυσικά, θέλει να πετύχει το αυτονόητο. Να λάβει σαφή εντολή από τον ελληνικό Λαό προκειμένου να κινηθεί χωρίς δεσμεύσεις και περιορισμούς στην επόμενη μέρα. Ωστόσο η επικοινωνιακή πολιτική, που εφαρμόζει στην αρχή αυτής της σύντομης προεκλογικής περιόδου, δεν έχει στην κορυφή της το συγκεκριμένο ζήτημα. Με άλλα λόγια, προς το παρόν η Νέα Δημοκρατία δεν παρουσιάζει ως διακύβευμα των εκλογών την αυτοδυναμία.

Ο κ. Μητσοτάκης εξακολουθεί να μιλά με γλώσσα που του επιτρέπει να ανοίξει τη δεξαμενή των ψηφοφόρων προς το κέντρο και παράλληλα δεν ανοίγει την πόρτα σε οποιονδήποτε θεωρεί ότι εκπροσωπεί το «δεξί» άκρο. Το ύφος του θυμίζει την προεκλογική εκστρατεία του Κώστα Καραμανλή τόσο το 2000 όσο και το 2004, όταν και εκείνος προσπάθησε να συσπειρώσει ψηφοφόρους από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα.

Πώς απαντά ο Τσίπρας

Ο Πρωθυπουργός προσπάθησε μετά το απογοητευτικό αποτέλεσμα της κάλπης των Ευρωεκλογών να εμφανιστεί ότι ξαναβάζει το κλειδί στη μηχανή για επανεκκίνηση. Ωστόσο οι μουρμούρες και οι προστριβές στον ΣΥΡΙΖΑ είναι πάρα πολλές.

Οριστική είναι πλέον η ρήξη του Νίκου Κοτζιά με τον Αλέξη Τσίπρα, με τον τέως Υπουργό Εξωτερικών να δηλώνει πως δεν θα συμμετάσχει στις Βουλευτικές Εκλογές 2019. Η ρήξη μεταξύ των δύο πλευρών κυοφορείται εδώ και καιρό, μετά την παραίτηση του Νίκου Κοτζιά από το ΥΠΕΞ και τις καταγγελίες του κ. Καμμένου εναντίον του. Την ίδια ώρα αστοχία υπάρχει και σε πρόσωπα που φιλοδοξούσε ο ΣΥΡΙΖΑ να περιληφθούν στο ψηφοδέλτιο επικρατείας.

Μπροστά στην προεξοφλημένη, όπως όλα δείχνουν, επικράτηση της ΝΔ, ο βασικότερος στόχος για τον ΣΥΡΙΖΑ, που σίγουρα θα διεκδικήσει όσο το δυνατόν καλύτερο ποσοστό στην κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση, είναι φυσικά να «κόψει» τη «γαλάζια» αυτοδυναμία. Με άλλα λόγια στην Οδό Κουμουνδούρου γίνεται ήδη στρατηγική για την επόμενη μέρα των εκλογών στο σενάριο της μη αυτοδυναμίας της ΝΔ.

Ο Βελόπουλος και ο Βαρουφάκης

Κανείς δεν τους είχε στο νέο πολιτικό σκηνικό και σήμερα ίσως κρίνουν ποιο θα είναι το αποτέλεσμα στο «παιχνίδι» της αυτοδυναμίας. Τα κόμματα που επιχειρούν την είσοδό τους στην επόμενη Βουλή είναι η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου και το ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη.

Τα ποσοστά που θα έχουν αποτελούν ένα πολύ κρίσιμο σταυροδρόμι, καθώς όσο ανεβαίνει το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων τόσο μειώνεται το απαραίτητο ποσοστό για αυτοδυναμία.

Τι λένε οι αριθμοί

Δύο είναι οι παράγοντες της αυτοδυναμίας, που σχετίζονται μεταξύ τους:

  • Το εκλογικό ποσοστό στο οποίο φτάνει το πρώτο κόμμα,
  • το συνολικό ποσοστό που μένει εκτός αντιπροσώπευσης.

Η διαφορά μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων (είτε μεγάλη είτε μικρή) δεν παίζει κανέναν ρόλο. Αυτοδυναμία σημαίνει το πρώτο κόμμα να έχει 151 βουλευτές στη Βουλή.

Τα σενάρια δίνουν και παίρνουν. Αν πάρουμε ως παράδειγμα το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών της 26ης Μαΐου που αφορούσε βουλευτικές εκλογές, η ΝΔ θα είχε πράγματι αυτοδυναμία με 155 έδρες και ποσοστό 33,1%. Γιατί θα το πετύχαινε αυτό; Διότι ήταν πολύ υψηλό το ποσοστό των κομμάτων που δεν θα έμπαινε στη Βουλή μιας και άγγιζε το 21%. Το όριο εισόδου ενός κόμματος στη Βουλή είναι 3%.

Σε αυτές τις Ευρωεκλογές το κόμμα του κ. Βαρουφάκη για ελάχιστες ψήφους δεν κατάφερε να πιάσει το όριο του 3%. Στην υποθετική περίπτωση που το ΜέΡΑ25 είχε καταφέρει να πιάσει το 3%, τότε αμέσως το κόμμα του κ. Βαρουφάκη θα είχε 9 βουλευτές, ενώ η ΝΔ θα έχανε τέσσερεις και θα είχε πετύχει μια οριακή αυτοδυναμία 151 βουλευτών.

Στις δημοσκοπήσεις πάντως των τελευταίων ημερών τόσο η ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνουν ότι αυξάνουν τη δύναμή τους, με τη διαφορά τους να κινείται στο όριο του 8%, γεγονός που σημαίνει ότι και αθροιστικά αυξάνεται η επιρροή τους. Στις Ευρωεκλογές τα δύο κόμματα μαζί ξεπέρασαν το 54%, ενώ στις Εθνικές Εκλογές φαίνεται πως μπορούν να φτάσουν το 64%.

Το συγκεκριμένο σκηνικό, λόγω της αύξησης της εκλογικής επιρροής της ΝΔ τής δίνει το δικαίωμα να πιστεύει ότι μπορεί να αποκτήσει άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία με 158 έδρες στην περίπτωση που υπάρχουν έξι κόμματα πάνω από το 3% ή 154 εδρών στην περίπτωση των επτά κομμάτων.

Φυσικά κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει τη διαφορά των δύο πρώτων κομμάτων, ωστόσο όσο πιο ψηλά ανεβαίνει η Νέα Δημοκρατία τόσο πιο άνετη αυτοδυναμία θα έχει. Χαρακτηριστικά αναλυτές αναφέρουν ότι αν υπάρξει η δυναμική των Ευρωεκλογών, τότε μπορεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης να αγγίξει το υψηλό 39%, γεγονός που θα του επιτρέψει να έχει κοινοβουλευτική ομάδα στο όριο των 160 εδρών.