Διεθνή

Είναι πολλά τα λεφτά… «Άρη»!

Το θέμα επανήλθε στην επικαιρότητα μετά τις επιθέσεις στα δύο τάνκερ στον Κόλπο του Ομάν

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έδωσαν στη δημοσιότητα βίντεο, κατηγορώντας ανοιχτά ότι την πλήρη ευθύνη για την επίθεση στα τάνκερ τους έχει το Ιράν. Ακολούθησε μόλις πριν από 3 μέρες η κατάρριψη ενός αμερικανικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους. Σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο, το μη επανδρωμένο αεροσκάφος βρισκόταν σε διεθνή εναέριο χώρο πάνω από τα Στενά του Ορμούζ και δεν εισήλθε στον ιρανικό εναέριο χώρο.

Οι Φρουροί της Επανάστασης ανέφεραν, πάντως, πως η κατάρριψη έγινε επειδή το μη επανδρωμένο αεροσκάφος παραβίασε τον ιρανικό εναέριο χώρο.

Φούντωσαν οι αναφορές για πόλεμο

Τα δύο τελευταία γεγονότα επανέφεραν στις καθημερινές συζητήσεις τον «μπαμπούλα» του πολέμου. Σενάρια τίθενται επί τάπητος και εν τω μέσω της καλοκαιρινής -τουριστικής- περιόδου οι φήμες για διεξαγωγή πολέμου στη Μέση Ανατολή, ενός πολέμου που θα μπορούσε να αποτελέσει την αρχή του τρίτου Παγκοσμίου, δίνουν και παίρνουν. Είναι όντως η διεξαγωγή ενός πολέμου στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και του Περσικού Κόλπου, μια τόσο απλή υπόθεση;

Πόσο κόστος θα μπορούσε να έχει για τις δύο πλευρές, υπάρχουν οφέλη;

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι σαφώς και ξεκάθαρα πιο ισχυρές από την Τεχεράνη. Το Ιράν όμως διαθέτει καλούς εξοπλισμούς, δυνατούς συμμάχους και απεμπλουτισμένο ουράνιο…

Σε αντίθεση με το Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν το 2003, το Ιράν έχει στο πλευρό του εκτός από τους Φρουρούς της Επανάστασης, μία ένοπλη και εξαιρετικά εκπαιδευμένη Χεζμπολάχ, που είναι έτοιμη να συνδράμει σε έναν πόλεμο κατά των Ηνωμένων Πολιτειών. Η οργάνωση θεωρείται μία από τις πιο αποτελεσματικές δυνάμεις στη Μέση Ανατολή, γεγονός που αναγνωρίζει και το ίδιο το Πεντάγωνο.

Επιπλέον, η Τεχεράνη έχει στενές επαφές με τη Συρία, από την εποχή της επανάστασης του 1979, οπόταν έγινε και επίσημα Σιιτική δύναμη και έσπασε τα δεσμά της ουαχαμπιστικής σουνιτικής Σαουδικής Αραβίας. Η Τουρκία, η Ρωσία, το Κατάρ και άλλες χώρες του Κόλπου και της Μέσης Ανατολής είναι επίσης στους βασικούς συμμάχους.

Με λίγα λόγια το Ιράν γνωρίζει πως κανείς δεν θα του επιτεθεί, στο παρόν στάδιο και με τα σημερινά δεδομένα, εξαιτίας της αποτρεπτικής δύναμής του και της στρατιωτικής ισχύος του, η οποία μπορεί να προκαλέσει τεράστια πλήγματα στον οποιονδήποτε εχθρό. Επιπρόσθετα, η αστάθεια που θα προκαλούσε στην ευρύτερη περιοχή ένας τέτοιος πόλεμος θα αποσταθεροποιήσει ή ίσως και να καταστρέψει παντελώς τα συμφέροντα των Αμερικανών στην περιοχή.

Τι είναι η αποτρεπτική ισχύς;

Πρόκειται ουσιαστικά για τα «όπλα» στη φαρέτρα κάθε κράτους όταν τα πράγματα από άποψη ταύτισης συμφερόντων δεν πάνε καθόλου καλά… Είναι οι τρόποι με τους οποίους θέτεις σε εφαρμογή τα εναλλακτικά σενάρια για να αποτρέψεις έναν καταστροφικό πόλεμο. Η διαχείριση, λοιπόν, των κρίσεων μεταξύ δύο χωρών εμπεριέχει πολλές ιδιομορφίες και ιδιαιτερότητες και αφορά τόσο στο πεδίο της διπλωματίας, όσο όμως και στο πεδίο της στρατιωτικής δύναμης.

Η αποτρεπτική στρατηγική και η διαχείριση κρίσεων πρέπει να ακυρώνει την επιδίωξη σταδιακών κερδών που θα ισοδυναμούν, μακροχρόνια, με νικηφόρο επιθετικό τουρκικό πόλεμο. Παράλληλα η αποτρεπτική ισχύς είναι άρρητα συνδεδεμένη και με την αποτροπή απειλών χαμηλότερης έντασης. Ως εκ τούτου, ταυτόχρονα με τις πολιτικές – διπλωματικές τακτικές, οι ένοπλες δυνάμεις είναι ο απόλυτος κυρίαρχος για την αποτροπή πολέμου.

Όπως εξηγούν ειδικοί, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης, οπότε το ενδεχόμενο επίθεσης είναι πιθανό, πρέπει να πειστεί ο αντίπαλος πως, έστω και αν αιφνιδιάσει, θα απομείνουν αρκετές δυνάμεις για αντεπίθεση που θα του προκαλέσει πολύ υψηλό κόστος. Σε διπλωματικό επίπεδο, όταν υπάρχει η δυνατότητα, κύριοι στόχοι του απειλούμενου θα πρέπει να είναι η πρόκληση κινδύνου σε ζητήματα επιβίωσης του άλλου.

Πόσο κοστίζει ένας πόλεμος

Κατά μέσο όρο ένας πόλεμος κοστίζει 3 εκατομμύρια δολάρια ημερησίως. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος κόστισε 334 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο πόλεμος του Περσικού Κόλπου 1990-1991, κόστισε 102 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο πόλεμος του Ιράκ 2003-2010 συγκαταλέγεται στους πιο ακριβούς, με συνολικό κόστος 784 δισεκατομμύρια ευρώ. Ο δεύτερος πιο ακριβός πόλεμος που διεξήχθη μέχρι σήμερα ήταν ο πόλεμος κατά τις τρομοκρατίας, περιλαμβανομένων επιχειρήσεων σε Ιράκ και Αφγανιστάν, ο οποίος διεξήχθη μετά την 11η Σεπτεμβρίου και συνεχίζεται μέχρι σήμερα στη Συρία και κόστισε περισσότερα από 3 τρισεκατομμύρια δολάρια. Ενώ με τιμές του 2011, ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος κόστισε 4 τρισεκατομμύρια δολάρια και μέχρι σήμερα θεωρείται ο πιο ακριβός πόλεμος στην ανθρώπινη ιστορία.