Διεθνή

Υπαναχωρεί ο Τραμπ για τους S-400;

Ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, σε δηλώσεις πριν από τη συνάντηση με τον Ρ. Τ. Ερντογάν, άφησε να εννοηθεί ότι είναι ανοιχτός στο να αναστείλει τις προγραμματιζόμενες κυρώσεις κατά της Τουρκίας για την αγορά των ρωσικών S-400

Πιθανές νέες εξελίξεις στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις φαίνεται να σηματοδοτεί η χθεσινή συνάντηση του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρ. Τ. Ερντογάν, στο περιθώριο της συνόδου της G20 στην Οσάκα της Ιαπωνίας.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος, που έδειξε κάποια σημάδια υπαναχώρησης όσον αφορά το φλέγον, για τις σχέσεις των δύο χωρών, θέμα της προμήθειας του ρωσικού πυραυλικού συστήματος, S-400, από την Τουρκία, άφησε να εννοηθεί ότι είναι ανοιχτός στο να αναστείλει τις προγραμματιζόμενες κυρώσεις κατά της Άγκυρας για την αγορά των ρωσικών πυραύλων.

O Ντ. Τραμπ κατά τη συνάντηση παραδέχθηκε ότι η κατάσταση είναι περίπλοκη, αλλά πρόσθεσε ότι εξετάζει διάφορες λύσεις.

«Είναι ένα πρόβλημα, αυτό είναι αναμφισβήτητο», δήλωσε κατά την έναρξη της συνάντησής του με τον Ερντογάν, προσθέτοντας ότι «η Τουρκία είναι μια φιλική χώρα», ενώ σημείωσε, παράλληλα, ότι «έχουμε κάνει σπουδαία πράγματα μαζί, είμαστε ένας πολύ σημαντικός εμπορικός εταίρος».

Φταίει ο… Ομπάμα

Ταυτόχρονα, ο Ντ. Τραμπ επέρριψε ευθύνες στον πρώην Πρόεδρο Μπάρακ Ομπάμα, για το γεγονός, όπως είπε, ότι η Τουρκία δεν μπόρεσε να αγοράσει αντιπυραυλικό σύστημα από την Αμερική. Σημείωσε χαρακτηριστικά πριν από τη συνάντηση, και ενώπιον του Ταγίπ Ερντογάν, ότι η Τουρκία δεν είχε άλλη επιλογή από το να αγοράσει το ρωσικό σύστημα.

Την ίδια ώρα ανακοίνωσε επίσκεψη στην Τουρκία μέσα στο 2019, χωρίς να προσδιορίσει ακριβή ημερομηνία.

Στην επίσημη ανακοίνωση του Λευκού Οίκου για τη συνάντηση τονίζονται τα εξής: “Σήμερα ο Πρόεδρος Τραμπ συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Ερντογάν της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής της G20 στην Οσάκα της Ιαπωνίας. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν μια σειρά διμερών θεμάτων που είναι σημαντικά για τις δύο χώρες, συμπεριλαμβανομένης της επιθυμίας για βελτίωση του διμερούς εμπορίου και επίτευξη κοινών στόχων στη Συρία. Ο Πρόεδρος εξέφρασε την ανησυχία του για την πιθανή αγορά από την Τουρκία του ρωσικού συστήματος πυραυλικής άμυνας S-400 και ενθάρρυνε την Τουρκία να συνεργαστεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την αμυντική συνεργασία με τρόπο που να ενισχύει τη Συμμαχία του ΝΑΤΟ”.

Η στάση του Τραμπ, πάντως, δείχνει ότι οι ΗΠΑ δεν είπαν ακόμη την τελευταία λέξη για το θέμα και ίσως το ξανασκέφτονται για τις κυρώσεις που ενδεχομένως ήθελαν να του επιβάλουν.

Τελευταία ευκαιρία;

Η συνάντηση, κατά την οποία ο Ερντογάν κατηγόρησε την Κυβέρνηση του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, για την επιβολή όρων στην εξαγορά από την Τουρκία πυραύλων Patriot, έχει χαρακτηριστεί από πολιτικούς αναλυτές ως η τελευταία ευκαιρία της Τουρκίας να αποφύγει την επιβολή κυρώσεων από την Ουάσιγκτον.

Νωρίτερα χθες ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι δεν θα υπάρξει υποχώρηση όσον αφορά τη συμφωνία για την απόκτηση του συστήματος αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας ρωσικής κατασκευής S-400, προσθέτοντας ότι «τα βλέμματα είναι στραμμένα στη διαδικασία παράδοσης», η οποία αναμένεται να γίνει κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου.

Παρ’ όλα αυτά, ανώτερος αξιωματούχος του αμερικανικού Πενταγώνου δήλωσε στην εφημερίδα New York Times ότι δεν σημειώθηκε πρόοδος στις συζητήσεις με την Τουρκία για την ακύρωση της παραγγελίας του ρωσικού συστήματος S-400. Η Τουρκία, πρόσθεσε, εξακολουθεί να είναι ευάλωτη σε οικονομική τιμωρία στη βάση του νόμου CAATSA του 2017, που χρησιμοποιείται εναντίον των εχθρών της Αμερικής.

Με αυτά τα δεδομένα, εκτιμάται ότι η συνάντηση των δύο ηγετών αναμένεται να ξεκαθαρίσει, σε μεγάλο βαθμό, την εικόνα. Ωστόσο, παρά τις ευφημιστικές αναφορές Τραμπ, τον καθοριστικότερο ρόλο για την αμερικανική στάση έναντι της Τουρκίας για τους S-400 αναμένεται να διαδραματίσει το αμερικανικό «βαθύ κράτος», που δεν εμφανίζει, για την ώρα, σημάδια διαφοροποίησης.

Οι σχέσεις μεταξύ των συμμάχων στο ΝΑΤΟ έχουν ενταθεί

Στις δηλώσεις του, που έκανε νωρίτερα, πριν από τις συνομιλίες που είχε με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν, στο περιθώριο της συνόδου της G20 στην Ιαπωνία, ο Ερντογάν αναφέρθηκε στις σχέσεις της χώρας και με τη Ρωσία, σημειώνοντας ότι η συμφωνία για τους S-400 δείχνει τη βελτίωση των δεσμών μεταξύ της Τουρκίας και της Ρωσίας.

«Τώρα πιστεύω ότι τα βλέμματα είναι στραμμένα στη διαδικασία παράδοσης σε αυτό το ζήτημα, αλλά δεν υπάρχουν υποχωρήσεις στη συμφωνία μας, έτσι κι αλλιώς», σημείωσε.

Ο Τούρκος Πρόεδρος πρόσθεσε ότι είναι προτεραιότητα για την Τουρκία η συμφωνία αυτή να περιλαμβάνει την κοινή παραγωγή των συστημάτων και μια μεταφορά τεχνολογίας.

Η εξαγορά στρατιωτικού εξοπλισμού από την Ρωσία αφήνει την Τουρκία ευάλωτη σε αμερικανικά αντίποινα, βάσει νόμου του 2017, που είναι γνωστός ως Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act.

Οι ΗΠΑ δηλώνουν, επίσης, ότι το S-400 δεν είναι συμβατό με το αμυντικό δίκτυο του ΝΑΤΟ και θα μπορούσε να υπονομεύσει τα αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη F-35, τα οποία σχεδιάζει επίσης να αγοράσει η Τουρκία.

Βάσει των πιθανών κυρώσεων που μπορεί να επιβληθούν από τις ΗΠΑ, η Τουρκία αντιμετωπίζει τη διαγραφή της από το πρόγραμμα των F-35 μεταξύ άλλων μέτρων, το οποίο μπορεί να καταφέρει σημαντικό πλήγμα στην ήδη ευάλωτη οικονομία της Τουρκίας και στον τομέα της αμυντικής της βιομηχανίας.

Ο Ερντογάν σημείωσε, επίσης, νωρίτερα ότι είναι σημαντικό για την Άγκυρα να ολοκληρωθεί ο πρώτος αντιδραστήρας στον πυρηνικό σταθμό του Άκιουγιου ώς το 2023, προσθέτοντας ότι η προμήθεια του μη πυρηνικού εξοπλισμού του σταθμού θα πρέπει να γίνει από την Τουρκία.

Το Άκιουγιου είναι ο πρώτος πυρηνικός σταθμός της Τουρκίας και κατασκευάζεται από τη ρωσική Rosatom στις ακτές της Μεσογείου. Το κόστος του αναμένεται, σύμφωνα με παλαιότερη δήλωση του Ερντογάν, να ξεπεράσει τα 20 δισεκατομμύρια δολάρια.