Κυπριακό

«Ζαριά» με τεράστιο ρίσκο στο Κυπριακό

Η Τουρκία κρατάει και το μαχαίρι και το πεπόνι στο Κυπριακό και η στάση της σε μιαν άτυπη Πενταμερή προκαλεί πονοκεφάλους. Η επιβεβαίωση συγκλίσεων οδηγεί και σε αποδοχή θέσεων που είχαν υπερκεραστεί

Όπισθεν και αποδοχή της μιας θετικής τ/κ ψήφου, τουλάχιστον στο Υπουργικό Συμβούλιο, πρέπει να κάνει η ε/κ πλευρά, μετά την πρότασή της για περίληψη των συγκλίσεων που είχαν οδηγήσει στις δύο διασκέψεις, στους υπό διαμόρφωση όρους αναφοράς.

Σύγκλιση που, υπενθυμίζεται, μετά την κατάρρευση της προσπάθειας στο Κραν Μοντανά, αναίρεσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με τη γνωστή αναφορά του στη διακαναλική συνέντευξη περί του αγωγού East Med και το ερώτημα «τι θα γινόταν, αν χρειαζόταν η συναίνεση της τ/κ πλευράς».

Με αυτήν την αποδοχή, που είναι αναπόφευκτη -καθώς δεν μπορεί να επιλέγει συγκλίσεις α λα καρτ- η Λευκωσία στην ουσία θα αγοράσει ελπίδα, «κλειδώνοντας» την ισχύ του χάρτη (που ούτως ή άλλως δεν γίνεται αποδεκτός ως έχει) που κατέθεσαν οι Τ/κ στη Γενεύη, αλλά και τις συμφωνίες για την ομοσπονδιακή διαχείριση του φυσικού πλούτου (των υδρογονανθράκων περιλαμβανομένων) μετά από ενδεχόμενη λύση. Που και αυτές, όμως, δεν είναι αρκετές, βάσει των αιτιάσεων των Τ/κ.

Στα μείον μιας τέτοιας εξέλιξης πάντα, θα πρέπει να καταγραφεί και η «κατ’ αρχήν αποδοχή» της εκ περιτροπής Προεδρίας, στην οποία προχώρησε -παρά το null and void των προτάσεων που υπέβαλε- ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Πλέον, το αντίδοτο της Λευκωσίας, αν τα πράγματα εξελιχθούν έτσι, είναι να επιχειρήσει αναβάθμιση του ρόλου της Ε.Ε. στη μετά τη λύση εποχή, κάτι που θα απαιτήσει σκληρή τακτική και εμπνευσμένη διαπραγμάτευση.

«Ζαριά» με αυξημένο ρίσκο

Ο οδικός χάρτης για επανέναρξη συνομιλιών στο Κυπριακό, που εμπλέκει τον Γενικό Γραμματέα προσωπικά, χαρακτηρίζεται από πολιτικούς κύκλους ως μια «ζαριά με μεγάλο ρίσκο». Και αυτό, γιατί το περιβάλλον και η στάση της Τουρκίας, μας έλεγαν, δεν επιτρέπει υγιείς συνομιλίες, παρά μόνο, συνέχιζαν, τακτική απόκρουσης δυσμενών εξελίξεων.

Η αλήθεια των γεγονότων, πάντως, προφανώς και δημιουργεί μια τεράστια ανησυχία ως προς το πώς η Τουρκία θα κινηθεί το αμέσως επόμενο διάστημα και κυρίως πώς θα παρουσιαστεί σε μια άτυπη σύναξη με τον Γενικό Γραμματέα.

Το ενδεχόμενο να θέσει στο τραπέζι των προπαρασκευαστικών συζητήσεων ζητήματα φυσικού αερίου ή να επιδιώξει, αν οδηγούμαστε σε μια νέα προσπάθεια, ένα μορατόριουμ ενεργειών από την Κυπριακή Δημοκρατία, εφόσον δεν συμμετέχουν στις αποφάσεις και οι Τ/κ, είναι το πλέον ρεαλιστικό. Ίσως και αναμενόμενο. Αυτό, όμως, που προκαλεί πονοκέφαλο είναι ότι αυτό μάλλον θα γίνει ενώπιον του Γενικού Γραμματέα, στον οποίο, με κάθε σεβασμό, δεν μπορεί να στηριχθεί η Λευκωσία για να βάλει την Άγκυρα στη θέση της. Το προηγούμενο σειράς εκθέσεων του Αντόνιο Γκουτέρες για την Κύπρο και η τακτική των ίσων αποστάσεων, ιδιαίτερα εν μέσω τουρκικών παράνομων επιθέσεων στην κυπριακή ΑΟΖ, δημιουργεί ένα σκηνικό, το οποίο δεν μπορεί να υποτιμηθεί.

Ποδοσφαιρική προσέγγιση…

Πάντως, τόσο στη Λευκωσία, όσο και στη διεθνή κοινότητα προσεγγίζουν πλέον τις εξελίξεις με «ποδοσφαιρική ορολογία». Με την έννοια πως άπαντες βλέπουν μόνο τον «επόμενο αγώνα». Μπορεί το καλεντάρι του Κυπριακού (βλέπε δίπλα όλους τους σταθμούς) να είναι πλούσιο σε αναμενόμενα γεγονότα, ωστόσο είναι σαφές πως το κάθε επόμενο βήμα θα κρίνει και το κατά πόσον θα πάμε στο μεθεπόμενο.

Η τακτική αυτή προσέγγιση βοηθά τη Λευκωσία να μη δεσμευτεί εκ των προτέρων και να βάζει στο τραπέζι τις δικές της προϋποθέσεις. Την ίδια ώρα, ωστόσο, επικρέμαται ξεκάθαρα και η δαμόκλειος σπάθη ενός οριστικού ναυαγίου, το οποίο προφανώς η ε/κ πλευρά θα πληρώσει πολλαπλάσια. Και αν η τουρκική πλευρά αυτό είναι που επιδιώκει, το Προεδρικό πρέπει να χαράξει στρατηγική αποτροπής του ή, αν υπάρξει, να είναι, έστω για μία φορά, ξεκάθαρο ποιος και γιατί φέρει την ευθύνη.

Το «καλεντάρι» του Κυπριακού

- Συμβούλιο Αρχηγών για ενημέρωση, μετά τις 26 Αυγούστου.

- Κάθοδος Λουτ την πρώτη εβδομάδα Σεπτεμβρίου.

- Μετάβαση Αναστασιάδη στη Νέα Υόρκη και επαφές με ανώτατους αξιωματούχους τουλάχιστον των 5 χωρών, μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας.

- Κατάθεση ομιλίας στη Γενική Συνέλευση ΟΗΕ στις 26 Σεπτεμβρίου.

- Ολιγόλεπτη κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Γ.Γ. ΟΗΕ.

- Τριμερής συνάντηση με Γκουτέρες και Ακιντζί 28 με 29 Σεπτεμβρίου.

- Άτυπη πενταμερής συνάντηση, πριν από τα μέσα Νοεμβρίου.

- Κατάθεση στις 15 Νοεμβρίου στο Συμβούλιο Ασφαλείας της νέας έκθεσης Γκουτέρες για τις καλές του υπηρεσίες στο Κυπριακό.

- Σύγκληση νέας – τελικής διάσκεψης για την Κύπρο, πριν από την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, μέσα Ιανουαρίου.