ART AERI: Κόζιμο ο πρεσβύτερος
O Κόζιμο ο πρεσβύτερος, από τον Οίκο των Μεδίκων, ήταν τραπεζίτης. Γεννήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 1389 και πέθανε την 1η Αυγούστου 1464. Λόγω της μεγάλης του περιουσίας είχε τη δύναμη να γίνει στην πραγματικότητα κυβερνήτης της Φλωρεντίας, ο πρώτος από τους Μεδίκους που είχε τη θέση αυτή. Στην πόλη, που τυπικά ήταν Δημοκρατία, ήταν πρώτος μεταξύ ίσων και μετά τον θάνατό του πατήρ της πατρίδος. Έζησε στην αρχή της Αναγέννησης και ήταν προστάτης των Τεχνών.
Ο πατέρας του, Τζοβάνι ντι Μπίτσι, ξεκίνησε από δανειστής χρημάτων, προσχώρησε στην Τράπεζα τού συγγενούς του Βιέρι ντι Κάμπιο και τελικά το 1397 άνοιξε δική του στη Ρώμη, την Τράπεζα των Μεδίκων. Επέστρεψε στη Φλωρεντία και μέσα σε 20 έτη είχε ανοίξει υποκαταστήματα στη Γενεύη, στη Βενετία και προσωρινά στη Νάπολη. Τα περισσότερα κέρδη προέρχοντο από το υποκατάστημα της Ρώμης, όπου ήταν διαχειριστής των οικονομικών του πάπα με αντάλλαγμα μία προμήθεια. Ακολούθησαν υποκαταστήματα στο Λονδίνο, την Πίσα, την Αβινιόν, το Μπουρζ, το Μιλάνο και τη Λυβέκη.
Η δύναμή του προερχόταν από τον πλούτο του, με τον οποίο ήλεγχε τις ψήφους. Όσο η Φλωρεντία ήταν υπερήφανη για τη Δημοκρατία της, ο Κόζιμο προσποιόταν μικρή πολιτική φιλοδοξία και απέφευγε να κατέχει δημόσια αξιώματα. Ο επίσκοπος της Σιένα, μετέπειτα πάπας Πίος Β΄ Πικολόμινι, έγραφε πως «τα πολιτικά ζητήματα αποφασίζονταν σπίτι του. Αυτός που επέλεγε, θα κατείχε το αξίωμα. Ήταν ο βασιλιάς, αλλά όχι στο όνομα».
Ο Κόζιμο είναι σημαντικός ως προστάτης των Τεχνών και των Γραμμάτων. Αφού με την ευφυέστατη επιχειρηματική λογική του αύξησε την οικογενειακή περιουσία, τη δαπάνησε γενναιόδωρα για τον εξωραϊσμό της Φλωρεντίας. Κατά τον Σαλβιάτι ο ίδιος είχε πει ότι «για 50 έτη κέρδιζα χρήματα και τα ξόδευα για τη δόξα του Θεού και τη δική μου ανάμνηση. Δαπανούσα για τη Φλωρεντία με μεγαλύτερη ευχαρίστηση απ’ ό,τι τα αποκτούσα με την επιχείρησή μου.» Με την προστασία του στους καλλιτέχνες διακήρυξε την ευθύνη του πολίτη, που έχει πλουτίσει, προς την πόλη του.
Ο Κόζιμο, όταν ήταν νέος, είχε τρία βιβλία και όταν έγινε 30 ετών είχε αποκτήσει 70. Μία ομάδα μορφωμένων ανδρών τον εισήγαγε στον Ανθρωπισμό και ζήτησαν τη βοήθειά του για τη διατήρηση των βιβλίων. Μεγάλωσε αγαπώντας το κίνημα και με ευχαρίστηση χορηγούσε την προσπάθεια ανανέωσης του Ελληνο-Ρωμαϊκού Πολιτισμού μέσω της λογοτεχνίας. Οι ουμανιστές του προκάλεσαν το ενδιαφέρον συλλογής βιβλίων.
Απεβίωσε το 1464 στη βίλα του στο Κορέτζι και τάφηκε στον ναό του Σαν Λορέντσο. Το Συμβούλιο (Signoria) τού απένειμε μεταθανάτια τον τίτλο του Κικέρωνα «πατήρ της πατρίδος», που σκαλίστηκε στον τάφο του. Τον διαδέχθηκε ο πρωτότοκος γιος του Πέτρος.
Για περισσότερες πληροφορίες αποταθείτε στο www.artaeri.com.
Μακαρίου 71, Λ/σία
