Φέρνει εξελίξεις ο συναγερμός για την Αμμόχωστο

Τα ρέστα της, για αποφυγή τετελεσμένων που θα είναι -το κατανοούν όλοι- το τελευταίο καρφί στο φέρετρο του Κυπριακού, παίζει τις τελευταίες μέρες η Λευκωσία. Με το φάντασμα του Κραν Μοντανά να επανέρχεται ως ανίατη ασθένεια και να βλάπτει σοβαρά… την υγεία των παροικούντων την πολιτική σκηνή, η Αμμόχωστος λειτουργεί ως καμπανάκι κινδύνου για τον γκρεμό που είναι πλέον μερικά βήματα μακριά.

Η επαναφορά της πρότασης για σύσταση δικοινοτικής τεχνικής επιτροπής και κοινής ομάδας εμπειρογνωμόνων, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, μπορεί να θεωρηθεί και ως “σπασμωδική αντίδραση” που θα έχει όμως καλύτερες πιθανότητες επιτυχίας, αν συνοδευτεί από πολλές άλλες διαθέσιμες ενέργειες. Γιατί αλλιώς η Βασιλεύουσα θα “βιασθεί” από τον Τούρκο εισβολέα και το Κυπριακό ως έχει σήμερα θα είναι απλώς μια… ανάμνηση.

“Η κατάσταση, που είναι ρευστή σε όλα τα επίπεδα, δεν μπορεί να συνεχιστεί ως έχει”, έλεγαν διπλωματικές πηγές στη “Σημερινή”, αποτυπώνοντας με τον πλέον γλαφυρό τρόπο το περιβάλλον μέσα στο οποίο πολιτεύεται πλέον η Δημοκρατία.

Η υπό αναφορά πρόταση Ν. Αναστασιάδη είχε προ πολλού κατατεθεί (καλοκαίρι του 2019) και επαναφέρεται στο προσκήνιο, ως εργαλείο για πίεση προς την Τουρκία και τους εγκαθέτους της στα κατεχόμενα, που έβαλαν στο μάτι την περίκλειστη πόλη.

Στο Προεδρικό έχουν κατανοήσει πλέον ότι τα όσα η Τουρκία λέγει, ούτε προεκλογικά είναι (για να βοηθήσει π.χ. τον Τατάρ ή τον Οζερσάι), ούτε ανέφικτα. Αντίθετα, πλέον στον προεδρικό λόφο αναγνωρίζουν την τουρκική αποφασιστικότητα και φοβούνται ότι έρχονται τετελεσμένα που θα σφραγίσουν τη μοίρα του νησιού για πάντα. Και εδώ είναι που επανέρχεται σαν εφιάλτης το ερώτημα, “τι μπορούμε να κάνουμε;”.

“Τιμωρητικά” μετά την… πανήγυριν;

Ενεργοποιώντας, στο πλαίσιο της παρουσίας του στις Βρυξέλλες, τόσο τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σιαρλ Μισέλ, όσο και την Πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάινεν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας φρόντισε να βάλει στο τραπέζι ως απειλή και πέραν όλων των άλλων, την ετοιμότητα της Λευκωσίας να αποκόψει εντελώς -να θέσει βέτο δηλαδή- τα κοινοτικά κονδύλια τόσο προς την Τουρκία, όσο και προς (αυτό είναι νέο) την τ/κ κοινότητα. Κίνηση-ματ λένε κάποιοι, άνευ αντικρίσματος ανταπαντούν άλλοι.

Μια τέτοια κίνηση θα ήταν μάλλον η τελευταία γραμμή άμυνας για την τιμή των όπλων. Γιατί διασυνδέεται όχι με τα όσα συζητούνται, αλλά με το αν τελικά οι Τούρκοι προχωρήσουν στα άνομα σχέδιά τους. Άρα; Θα είναι για την τιμή των όπλων, σε περίπτωση που δεν καταφέρουμε να αποφύγουμε το… μοιραίο; Υπάρχουν άλλα διαθέσιμα όπλα στη φαρέτρα της Λευκωσίας;

Το 2014, πριν ακόμη αρχίσει ο νέος κύκλος διαπραγματεύσεων που έφτασε στο Κραν Μοντανά, ένα βήμα από τη λύση, οι Αμερικανοί, διά του Αντιπροέδρου τους Τζο Μπάιντεν, είχαν αναλάβει πρωτοβουλία για την Αμμόχωστο. Τέτοια πρωτοβουλία, που κατά την κάθοδο του Αμερικανού στην Κύπρο φτάσαμε ένα βήμα από τις υπογραφές, τις οποίες, κατά τη Λευκωσία, τούμπαρε ο Κουντρέτ Οζερσάι. Τι σημαίνει τούτο; Αν η Δημοκρατία έχει να επιχαίρει για την καλύτερη περίοδο σχέσεων με τις ΗΠΑ, αν η Δημοκρατία θεωρεί ότι έχει βάση και περιεχόμενο αυτό που οι Αμερικανοί λένε για τη Λευκωσία, περί “στρατηγικού τους εταίρου”, τότε θα πρέπει να επιδιωχθεί νέα, αποτελεσματική παρέμβασή τους για το θέμα. Θα πρέπει -έχοντας στον χαρτοφύλακά του το προηγούμενο του 2014- ο Υπουργός Εξωτερικών να απαιτήσει από τον ομόλογό του, με τον οποίο συναντήθηκε ήδη δύο φορές (πράγμα πρωτόγνωρο για Κύπριο αξιωματούχο), να κινηθεί προς την κατεύθυνση, όχι μόνο της αποτροπής τετελεσμένων, αλλά και αποδοχής της πρότασης για διεθνή ομάδα εμπειρογνωμόνων, που θα μπουν στην πόλη για να αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση επιστροφής της.

Ο παράγων Ακιντζί!
Το σκηνικό με την Αμμόχωστο εκτυλίσσεται σε μια περίοδο εξόχως προεκλογική στα κατεχόμενα, γεγονός που από τη μια δένει τα χέρια του διεθνούς παράγοντα -ώστε να μην κατηγορηθεί για παρέμβαση- αλλά από την άλλη δημιουργεί ευκαιρίες αξιοποίησης. Η επιλογή του Τ/κ νυν ηγέτη να αποστασιοποιηθεί από τα όσα οι αντίπαλοί του εξυφαίνουν για τα Βαρώσια, επιτρέπει κινήσεις από τη Λευκωσία που ίσως να ειδωθούν από τον Ακιντζί με άλλο… μάτι! Όσο και αν δεν μπορεί κανείς να αναμένει να λεχθεί αυτό δημόσια, ο Τ/κ ηγέτης στη διελκυνστίνδα που αναπτύσσεται στα κατεχόμενα για το Κυπριακό, αναμένει χείρα βοηθείας από την ε/κ κοινότητα.

Η παρουσία Αναστασιάδη - Ακιντζί σε δύο, ήδη, εκδηλώσεις δικοινοτικού χαρακτήρα, δεν ήταν καθόλου τυχαίες. Από την άλλη, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να δείχνει διάθεση να στηρίξει τον Ακιντζί, με κομψό τρόπο πάντα, θα ανέμενε κάποιος ότι ο κατοχικός ηγέτης θα ανταπέδιδε με κάποιο τρόπο. Ως εκ τούτου, αν η βούληση της Λευκωσίας να δει τον Ακιντζί να συνεχίζει ως συνομιλητής είναι γνήσια, άλλο τόσο γνήσια θα έπρεπε να ζητήσει με κάποιον τρόπο από αυτόν να τείνει τη χείρα συνεργασίας και να αποδεχθεί τη σύσταση δικοινοτικής επιτροπής για την Αμμόχωστο.

Σε κάθε περίπτωση πάντως οφείλει κάποιος να ξέρει ότι η Αμμόχωστος ως ΜΟΕ συζητείται για πολλά χρόνια. Τα χρόνια αυτά που πέρασαν, η Λευκωσία έχει δεχθεί ή αποδεχθεί σειρά άλλων μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης που είχαν προστιθέμενη αξία για την τ/κ κοινότητα πολύ μεγαλύτερη. Άλλωστε και η πρόταση Αναστασιάδη τον Ιούνιο του 2019 ήταν μέρος ενός καταλόγου 29 ΜΟΕ. Δεν είναι η ώρα, εν μέσω τόσο μεγάλων κινδύνων για την Αμμόχωστο, να κάνει ξεκάθαρο η Λευκωσία πως δεν υπάρχει άλλο ΜΟΕ παρά για την περίκλειστη πόλη; Δεν είναι η ώρα, έχοντας στο χέρι τις εκθέσεις του Γ.Γ. του ΟΗΕ, που ζητά προώθηση και άλλων ΜΟΕ, να πει η Λευκωσία ξεκάθαρα στον διεθνή οργανισμό ότι πρώτα πρέπει να διασφαλίσει ότι δεν θα καταπατηθούν τα δικά του ψηφίσματα και μετά να σκέφτεται άλλα ΜΟΕ; Τροφή για προβληματισμό.