Η Βενεζουέλα… καλωσορίζει τους εισβολείς της

Οι ήδη τεταμένες σχέσεις ΗΠΑ- Βενεζουέλας επιδεινώθηκαν τις τελευταίες ημέρες μετά από μια «παράξενη» απόπειρα εισβολής διά θαλάσσης στη χώρα της Λατινικής Αμερικής, στην οποία φέρονται να είναι αναμεμειγμένοι δύο Αμερικανοί πολίτες. Η υπόθεση αυτή έδωσε την ευκαιρία στην κυβέρνηση των τσαβιστών να κατηγορήσει γι’ ακόμα μια φορά τον ηγέτη της αντιπολίτευσης, Χουάν Γκουαϊδό, ότι απεργάζεται «συνωμοσίες» εναντίον του σοσιαλιστή Προέδρου με τη βοήθεια των ΗΠΑ και της Κολομβίας. Μάλιστα, οι εισαγγελικές Αρχές της Βενεζουέλας κατηγόρησαν τον Γκουαϊδό, τον οποίο οι ΗΠΑ και περισσότερες από 50 άλλες χώρες αναγνωρίζουν ως μεταβατικό Πρόεδρο της Βενεζουέλας, ότι προσέλαβε «μισθοφόρους» αντλώντας κεφάλαια από τα έσοδα της χώρας από την πώληση πετρελαίου που έχουν δεσμεύσει οι ΗΠΑ, ώστε να γίνει απόπειρα «εισβολής» στη χώρα από τη θάλασσα. Η υπόθεση αυτή, πέρα από τη διαιώνιση της διαμάχης ΗΠΑ - Βενεζουέλας, αναδεικνύει τις ουσιαστικές αδυναμίες της αντιπολίτευσης της χώρας, αλλά και τον τρόπο επεξεργασίας των πληροφοριών από το καθεστώς Μαδούρο για τη διαμόρφωση της ρητορικής του.

Ο ρόλος της αμερικανικής εταιρείας Silvercorp

Διεθνή ΜΜΕ δείχνουν ως κεντρική φιγούρα αυτής της υπόθεσης τον Αμερικανό πρώην στρατιώτη, Τζόρνταν Γκούντρο, ο οποίος είναι ο ιδρυτής της ιδιωτικής εταιρείας ασφαλείας Silvercorp. Ο Γκούντρο ανακοίνωσε με βίντεο από τη Φλόριντα την έναρξη της επιχείρησης μαζί με έναν πρώην στρατιωτικό της Βενεζουέλας, ισχυριζόμενος ότι το σχέδιό του έχαιρε πλήρους στήριξης από την αντιπολίτευση, συμπεριλαμβανομένου του Χουάν Γκουαϊδό. Μάλιστα, ο εγκέφαλος της επιχείρησης είχε παραδεχθεί στο Bloomberg ότι «ο κύριος στόχος ήταν η απελευθέρωση της Βενεζουέλας και η απαγωγή του Μαδούρο, αλλά η αποστολή στο Καράκας έχει αποτύχει». Πρόσθεσε, όμως, ότι μια δεύτερη επιχείρηση για δημιουργία μονάδων εξέγερσης εναντίον του Μαδούρο βρίσκεται σε εξέλιξη και γίνεται στρατολόγηση, ώστε να αρχίσουν οι επιθέσεις. Οι αναφορές γύρω από την υπόθεση αυτή συμπληρώνουν ένα παράξενο παζλ, αφού έρχονται στη δημοσιότητα αποκαλύψεις για δημιουργία κατασκήνωσης αντι-Μαδουρικών πριν από ένα χρόνο, ενώ εμπλέκονται σε αυτήν στρατιωτικοί που κατηγορήθηκαν για υποθέσεις ναρκωτικών και πρώην κυβερνητικά στελέχη της Βενεζουέλας. Ειδικότερα, το AP ταυτοποίησε τον Clíver Alcalá, πρώην στρατηγό της Βενεζουέλας, ο οποίος βρίσκεται υπό κράτηση στις Ηνωμένες Πολιτείες για ναρκωτικά, ως συνεργάτη του Γκούντρο. Ειδικοί, οι οποίοι είχαν δει τα παράνομα στρατόπεδα εκπαίδευσης όσων συμμετείχαν στην επιχείρηση, δεν εξέφρασαν έκπληξη για το αποτέλεσμα, με τον Ephraim Mattos, πρώην στέλεχος του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ, να αναφέρει ότι «δεν μπορείς να βγάλεις από τη μέση των Μαδούρο με 300 μη εκπαιδευμένους πεινασμένους άντρες».

Οι αντιφάσεις της ιστορίας

Η υπόθεση αυτή, πέρα από περίεργη, βρίθει πολλών αντιφάσεων και ασύνδετων γεγονότων. Αρχικά, τους ισχυρισμούς του Γκούντρο διέψευσε ο Χουάν Γκουαϊδό, ο οποίος αρνήθηκε ότι είχε οποιαδήποτε επαφή μαζί του. Εντούτοις, υπάρχουν αναφορές ότι ο αρχηγός της αντιπολίτευσης καθώς και συνεργάτες του είχαν απευθείας επαφές μαζί του τον προηγούμενο χρόνο. Αναλυτές επισημαίνουν ότι υπάρχει πιθανότητα ο Γκουαϊδό να απέσυρε τη στήριξη του από αυτό το σχέδιο, αφού δεν το είχε ανάγκη λόγω των αμερικανικών κυρώσεων εναντίον του Μαδούρο, οι οποίες θα έκαναν καλύτερα τη δουλειά της ανατροπής. Ο Γκούντρο αποκάλυψε σε δημοσιογράφους ότι είχε υπογράψει συμβόλαιο με τον Γκουαϊδό τον Οκτώβριο αξίας $213 εκατομμυρίων, αλλά ποτέ δεν πήρε τα χρήματα. Πρόσθεσε όμως ότι συνέχισε μόνος του και εφάρμοσε το σχέδιο με τη συνεργασία των δύο Αμερικανών που συνελήφθησαν και 60 πολιτών της Βενεζουέλας. Ο Ephraim Mattos αναφέρθηκε στην τακτική του Γκούντρο, ο οποίος φαίνεται ότι ξεγελούσε πολίτες της Βενεζουέλας παριστάνοντας πότε τον σωματοφύλακα του Τραμπ και πότε τον πράκτορα της CIA. Επίσης, ο τρόπος με τον οποίο διεξήχθη αυτή η επιχείρηση δημιουργεί σύγχυση. Για παράδειγμα, η αρχική τοποθεσία ήταν η Macuto, μία πόλη κοντά στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, το οποίο βρίσκεται κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του στρατού της Βενεζουέλας. Επίσης, σύμφωνα με το καθεστώς Μαδούρο, οι μισθοφόροι είχαν μαζί πληθώρα προσωπικών εγγράφων, όπως ταυτότητες και… συνταγές γιατρού. Ακόμα περισσότερη σύγχυση προκαλεί το γεγονός ότι η επιχείρηση συνεχίστηκε την Κυριακή, ενώ είχε αποκαλυφθεί από το AP την Παρασκευή. Πηγή που μίλησε στο Fox News ανέφερε ότι οι δυνάμεις του Μαδούρο είχαν αρχίσει από ημέρες να προετοιμάζονται με ενισχύσεις και μπλόκα στο Καράκας, κάτι που αποδεικνύει ότι ήξεραν από πριν το σχέδιο.

Η θέση των ΗΠΑ και η δημοσιοποίηση του βίντεο

Από την πλευρά τους οι ΗΠΑ αρνήθηκαν άμεση ανάμειξη της αμερικανικής κυβέρνησης σε αυτήν την επιχείρηση, με τον Υπουργό Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, να λέει ειρωνευόμενος ότι «αν είχαμε εμπλακεί, αυτό θα είχε συμβεί διαφορετικά». Από την άλλη, όμως, εξέφρασαν ετοιμότητα «να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους για να προσπαθήσουν να επαναπατρίσουν» τους δύο Αμερικανούς που συνελήφθησαν στη Βενεζουέλα, κατηγορούμενοι από το καθεστώς του Νικολάς Μαδούρο για απόπειρα «εισβολής» στη χώρα. Πάντως, ο σοσιαλιστής Πρόεδρος δεν σταμάτησε να κατηγορεί την Ουάσιγκτον γι’ αυτήν την επιχείρηση που, όπως λέει, είχε στόχο την ανατροπή του. Για να ενισχύσει τη θέση του παρουσίασε ένα βίντεο, στο οποίο καταγράφονται οι δύο Αμερικανοί «μισθοφόροι», οι οποίοι συνελήφθησαν στη Βενεζουέλα, να «παραδέχονται» το σχέδιό τους. Συγκεκριμένα, στο βίντεο ο ένας από τους δύο Αμερικανούς, ο 34χρονος Λουκ Ντένμαν, εμφανίζεται να δηλώνει ότι το σχέδιο ήταν να επιβιβάσουν τον Μαδούρο σε αεροσκάφος και να τον μεταφέρουν στις ΗΠΑ. Ο Μαδούρο κατηγόρησε ευθέως τον Τραμπ και τον Πομπέο, προσθέτοντας ότι οι δύο συλληφθέντες Αμερικανοί, ο Ντένμαν και ο 43χρονος Έραν Μπέρι, θα δικαστούν από τα πολιτικά δικαστήρια. Από την άλλη, προς το παρόν δεν φαίνεται να εντοπίζεται η οποιαδήποτε σχέση μεταξύ της διοίκησης Τραμπ και της εταιρείας Silvercorp, με την αμερικανική διπλωματία να αναφέρει ότι αυτό το «μελόδραμα» θα μπορούσε να είναι μέρος μιας «μεγάλης εκστρατείας παραπληροφόρησης», της οποίας ηγείται το Καράκας.

Πώς λειτουργεί υπέρ του Μαδούρο

Αναλυτές επισημαίνουν ότι η υπόθεση σε κάθε περίπτωση θα έχει θετικό αντίκτυπο για την κυβέρνηση της Βενεζουέλας. Οι τιμές του πετρελαίου και η επιδημία του κορωνοϊού πρόσθεσαν νέα πίεση στο καθεστώς Μαδούρο, με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις και τα στελέχη της αντιπολίτευσης να προειδοποιούν για τον κίνδυνο που διατρέχουν οι πολίτες με το εξασθενημένο σύστημα υγείας που έχει η χώρα. Έτσι η «εισβολή» από τον εξωτερικό εχθρό του έθνους, τους Αμερικανούς, ήταν κάτι περισσότερο από ιδανική γι’ αυτήν την περίοδο. Τη χρονική συγκυρία ανέδειξαν επίσης Αμερικανοί διπλωμάτες, οι οποίοι βρίσκουν έναν τέλειο συγχρονισμό της «εισβολής» με τις αναφορές για βίαια επεισόδια σε φυλακές της Βενεζουέλας. Την ίδια ώρα, όμως, το περιστατικό αναδεικνύει κάποια από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η αντιπολίτευση. Αν και ο Γκουαϊδό χαίρει στήριξης και αναγνώρισης από δεκάδες χώρες, ηγείται έμμεσα ενός «αποκεντρωμένου χάους» φατριών εντός και εκτός της χώρας του. Ειδικοί εκτιμούν ότι η αντιπολίτευση από τη μια δύσκολα μπορεί να ασκήσει έλεγχο σε τέτοιες φατρίες, ενώ από την άλλην οι μυστικές υπηρεσίες του Μαδούρο μπορούν εύκολα να εκμεταλλευτούν τέτοια ανοίγματα, όπως αυτήν την υπόθεση, την οποία ήξεραν από πριν και την αξιοποίησαν με αυτόν τον τρόπο.