Συνεντεύξεις

Μέτρα μέχρι και το τέλος του καλοκαιριού

Ο καθηγητής Πέτρος Καραγιάννης μιλά στη «Σ» για την επιδημιολογική εικόνα της Κύπρου σε σχέση με τις άλλες χώρες, δίνει συμβουλές για το τι πρέπει να προσέξουν οι πολίτες μετά τη χαλάρωση των μέτρων και αποκαλύπτει ποιες επιχειρήσεις θα επαναλειτουργήσουν πολύ σύντομα

Πολύ κρίσιμοι θεωρούνται οι μήνες του καλοκαιριού όσον αφορά την καταπολέμηση της πανδημίας του κορωνοϊού στη χώρα μας. Αν και η επιδημιολογική εικόνα της Κύπρου είναι πολύ καλή, παρόλα αυτά, σύμφωνα με τον Καθηγητή Μικροβιολογίας-Μοριακής Ιολογίας, Πέτρο Καραγιάννη, περιοριστικά μέτρα ίσως υπάρχουν μέχρι και το τέλος Αυγούστου, αφού Κυβέρνηση και επιδημιολόγοι θέλουν να είναι σίγουροι ότι ο ιός δεν θα επιστρέψει με δεύτερο κύμα κρουσμάτων. Σε συνέντευξή του στη «Σημερινή», ο Καθηγητής και μέλος της συμβουλευτικής ομάδας του Υπουργείου Υγείας, μεταξύ άλλων, δίνει συμβουλές για το τι πρέπει να προσέξουν οι πολίτες στις πρώτες αυτές δύο φάσεις χαλάρωσης των μέτρων, ώστε η κατάσταση να είναι τέτοια που θα επιτρέψει και άλλες χαλαρώσεις. Περαιτέρω, αποκαλύπτει ποιες επιχειρήσεις θα επαναλειτουργήσουν πολύ σύντομα, αν όλα πάνε καλά, ενώ αναφέρει πως εντός των επόμενων ημερών θα δοθεί απάντηση σε όσους αναμένουν την επαναλειτουργία των χώρων στους οποίους συναθροίζονται πολλά άτομα, όπως είναι οι αίθουσες δεξιώσεων, τα ανοικτά θέατρα, οι κινηματογράφοι και άλλα. Τέλος, αναφέρεται στις προσπάθειες που γίνονται για εύρεση εμβολίου κατά του κορωνοϊού, ενώ εξηγεί γιατί κάποιες χώρες -όπως η Ελλάδα- άρχισαν τους εμβολιασμούς του κοινού με εμβόλια κατά της φυματίωσης.

Τι δείχνουν τα επιδημιολογικά δεδομένα της Κύπρου; Πώς χαρακτηρίζεται η εικόνα στη χώρα μας και με βάση ποιους δείκτες γίνεται η αξιολόγηση;

Η αξιολόγηση γίνεται βάσει των κρουσμάτων που έχουμε, τα οποία μετέπειτα αναλύονται για μία περίοδο μίας εβδομάδας συνήθως για να δούμε τον ρυθμό αναπαραγωγής του ιού. Ο εν λόγω ρυθμός αυτήν τη στιγμή είναι κάτω από το 1, όπως θέλαμε να είναι, ούτως ώστε να μας δεικνύει ότι η πορεία της καμπύλης είναι φθίνουσα, δηλαδή ότι δεν πρόκειται να μας ξεφύγει. Ελπίζουμε και μετά τις δύο φάσεις των χαλαρώσεων -στην πρώτη δεν παρατηρήθηκε κάτι ανησυχητικό, αλλά και στη δεύτερη φάση που ήταν και πιο ευρεία όσον αφορά τις χαλαρώσεις- να μην υπάρξει κάποιο πρόβλημα πάλι. Επομένως σε σύγκριση με άλλες χώρες τα πάμε πολύ καλά. Θα περίμενα ότι θα φτάναμε σε μηδενικά επίπεδα πιο νωρίς απ’ ό,τι φτάσαμε στο πρώτο μηδενικό, αλλά δεν μας έκανε τη χάρη και έχουμε καθημερινά ένα με δυο κρούσματα. Ευελπιστώ ότι θα εξαφανιστούν κι αυτά. Επίσης σε σύγκριση με άλλες χώρες κάνουμε και περισσότερα τεστ κατ’ αναλογίαν πληθυσμού και ίσως γι’ αυτό εξακολουθούμε να βρίσκουμε ένα με δύο κρούσματα την ημέρα.

Ποιοι παράγοντες βοήθησαν στο να έχουμε τόσο καλή επιδημιολογική εικόνα ως χώρα;

Το γεγονός ότι η πολιτική ηγεσία έδειξε αποφασιστικότητα, πρώτα απ’ όλα. Ακολούθησε τις οδηγίες της συμβουλευτικής επιτροπής όσον αφορούσε τους περιορισμούς και εξακολουθεί να μας συμβουλεύεται για την άρση των μέτρων, παρόλο που η άρση των μέτρων όσο το δυνατόν πιο γρήγορα γίνεται, τόσο λιγότερο οδυνηρό είναι και για την οικονομία και για τον κόσμο, αλλά όπως αντιλαμβάνεστε δεν είναι εύκολο να γκρεμίσουμε ό,τι κάναμε μέχρι στιγμής με το να βιαστούμε.

Τώρα με την επανεκκίνηση της οικονομίας και τη σταδιακή άρση των περιορισμών που συνεχίζεται, τι θα πρέπει να προσέξουν οι πολίτες ώστε να μην έχουμε ένα νέο κύμα κρουσμάτων;

Οι πολίτες πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες όπως είπαμε. Δηλαδή να κρατούμε τις αποστάσεις μας, να τηρούμε τα μέτρα αυτοπροστασίας, να πλένουμε τα χέρια μας, όταν πάμε σε κλειστό χώρο αν είναι δυνατό να φοράμε μάσκα διότι πρόσεξα κυκλοφορόντας κι εγώ σε ένα μεγάλο κατάστημα, ότι αρκετοί ηλικιωμένοι δεν φορούσαν μάσκα. Και το θέμα είναι ότι αυτοί είναι σε πιο επικίνδυνη κατάσταση από τους νεαρούς. Οι νεαροί ζουν πιο ανέμελα την καθημερινότητά τους γιατί ξέρουν ότι ίσως να μη νοσήσουν. Αλλά τα άτομα που είναι σε κάποια πιο προχωρημένη ηλικία πρέπει να είναι προσεκτικά.

Γυμναστήρια, νηπιαγωγεία, μπαρ και άλλοι χώροι που παραμένουν κλειστοί πότε υπολογίζετε να επαναλειτουργήσουν;

Θα ανοίξουν κι αυτά όσο το δυνατόν γίνεται πιο σύντομα άπαξ και έχουμε σαφή εικόνα ότι μετά τη χαλάρωση των μέτρων της δεύτερης φάσης δεν προέκυψε πρόβλημα. Όπως αντιλαμβάνεστε δεν μπορούν να ανοίξουν όλα αυτόματα, διότι ύστερα δεν θα ξέρουμε από πού μας ήρθε η αναποδιά. Πρέπει σιγά-σιγά με επιτήρηση και μετά να προχωρήσουμε στο επόμενο. Καταλαβαίνω ότι μπορεί να είναι οδυνηρό για κάποιους οικονομικά, αλλά πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Η κατάσταση αξιολογείται καθημερινά από την επιδημιολογική ομάδα.

Τι γίνεται με τις αίθουσες δεξιώσεων, στις οποίες διεξάγονται γάμοι και βαφτίσεις; Πότε θα μπορούν να ανοίξουν; Είναι ένα ζήτημα που απασχολεί πολύ κόσμο…

Και γι’ αυτά θα υπάρξει οδηγία τις επόμενες λίγες ημέρες. Ήδη άρχισε η συζήτηση για το συγκεκριμένο θέμα και επειδή αφορά και άλλες εκδηλώσεις που εμπεριέχουν συνάθροιση πολλών ατόμων, θα γίνει η σύσταση να αφαιρεθεί το ανώτατο όριο, το οποίο αυτήν τη στιγμή είναι για 10 άτομα για συγκεντρώσεις στα σπίτια, από μία ημερομηνία και μετά, ούτως ώστε ο κόσμος να μπορεί να προγραμματίσει για τους γάμους, τα φεστιβάλ, τα θέατρα και άλλες εκδηλώσεις που θέλουν να οργανώσουν. Σε αυτές περιλαμβάνονται και οι συναυλίες, οι παραστάσεις στα ανοικτά θέατρα και τους κινηματογράφους. Θα το συζητήσουμε στη συμβουλευτική επιτροπή και, ανάλογα με το τι θα πούμε, θα πάει η εισήγηση στον Υπουργό Υγείας και από εκεί πιο ψηλά.

Γενικότερα, πότε αναμένετε ότι οι συνθήκες θα επιτρέπουν την πλήρη άρση των περιορισμών και την επαναφορά της κοινωνίας στην κανονικότητα; Με άλλα λόγια, πότε θεωρείτε ότι δεν θα υπάρχει κίνδυνος διασποράς του ιού στην κοινότητα;

Ενόσω εμείς ως χώρα είμαστε καθαροί, αυτό θα είναι ένα από τα θετικά. Αλλά όταν ανοίξουμε τα αεροδρόμιά μας υπάρχει πάντα η πιθανότητα να έρθει ένα κρούσμα από το εξωτερικό. Επομένως εμείς δεν πρέπει να χαλαρώσουμε. Πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή.

Θα έρθουμε πίσω στην ομαλότητα, αλλά όχι όπως την ξέραμε ακόμα. Θα υπάρχουν μέτρα, τα οποία, αν τηρήσουμε, δεν θα χρειαστεί να αντιστρέψουμε την ομαλότητα και να την κάνουμε πιο περιοριστική. Μέτρα ίσως να υπάρχουν μέχρι το τέλος του καλοκαιριού και μέχρι να είμαστε σίγουροι ότι ο ιός δεν θα μας έρθει σαν δεύτερο κύμα σε εντατικό βαθμό.

Πριν από λίγες ημέρες η Κυβέρνηση ανακοίνωσε τη λίστα με τις 19 χώρες, απ’ όπου θα μπορεί να υπάρξει αεροπορική συνδεσιμότητα από τις 9 Ιουνίου. Μελετάτε όμως και άλλες 60 χώρες, από τις οποίες θα μπορούμε να δεχθούμε περιηγητές πιο μετά. Ποιες είναι οι εν λόγω χώρες και πότε αρχίζουν οι πτήσεις από και προς αυτές;

Αυτό δεν το ξέρω. Προς το παρόν μόνο 19 χώρες αξιολογήθηκαν. Επομένως δεν βλέπω να ανατρέπεται αυτό μέχρις ότου αρχίσουμε να δεχόμαστε κόσμο από αυτές και μετά βλέπουμε. Διότι η κάθε χώρα πρέπει να αξιολογηθεί από άποψη επιδημιολογίας και να μπει σε μία από τις κατηγορίες είτε τις δύο ή να παραμείνει εκτός ακόμα. Η λίστα θα επικαιροποιείται ανάλογα με τα ευρήματα της συμβουλευτικής ομάδας, η οποία μελετά αν το επιτρέπουν τα επιδημιολογικά δεδομένα κάθε χώρας ξεχωριστά.

Με τις προσπάθειες που γίνονται για εύρεση εμβολίου κατά του νέου κορωνοϊού πού βρισκόμαστε; Στην Ελλάδα ανακοίνωσαν την έναρξη εμβολιασμού από την 1η Ιουνίου για προστασία από τον ιό με εμβόλιο κατά της φυματίωσης…

Οι προσπάθειες για ειδικό εμβόλιο που θα είναι και προφυλακτικό κατά του κορωνοϊού συνεχίζονται παγκοσμίως. Κάποιες εταιρείες είναι πιο μπροστά από άλλες, διότι προχώρησαν σε μελέτες φάσεως δύο και μάλιστα και κάποιες σε φάση τρία, που σημαίνει ότι είναι στα τελικά στάδια της αξιολόγησής τους. Αλλά από την άλλη πλευρά θα πάρει κάποιο χρόνο μέχρις ότου να περάσουν από τους ρυθμιστές που δίνουν άδεια για κυκλοφορία ενός εμβολίου.

Όσον αφορά το εμβόλιο της φυματίωσης, η φυματίωση δεν σχετίζεται με τον κορωνοϊό, επομένως εκεί η θεωρία που έχω προσέξει -και πρέπει να δω τα σχετικά συγγράμματα πιο επισταμένα για να εκφράσω γνώμη- λέει ότι υπάρχει μία συλλογική ανοσία γιατί φαίνεται ότι εκείνοι που είχαν το εμβόλιο της φυματίωσης ήταν σε καλύτερη θέση να μη μολυνθούν από τον ιό παρά από εκείνους που δεν το είχαν, γι’ αυτό προχωρούν κάποιες χώρες στο να εμβολιάσουν τους ευπαθείς και τους ηλικιωμένους. Ίσως τα παιδιά που δεν νοσούν ιδιαίτερα βαριά και είναι εντελώς ασυμπτωματικά να οφείλεται στο γεγονός ότι ο εμβολιασμός τους με το συγκεκριμένο εμβόλιο γίνεται στην παιδική ηλικία, επομένως για τα παιδιά είναι νοστή η ανοσία εκείνη, ενώ για τους μεγάλους έγινε προ δεκαετίες. Γι’ αυτό ίσως χρειάζεται να δημιουργήσουν μία τόνωση τώρα για να ενεργήσει ως προστατευτικός παράγοντας. Όπως και καθετί άλλο πειραματικό θα αποδείξει ο χρόνος εάν αυτό πράγματι θα βοηθήσει την πλειονότητα, όπως λένε οι μελέτες.

Υπάρχουν περιπτώσεις όπου βρέθηκαν λάθος διαγνώσεις θετικών κρουσμάτων σε τεστ που έγιναν;

Δεν είμαι σίγουρος. Δεν έχω πρόσβαση σε τέτοιες λεπτομέρειες. Αλλά πρέπει να πούμε ότι επειδή χρησιμοποιούνται διάφορα τεστ, η ευαισθησία των οποίων μπορεί να διαφέρει, ίσως να υπήρξαν τέτοια προβλήματα. Εκείνο που θα αποδείξει πέραν πάσης αμφιβολίας εάν αυτό ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα ή όχι είναι να γίνει και ένα τεστ αντισωμάτων, διότι τα αντισώματα δεν ψεύδονται. Εάν κάποιος είχε τον ιό πρέπει να αναπτύξει αντισώματα για να αναρρώσει. Επομένως τα αντισώματα πρέπει να είναι εκεί.