Back to back διασκέψεις και πακετοποίηση λύσεων

Η επίθεση (της Τουρκίας) έφερε κινητικότητα (των διεθνών δρώντων), η κινητικότητα φέρνει εξελίξεις (διασκέψεις για Κυπριακό και Μεσόγειο) και οι εξελίξεις κτυπούν συναγερμό (στη Λευκωσία).

Η πιο πάνω πρόταση περιγράφει, γλαφυρά μεν, αληθώς δε, τόσο χρονολογικά, όσο, κυρίως, ουσιαστικά τα όσα έγιναν, γίνονται ή θα γίνουν, με έναν πρωταγωνιστή σε όλα τα στάδια: την Άγκυρα.

Στον προεδρικό λόφο έχουν εδώ και μέρες επιστρέψει στη… ρουτίνα του Κυπριακού. Η δήλωση του Γενικού Γραμματέα, Αντόνιο Γκουτέρες, ότι αμέσως μετά τις εσωτερικές πολιτικές διαδικασίες στα κατεχόμενα θα ξανανάψει τις μηχανές, δεν ήταν έκπληξη. Μάλλον φαντάζει με επιστέγασμα όσων άκουγαν από πρωίας μέχρι νυκτός ο Πρόεδρος Αναστασιάδης - ομοίως και ο Νίκος Χριστοδουλίδης - εξαπολύοντας τις τελευταίες εβδομάδες τον δικό τους διπλωματικό μαραθώνιο.

Αυτό που ουδείς μπορεί αυτήν τη στιγμή να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει είναι πως ο χάρτης που “ζωγραφίζουν” οι μεγάλοι παίκτες, σε Βρυξέλλες και υπερατλαντικά, επιχειρεί να εκμεταλλευτεί ένα μομέντουμ, που “επιτρέπει” - θεωρούν - να μπουν όλα στο καλάθι και να πάει “πάσα κακό”. Όπερ μεθερμηνευόμενον; Πακετοποίηση Κυπριακού και ενεργειακών της περιοχής, ώστε οι όποια λύση στο ένα να προωθεί την άλλη και αντιστρόφως.

Τα γνωστά…άστρα!

Το σκηνικό φαντάζει με “ανάσταση της ευθυγράμμισης των άστρων” που λάνσαρε ο Έσπεν Μπαρθ Έιντε και από τότε χρησιμοποιείται στους διπλωματικούς διαδρόμους από αυτούς που θέλουν κλείσιμο του Κυπριακού, που δημιουργεί συχνά - πυκνά πονοκεφάλους που δεν τους έχουν… ανάγκη!

Γενικά, οι συνθήκες, έλεγαν στη “Σημερινή” πολιτικοί παρατηρητές, ευνοούν τους σχεδιασμούς των μεγάλων. “Δεν είναι μεν ευνοϊκές ως έχουν, αλλά μπορούν να μετατραπούν με απλές κινήσεις, γιατί το επιτρέπει το περιβάλλον και οι χρονικές συγκυρίες” έλεγε χαρακτηριστικά στην εφημερίδα μας έμπειρος διπλωμάτης. Εννοώντας ότι προσαρμόζονται στη μεγάλη εικόνα τα εξής:

• η ολοκλήρωση των εσωτερικών πολιτικών διαδικασιών στα κατεχόμενα και το εξ αποτελέσματος και ανάγκης μορατόριουμ ενεργειακών εξελίξεων από πλευράς Λευκωσίας (το πρόγραμμα δεν πρόκειται, λόγω Covid-19, να επαναδραστηριοποιηθεί πριν από το πρώτο τρίμηνο του 2021).
• Η οικονομική πίεση που ασκείται στην Τουρκία, λόγω υποτίμησης της λίρας και η αγωνιώδης προσπάθειά της να μην της επιβληθούν κυρώσεις, που θα θέσουν μέχρι και θέμα βιωσιμότητας του καθεστώτος Ερντογάν.
• Οι επιβληθείσες, υπό τις περιστάσεις, κινήσεις της Άγκυρας για μερική αποχώρηση του Ορούτς Ρέις και η ανάγκη της Αθήνας να μπει σε διάλογο για λύσεις.

Από τα δύο στα τρία…

Καλή προετοιμασία, εμφανής στόχευση, εναλλακτικές επιλογές και κυρίως ομοθυμία είναι συνθήκες που θα πρέπει να προϋπάρξουν ενόψει ενός πολύ κρίσιμου χειμώνα. Παρακολουθώντας κάποιος τι λέγεται και γράφεται διεθνώς, καθίσταται σαφές ότι η άτυπη πενταμερής για το Κυπριακό (που θα οδηγήσει σε μια κανονική, όπως του Κραν Μοντανά, διάσκεψη) δεν μπορεί, είτε το θέλουμε, είτε όχι, να ειδωθεί αποσπασμένα από αυτό που ο Σαρλ Μισέλ επεξεργάζεται και προωθεί: την περιφερειακή διάσκεψη όλων των παικτών για την Ανατολική Μεσόγειο. Τα “δύο τραπέζια” που γνωρίσαμε στο Κραν Μοντανά (εσωτερικές και διεθνείς πτυχές του Κυπριακού) γίνονται, εκ των πραγμάτων, τρία και η Λευκωσία δεν θα μπορεί να επιλέξει να συμμετάσχει σε δύο εξ αυτών, αφήνοντας το τρίτο στους… τρίτους! Η χάραξη από αέρος, αλλά και στο παρασκήνιο της κόκκινης γραμμής της Λευκωσίας ότι, σε μια περιφερειακή διάσκεψη, πρέπει να συμμετέχουν κράτη και όχι κοινότητες - ως μπλόκο στην όρεξη Οζερσάι και Ερντογάν - είναι μεν σωστή, αλλά δεν μπορεί να είναι η μόνη γραμμή άμυνας. Η λογική των back to back διασκέψεων θα επιτρέψει πακετοποίηση ζητημάτων, παράλληλη συζήτηση και διαδραστικότητά τους και, ως εκ τούτου, θα έχουν όλα ρόλο στο πώς θα καταλήξει η τελική εικόνα.

Η ενεργοποίηση, πέραν των ρητορειών, των τριμερών σχημάτων, για τα οποία ορθώς επαίρεται η Λευκωσία, πρέπει να ενταχθεί ως προτεραιότητα στον πίνακα πολιτικών δραστηριοτήτων, γιατί, οσονούπω, πολλά από τα κράτη της περιοχής θα κληθούν να αναλάβουν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί στη μεγάλη συζήτηση για τη Μεσόγειο.

Βγαίνοντας από τον πολιτικό λήθαργο του κορωνοϊού, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και οι συνεργάτες του θα πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται το μετά και, κυρίως, να το αναλύουν, ώστε, προετοιμασμένοι όσο ποτέ προηγουμένως, να ριχθούν στη μάχη. Όσο για την άρση των τουρκικών παρανομιών από Γιαβούζ και Μπαρμπαρός, θα πρέπει οι μεγάλοι να κάνουν το δικό τους κομμάτι. Γαλλία, Γερμανία και Βρυξέλλες πρέπει να γνωρίζουν ότι, χωρίς αυτό, δουλειά δεν γίνεται. Και πολύ σωστά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας το επαναλαμβάνει φορτικά. Αυτό, ναι, είναι το τελευταίο οχυρό άμυνας.

ΑΠΟΨΗ

Πολιτική σαν… υψηλή ραπτική

Τώρα θα μετρήσουν όλοι το μπόι τους. Το πολιτικό, εννοούμε, πάντα. Γιατί, όταν Αμερικανοί, Γερμανοί και, εσχάτως, Γάλλοι θέλουν να ανοίξουν τη βεντάλια του διαλόγου και να σκεπάσουν τα πάντα που αφορούν την περιοχή της Μεσογείου, θα χρειαστούν πολύ καλοί παίκτες. Που με “ποδοσφαιρικούς όρους” δεν θα κρύβονται στο γήπεδο που θα παιχθεί ο μεγάλος αγώνας και που, κυρίως, θα παίξουν τέτοια μπάλα που θα επηρεάσουν, προς όφελός τους, το τελικό αποτέλεσμα.

Η τακτική που θα δουλευτεί στις προπονήσεις Ελλάδας και Κύπρου (βλέπε διπλωματική προετοιμασία) πρέπει να αποτυπωθεί στο γήπεδο (επικείμενο διάλογο) χωρίς εντός του γηπέδου αμφιβολίες και διαφωνίες (βλέπε τι έγινε στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών), ώστε η ομάδα να ρολάρει από το 1ο μέχρι και το 90ό λεπτό. Με την ελπίδα, ο φωτεινός πίνακας να καταγράψει νίκη και όχι διασυρμό. Γιατί, σε αυτό το ντέρμπι, θα κριθούν πολλά.