Ανακατασκευή αστικών οδικών αρτηριών

Την τελευταία περίοδο δημοσιοποιούνται συχνά αντιπαραθέσεις μεταξύ ομάδων πιέσεως και κυβερνητικών υπηρεσιών, που σχετίζονται με την εκτέλεση έργων σε διάφορες περιοχές. Συνηθέστερη αντιπαράθεση είναι μεταξύ καταστηματαρχών μιας οδού και του Τμήματος Δημοσίων Έργων. Η αιτία είναι η σχεδιαζόμενη ανακατασκευή της οδού, όπου οι καταστηματάρχες έχουν τις επιχειρήσεις τους. Ο λόγος είναι η εκτίμηση των καταστηματαρχών ότι το έργο θα επηρεάσει δυσμενώς τις επιχειρήσεις τους και την επισκεψιμότητα των καταστημάτων τους. Συνηθέστερο σημείο διαφοράς είναι η κατασκευή κτιστής νησίδας στο μέσο του δρόμου, που να εμποδίζει την παράνομη δεξιά στροφή και στάθμευση.

Είναι θέμα κοινής λογικής, κάποιος να αντιδρά, όταν επηρεάζονται ή νομίζει ότι θα επηρεαστούν τα συμφέροντά του. Στο σημείο αυτό βρίσκεται το δίκαιο των καταστηματαρχών. Όμως έχουν άδικο να θεωρούν ότι, για να μην επηρεαστούν τα εισοδήματά τους, θα πρέπει το κράτος να μην εκτελεί έργα, που θα διασφαλίζουν την ασφάλεια της κυκλοφορίας και των πεζών. Οι περισσότεροι δρόμοι των πόλεών μας έχουν κατασκευαστεί χωρίς πολεοδομικό σχεδιασμό και η χρήση τους μετατρέπεται με το πέρασμα του χρόνου και τις ανάγκες της κοινωνίας. Είναι και αυτό ένα στοιχείο, που πρέπει να έχουν υπόψη τους οι καταστηματάρχες. Η χρήση ενός δρόμου και η εμπορική του δραστηριότητα διαφοροποιείται και για άλλους λόγους, εκτός από την ανακατασκευή του δρόμου. Για τούτο πρέπει να είναι έτοιμοι και διορατικοί, ώστε να σχεδιάζουν το μέλλον της επιχείρησης ή/και του επαγγέλματός τους, για να μη βρίσκονται σε αδιέξοδη κατάσταση, όταν επέρχεται μια αλλαγή, που μπορεί να ξεκινά από κοινωνικούς λόγους.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που διαφοροποιούν την εμπορικότητα ενός δρόμου ή και των καταστημάτων ενός κλάδου. Νομίζω ότι η λειτουργία των πολυκαταστημάτων και των εμπορικών κέντρων έχει επηρεάσει περισσότερο τη δουλειά των καταστηματαρχών, παρά η κατασκευή νησίδας στον δρόμο, όπου βρίσκεται η επιχείρησή τους. Δυστυχώς, αυτή και άλλες αλλαγές στην κοινωνία και την αγορά είναι κάτι, που πρέπει να το αντιμετωπίσουν με διαφοροποίηση του σχεδιασμού τους, επειδή δεν μπορεί να λυθεί με απαγορεύσεις ή με ανοχή της επικινδυνότητας και της παρανομίας σε ένα δρόμο.

Θεωρώ ότι οι καταστηματάρχες θα έχουν δίκαιο να απαιτούν τη διατήρηση ή/και την αύξηση των χώρων στάθμευσης σε έναν εμπορικό δρόμο. Έχουν άδικο όμως να διαμαρτύρονται για την κτιστή νησίδα, που αναβαθμίζει την ασφάλεια οδηγών και πεζών και εμποδίζει την παράνομη και επικίνδυνη δεξιά στροφή και στάθμευση μπροστά από το κατάστημά τους. Άλλωστε, νομίζω πως αυτή η απαγόρευση δεν επηρεάζει ουσιαστικά την επιχείρησή τους.

Αυτές τις μέρες βρίσκεται σε εξέλιξη στο Παραλίμνι η ανακατασκευή τμήματος του δρόμου Παραλιμνίου – Αγίας Νάπας, από τον κυκλικό κόμβο προς την Αγία Νάπα και τον Πρωταρά μέχρι την πρώτη υπεραγορά, μήκους 800 περίπου μέτρων. Αυτός ο δρόμος, νομίζω, έχει σχεδιαστεί με τρόπο, που να λαμβάνει υπόψη την ασφάλεια της κυκλοφορίας και των πεζών και την εξυπηρέτηση των καταστημάτων, που τώρα είναι λίγα, αλλά προβλέπεται ότι στο μέλλον θα γεμίσουν και τις δυο πλευρές του δρόμου. Στο τμήμα αυτό του δρόμου μπορούσε να κατασκευαστούν τέσσερεις λωρίδες κυκλοφορίας, πεζοδρόμια και ποδηλατόδρομος, όπως είναι οι δυο δρόμοι που καταλήγουν στον κυκλικό κόμβο, από όπου ξεκινά το τμήμα αυτό του δρόμου. Και όμως, πολύ ορθά κατά τη γνώμη εμού του αδαούς, ο σχεδιαστής σχεδίασε και κατασκεύασε αυτόν τον δρόμο με δυο λωρίδες και στη μέση κτιστή νησίδα. Τις άλλες δυο λωρίδες τις μετέτρεψε, σχεδόν σε όλο το μήκος του δρόμου, σε παρόδιους χώρους στάθμευσης. Ο δρόμος διαθέτει επίσης ποδηλατόδρομο και πλατιά πεζοδρόμια. Περιλαμβάνει ακόμη έναν κυκλικό κόμβο στη διασταύρωση κεντρικών οδών και έναν μικρό κυκλικό κόμβο, κυρίως για επαναστροφή.

Είναι μερικοί δρόμοι που έχουν καταστεί δρόμοι ταχείας κυκλοφορίας, δίκην υπεραστικών. Αυτό προέκυψε από την απρογραμμάτιστη ραγδαία ανάπτυξη, ιδίως μετά το 1974. Ήταν ένα αναγκαίο κακό. Τέτοιος δρόμος είναι η λεωφόρος Στροβόλου. Δεν ξέρω αν είναι σοφό να γίνει το ίδιο στην οδό Τσερίου και σε άλλους δρόμους των πόλεών μας. Ίσως, το λέω ως εμπειρική γνώμη και όχι ως επιστημονική άποψη, να είναι καλύτερα δυο λωρίδες να χρησιμοποιηθούν ως παρόδιοι χώροι στάθμευσης, όπως το παράδειγμα που αναφέρω για το Παραλίμνι και να μείνει χώρος για ποδηλατόδρομο, που θα ενθαρρύνει και τη χρήση ποδηλάτου.

Εν κατακλείδι θέλω να πω ότι πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε πως η οδική ασφάλεια και η ασφάλεια του κοινού πρέπει να βρίσκονται πάνω από τα συμφέροντα οποιασδήποτε ομάδας του κοινωνικού συνόλου.