Αναλύσεις

Το Κυπριακό χρειάζεται συγκροτημένη πολιτική και πρωτοβουλίες

«Για να βγούμε από τα αδιέξοδα χρειάζεται μια συγκροτημένη πολιτική με ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών, που είτε θα επαναφέρουν την τουρκική πλευρά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είτε θα εκτεθεί η αδιαλλαξία της»

«Μα αφού η Τουρκία συμπεριφέρεται προκλητικά και αδιάλλακτα, μιλά πλέον ανοικτά για λύση δύο κρατών, τι είναι επιτέλους αυτό που θέλετε να κάνει ο Πρόεδρος;».

Λογικό το ερώτημα. Η Τουρκία είναι μια ισχυρή περιφερειακή υπερδύναμη. Όχι όμως ανίκητη, αν υπάρχει σαφής στρατηγικός στόχος και συνεπής τακτική για υλοποίησή του. Εδώ είναι που πάσχουν οι χειρισμοί του κ. Αναστασιάδη.

Κανένας δεν αρνείται ότι ο πρώτος και καθοριστικός παράγοντας για τη μη λύση είναι η Τουρκία. Χωρίς τη λύση, αργά αλλά σταθερά παγιώνει την κατοχή με τον εποικισμό, το ξεπούλημα ελληνοκυπριακών περιουσιών, την αλλαγή της δημογραφικής σύνθεσης και του κοσμικού χαρακτήρα της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Με την υποβολή στις συνειδήσεις όλων στην τουρκοκυπριακή κοινότητα ότι «η μητέρα πατρίδα είναι εδώ». Είναι χαρακτηριστικό ότι τα έργα στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου έχει αναλάβει απευθείας ο Οργανισμός Στέγασης Τουρκίας και ο Δήμος Ικονίου. Το χέρι της Άγκυρας στην εποχή Τατάρ βρίσκεται πλέον απροκάλυπτα παντού.

Η ιστορική εμπειρία από την πορεία του Κυπριακού έχει ακυρώσει μερικές από τις ψευδαισθήσεις που καλλιεργούνται στο εσωτερικό.

Είναι ψευδαίσθηση ότι ο χρόνος εργάζεται υπέρ μας.

Είναι ψευδαίσθηση ότι το στάτους κβο είναι μια σταθερή και αναλλοίωτη κατάσταση.

Είναι ψευδαίσθηση ότι η παρούσα κατάσταση δημιουργεί ασφάλεια και σιγουριά.

Είναι ψευδαίσθηση ότι έχουμε περισσότερες από μία επιλογές για να λύσουμε το Κυπριακό.

Η επιλογή είναι μία και είναι αυτή που συμφωνήσαμε με την τουρκοκυπριακή κοινότητα το 1977 και επαναβεβαιώθηκε μερικές φορές από τότε. Είναι η δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως περιγράφεται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ.

Στο Κραν Μοντανά φτάσαμε μιαν ανάσα πριν από τη λύση. Το ποιος έχει την ευθύνη για την αποτυχία είναι κάτι που συζητήθηκε πολύ. Απ’ όλην αυτήν τη συζήτηση κρατούμε το γεγονός ότι στην Έκθεσή του ο κ. Γκουτέρες ρίχνει την ευθύνη και στις δύο πλευρές. Σημειώνουμε, επίσης, ότι ο διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής πλευράς, ο κ. Μαυρογιάννης, δημόσια παραδέχθηκε ότι έχουμε πρόβλημα αξιοπιστίας και ότι το αφήγημά μας δεν πείθει διεθνώς.

Τέσσερα χρόνια μετά, το αδιέξοδο και το διαπραγματευτικό κενό στο Κυπριακό φέρνουν όλο και πιο κοντά την οριστική διχοτόμηση. Για να βγούμε από τα αδιέξοδα δεν αρκεί να καταγγέλλουμε την κατοχή και την απαράδεκτη στάση της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, κάτι που αναμφίβολα πρέπει να κάνουμε.

Χρειάζεται μια συγκροτημένη πολιτική με ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών, που είτε θα επαναφέρουν την τουρκική πλευρά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είτε θα εκτεθεί η αδιαλλαξία της.

Τι πρέπει να περιλαμβάνει αυτή η πολιτική;

Πρώτο, την επιμονή σε λύση δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως αυτή καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Δεύτερο, επικέντρωση και συνέπεια στη θέση για συνέχιση των συνομιλιών από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά και επαναβεβαίωση των συγκλίσεων που επιτεύχθηκαν. Τρίτο, διαπραγμάτευση επί του πλαισίου Γκουτέρες και έκφραση ετοιμότητας για υποβολή γεφυρωτικών προτάσεων με στόχο τη σύντομη κατάληξη σε στρατηγική συναντίληψη.

Το φυσικό αέριο υποδεικνύεται στις Εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών ως παράγοντας που μπορεί να δώσει δυναμική στα πράγματα. Γι’ αυτό εμείς επιμένουμε ότι ο κ. Αναστασιάδης πρέπει να το χρησιμοποιήσει ως κίνητρο για την τουρκική πλευρά, έτσι ώστε να συζητήσει με εποικοδομητικό τρόπο. Για τούτο καταθέσαμε συγκεκριμένη πρόταση στον κ. Αναστασιάδη, η οποία σε καμιά περίπτωση δεν παραβιάζει τις κόκκινές μας γραμμές.

Ο ισχυρισμός του Προέδρου ότι του ζητούν να προβεί σε υποχωρήσεις χωρίς ανταλλάγματα, και μάλιστα προτού επαναρχίσουν οι συνομιλίες, είναι ανυπόστατος. Αντίθετα η τουρκοκυπριακή πλευρά δεν παίρνει τίποτε προτού καταλήξουμε στη στρατηγική συναντίληψη και η Τουρκία δεν παίρνει τίποτε προτού καταλήξουμε σε συνολική λύση. Όχι απλώς ζητούμε αντάλλαγμα, ζητούμε ΤΟ αντάλλαγμα.

Η κριτική την οποία ασκεί το ΑΚΕΛ στον κ. Αναστασιάδη δεν ελαύνεται από οτιδήποτε άλλο εκτός από την αγωνία μας να σωθεί η Κύπρος, να αποτραπεί ο εφιάλτης της διχοτόμησης που θα αποτελεί μόνιμη πηγή κινδύνου και ανασφάλειας.