Έρχονται οι κάμερες στη γραμμή αντιπαράταξης

Έρχονται σύντομα οι κάμερες που καλύπτουν τη γραμμή αντιπαράταξης, αφού από την όλη διαδικασία αυτό που υπολείπεται το επόμενο διάστημα είναι απλώς η υπογραφή της συμφωνίας με ισραηλινή εταιρεία. Το όλο σύστημα χερσαίας επιτήρησης αναμένεται ότι θα είναι δυνατό να βρίσκεται σε πλήρη επιχειρησιακή ικανότητα εντός ενάμισι με δύο ετών. Πρόκειται για έναν σχεδιασμό που θα παρέχει στην Εθνική Φρουρά πλήρη εικόνα και ήχο στη γραμμή αντιπαράταξης και σε βάθος που φτάνει μέχρι τους πρόποδες του Πενταδακτύλου.

Όταν η ΕΕ τιμωρεί τη Λευκορωσία για παράνομη μετανάστευση, γιατί δεν ζητούμε κυρώσεις για τον τουρκικό εποικισμό;

Πού εντοπίζεται η αχίλλειος πτέρνα και η σημασία κοινής αεράμυνας με Ισραήλ

Θέλουν τελικά κυρώσεις Αθήνα και Λευκωσία ή επιδίδονται σε επικοινωνιακά παιχνίδια;

Σύστημα πληροφοριών

Το όλο σύστημα θα στοιχίσει περί τα 25 με 27 εκατομμύρια ευρώ και περιλαμβάνει κάμερες υψηλής ευκρίνειας, μέρας και νύχτας, με αισθητήρες και ραντάρ, ενώ η λειτουργία του συνδυάζεται με drones. Δύναται να συλλέγει πάσης φύσεως πληροφορίες, που αφορούν ανθρώπους, τανκς, οχήματα, φάλαγγες κ.λπ, καταγράφοντας ταχύτητες με δυνατότητα επεξεργασίας των πληροφοριών από επιχειρησιακά κέντρα. Για τη λειτουργία του όλου συστήματος απαιτείται πρόσληψη και εκπαίδευση προσωπικού. Ταυτοχρόνως, για την αποτελεσματική εφαρμογή του επιβάλλεται η συγκρότηση εποχούμενων μονάδων ταχείας επέμβασης στην περίπτωση που αυτό χρειαστεί. Γίνεται αντιληπτό ότι ο σχεδιασμός για τις κάμερες στη γραμμή αντιπαράταξης δεν θα καλύπτει μόνο την Εθνική Φρουρά, αλλά θα παρέχει άμεση και έγκυρη πληροφόρηση για τα προβλήματα της λαθρομετανάστευσης από τη γραμμή αντιπαράταξης που έχουν καταστεί μάστιγα και μία άλλη μορφή εποικισμού, που ξεκινά από την Τουρκία και καταλήγει στις ελεύθερες περιοχές μέσω των κατεχομένων. Είναι πρόδηλον, πλέον, ότι εφόσον θα υπάρχει η δυνατότητα συλλογής πληροφοριών ανά πάσα στιγμή και επεξεργασίας τους, περιορίζονται στο ελάχιστον οι πιθανότητες αιφνιδιασμού από τις κατοχικές δυνάμεις.

Κάλυψη θάλασσας και αέρα…

Το σύστημα της χερσαίας επιχείρησης, που θα καλύπτει όλη τη γραμμή αντιπαράταξης καθώς και τις κατεχόμενες περιοχές με εικόνα και ήχο, λειτουργεί συμπληρωματικά των ραντάρ, τα οποία παρέχουν εικόνα τόσο στη θάλασσα όσο και στον αέρα, σε ποσοστό 95% με 100%. Υπενθυμίζουμε ότι η Εθνική Φρουρά έχει ήδη παραγγείλει νέα σύγχρονα ραντάρ από τη Γαλλία για τον έλεγχο των χωρικών της υδάτων και της ΑΟΖ, που συνιστούν, όμως, την αχίλλειό μας πτέρνα, λόγω της απουσίας επαρκών και αξιόπιστων ναυτικών δυνάμεων. Αυτή η πραγματικότητα είναι συναφής με την αδυναμία, μέχρι στιγμής, εφαρμογής της Συμμαχίας με την Ελλάδα είτε εντός είτε εκτός του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, που προϋποθέτει, ταυτοχρόνως, μόνιμη παρουσία Ελληνικών Ναυτικών Δυνάμεων στην Κύπρο, καθώς και Αεροπορικών, στη λογική της αποτροπής, καθώς και της άσκησης των εγγυητικών δικαιωμάτων που έχει η Αθήνα και αφορούν στην υπεράσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία από το 1974 τελεί υπό κατοχή και απειλείται καθημερινώς στην ξηρά, στη θάλασσα και στον αέρα από τον Αττίλα. Υπενθυμίζουμε ότι η Κύπρος είναι 11 φορές μεγαλύτερη στη θάλασσα απ’ ό,τι στην ξηρά υπό την έννοια ότι πέραν των κυριαρχικών της δικαιωμάτων στα 12 ναυτικά μίλια διαθέτει ειδικά κυριαρχικά δικαιώματα ώς τα 200 ναυτικά μίλια στο πλαίσιο της ΑΟΖ, όπως το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας καθορίζει, επί τη βάσει διμερών συμφωνιών που έχουν υπογραφεί με τις γειτονικές χώρες.

Κοινό σύστημα αεράμυνας

Υπό αυτές τις συνθήκες, το σύστημα των καμερών, δηλαδή σύστημα χερσαίας επιτήρησης, που αναμένεται να εγκατασταθεί, αποτελεί ένα μόνο βήμα για την οικοδόμηση αξιόπιστης αποτροπής. Δεύτερη θετική εξέλιξη μπορεί να χαρακτηριστεί η πρόθεση για την αγορά αντιαεροπορικού συστήματος από το Ισραήλ, μία διαδικασία που βρίσκεται στα αρχικά στάδια. Βεβαίως, λογικότερο θα ήταν όπως, μαζί με τη εν λόγω μελλοντική αγορά, προχωρήσουμε σε μία κοινή αντιαεροπορική ομπρέλα, στην οποία θα ήταν δυνατόν, εκτός από την Κύπρο και το Ισραήλ, να συμμετάσχουν η Ελλάδα και η Γαλλία, στην περίπτωση μάλιστα κατά την οποία προκύψει εμβάθυνση των σχέσεων μας με το Παρίσι επί τη βάσει κοινών ενεργειακών και άλλων συμφερόντων. Η κατά καιρούς παρουσία του γαλλικού αεροπλανοφόρου «Σαρλ ντε Γκωλ» στην περιοχή μας και άλλων γαλλικών πολεμικών σκαφών μπορεί να συνδεθεί με το ευρύτερο σύστημα αεράμυνας, που λειτουργεί με τη συλλογή πληροφοριών από διάφορους τύπους ραντάρ, από αντιαεροπορικά αντιπυραυλικά πυρά, καθώς και από αεροπορικές δυνάμεις, τις οποίες κακώς δεν διαθέτει η Εθνική Φρουρά. Επί τούτου, θεμιτό θα ήταν εάν συνέδραμε στον τομέα αυτό η Ελλάδα. Και αυτό μπορεί να γίνει με δύο τρόπους. Είτε με τη μόνιμη παρουσία Ελληνικών Αεροπορικών Δυνάμεων στην Κύπρο και δη στη Βάση Ανδρέας Παπανδρέου είτε με την αγορά, για παράδειγμα, παλαιότερων αεροσκαφών τύπου «Mirage» από την Ελληνική Δημοκρατία με τη σύμφωνη γνώμη της κατασκευάστριας εταιρείας. Τα ποσά δεν είναι απαγορευτικά υπό την έννοια ότι ουκ ολίγα προσφέρει ετησίως ο φορολογούμενος πολίτης για το ταμείο αμυντικής θωράκισης και τα οποία δεν διατίθενται στο σύνολό τους για την αγορά, όπως θα έπρεπε, εξοπλιστικών συστημάτων. Στη δική μας, μάλιστα, περίπτωση η απειλή είναι εντός των πυλών, εφόσον τελούμε υπό κατοχή και, ως εκ τούτου, οποιαδήποτε αγορά ή ενέργεια δεν μπορεί να συγκρίνεται με την παράνομη συγκέντρωση στρατιωτικού υλικού στα κατεχόμενα, διότι έχουμε πλήρη νομική κάλυψη από το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, που αναφέρεται στο δικαίωμα της αυτοάμυνας, ειδικότερα, μάλιστα, όταν η διεθνής κοινότητα δεν μπορεί να μας υπερασπιστεί.

Παιχνίδι κυρώσεων…

Εφόσον δεν είναι δυνατή η υπεράσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας στο πλαίσιο ενός συλλογικού συστήματος ασφαλείας όπως αυτό αποτυπώνεται στον θεσμό του Συμβουλίου Ασφαλείας και του κεφαλαίου 7, η προσοχή μας θα έπρεπε να είχε στραφεί προς την ΕΕ, όπου συμμετέχουμε ισοτίμως. Εντός, δε, αυτής υπάρχει δυνατότητα επιβολής κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας, που αφορά διάφορα επίπεδα ξεκινώντας από την ατομική ευθύνη πολιτικών, μέχρι αυτήν των εταιρειών και των στελεχών τους, καθώς και των κρατών που συμμετέχουν σε παράνομες δραστηριότητες, δηλαδή σε ενέργειες που είναι αντίθετες με το Διεθνές Δίκαιο και με ό,τι η ευρωπαϊκή έννομη τάξη καθορίζει.

Ο στόχος της επιβολής τέτοιων κυρώσεων είναι όπως το τρίτο κράτος, στη δική μας για παράδειγμα περίπτωση η Τουρκία, πιεστεί και εναρμονιστεί με τις αρχές και αξίες της ΕΕ, της δημοκρατίας και του Διεθνούς Δικαίου. Η διαδικασία δεν αφορά μόνο τους τεχνοκράτες της ΕΕ, αλλά κυρίως την Κυπριακή και την Ελληνική Δημοκρατία, που θα πρέπει να περάσουν το θέμα μέσα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, υπό την έννοια ότι θα πρέπει να δοθούν ρητές εντολές προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Άρα σημαίνει ότι θα πρέπει να κατατεθούν εξ ημών στοιχεία και εμείς θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε, είτε παρασκηνιακά είτε δημόσια, τι είδους κυρώσεις θα πρέπει να επιβληθούν στην Τουρκία και γιατί. Υπάρχουν διάφορα μοντέλα που έχουν ήδη υιοθετηθεί από το Αφγανιστάν μέχρι τη Βόρεια Κορέα, την Υπερδνειστερία και τη Ρωσία. Ειδικώς, τα δύο τελευταία μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για την επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας. Στη μεν πρώτη περίπτωση απαγορεύτηκε η είσοδος στα μέλη της παράνομης Κυβέρνησης της Υπερδεινστερίας, που αποτελεί το ψευδοκράτος της Μολδαβίας. Σε ό,τι αφορά τη Ρωσία, η κύρια αιτία για την επιβολή κυρώσεων είναι η εισβολή της και η κατοχή της Κριμαίας, την οποία οι Βρυξέλλες θεωρούν ως έδαφος της Ουκρανίας.

Η Λευκορωσία και ο εποικισμός της Κύπρου

Στην τελευταία συνεδρίαση των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ αποφασίστηκαν νέες κυρώσεις σε βάρος της Λευκορωσίας για εμπλοκή της χώρας και δη αεροπορικών εταιρειών σε παράνομη διακίνηση μεταναστών. Όταν για τη Λευκορωσία έχουν επιβληθεί για ένα τέτοιο θέμα κυρώσεις, γιατί κατ’ ανάλογον τρόπο η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει ζητήσει κυρώσεις για το θέμα του εποικισμού στα κατεχόμενα από την Τουρκία, που αποτελεί επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου έγκλημα πολέμου και κατά της ανθρωπότητας;

Έλλειψη πειστικότητας…

Πώς, όμως, μπορούσε να ήταν πειστικές, τόσο η Αθήνα όσο και η Λευκωσία, για το θέμα της επιβολής κυρώσεων σε βάρος της Άγκυρας, αφού οι ίδιες ανέστειλαν μέχρι νεωτέρας την πολιτική που είχαν εξαγγείλει επί του θέματος των κυρώσεων για τους εξής λόγους: Πρώτο, για να περάσει η ελληνική Κυβέρνηση σε διάλογο δήθεν με την Άγκυρα, για να την εξευμενίσει, αλλά τελικώς απέτυχε. Δεύτερο, για να πάει η Λευκωσία σε μία Πενταμερή προκειμένου να ανοίξει ξανά ο δρόμος επίλυσης του Κυπριακού και για να εμποδιστούν νέα τετελεσμένα στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου. Και εδώ είχαμε πλήρη αποτυχία, που αποτυπώνεται, εκτός των άλλων, στην πρόσφατη ενέργεια της Τουρκίας εντός της Κυπριακής ΑΟΖ, που εμπόδισε με τα πολεμικά της πλοία το ερευνητικό σκάφος «Νautical geo» να προχωρήσει σε έρευνες βυθού σχετικά με το δρομολόγιο και την κατασκευή του αγωγού EastMed. Για πολλοστή δηλαδή φορά δόθηκε συγχωροχάρτι στην Τουρκία επί τη βάσει του εξευμενισμού, ο οποίος όχι μόνο εκλαμβάνεται από την Άγκυρα ως αδυναμία, αλλά και ως τροφοδοσία νέων προκλητικών ενεργειών.

Δύο μέτρα και δύο σταθμά

Υπάρχουν ακόμα δύο στοιχεία που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη για την πολιτική των δύο μέτρων και δύο σταθμών που τηρεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρώτο, ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε ότι η επιβολή κυρώσεων προς την Τουρκία δεν είναι αυτοσκοπός. Το μήνυμα δηλαδή που εστάλη είναι ότι δεν καιγόμαστε για την επιβολή μέτρων σε βάρος της Άγκυρας. Άρα, αφού δεν καιγόμαστε εμείς, γιατί να καίγονται οι εταίροι μας; Δεύτερο, η κυπριακή Κυβέρνηση ενώ δημόσια υποστήριζε ότι έχει αποτύχει η εξευμενιστική πολιτική, συνεχίζει να την υιοθετεί σε επίπεδο ΕΕ. Και αντί να θέτει σαφείς προϋποθέσεις για την επανέναρξη του διαλόγου, που αφορούν την άρση των νέων τετελεσμένων στην Αμμόχωστο και την επιστροφή της πόλης στους νόμιμους κατοίκους της, ως μία προσπάθεια επαναφοράς στη νομιμότητα, δηλαδή στο υφιστάμενο νομικό καθεστώς της Κυπριακής Δημοκρατίας όπως καθορίζεται από το Σύνταγμα του ’60, γίνεται επίκληση μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, η οποία έχει πάρει συνομοσπονδιακό χαρακτήρα. Το γεγονός αυτό έχει επιτρέψει στην τουρκική πλευρά να επιμένει στη διχοτόμηση. Και υπάρχει σύγχυση επί τούτου στους ξένους. Γιατί; Διότι, αντί να προβάλλεται η παραβιασθείσα από την Τουρκία έννομη τάξη και ο σεβασμός των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, που σημαίνει την πλήρη αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων και την ενσωμάτωση των Τουρκοκυπρίων στο θεσμικό πλαίσιο του ’60 επί τη βάσει του οποίου η Κύπρος είναι κράτος μέλος του ΟΗΕ και της ΕΕ, αναφέρεται ως λύση αυτή των δύο ισότιμων συνιστώντων κρατών, εκ των οποίων το ένα θα είναι το σημερινό ψευδοκράτος. Και το οποίο, αυτήν τη στιγμή, δεν αναγνωρίζεται διεθνώς, αφού είναι προϊόν βίας και χρήσης όπλων. Εάν κάποιος εξ ημών φέρει τον εαυτό του στη θέση ενός τρίτου, τι θα αντιληφθεί τελικά για τη διευθέτηση του Κυπριακού, όταν η δική μας πλευρά υποστηρίζει τη λύση των δύο συνιστώντων κρατών επί τη βάσει της πολιτικής ισότητας, με το κατάλοιπο εξουσίας - δηλαδή με πρωτογενή κυριαρχία - και από την άλλη η τουρκική πλευρά υποστηρίζει δύο χωριστά κράτη, που θα μπορούν να συγκατοικήσουν κάτω από μία, ισότιμης κυριαρχίας, διοικητική ομπρέλα; Τροφή προς σκέψη.

Το τρικ με την ΕΕ…

Επειδή μάλιστα το κομματικό σύστημα στην Κύπρο απέτυχε, προσπαθεί να μεταφέρει τις δικές του ευθύνες στους ώμους των Βρυξελλών στην εξής βάση: Η ΕΕ δεν θα ήθελε την επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας… Ερώτημα: Η Κυβέρνηση και το κομματικό κατεστημένο όντως θέλουν; Ή μήπως το όλο ζήτημα εξελίσσεται σε επικοινωνιακό τρικ εσωτερικής κατανάλωσης για αποφυγή ευθυνών; Μακάρι να μην είναι έτσι. Εμείς θέλουμε να μην είναι έτσι. Και, ειδικότερα, δεν θέλουμε να πάμε στις οποιεσδήποτε κυρώσεις που θα αποτελούν φιάσκο και οι οποίες όχι μόνο δεν θα αποτρέπουν και δεν θα δημιουργούν πραγματικό κόστος στην Τουρκία, αλλά θα της δίνουν λαβή να είναι και παραπονούμενη και πιο επιθετική.

Τρεις προτάσεις

Υπάρχουν συνεπώς τρεις πυλώνες, εκτός των άλλων, για μία νέα στρατηγική έξοδο από τα αδιέξοδα: 1. Η διατήρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας στη ζωή και η συνέχειά της σε περίπτωση λύσης, διότι από αυτήν απορρέουν όλα τα ατομικά και συλλογικά μας δικαιώματα και δη αυτά που βρίσκονται εντός της Κυπριακής ΑΟΖ. Αλλιώς η όποια λύση, και δη αυτή των δύο συνιστώντων κρατών, θα καταστήσει την Κύπρο προτεκτοράτο της Τουρκίας. Δεν θα είναι λύση, διότι δεν θα εγκαθιδρυθεί ένα κανονικό κράτος. 2. Η δημιουργία αξιόπιστης αποτροπής μέσω της αγοράς σύγχρονων εξοπλιστικών προγραμμάτων και σύναψης συμμαχιών επί τη βάσει κοινών συμφερόντων, που μπορούν να αντέχουν στο βάθος χρόνου, με χώρες όπως το Ισραήλ και η Γαλλία. 3. Η χρήση και εκμετάλλευση του νομικού πλαισίου της ΕΕ και η επιβολή κυρώσεων στην Άγκυρα κατά τρόπον ώστε να της επιβληθεί κόστος, για να δημιουργηθούν συνθήκες για αλλαγή της τουρκικής πολιτικής. Αυτό σημαίνει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία και η Ελλάδα θα πρέπει με τη στήριξη της Γαλλίας να προβάλλουν τον αληθή ισχυρισμό ότι οι απειλές σε βάρος τους είναι απειλές και σε βάρος της Ευρώπης και το διακύβευμα αφορά και την ίδια, καθώς και τα κράτη μέλη της. Διότι αν κυριαρχήσει η Τουρκία στην περιοχή μας, τόσο στη θάλασσα όσο και στον αέρα, τότε τα κράτη μέλη τής ΕΕ θα είναι εξαρτημένα στα συμφέροντα της Νέας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία ήδη χαρακτηρίζεται από επεκτατισμό και αυθάδεια.

Η δικαίωμα στην ελπίδα

Αυτά βεβαίως για να γίνουν πράξει προϋποθέτουν πολιτική βούληση και αντίληψη των γεωπολιτικών αλλαγών που συμβαίνουν σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο. Επί του παρόντος η πολιτική μας ηγεσία δεν έχει δείξει τέτοια δείγματα γραφής, αλλά δεν έχουμε άλλο δικαίωμα παρά μόνο αυτό της ελπίδας.

*Δρ των Διεθνών Σχέσεων

(δημοσιεύθηκε στη «Σημερινή της Κυριακής», 24/10/2021)