Η Κύπρος να καταστεί κόμβος παγκόσμιας κλάσης

Σημαντικά οφέλη και μεγάλες προοπτικές για μία μικρή οικονομία, όπως είναι η κυπριακή, αποφέρει η ανάπτυξη του τομέα της τεχνολογίας. Γι’ αυτό και η Κύπρος έβαλε στόχο να καταστεί κόμβος παγκόσμιας κλάσης για διεθνείς εταιρείες κολοσσούς στον εν λόγω τομέα. Σε συνέντευξή του στη «Σημερινή», ο κ. Άγγελος Γρηγοριάδης, Σύμβουλος Επιχειρήσεων και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της TechIsland, εξηγεί -μεταξύ άλλων- ποια είναι εκείνα τα κίνητρα που θα βοηθούσαν στην προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού από άλλες χώρες, έως ότου ωριμάσει το εγχώριο οικοσύστημα.

Ποιος ήταν ο ρόλος του τομέα της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών στις προσπάθειες για οικονομική ανάκαμψη από την ύφεση που προκάλεσε η πανδημία;

Σε διεθνές επίπεδο, η πανδημία έφερε στο προσκήνιο τις ανάγκες επικοινωνίας των ανθρώπων αναδεικνύοντας τη σημασία των τεχνολογικών λύσεων που σήμερα έχουμε στη διάθεσή μας. Είτε αυτές οι λύσεις καλύπτουν προσωπικές, επαγγελματικές ή άλλου είδους ανάγκες. Δεν είναι τυχαίο που ο τομέας της τεχνολογίας ήταν ενδεχομένως ο μοναδικός, ο οποίος συνέχισε να αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Αντίστοιχη ήταν η πορεία του και στην Κύπρο. Τους τελευταίους μήνες δεν ήταν λίγες οι διεθνείς εταιρείες που μετέφεραν δραστηριότητές τους στην Κύπρο, ενώ και οι υφιστάμενες συνέχισαν τις προσλήψεις προσωπικού και την ενίσχυση της εδώ παρουσίας τους, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στη συγκράτηση της ύφεσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε πρόσφατα ότι η Κύπρος έχει «σημαντικές δυνατότητες να καταστεί κόμβος παγκόσμιας κλάσης». Πιστεύετε ότι η Κύπρος μπορεί να πετύχει αυτόν τον μεγαλεπήβολο στόχο;

Ήδη στην Κύπρο έχουν δημιουργήσει έδρα μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας με πολύ καλή φήμη και ισχυρό brand σε διεθνές επίπεδο. Οι εταιρείες αυτές αποτελούν τον καλύτερο πρεσβευτή στην προσπάθεια που καταβάλλεται για προσέλκυση κι άλλων τεχνολογικών ομίλων στην Κύπρο. Παράλληλα, είναι πλέον ξεκάθαρο πως η Κυβέρνηση έχει αντιληφθεί τη σημασία και τα οφέλη από την ανάπτυξη του συγκεκριμένου οικοσυστήματος και φαίνεται πως θα βοηθήσει για να καταστεί ακόμα πιο ελκυστική η κυπριακή πρόταση. Δεν πρέπει να παραβλέπουμε πως πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν αντιληφθεί τα πολλαπλασιαστικά οφέλη από την ανάπτυξη του συγκεκριμένου τομέα και επενδύουν σημαντικά στη δημιουργία ελκυστικού πακέτου προσέλκυσης αυτών των οργανισμών αλλά και στην επικοινωνιακή προβολή του. Σίγουρα, θα πρέπει να κινηθούμε στοχευμένα και με ταχύτητα για να καταφέρουμε να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον αυτών των εταιρειών έναντι του ανταγωνισμού, αλλά θεωρώ πως ως προορισμός έχουμε σημαντικές προοπτικές για να επιτύχουμε τον στόχο που αναφέρετε.

Αναφέρθηκε, επίσης, σε κίνητρα που θα βοηθήσουν στην προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού. Ποιος ο ρόλος του ανθρώπινου δυναμικού και γιατί είναι τόσο σημαντικό για εσάς να δοθούν κίνητρα προς αυτήν την κατεύθυνση;

Το ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί το Άλφα και το Ωμέγα κάθε επιχείρησης. Πόσω μάλλον για οργανισμούς τόσο εξειδικευμένους όσο οι εταιρείες τεχνολογίας των οποίων οι ανάγκες είναι συνεχείς και δεν μπορούν να καλυφθούν μέσω άλλων ειδικοτήτων. Άρα, ναι, ειδικά μέχρι να ωριμάσει το εγχώριο οικοσύστημα, τα κίνητρα για προσέλκυση ανθρώπινου δυναμικού από άλλες χώρες είναι ιδιαίτερα σημαντικά γι’ αυτές τις εταιρείες. Εξίσου σημαντικές, βέβαια, είναι και οι συνθήκες διαβίωσης αυτών των ατόμων και των οικογενειών τους στην Κύπρο.

Τι ακριβώς θα θέλατε να δείτε στα κίνητρα που θα εξαγγείλει η Κυβέρνηση;

Σίγουρα η απλοποίηση των διαδικασιών για εργοδότηση προσοντούχων ατόμων από τρίτες χώρες είναι το πιο σημαντικό κίνητρο, ως επίσης το να επιτρέπεται η εργοδότηση της/του συζύγου. Ας μην ξεχνάμε πως η απόφαση για μετεγκατάσταση σε μία νέα χώρα αποτελεί μία πολύ σημαντική απόφαση για τον οποιονδήποτε, πόσω μάλλον για μία οικογένεια. Άρα, τα άτομα αυτά θα πρέπει να αισθάνονται τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια γι’ αυτήν τους την απόφαση και η πιθανή εργοδότηση και των δύο μελών της οικογένειας, αν το επιλέξουν, είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό κίνητρο. Επιπρόσθετα, εισηγούμαστε όπως στα πέντε χρόνια να μπορούν να αιτηθούν για να πολιτογραφηθούν Κύπριοι πολίτες, και το χρονικό όριο να μειώνεται στα τέσσερα χρόνια αν έχουν μάθει την ελληνική γλώσσα.

Σε πρακτικό επίπεδο, είναι σημαντικό οι άδειες εργασίας να μπορούν να εκδίδονται ηλεκτρονικά, ώστε να αποφεύγεται αχρείαστη και χρονοβόρα ταλαιπωρία. Όσον αφορά τα φορολογικά κίνητρα, εισήγησή μας είναι όπως η έκπτωση 50% επί του φόρου εισοδήματος, αντί να αφορά εισοδήματα άνω των 100 χιλ. ευρώ, να μειωθεί και να αφορά εισοδήματα άνω των 50 χιλ. ευρώ. Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα προσφέρουμε κίνητρο μόνο στα υψηλόμισθα διευθυντικά στελέχη αυτών των επιχειρήσεων αλλά και στα στελέχη που βρίσκονται σε πιο χαμηλά στρώματα της σχετικής ιεραρχίας, τα οποία έρχονται από το εξωτερικό και εργοδοτούνται για πρώτη φορά στην Κύπρο.

Ένα άλλο κίνητρο για τα άτομα τα οποία έρχονται από εξωτερικό και εργοδοτούνται για πρώτη φορά στην Κύπρο, θα μπορούσε να είναι η απαλλαγή από φόρο ενός ποσοστού του μισθού του εργοδοτουμένου για έξοδα παραστάσεως και διαμονής όπως γίνεται και στην Ολλανδία, ως επίσης και η μη φορολόγηση μετοχών που παραχωρούνται σε υπαλλήλους (stock options) εάν οι μετοχές που εκδίδονται δεν υπερβαίνουν για παράδειγμα το 10% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας που το εκδίδει.

Ποια θα είναι τα οφέλη για την κυπριακή οικονομία εάν η Κύπρος εξελιχθεί σε τεχνολογικό κέντρο;

Τα οφέλη είναι τεράστια και, παρόλο που βρισκόμαστε στα πρώτα στάδια αυτής της προσπάθειας, είναι ήδη ιδιαίτερα εμφανή. Αν αρχίσουμε από τα άμεσα οφέλη, αυτά αφορούν στην αύξηση των φορολογικών εσόδων τους κράτους, στην ενίσχυση των εσόδων των Κοινωνικών Ασφαλίσεων και του ΓεΣΥ, στην αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ, αφού τα άτομα αυτά καταναλώνουν καθημερινά στη χώρα μας. Παράλληλα, όλοι αντιλαμβανόμαστε πόσο σημαντική εξέλιξη θα είναι για μια κοινωνία όπως η δική μας, αν αυξηθεί ο πληθυσμός της και μάλιστα με άτομα υψηλού βιοτικού επιπέδου. Αυτή η εξέλιξη είναι που θα δημιουργήσει και τα διάφορα έμμεσα οφέλη, τα οποία στο τέλος της μέρας είναι πιο σημαντικά από τα άμεσα. Σε επιχειρηματικό επίπεδο, η κάθοδος των εταιρειών τεχνολογίας και η εγκατάσταση του προσωπικού τους συνεπάγεται κάποιες άμεσες ανάγκες: επιχειρηματικής στέγης, παροχής υποστηρικτικών υπηρεσιών παντός είδους -από νομικές μέχρι μεταφορικές, εξεύρεσης προσωπικού και ούτω καθ’ εξής. Εξίσου σημαντικές και οι προσωπικές ανάγκες στέγασης, εκπαίδευσης, ιατρικής περίθαλψης, ψυχαγωγίας και ούτω καθ’ εξής. Άρα, λοιπόν, είναι πάρα πολλά τα οφέλη από την ανάπτυξη του τομέα και πάρα πολλοί οι τομείς, οι οποίοι επωφελούνται.

Ειδικά για τον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τα οφέλη και οι συνέργειες που μπορούν να δημιουργηθούν είναι τεράστια. Με αυτόν τον τρόπο θα αυξηθούν σημαντικά και τα κονδύλια που αφιερώνονται στον τομέα Έρευνα και Ανάπτυξη, στον οποίο η χώρα διαχρονικά υστερεί έναντι άλλων ευρωπαϊκών.

Πιστεύετε, δηλαδή, ότι ο τομέας μπορεί να καταστεί βασικός πυλώνας της κυπριακής οικονομίας;

Σίγουρα. Ο τομέας της τεχνολογίας μόνο προς τα μπρος μπορεί να πάει, γιατί διαρκώς δημιουργούνται νέες ανάγκες, οι οποίες θα εξυπηρετήσουν τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Για μία μικρή οικονομία όπως η κυπριακή, με πολύ λίγους παραγωγικούς τομείς, η άνθηση του τομέα θα έχει σημαντικά οφέλη και θα βοηθήσει ποικιλοτρόπως. Ας μην ξεχνάμε πως αυτές οι εταιρείες ουσιαστικά κάνουν εξαγωγή υπηρεσιών ανά την υφήλιο.

ΞΕΧΩΡΙΣΤΟ ΣΕ ΠΛΑΙΣΙΟ

Ποιος ο ρόλος του Tech Island σε αυτήν τη διαδικασία;

H βιώσιμη ανάπτυξη του τομέα της τεχνολογίας και της καινοτομίας στην Κύπρο βρίσκεται στο επίκεντρο των δράσεων του Tech Island. Στον Σύνδεσμο συμμετέχουν κορυφαίες εταιρείες, οι οποίες εμπιστεύθηκαν την Κύπρο και σήμερα διατηρούν και αυξάνουν τις υπηρεσίες που παρέχουν μέσω της χώρας. Άρα, γνωρίζουν από πρώτο χέρι τις ανάγκες που υπάρχουν, τα δυνατά και τα τρωτά σημεία. Σ’ αυτό το πλαίσιο, ο Σύνδεσμος συμβάλλει με εισηγήσεις αλλά και πράξεις στην υλοποίηση διαφόρων δράσεων, οι οποίες θα ενισχύσουν το συγκεκριμένο οικοσύστημα αλλά και την κυπριακή οικονομία στο σύνολό της.

O Σύνδεσμος ασχολείται με την ενίσχυση και ανάπτυξη των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων μέχρι τη βελτίωση των δομών που θα φέρουν επενδύσεις σε start-ups και καινοτόμες εταιρείες και τη βελτίωση νομοθεσιών και κανονισμών ώστε να γίνει ακόμα πιο ελκυστικός προορισμός η Κύπρος. Αξίζει επίσης να αναφέρουμε πως ο Σύνδεσμος έχει αναλάβει πρωτοβουλία και έχουν ξεκινήσει σχετικές διεργασίες με στόχο τη δημιουργία του πρώτου εξειδικευμένου τεχνολογικού πανεπιστημίου στην Κύπρο.

Παράλληλα, η πρακτική συνεισφορά του Συνδέσμου προς το κοινωνικό σύνολο είναι ήδη εμφανής, αφού έχουν αναληφθεί δεκάδες κοινωφελείς πρωτοβουλίες με πραγματικό και απτό θετικό αντίκτυπο σε όσους συμπολίτες μας το είχαν ανάγκη. Ενδεικτικά, εταιρείες-μέλη του Tech Island προχώρησαν σε συνολικές δωρεές ύψους 2.000.000 ευρώ υπό την μορφή εξοπλισμού και ιατρικών αναλωσίμων για να συμβάλουν στην αναχαίτιση της πανδημίας. Επίσης, μέλη του Tech Island προχώρησαν στην παροχή οικονομικής βοήθειας ύψους 900.000 ευρώ προς πληγείσες οικογένειες από τη μεγάλη πυρκαγιά του καλοκαιριού, αλλά και στην αναδάσωση και αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής.

(δημοσιεύθηκε στη «Σημερινή της Κυριακής», 03/10/2021)