Υγεία

Έφεραν τα lockdown τα επιθυμητά αποτελέσματα;

Από το πρώτο κρούσμα κορωνοϊού στη Κύπρο μέχρι και σήμερα έγιναν κάποια lockdown και κέρφιου. Έφεραν τα αποτελέσματα που θέλαμε; Τα νοσοκομεία αναφοράς ασφυκτιούν και η οικονομία μας στον αναπνευστήρα. Τι θα φέρει ένα τέταρτο lockdown;

Από τότε που το πρώτο κρούσμα κορωνοϊού κτύπησε τη πόρτα του νησιού μας, οι ζωές των πολιτών άλλαξαν ραγδαία. Το πρώτο κρούσμα έφερε το δεύτερο και δεν άργησε το μικρό μας νησί να σκεπαστεί και αυτό από την πανδημία του κορωνοϊού που ήδη ταλάνιζε πολλές άλλες χώρες. Το κράτος κλήθηκε να πάρει αποφάσεις για αυτή την πρωτοφανή κατάσταση με σχεδόν τυφλό σύστημα. Η ΕΕ έδωσε κατευθυντήριες γραμμές σε όλες τις χώρες όμως η τελική απόφαση ήταν των ηγετών κάθε χώρας, ανάλογα με την έκταση του προβλήματος. Η Κύπρος λοιπόν ακολουθώντας το μονοπάτι κυρίως της Ελλάδας, κλήθηκε να πάρει αποφάσεις για lockdown σε διάφορες φάσεις.

Το πρώτο ύποπτο κρούσμα κορωνοϊού λοιπόν κάνει την εμφάνιση του στο νησί μας τον Φεβρουάριο του 2020 όταν ασθενής που νοσηλευόταν στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας είχε τα συμπτώματα του επικίνδυνου ιού. Ο ασθενής ευτυχώς απαλλάχθηκε από τον χαρακτηρισμό αυτό όταν από τις εξετάσεις βρέθηκε αρνητικός. Ωστόσο, το κράτος δεν εφησυχάστηκε και παίρνει την απόφαση για συστηματική εξέταση των πολιτών η οποία θα διενεργείτο κάτω από την εποπτεία του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου. Κατ’ αυτή τη περίοδο και ως ανεπηρέαστη ακόμα η Κύπρος, το κράτος αποφάσισε επίσης και τον έλεγχο όλων των επίσημων πυλών της, καθώς και των σημείων διέλευσης στα οδοφράγματα από τα κατεχόμενα, τα αεροδρόμια και τα λιμάνια. Ο έλεγχος συστηματικός και προσεκτικός ενώ οι πολίτες βομβαρδίζονταν καθημερινά για τα μέτρα προστασίας όπως οι αποστάσεις και το συστηματικό πλύσιμο των χεριών αλλά και τη χρήση αντισηπτικού.

Το πρώτο lockdown στη Κύπρο και η αποτελεσματικότητά του

Η Κύπρος βρέθηκε στο κέντρο της πανδημίας μένοντας ανέγγιχτη ακόμα από τον πρωτόγνωρο ιό ο οποίος είχε ήδη σκοτώσει χιλιάδες ανθρώπους σε άλλες χώρες που ήδη θα περνούσαν το δεύτερο κύμα. Η Κύπρος περικυκλωμένη λοιπόν από χώρες που είχαν νοσήσει περίμενε καρτερικά όταν τον Μάρτιο του 2020 ο κορωνοϊός πάτησε το πόδι του για πρώτη φορά στο νησί μας. Το γεγονός ότι η Κύπρος είναι ένα νησί που δεν συνορεύει με άλλες χώρες ήταν ίσως ένας από τους παράγοντες που άργησε τόσο πολύ να έρθει ο ιός, συνάμα με τον αυστηρό έλεγχο των ταξιδιωτών από και προς τη Κύπρο.

Ωστόσο, η Κύπρος βρέθηκε σε μια βδομάδα να έχει τα πρώτα 21 κρούσματα του κορωνοϊού με πολίτες που είχαν φθάσει από το εξωτερικό. Οι ίδιοι αμέσως τέθηκαν σε περιορισμό ενώ τα νοσοκομεία αναφοράς τέθηκαν σε λειτουργία.

Έτσι στις 10 Μαρτίου η Κύπρος μπαίνει και επίσημα για πρώτη φορά σε lockdown μέχρι και τις 31 Μαρτίου κλείνοντας τα οδοφράγματα ενώ εκδηλώσεις πέραν των 75 ατόμων απαγορεύονταν κατηγορηματικά. Τρεις μέρες αργότερα το κράτος λαμβάνει και την απόφαση για κλείσιμο των σχολείων ενώ μπαίνει μόνιμα η τηλεκπαίδευση και η τηλεργασία στις ζωές μας. Το μόνο που παρέμεινε ανοικτό ήταν οι δημόσιες υπηρεσίες για επείγοντα ζητήματα, υπεραγορές και φαρμακεία και φυσικά ο τομέας της υγείας.

Η αποτελεσματικότητα του πρώτου αυτού lockdown δεν άρχισε να διαφαίνεται αφού από τις πρώτες μέρες τα κρούσματα άρχισαν να αυξάνονται ραγδαία φτάνοντας μέχρι και τα 160 μέχρι την 27η Μαρτίου ενώ δεν άργησε να ανακοινωθεί και ο πρώτος θάνατος από κορωνοϊό στις 21 Μαρτίου.

Το πρώτο κέρφιου

Ως εκ τούτου το πρώτο κέρφιου έκανε πρεμιέρα με SMS στο 8998 όταν με νέο διάγγελμα ο ΠτΔ ανακοίνωσε ότι μπαίνει τέλος στις άσκοπες μετακινήσεις που συμβάλουν στην αύξηση των κρουσμάτων.

Η επέκταση του lockdown ήρθε αμέσως μετα την ολοκλήρωση των πρώτων περιοριστικών μέτρων, με το κράτος να λαμβάνει νέα πιο αυστηρά μέτρα στις 31 Μαρτίου που θα είχαν ισχύ μέχρι και τις 30 Απριλίου. Παράλληλα τα πάντα μπήκαν στη κατάψυξη και δεν λειτουργούσε τίποτα πάρα μόνο αυτά που παρείχαν μερικά από τα είδη πρώτης ανάγκης όπως τρόφιμα και φάρμακα.

Το πρώτο lockdown πέτυχε (;)

Η μέρα που ποθούσαμε όλοι ήρθε στις 23 Μάιου αφού μετα από 75 ημέρες περιορισμών και αυξομείωση κρουσμάτων καταφέραμε να έχουμε μηδαμινά κρούσματα. Τα κρούσματα είχαν αυξηθεί ραγδαία τη 1η Απρίλιου ενώ μετα από τις 23 Μάιου τα κρούσματα άγγιζαν μονοψήφιους αριθμούς ενώ καθημερινά όλο και μειώνονταν σε σημείο να μην έχουμε κανένα νέο κρούσμα για μέρες.

Το πρώτο lockdown μπορούμε να πούμε πως πέτυχε! Εφόσον δεν είχαμε να αντιμετωπίσουμε και τεράστιους αριθμούς κρουσμάτων, σε σχέση με τα σημερινά δεδομένα, ούτε και μεταλλάξεις, καταφέραμε κράτος και πολίτες να μειώσουμε τα κρούσματα σε μηδέν και να επανεκκινήσουμε τις ζωές αλλά και την οικονομία μας.

Η κανονικότητα άρχισε να μπαίνει ξανά στη ζωή μας αλλά δεν σκόπευε να μείνει για πολύ. Το αρχικό σχέδιο του κράτους ήταν μέχρι τις 14 Ιουλίου να επανέλθουν όλοι οι τομείς στη κανονικότητα τους. Αντ’ αυτού και βλέποντας ότι τον Ιούνιο τα πράγματα ήταν πολύ καλύτερα με τουλάχιστον ένα δεκαήμερο τα ΜΜΕ να κάνουν λόγο για μηδέν κρούσματα, ήρθε ο Ιούλιος για να κάνει την ανατροπή.

Σε όλη την Κύπρο λοιπόν εμφανίστηκαν 116 κρούσματα ενώ εντύπωση προκάλεσε και το γεγονός ότι τα 60 εντοπίστηκαν μόνο στη Λεμεσό. Παράλληλα ξεκίνησαν και οι νέες εισαγωγές ασθενών στα νοσοκομεία αναφοράς. Ο μήνας κύλησε με επιδημιολόγους και κράτος να κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα ενώ ο Αύγουστος έφερε τα νέα μέτρα που αφορούσε τη χρήση μάσκας σε όλους τους εσωτερικούς χώρους ενώ η Λεμεσός είχε και τον εξτρά περιορισμό για συναθροίσεις εως 10 άτομα. Η διασπορά του ιού άρχισε να ξεθωριάζει γύρω στις 15 Αυγούστου και η Λεμεσός βγήκε από τον περιορισμό της.

Η κυβέρνηση εξήγγειλε νέα μέτρα τα οποία θα είχαν ισχύ από τον Αύγουστο μέχρι και τις 15 Ιανουαρίου του 2021 ενώ τα πρώτα εμβόλια κατά του κορωνοϊού είχαν πάρει την απαραίτητη έγκριση.

Το δεύτερο κύμα κορωνοϊού κατέφθασε

Όλα αυτά μέχρι και τον Οκτώβριο κυλούσαν ομαλά όταν είχαμε νέο ρεκόρ κρουσμάτων που έφθασαν τριψήφιους αριθμούς με το δεύτερο κύμα της πανδημίας να κάνει αισθητή την εμφάνιση του. Έτσι η κυβέρνηση κατήλθε σε νέα μέτρα στις 18 Οκτωβρίου βάζοντας σε τοπικό lockdown τη Λεμεσό μιας και το 70% των κρουσμάτων είχαν εντοπιστεί στη συμπρωτεύουσα. Ενώ στις άλλες πόλεις επικρατούσαν τα μέτρα για περιορισμένες συναθροίσεις αλλά και υποχρεωτική χρήση μάσκας σε όλους τους χώρους, εσωτερικούς και εξωτερικούς.

Το κέρφιου εξαπλώθηκε και στη Πάφο ενώ απαγορευόταν να εισέλθεις ή να εξέλθεις από τις δυο αυτές πόλεις χωρίς σοβαρό λόγο όπως εργασία ή λόγους υγείας. Εντούτοις αργότερα το κέρφιου επεκτάθηκε σε όλη την ελεύθερη Κύπρο αφού τα κρούσματα αυξάνονταν επικίνδυνα και στις άλλες πόλεις ενώ δύσκολα μειώνονταν στις υπό περιορισμό πόλεις.

Καλό νέο…lockdown!

Η τελευταία βδομάδα του 2020 κτύπησε κόκκινο στα κρούσματα ανεβαίνοντας στα 900 ενώ το κράτος δεν κατήλθε σε παρόμοιο του πρώτου lockdown μέσα στις γιορτές αφού υπήρχαν οι αυστηροί περιορισμοί.

Το νέο lockdown έκανε την εμφάνιση του στις 10 Ιανουαρίου απαγορεύοντας τη διακίνηση πολιτών από τις 21:00 μέχρι και τις 5:00 ενώ απαγορεύονταν οι συναθροίσεις εντελώς μέχρι και τις 31 Ιανουάριου. Το λιανικό εμπόριο έκλεισε και πάλι τις πόρτες του και ο ιδιωτικός τομέας προέβη και πάλι σε τηλεργασία και οι μαθητές σε τηλεκπαίδευση, την ίδια ώρα βρεφικοί σταθμοί παρέμεναν ανοικτοί όπως και κάποια εργοτάξια.

Τα κρούσματα κατά το δεύτερο lockdown μειώθηκαν στα 164 ενώ χαμόγελα ελπίδας μοίρασαν και οι αριθμοί των ραντεβού για εμβολιασμό. Ήδη από την 1η Φεβρουάριου ξεκίνησαν και οι πολυπόθητες χαλαρώσεις με το δεύτερο lockdown να φέρνει και πάλι επιτυχία όχι όμως την αναμενόμενη.

Κατά τον μήνα Μάρτιο και ενώ οι μεταλλάξεις του ιού αύξαναν τον κίνδυνο νοσηλείας τα κρούσματα άγγιζαν τα 382 ενώ τα 108 εντοπίστηκαν στη Λεμεσό. Οι κρατικοί αξιωματούχοι έριξαν στο τραπέζι τη πρόταση του τρίτου lockdown που όμως δεν ολοκληρώθηκε αφού κάτι τέτοιο δεν θα βοηθούσε ούτε την οικονομία του νησιού δεν έριξαν όλες τις ελπίδες τους στους χιλιάδες καθημερινούς εμβολιασμούς.

Δεύτερο Πάσχα με πανδημία

Το δεύτερο Πάσχα υπο τη σκιά του κορονοϊού δεν άργησε να έρθει αφού η επιδείνωση της επιδημιολογικής κατάστασης στο νησί μας δεν επέτρεψαν τελικά να γίνουν οι μικρές χαλαρώσεις για τις δύο εβδομάδες εφόσον τις προηγούμενες μέρες η Κύπρος κατέγραφε καθημερινά πάνω από 800 κρούσματα την ημέρα.

Τα μέτρα έγιναν πιο αυστηρά ενώ ο κάθε πολίτης είχε στη διάθεση του ένα και μόνο μήνυμα διακίνησης. Μέχρι το τέλος του μήνα Απριλίου τα κρούσματα δεν έλεγαν να μειωθούν αφού έφταναν στα 676, ενώ τη Μεγάλη Βδομάδα κυμαίνονταν από 334 μέχρι και 705.

Σπάζοντας το φράγμα των 1000 κρουσμάτων μπαίνουμε σε τρίτο lockdown

Σε τρίτο lockdown μπήκε από το πρωί της Μεγάλης Δευτέρας έως τις 9 Μαΐου η Κύπρος. Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφασίζει το τρίτο lockdown, ενώ μετέπειτα θα ξεκινούσε η σταδιακή χαλάρωση.

Ως εκ τούτου από τις 25 Απριλίου μέχρι και τις 7 Ιουνίου ο αριθμός κρουσμάτων έπεσε στα τάρταρα με μόλις 29 κρούσματα στις 7/6 δίνοντας ανάσα σε πολίτες και κράτος ενώ η νότα αισιοδοξίας δεν άργησε να εξαφανιστεί αφού μόνο σε λίγες μέρες τα κρούσματα εκτοξευθήκαν και πάλι σπάζοντας το φράγμα των 1000 κρουσμάτων στις 20 Ιουλίου. Μετέπειτα και υπό τη σκεπή των περιοριστικών μέτρων και όχι του lockdown μέχρι και το τέλος του καλοκαιριού στις 30 Αυγούστου τα κρούσματα έπεσαν στα 208.

Αν και οι επιδημιολόγοι περίμεναν το καλοκαίρι να υπάρξει μια ύφεση στα κρούσματα λόγω των υψηλών θερμοκρασιών φαίνεται πως ο ιός είχε άλλα σχέδια δίνοντας μας τον μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων στην ιστορία της πανδημίας στη Κύπρο.

Φθινόπωρο και στα σκαριά η επέκταση μέτρων ή και lockdown

Από την 1η Σεπτεμβρίου που καταγράφηκαν 287 νέα περιστατικά της νόσου οι αριθμοί των κρουσμάτων ξεκίνησαν η κατηφόρα δείχνοντας και τα πρώτα σημάδια του εμβολισμού δεύτερης δόσης των πολιτών ενώ παραμόνευαν και οι μεταλλάξεις ενώ η χαμηλότερη τιμή στα κρούσματα μέχρι σήμερα καταγράφηκε στις 27 Οκτωβρίου με μόλις 78 κρούσματα.

Σήμερα λίγο πριν την έλευση του χειμώνα και των Χριστουγέννων και ενώ προ λίγων ημέρων στη συνάρτηση επιδημιολόγων και Υπουργού Υγείας δεν τέθηκε επ ουδενί το ζήτημα για τέταρτo lockdown τα πράγματα άλλαξαν στις 17/11 αφού ο Υπουργός Υγείας Μιχάλης Χατζηπαντέλας, σε δηλώσεις του άφηνε ανοικτό το ενδεχόμενο, εξαιτίας της έξαρσης κρουσμάτων και νοσηλευομένων που παρατηρείται τα τελευταία εικοσιτετράωρα.

Μάλιστα, ο Yπουργός Υγείας παρέπεμψε στην επόμενη συνάντηση του με τα μέλη της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής, λέγοντας πως εάν μέχρι τη Δευτέρα παρατηρηθεί περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης δεν αποκλείεται στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 24 Νοεμβρίου να ληφθούν σχετικές αποφάσεις.

Πάντως στο τραπέζι έχει πέσε και το Self-Test από όλους, όχι όμως κατά τα πρότυπα της Ελλάδας, καθορισμός χώρων ανάλογα με το επίπεδο κινδύνου για εξάπλωση της διασποράς και αύξηση του αριθμού των τεστ που διενεργούνται στις σχολικές μονάδες, ανεξαρτήτως βαθμίδας εκπαίδευσης. Ενώ την ίδια ώρα η Τρίτη δόση εμβολιασμού έχει ξεκινήσει σε ηλικίες των 40 και άνω.

Αποτελεσματικά τα lockdown;

Αν και το πρώτο lockdown φάνηκε να έχει αποτελέσματα, όπως και σε ένα βαθμό και το δεύτερο και το τρίτο, οι μεταλλάξεις του ιού αλλά και η απελπισία των πολίτων να έχουν μάθει πια να ζουν με αυτόν το ιό ίσως να παίρνει όλο και πιο μακριά από την ανοσία και την εξάλειψη του ιού.

Το τέταρτο lockdown δεν θα αργήσει να έρθει αν αναλογιστούμε τον αυξανόμενο αριθμό κρουσμάτων και τη δύσκολη μείωση τους την ίδια στιγμή που η εποχή δεν είναι σύμμαχος, αφού οι τριψήφιοι αριθμοί κρουσμάτων δεν λένε να μεταβληθούν και εκεί θα διαπιστώσουμε εάν τα lockdown είναι η μόνη λύση για την ανθρωπότητα. Ωστόσο, μπορεί και να αποφευχθεί το τέταρτο lockdown με την αποτελεσματικότητα και της τρίτης δόσης εμβολίου.