Ένας χρόνος στην πρώτη γραμμή…

11 Μαρτίου 2020. Οι πρώτες εισαγωγές των τεσσάρων ασθενών με κορωνοϊό στο Γενικό Νοσοκομείο Αμμοχώστου είναι γεγονός. Λίγα εικοσιτετράωρα προηγουμένως, το Υπουργείο Υγείας καταρτίζει εκτάκτως πλάνο διαχείρισης των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων κορωνοϊού, τα οποία χρήζουν νοσηλείας. Το δημόσιο νοσηλευτήριο της ελεύθερης Αμμοχώστου στο Παραλίμνι ορίζεται ως το Νοσοκομείο Αναφοράς παγκυπρίως. Εκκενώνονται σε πρώτη φάση Γυναικολογική και Παιδιατρική Κλινική, το προσωπικό του Νοσοκομείου υποβάλλεται σε εκπαιδεύσεις για τη διαχείριση των κρουσμάτων και γίνονται προσπάθειες από το Υπουργείο Υγείας για εξεύρεση εξειδικευμένου ιατρικού προσωπικού για να επανδρώσει τους θαλάμους COVID-19 του νοσηλευτηρίου.

Οι άνθρωποι του Νοσοκομείου Αναφοράς, επί ένα χρόνο, συνεχίζουν να ζουν και να εργάζονται στους ίδιους έντονους ρυθμούς αντιμετώπισης της πανδημίας. Πολλοί εξ αυτών περνούσαν μέρες χωρίς να δουν την οικογένειά τους, έζησαν αρχικά τον φόβο ενός άγνωστου και θανατηφόρου ιού, τον οποίο είχαν να αντιμετωπίσουν, και εργάζονταν πολλές φορές περισσότερες ώρες απ’ ό,τι ένας άνθρωπος μπορεί να αντέξει. Όμως, βρίσκονται ακόμη εκεί, ετοιμοπόλεμοι να συνεχίσουν τη μάχη για όσο χρειαστεί, μέχρι να καταφέρει το Νοσοκομείο Αμμοχώστου, αλλά και το κάθε νοσηλευτήριο, να επιστρέψει στους κανονικούς ρυθμούς. Οι εξομολογήσεις στη «Σημερινή» της Κυριακής συγκλονίζουν.

«Τραγικό να νιώθεις την αγωνία των συγγενών»

Η Νοσηλευτική Λειτουργός Ελένη Ιωάννου αναφέρει πως αρχικά το αίσθημα που κυριάρχησε, μόλις ενημερώθηκαν για τη μετατροπή του Νοσοκομείου Αμμοχώστου σε Νοσοκομείο Αναφοράς, ήταν ο φόβος. «Ήταν ένας ιός άγνωστος για εμάς αλλά και για όλον τον κόσμο. Δεν γνωρίζαμε ούτε την πορεία του, ούτε τη θεραπεία που έπρεπε να ακολουθήσει ένας ασθενής». Ο φόβος, όπως αναφέρει, μειώθηκε στη συνέχεια, με την εκπαίδευση στην οποία υποβλήθηκε το προσωπικό αλλά και με τις εμπειρίες που αποκτήθηκαν στην πορεία. Όπως περιγράφει, πολλά είναι τα περιστατικά που θα θυμάται στη διαχείριση αυτής της πανδημίας. «Το τραγικό είναι η αγωνία των συγγενών. Το τηλέφωνό μας δεν σταματά. Ζητήσαμε δεύτερη γραμμή. Θέλουν να μαθαίνουν για τους δικούς τους, να ενημερώνονται. Άνθρωπος σε κώμα. Μου ζήτησε η γυναίκα του να του μιλήσει. Έβαλα το τηλέφωνο σε ανοικτή ακρόαση και την άκουγα να του λέει ‘‘μου υποσχέθηκες ότι θα έρθεις πίσω, μη με αφήσεις μόνη μου’’. Μετά πήραν τηλέφωνο τα παιδιά του. ‘‘Πατέρα, συγγνώμη που δεν σε προστατεύσαμε, που σε αφήσαμε να κολλήσεις, σε αγαπούμε’’. Εκείνο το απόγευμα, διαλύθηκα». Το χειρότερο, όπως αναφέρει η Ελένη Ιωάννου, είναι η απώλεια των ανθρώπων μακριά από τους δικούς τους.

«Χωρίς να δουν έναν συγγενή τους…»

Ο Ανώτερος Νοσηλευτικός Λειτουργός Μάριος Πολυδώρου περιέγραψε τα αισθήματα αγωνίας για το άγνωστο που θα ερχόταν κατά την αρχή του πρώτου κύματος της πανδημίας. «Είχαμε μεγάλη αγωνία για το τι θα αντιμετωπίζαμε. Τα πιο έντονα συναισθήματα είναι οι απώλειες που είχαμε και ότι οι ασθενείς αυτοί δεν μπορούσαν να δουν τους δικούς τους. Ήταν πολύ δύσκολο για εμάς να μπορέσουμε να στηρίξουμε αυτούς τους ανθρώπους, γιατί έχαναν τη ζωή τους στο κρεβάτι του πόνου χωρίς να μπορέσουν να δουν κάποιο συγγενή τους. Δεν ξέρω πώς μπορεί κανείς να ξεπεράσει αυτές τις στιγμές».

«Του έδινα ελπίδες, αλλά…»

Όπως περιγράφει ο νοσηλευτής Θεόδουλος Θεοδούλου, το αίσθημα που κυριάρχησε στην αρχή ήταν αγωνία και φόβος για το άγνωστο της πανδημίας. Αυτό που του μένει, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, χαραγμένο στη μνήμη του, είναι όταν ο ίδιος έκανε εισαγωγή έναν ασθενή 65 ετών. «Οι εξετάσεις που του κάναμε ήταν καλές. Ένιωθα ότι ο ασθενής αυτός θα πήγαινε καλά και του έδωσα τις ελπίδες και του υποσχέθηκα ότι θα επιστρέψει σπίτι του υγιής και ότι θα έβλεπε την οικογένειά του. Αυτό ήταν στην αρχή του πρώτου κύματος της πανδημίας, όταν ακόμη δεν γνωρίζαμε ότι η κλινική εικόνα ενός ασθενούς επιδεινώνεται σε ελάχιστο χρόνο. Σχόλασα από νυχτερινή βάρδια και όταν επέστρεψα στο Νοσοκομείο μού είπαν ότι ο ασθενής νοσηλευόταν σε κρίσιμη κατάσταση στη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας. Ο άνθρωπος εκείνος διασωληνώθηκε και απεβίωσε. Αυτό με συγκλόνισε…».

«Δεν μπορώ να ξεχάσω αυτά τα μάτια»

Ο Ανώτερος Νοσηλευτικός Λειτουργός, Θεοχάρης Ιωάννου, ο οποίος ανέλαβε την εκπαίδευση των άλλων νοσηλευτών και των πληρωμάτων ασθενοφόρων και είχε καθήκοντα στο Τμήμα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών, περιγράφει περιπτώσεις συναδέλφων του, οι οποίοι έμεναν μακριά από τις οικογένειές τους για αρκετό διάστημα καθώς και για συνάδελφό του ο οποίος για μεγάλο διάστημα έβλεπε το νεογέννητό του πίσω από το τζάμι. Υπάρχουν, όπως ανέφερε, και περιστατικά, τα οποία δεν θα ξεχάσει ποτέ. «Έχω δύο μάτια σαν εικόνα στο μυαλό μου. Άνθρωποι τους οποίους προσπαθούσαμε να διασωληνώσουμε και να τους οξυγονώσουμε και την αγωνία στο πρόσωπό τους. Μας μιλούσαν με τα μάτια και ήταν σαν να μας έλεγαν ‘‘πεθαίνω, κάντε κάτι’’, με αποτέλεσμα στον έναν να τα καταφέρουμε και στον άλλο όχι, νιώθαμε κι εμείς την αγωνία τους. Αυτήν την αγωνία στα μάτια τους δεν θα την ξεχάσω ποτέ μου».

«Οι ήρωες είναι άλλοι, όχι εμείς»

Παρά την κούραση και τη σωματική και ψυχολογική εξάντληση που νιώθουν οι ιατροί και οι νοσηλευτές της πρώτης γραμμής, οι ίδιοι αρνούνται να αποδεχτούν τον χαρακτηρισμό που τους δίνουμε όλοι ως «ήρωες». «Εμείς κάνουμε απλώς τη δουλειά μας», αναφέρει η Νοσηλευτική Λειτουργός Ελένη Ιωάννου. «Οι ήρωες είναι άλλοι και όχι εμείς. Είναι ο κόσμος που έμεινε άνεργος, εξαιτίας της πανδημίας, είναι αυτοί που έχουν να πληρώσουν τις δόσεις τους και ειδικά εδώ στην περιοχή μας, αυτήν τη στιγμή η ανεργία είναι στα ύψη. Εμείς έχουμε τη δουλειά μας», τόνισε. Το ίδιο ανέφερε και ο Θεοχάρης Ιωάννου, «εμείς θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε γιατί αυτή είναι η δουλειά μας. Λόγω της δουλειάς μας βρεθήκαμε σε αυτήν την πρώτη γραμμή».

Η ομαδικότητα κέρδισε το στοίχημα

Η Επιστημονική Διευθύντρια ΟΚΥπΥ του Γενικού Νοσοκομείου Αμμοχώστου, Δρ Αμαλία Χατζηγιάννη, περιέγραψε στη “Σ” ότι αρχικά, η αγωνία και ο φόβος για το άγνωστο ήταν τα αισθήματα τα οποία κυριάρχησαν. Στη συνέχεια, ανέφερε, με την εμπειρία που αποκτήθηκε, κατάφερε ν’ αντεπεξέλθει το προσωπικό. Μέσα από διάφορες αντιξοότητες και δυσκολίες, τόνισε, το προσωπικό του νοσοκομείου κατάφερε να συνεχίσει τον αγώνα του, έχοντας ως δύναμη την αγάπη για τον συνάνθρωπο. Η επιτυχία, επισήμανε, οφείλεται στη συναδελφικότητα και την ομαδικότητα που υπάρχει ανάμεσα σε όλο ανεξαιρέτως το προσωπικό του Νοσοκομείου.