Η ρωσοτουρκική τελετή στο Άκιουγιου και τα πυρηνικά διδάγματα της Φουκουσίμα

Στις 10 Μαρτίου 2021, παραμονή της δέκατης επετείου της βιβλικής πυρηνικής καταστροφής στη Φουκουσίμα στην Ιαπωνία, αυξήθηκε η πιθανότητα μιας επανάληψης αυτού του τραγικού συμβάντος στην Ανατολική Μεσόγειο. Εκείνη τη μέρα, σε περίτεχνη και πανηγυρική τελετή, επιβεβαιώθηκε ότι θα λειτουργούν τέσσερεις αντιδραστήρες στον τεράστιο πυρηνικό σταθμό υπό κατασκευή στο Άκιουγιου, σε σεισμογενή περιοχή στη νότια ακτή της Τουρκίας, λιγότερο από 100 χιλιόμετρα από την Κερύνεια στα κατεχόμενα βόρεια εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ) και περίπου 110 χιλιόμετρα από τη Λευκωσία, 350 χιλιόμετρα από το Καστελόριζο και 500 χιλιόμετρα από τη Ρόδο. Στόχος της τελετής ήταν να σημαδέψει την έναρξη της κατασκευής του τρίτου από τους τέσσερεις αντιδραστήρες στο Άκιουγιου.

Επομένως, αν και σιωπηρά, η τελετή τόνισε τις ευάλωτες τοποθεσίες της ΚΔ και της Ελλάδας ως κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) στην πρώτη γραμμή των αναδυόμενων πιθανών κινδύνων που προκύπτουν από ένα έκτρωμα υπό κατασκευή στην Τουρκία με τη βοήθεια της Ρωσίας, δύο μη μέλη της ΕΕ υπό αυταρχικούς ηγέτες – τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν αντίστοιχα.

Οι Πρόεδροι της Τουρκίας και της Ρωσίας, από απόσταση, στην τελετή στο Άκιουγιου, στις 10 Μαρτίου 2021. Πηγή: Προεδρία της Τουρκίας: www.tccb.gov.tr/en/news/542/125192/-we-have-been-working-to-diversify-our-energy-projects-

«Το μεγαλύτερο πυρηνικό εργοτάξιο στον κόσμο»

Σύμφωνα με επίσημο αγγλικό ανακοινωθέν του Κρεμλίνου για την τελετή της 10ης Μαρτίου 2021, o Alexei Likhachev, Διευθύνων Σύμβουλος του ρωσικού κρατικού οργανισμού ατομικής ενέργειας Rosatom, περιέγραψε το έργο στο Άκιουγιου ως «το μεγαλύτερο πυρηνικό εργοτάξιο στον κόσμο» («the largest nuclear construction site in the world»).

Το ίδιο ανακοινωθέν του Κρεμλίνου επίσης κατέγραψε κάποιους υπερβολικούς αν όχι ψευδείς ισχυρισμούς του Fatih Donmez, Υπουργού Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Τουρκίας. Αυτός ισχυρίστηκε ότι, όταν ενεργοποιηθεί ο πυρηνικός σταθμός στο Άκιουγιου, θα εκπέμψει «μηδενικές εκπομπές» («zero emissions») στο περιβάλλον και «θα είναι μια επιχείρηση που θα είναι φιλο-περιβαλλοντική» («an eco-friendly operation»).

Ο συγκεκριμένος Υπουργός πρόσθεσε και κάτι άλλο: «Όλα τα παραπάνω θα διαδραματίσουν ρόλο όχι μόνο στη βιομηχανία παραγωγής ενέργειας, αλλά και σε άλλους τομείς της οικονομίας μας, όπως την αμυντική βιομηχανία και τη διαστημική βιομηχανία». Αυτή η αναφορά στην «αμυντική βιομηχανία» ενίσχυσε την υποψία ότι η Τουρκία αναπτύσσει την πυρηνική ενέργεια για παραγωγή ηλεκτρισμού ως βιτρίνα για να αποκρύψει τον παράλληλο στόχο τής απόκτησης πυρηνικών όπλων.

«…θα αρχίσει να λειτουργεί το 2023 …»

Επανειλημμένα, το προαναφερθέν ανακοινωθέν του Κρεμλίνου τόνισε την υποτιθέμενη «ασφάλεια» του έργου στο Άκιουγιου. Για παράδειγμα, ανέφερε την ακόλουθη διαβεβαίωση που εξέδωσε ο Πρόεδρος Ερντογάν κατά τη διάρκεια της τελετής: «Περιττό να πούμε ότι δεν κάνουμε τον παραμικρό συμβιβασμό σε θέματα ασφάλειας. Ο πυρηνικός σταθμός στο Άκιουγιου θα διαθέτει όλον τον απαραίτητο εξοπλισμό ασφαλείας. Τα σχέδιά μας εκπληρώνουν τα πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας».

Εντούτοις, ο Πρόεδρος Ερντογάν ουσιαστικά παραδέχθηκε ότι ο συγχρονισμός της επικείμενης ενεργοποίησης του πρώτου από τους τέσσερεις αντιδραστήρες υπό κατασκευή στο Άκιουγιου το 2023 καθοδηγείται από πολιτικά κίνητρα αντί από κίνητρα με βάση την ασφάλεια, τη δημόσια υγεία και την προστασία του περιβάλλοντος:

«Δουλεύουμε μέρα και νύχτα και στους τέσσερις αντιδραστήρες [στο Άκιουγιου]. Το 2023, όταν θα γιορτάσουμε τα εκατό χρόνια της [εγκαθίδρυσης της] Δημοκρατίας της Τουρκίας, αυτή θα γίνει χώρα με ‘‘πυρηνική ενέργεια’’...».

Στη ρωσοτουρκική τελετή της 10ης Μαρτίου 2021, ο Πρόεδρος Πούτιν ήταν ακόμη πιο εμφανής για το πολιτικό κίνητρο που κρύβεται πίσω από τον συγχρονισμό που ανέφερα επάνω. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο Πούτιν:

«Ο πρώτος από τους τέσσερεις αντιδραστήρες της Τουρκίας στο Άκιουγιου θα αρχίσει να λειτουργεί το 2023, όταν θα γιορτάζεται η 100ή επέτειος της εγκαθίδρυσης της Τουρκικής Δημοκρατίας. Η τουρκική ηγεσία και ο κ. Ερντογάν έθεσαν αυτόν τον στόχο όταν ξεκίνησε αυτό το έργο. Και εμείς δίνουμε μεγάλη σημασία σε αυτό».

Έχοντας υπόψη ότι η βιασύνη μπορεί να προκαλέσει λάθη, αυτά τα σχόλια δημιουργούν ιδιαίτερες ανησυχίες πέραν αυτών που εντόπισα σε προηγούμενα άρθρα για το Άκιουγιου, ειδικά το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει υπογράψει σχετικές συμβάσεις όπως την Κοινή Σύμβαση του 1997 για την Ασφάλεια Διαχείρισης των Αναλώσιμων Καυσίμων και των Ραδιενεργών Αποβλήτων.

Έτσι, μέσω της τελετής στο Άκιουγιου στις 10 Μαρτίου 2021, η ρωσοτουρκική πυρηνική συμμαχία εξευτέλισε το ΝΑΤΟ (του οποίου η Τουρκία υποτίθεται ότι είναι μέλος), την ΕΕ (της οποίας η Τουρκία υποτίθεται ότι είναι υποψήφια χώρα) και τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ (ειδικά την ΚΔ που είναι δίπλα στο Άκιουγιου).

(Πηγές: Το προαναφερθέν ανακοινωθέν του Κρεμλίνου βρίσκεται στο http://en.kremlin.ru/events/president/news/65133 και ένα βίντεο 34 λεπτών που δείχνει την τελετή βρίσκεται στο κανάλι του Υπουργείου Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Τουρκίας βρίσκεται στο www.youtube.com/watch?v=tiZ9X6R6rfs).

Ημέρα Μνήμης

Ήταν ανάρμοστη η επιλογή της ημερομηνίας της 10ης Μαρτίου 2021 για την πραγματοποίηση μιας εορταστικής τελετής στο Άκιουγιου. Ήταν η παραμονή της 11ης Μαρτίου 2021, Ημέρα Μνήμης στην Ιαπωνία, μία δεκαετία από την καταστροφή της 11ης Μαρτίου 2011 που προκλήθηκε από σεισμό, τσουνάμι και επακόλουθες ζημιές στον πυρηνικό σταθμό στη Φουκουσίμα. Αυτή η καταστροφή οδήγησε στον πρόωρο θάνατο περισσότερων από 18.000 ατόμων, στον εξαναγκαστικό εκτοπισμό δεκάδων χιλιάδων άλλων και τη μόλυνση αμέτρητων τετραγωνικών χιλιομέτρων της Ιαπωνίας.

Άρα, στις 10 Μαρτίου 2021, ξεδιπλώθηκε ρωσοτουρκικό πανηγύρι στο Άκιουγιου σαν να μη συνέβη η θανατηφόρα καταστροφή στη Φουκουσίμα στις 11 Μαρτίου 2011 και σαν να μη σημειωνόταν Ημέρα Μνήμης στις 11 Μαρτίου 2021.

Πηγή: Sigma Live, 4 Απριλίου 2015: https://city.sigmalive.com/article/2018/4/4/pos-tha-epireastei-i-kypros-apo-endehomeno-atyhima-sto-akkioygioy/

«Ανεκτίμητα διδάγματα»

Κατά τη διάρκεια της Ημέρας Μνήμης, ο Yoshihide Suga, Πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, αναγνώρισε τη συνεχιζόμενη δοκιμασία των τεθλιμμένων ζωντανών συγγενών των νεκρών θυμάτων της καταστροφής. Πρόσθεσε κάτι με τεράστια, αν και έμμεση, σημασία όχι μόνο για την Τουρκία, άλλα και για την ΚΔ, την Ελλάδα και άλλα κράτη στη σκιά του Άκιουγιου. Ιδού τι είπε ο Ιάπωνας Πρωθυπουργός:

«Τα ανεκτίμητα διδάγματα που έχουμε μάθει με σοβαρό κόστος από τον σεισμό και τις επακόλουθες καταστροφές ποτέ δεν θα χάσουν την αξία τους. Δεσμευόμαστε ώστε να επανεξετάζουμε διαρκώς τα πρωτόκολλά μας για την πρόληψη και τον μετριασμό των καταστροφών, να ενισχύσουμε τις τοπικές αυτοδιοικήσεις σε όλους τους τομείς και να προωθήσουμε την οικοδόμηση μιας χώρας που θα είναι ανθεκτική σε καταστροφές».

(Πηγή: Πρωθυπουργικό Γραφείο Ιαπωνίας: https://japan.kantei.go.jp/99_suga/statement/202103/_00009.html)

Λεπτομέρειες για τα «διδάγματα» της Φουκουσίμα παρουσιάζονται σε διάφορες πηγές. Παράδειγμα είναι ένα βιβλιάριο 72 σελίδων της Επιτροπής Βιβλιαρίου Φουκουσίμα με τίτλο «10 διδάγματα από τη Φουκουσίμα: Η μείωση των κινδύνων και η προστασία των κοινοτήτων από πυρηνικές καταστροφές» («10 Lessons from Fukushima: Reducing Risks and Protecting Communities from Nuclear Disasters»).

Στην εισαγωγή, ο Masaaki Ohashi, έμπειρος καθηγητής και συμπρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιαρίου Φουκουσίμα, συνοψίζει τον βασικό στόχο αυτού του κειμένου: «Αυτό το βιβλιάριο αποτελεί μήνυμα σε ανθρώπους σε όλον τον κόσμο από εμάς, τον λαό της Ιαπωνίας, ο οποίος υπέφερε και συνεχίζει να δέχεται το μεγαλύτερο πλήγμα των συνεπειών των ζημιών που προκλήθηκαν από την καταστροφή… [στη Φουκουσίμα] στις 11 Μαρτίου 2011».

Κατά συνέπεια, το Βιβλιάριο απευθύνεται ρητά στους ανθρώπους παγκοσμίως (και σιωπηρά στους κατοίκους της Τουρκίας, της ΚΔ και της Ελλάδας σε μιαν από τις πιο σεισμογενείς περιοχές της Μεσογείου) που ζουν στο κατώφλι ενός πυρηνικού σταθμού υπό κατασκευή ή που έχει ήδη ενεργοποιηθεί. Πρέπει, λοιπόν, να ευχαριστήσω τόσο τους συν-συγγραφείς του Βιβλιαρίου για την προετοιμασία του, όσο και την Επιτροπή Βιβλιαρίου Φουκουσίμα που το προσφέρει δωρεάν στην αγγλική γλώσσα στο Διαδίκτυο.

Προτρέπω τον κάθε αναγνώστη αυτού του άρθρου που γνωρίζει αγγλικά να διαβάσει το Βιβλιάριο (Βρίσκεται στο http://fukushimalessons.jp/assets/content/doc/Fukushima10Lessons_ENG.pdf).

Παρακάτω, θα επισημάνω τα πρώτα τρία από τα «10 διδάγματα από τη Φουκουσίμα», που ίσως είναι και τα πιο κρίσιμα.

Πρώτο Δίδαγμα: «Μην ξεγελαστείτε…»

Σύμφωνα με το Βιβλιάριο, το πρώτο «δίδαγμα από τη Φουκουσίμα» είναι ξεκάθαρο: «Μην ξεγελαστείτε από τον ‘‘μύθο για την ασφάλεια’’ …». Επομένως, απαιτείται η επιφύλαξη και η εγρήγορση όταν δίδονται ή δημοσιεύονται διαβεβαιώσεις ότι «ένα ατύχημα δεν θα μπορούσε ποτέ να συμβεί».

Αυτό το «δίδαγμα» έχει ιδιαίτερη σημασία εν όψει των διαδοχικών ρωσικών και τουρκικών διαβεβαιώσεων ότι το Άκιουγιου είναι «ασφαλές», «φιλο-περιβαλλοντικό» και ούτω καθεξής. Μάλιστα, μια τέτοια διαβεβαίωση έχει ήδη δοθεί απευθείας στην Κυβέρνηση της ΚΔ. Ερωτηθείς σε συνέντευξη Τύπου στις 17 Μαΐου 2017 αν θα συζητούσε με τον Sergei Lavrov, τον Ρώσο ομόλογό του, το ζήτημα του Άκιουγιου, ο Ιωάννης Κασουλίδης, τότε Υπουργός Εξωτερικών της ΚΔ (και γιατρός στο επάγγελμα), απάντησε ως εξής:

«Να σας κάνω μια εκτίμηση: Εγώ δεν βλέπω να ανατρέπεται το συμβόλαιο κατασκευής του πυρηνικού σταθμού εργοστασίου στο Άκιουγιου, διότι η Ρωσία το θεωρεί ως μια εμπορική πράξη. Αλλά είχαν την καλοσύνη, εκπρόσωποι της Rosatom [ο κρατικός ρωσικός ατομικός οργανισμός] να έρθουν στην Κύπρο, να καθίσουν με τις Αρχές μας και να εξηγήσουν για ποιους λόγους θεωρούν ότι δεν υπάρχουν οι σοβαροί κίνδυνοι. Εμείς επιμένουμε στις θέσεις μας, διότι υπάρχει και το άλλο. Πέστε ότι τα μαθήματα από την ιστορία, με την περίπτωση Φουκουσίμα κ.λπ, θα ληφθούν υπόψη στην κατασκευή του σταθμού. Το γεγονός ότι συμβεί κάτι και η Τουρκία δεν μας αναγνωρίζει και δεν θα επικοινωνήσει μαζί μας για να μας ενημερώσει σε περίπτωση που γίνει κάτι, αυτός είναι σοβαρότατος λόγος ανησυχίας» (Πηγή: Ανακοινωθέν του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών της ΚΔ της 17ης Μαρτίου 2017 στο www.piopressreleases.com.cy/easyconsole.cfm/page/easyconsole.cfm/page/printRelease/s_id/568623/isImported/1).

Από αυτήν την απάντηση, μαθαίνουμε ότι το 2017 η Κυβέρνηση της ΚΔ ήδη κατανοούσε το «πρώτο δίδαγμα» της Φουκουσίμα αλλά είχε ήδη εγκαταλείψει οποιαδήποτε εκστρατεία με στόχο τη διακοπή της κατασκευής του πυρηνικού σταθμού στο Άκιουγιου. Αντ' αυτού, απ’ ό,τι φαίνεται, προτίμησε να υιοθετήσει μια πολιτική χαρακτηριζόμενη από την υποταγή, αδράνεια και σιωπή.

Δεύτερο Δίδαγμα: «…να φύγετε»

Το Βιβλιάριο περιγράφει το δεύτερο «δίδαγμα από τη Φουκουσίμα» με εξίσου ξεκάθαρο τρόπο: «Κατά τη διάρκεια μιας έκτακτης ανάγκης, η βασική προϋπόθεση είναι να φύγετε», δηλαδή «να φύγετε» όσο το δυνατόν μακριά από την πηγή του πυρηνικού κινδύνου. Πιο συγκεκριμένα:

«Όταν προκύψει κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε σχέση με πυρηνικό σταθμό, ανεξάρτητα από το εάν υπάρχουν εντολές εκκένωσης ή όχι, ο καθένας πρέπει να φύγει αμέσως. Με άλλα λόγια, για να προστατέψετε τη ζωή σας, απομακρυνθείτε όσο το δυνατόν πιο μακριά από τον σταθμό ηλεκτροπαραγωγής όσο πιο γρήγορα μπορείτε. Πρέπει να ενεργοποιηθούν σχέδια εκκένωσης και να διεξαχθούν ασκήσεις εκκένωσης σε περίπτωση ατυχήματος όχι μόνο στις δημαρχιακές περιοχές όπου βρίσκονται οι πυρηνικές εγκαταστάσεις αλλά και στις γύρω περιοχές που μπορούν επίσης να επηρεαστούν από ένα πυρηνικό ατύχημα».

Γι’ αυτό το θέμα, το Βιβλιάριο προειδοποιεί: «Μετά το περιστατικό του 2011 στη Φουκουσίμα, ανακαλύφθηκε ότι μερικά [μολυσμένα] σωματίδια ταξίδεψαν πάνω από 100 χιλιόμετρα μακριά από τον πυρηνικό σταθμό». Επίσης: «Ο αντίκτυπος της υψηλής συγκέντρωσης ραδιενεργού νερού που χύθηκε στη θάλασσα μετά το ατύχημα εντοπίστηκε μέχρι και τη δυτική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών».

Αυτές οι προειδοποιήσεις αφορούν την ΚΔ; Η Κυβέρνησή της θα πρέπει να απαντήσει. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι, από τη μια, τόσο η ατμόσφαιρα όσο και οι βόρειες ακτές της ΚΔ απέχουν λιγότερο από 100 χιλιόμετρα από το Άκιουγιου, στη νότια ακτή της Τουρκίας. Από την άλλη, η ΚΔ βρίσκεται σε αναλόγως μικρό νησί χωρίς δρόμους διαφυγής σε ξένα εδάφη με το αυτοκίνητο ή με το τρένο. Συνεπώς, σε περίπτωση βιβλικής πυρηνικής καταστροφής στο Άκιουγιου, που θα απειλεί ζωές στην ΚΔ, οι μόνοι ρεαλιστικοί δρόμοι διαφυγής θα είναι μέσω πλοίων ή αεροπλάνων. Ωστόσο, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, πόσα θα είναι διαθέσιμα;

Τρίτο δίδαγμα: «Πρόσβαση σε πληροφορίες …»

Όσο για το τρίτο «δίδαγμα από τη Φουκουσίμα», το Βιβλιάριο γράφει ότι έχει να κάνει με την «πρόσβαση σε πληροφορίες» και σε «ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό». Το Βιβλιάριο προειδοποιεί ότι:

«Όπως μάθαμε από την εμπειρία της Φουκουσίμα, κατά τη διάρκεια μιας κατάστασης έκτακτης ανάγκης υπάρχει η πιθανότητα κυβερνήσεις και εταιρείες κοινής ωφέλειας να μην παρέχουν τις κατάλληλες πληροφορίες στους κατοίκους. Σε περιοχές που στεγάζουν πυρηνικούς σταθμούς και στις γύρω περιοχές, οι κάτοικοι πρέπει κατά τη διάρκεια ομαλών χρονικών περιόδων (πριν να επέλθει καταστροφή) να γνωρίζουν πώς θα παρέχονται πληροφορίες κατά τη διάρκεια καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, καθώς και πως θα ανακαλύπτονται πληροφορίες. Πρέπει κατά την εκκένωση να φοράνε μάσκες προσώπου, αδιάβροχα, ψηλές μπότες και να έχουν μαζί τους τα συνταγογραφούμενα φάρμακά τους».

Ίσως για τους λόγους αυτούς, η Λιθουανική κυβέρνηση έχει λάβει διάφορα μέτρα, ορισμένα από τα οποία έχει δημοσιοποιήσει, για να προετοιμάσει τους κρατικούς οργανισμούς και κατοίκους της Λιθουανίας για την ενεργοποίηση του πυρηνικού σταθμού που έχει κατασκευαστεί στη διπλανή Λευκορωσία – από τη Ρωσία! (Δείτε: www.rsc.lt/index.php/pageid/524)

Η Κυβέρνηση της ΚΔ έχει λάβει παρόμοια μέτρα σε κοινή θέα; Εάν ναι, ποια, πότε και πού; Εάν όχι, γιατί όχι και πότε θα τα λάβει;

Συνεχιζόμενη «νεκρική σιωπή»

Απ’ ό,τι φαίνεται, η Κυβέρνηση της ΚΔ απέφυγε να ανταποκριθεί δημοσίως σε ό,τι συνέβη στην Τουρκία στις 10 Μαρτίου 2021 και στην Ιαπωνία κατά την επόμενη Ημέρα Μνήμης. Αυτό είναι το αναπόφευκτο συμπέρασμα που βγάζει κανείς μελετώντας τους λογαριασμούς στο Twitter, τους ιστότοπους και τις σχετικές μηχανές αναζήτησης του Υπουργείου Εξωτερικών της ΚΔ, του κρατικού Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών και του ηλεκτρονικού αρχείου ανακοινωθέντων αυτού του Γραφείου (στο www.piopressreleases.com.cy).

Ως εκ τούτου, στο πλαίσιο του Άκιουγιου, συνεχίζεται η «νεκρική σιωπή» για την οποία έχω γράψει στο παρελθόν. Σε αντίθεση, από τότε που κηρύχθηκε πανδημία στις 11 Μαρτίου 2020, η Κυβέρνηση έχει αναλάβει σχεδόν καθημερινή ενημέρωση για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια στο πλαίσιο του COVID-19. Γιατί υπάρχει αυτή η ασυνέπεια;

Καλώ την κυβέρνηση της ΚΔ να δημοσιεύσει απαντήσεις εν όψει των πολλών ανησυχιών που έχω εκφράσει και των σχετικών ερωτημάτων που έχω θέσει σε αυτό το άρθρο, όπως και σε πέντε από τα προηγούμενά μου άρθρα στη «Σημερινή» για την πυρηνικοποίηση της Τουρκίας.

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙ ΤΩΡΑ, ΠΡΟΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΡΓΑ …

ΥΓ: Σε αντίστροφη χρονολογική σειρά, τα πέντε προαναφερθέντα μου άρθρα βρίσκονται στο https://simerini.sigmalive.com/article/2021/3/1/enas-seismos-duo-ekrexeis-kai-tria-erotemata-gia-ten-purenikopoiese-tes-tourkias/, https://simerini.sigmalive.com/article/2020/9/20/e-nekrike-sige-en-opsei-ton-anaduomenon-purenikon-kindunon-sto-akiougiou/, https://simerini.sigmalive.com/article/2020/8/9/oi-ekrexeis-ste-beruto-prooionizontai-mia-mellontike-katastrophe-sto-akiougiou/, https://simerini.sigmalive.com/article/2020/2/23/e-purenike-apeile-os-damokleios-spathe-epano-apo-ten-kupro/ και https://simerini.sigmalive.com/article/2019/4/27/o-tourkikos-purenikos-stathmos-sto-akkuyu-apeilei-ten-kd/

* Επίκουρος Καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου UCLan Cyprus. Οι απόψεις του είναι προσωπικές.

**Κεντρική φωτογραφία: Οι εκπρόσωποι της Ρωσίας και της Τουρκίας στην τελετή στο Άκιουγιου, στις 10 Μαρτίου 2021. Πηγή: Υπουργείο Ενέργειας της Τουρκίας: https://enerji.gov.tr/news-detail?id=789