Σκάνδαλο με τα «χρυσά προσφυγικά διαβατήρια»

Η Ρίτα Θεοδώρου-Σούπερμαν δεν χρειάζεται συστάσεις. Δεν την ξεχνάς εύκολα -όχι μόνο λόγω του πρωτότυπου επωνύμου της, που «κληρονόμησε» μέσω του συζύγου της από τον υπερήρωα πυροσβέστη πεθερό της- αλλά και για την πολυετή υπηρεσία της στο Γραφείο Καταπολέμησης Εμπορίας Προσώπων της Αστυνομίας Κύπρου. Κορυφαία διεθνής αναγνώριση του επιχειρησιακού της έργου της ήταν η βράβευσή της ως «The Trafficking in Persons 2016 Hero» από τον ΥΠΕΞ των ΗΠΑ John Kerry στην Ουάσιγκτον τον Ιούνιο του 2016.

Μετά την αποστράτευσή της από τις τάξεις της Δύναμης, η κ. Σούπερμαν μπορεί πλέον να αποκαλύψει πολλά. Μίλησε στη «Σημερινή» για τα σύγχρονα κυκλώματα σκλαβιάς και εκμετάλλευσης πίσω από τη εμπορία ψυχών και μεταναστών.

Κύπρος και «μαύρη λίστα» σωματεμπορίας

Η κ. Σούπερμαν γεννήθηκε στη Κερύνεια το 1966. Γνωρίζει από πρώτο χέρι τι εστί προσφυγιά, αφού ο τουρκικός στρατός έδιωξε την οικογένειά της το 1974. Για 36 χρόνια υπηρέτησε σε διάφορα τμήματα της Αστυνομίας Κύπρου, μεταξύ αυτών στην Εγκληματολογική Υπηρεσία, στο ΤΑΕ Αρχηγείου ως ανακρίτρια σε υποθέσεις σοβαρού εγκλήματος. Για 15 χρόνια υπηρέτησε στο Γραφείο Καταπολέμησης Εμπορίας Προσώπων μέχρι την πρόωρη αφυπηρέτησή της, με τον βαθμό της Ανώτερης Υπαστυνόμου, τον Ιούνιο του 2020. Εκεί πρωταγωνίστησε στον αγώνα κατά της εμπορίας προσώπων στην Κύπρο και διεθνώς και πρωτοστάτησε στην αναβάθμιση της χώρας μας στην 1η κατηγορία και την έξοδό της από τη «μαύρη λίστα» των χωρών όπου ανθούσε.

Εκλέγηκε για δύο θητείες μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων GRETA του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Εμπορία Προσώπων, τέσσερα χρόνια ως μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το ίδιο θέμα, και δύο χρόνια Πρόεδρος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων της INTERPOL. Έλαβε μέρος σε αριθμό ευρωπαϊκών προγραμμάτων και ήταν στέλεχος της ομάδας εμπειρογνωμόνων της Europol, ειδικότερα κατά τη συνεργασία με την Κίνα.

Η τότε Υπαστυνόμος Ρίτα Θεοδώρου-Σούπερμαν βραβεύεται ως «Ήρωας της Χρονιάς» το 2016 από τον επικεφαλής του State Department, John Kerry για την καταπολέμηση του trafficking

Εκμετάλλευση κυπριακής φιλοξενίας

Μέσα από την υπηρεσιακή της εμπειρία διαπίστωσε το πώς οι λαθροδιακινητές εκμεταλλεύονται την κυπριακή φιλοξενία και τον κρατικό σεβασμό στα Ανθρώπινα Δικαιώματα. «Η άτυπη μετανάστευση ή η παράνομη μετανάστευση παρόλο που είναι κάτι διαφορετικό από την εμπορία προσώπων, πολλές φορές συνδέονται», ανέφερε. Η σύνδεση αυτή «όλο και μεγαλώνει», αφού οι λαθροδιακινητές, μέσα από ψεύτικες υποσχέσεις, χρησιμοποιούν την ευάλωτη θέση των μεταναστών με σκοπό την εκμετάλλευση.

Στο ερώτημα «πού σταματά η εμπορία προσώπων και πού ξεκινά η λαθρομετανάστευση», η κ. Σούπερμαν εξήγησε: «Η εμπορία προσώπων είναι έγκλημα εναντίον του προσώπου και καταπατά κατάφωρα τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Η λαθρομετανάστευση είναι έγκλημα εναντίον του κράτους και αφορά σε συμφωνία μεταξύ του διακινητή και του λαθρομετανάστη. Η λαθρομετανάστευση παραβιάζει τα σύνορα μιας χώρας. Τώρα, αν κατά τη διάρκεια της λαθρομετανάστευσης ο λαθρομετανάστης τύχει εκμετάλλευσης ή ακόμα και κατά την άφιξή του στη χώρα προορισμού αποδειχτεί ότι ο σκοπός του διακινητή ήταν η εκμετάλλευση του ατόμου, τότε η λαθρομετανάστευση μετατρέπεται σε εμπορία προσώπων. Η εκμετάλλευση αφορά σε σεξουαλική, εργασιακή, επαιτεία, παράνομες υιοθεσίες, εκμετάλλευση για τη διάπραξη άλλων εγκληματικών πράξεων (όπως μικροκλοπές ή διακίνηση ναρκωτικών), εξαπάτηση του κράτους με σκοπό την καταβολή και εκμετάλλευση κρατικών επιδομάτων κ.λπ.».

Έτσι, πέρα από τη λαθροδιακίνηση, «τότε διαπράττουν το αδίκημα της εμπορίας ανθρώπων το οποίο τιμωρείται με 25 χρόνια φυλάκιση. Στην περίπτωση αυτή, παραβιάζονται κατάφωρα τα ανθρώπινα δικαιώματα των θυμάτων».

Άσυλο & «ελκυστικά πακέτα μετανάστευσης»

«Στη χώρα μας επικρατεί το φαινόμενο της καταδολίευσης του κράτους με τη μορφή της εκμετάλλευσης και της απόλαυσης των επιδομάτων ή μέρους αυτών από άτομα τα οποία δεν τα δικαιούνται. Δηλαδή οι διακινητές με διάφορους τρόπους κατευθύνουν τους αλλοδαπούς στη διεκδίκηση επιδομάτων, τα οποία στη συνέχεια παίρνουν οι ίδιοι ή παίρνουν ανάλογη αμοιβή. Γνωρίζω ότι το ποσό αυτό είναι κάποια εκατομμύρια ευρώ, τα οποία να τονίσω ότι δεν προέρχονται από κανένα ευρωπαϊκό ταμείο, αλλά τα πληρώνει η Κυπριακή Δημοκρατία», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Εκμεταλλευόμενοι τον πόθο για μια καλύτερη ζωή, έχουν οργανωθεί «ελκυστικά πακέτα μετανάστευσης». Για παράδειγμα, για Αφρικανούς η Κύπρος αποτελεί τον φθηνότερο προορισμό, αφού μεταβαίνουν στην Τουρκία και από εκεί μέσω κατεχόμενης Τύμπου στις ελεύθερες περιοχές. Οι διακινητές τους κατάσχουν τα διαβατήρια και οι μετανάστες μετά ζητούν άσυλο, μια διαδικασία που τους δίνει τον χρόνο να διευθετήσουν μια μόνιμη παραμονή στην Κύπρο ή να μεταβούν στην Ευρώπη. Οι διακινητές τούς προμηθεύουν είτε με πλαστά ευρωπαϊκά διαβατήρια είτε ακόμα και με αυθεντικά που ανήκουν σε άλλα πρόσωπα που τους μοιάζουν, ούτως ώστε να αναχωρήσουν κανονικά από τα κυπριακά αεροδρόμια.

Αν απορριφθεί το άσυλο, σημειώνει η κ. Σούπερμαν, ο αλλοδαπός προβαίνει σε καταγγελία ότι είναι θύμα εμπορίας προσώπων για να κερδίσει επιπλέον χρόνο μέχρι τα κυκλώματα να εξασφαλίσουν Κύπριο ή Ευρωπαίο πολίτη για τη σύναψη εικονικού γάμου ή συμφώνου συμβίωσης, με το τελευταίο να προτιμάται πλέον.

Χρυσά προσφυγικά διαβατήρια

Σε όλο αυτό το κύκλωμα εμπλέκονται άτομα από τη χώρα καταγωγής μέχρι και τις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου. «Στο κύκλωμα αυτό είναι εμπλεκόμενα και άτομα που έχουν εύκολη πρόσβαση σε Υπηρεσίες για τη διευθέτηση των διαφόρων διαδικασιών, δικηγόροι, μεσάζοντες Κύπριοι και μη. Υπόψη ότι ένας αλλοδαπός για να εξασφαλίσει Ευρωπαία ή Ευρωπαίο σύζυγο πληρώνει συνήθως σε δικηγόρους ή μεσάζοντες €10.000. Άρα εδώ θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για τα χρυσά προσφυγικά διαβατήρια», δήλωσε χαρακτηριστικά η πρώην αξιωματικός της Αστυνομίας.

Έγκυοι από τα κατεχόμενα

Μια νέα μορφή εκμετάλλευσης, που έχει παρατηρηθεί, είναι η άφιξη αυξανόμενου αριθμού έγκυων γυναικών από τα κατεχόμενα. Όπως αναφέρει η κ. Σούπερμαν: «Δεν θα με παραξένευε καθόλου αν οι εγκυμοσύνες αυτές είναι αποτέλεσμα βιασμών από διακινητές. Τα παιδιά αυτά στη συνέχεια και κατά την άφιξη των μητέρων στην Κύπρο, αναγνωρίζονται από Κύπριους πολίτες με καταγωγή από μη ευρωπαϊκές χώρες ως δικά τους, δηλαδή ως παιδιά Κυπρίων. Οι “πατεράδες’’ αυτοί, οι οποίοι είναι γνωστοί στις Αρχές, δεν καλούνται να κάνουν εξέταση DNA και προφανώς απολαμβάνουν τα επιδόματα που το κράτος καταβάλλει στις μητέρες. Τα περιστατικά αυτά θα πρέπει να εξεταστούν ενδελεχώς από τις Αρχές με την ανάλογη σοβαρότητα, πρώτον κατά πόσον οι γυναίκες είναι θύματα εμπορίας προσώπων και τη διακρατική οργάνωση και διαπλοκή του φαινομένου. Φυσικά υπάρχει και το ενδεχόμενο να γίνεται απλώς μια συμφωνία μεταξύ της γυναίκας και του διακινητή. »Υπήρξαν περιπτώσεις κατά τις οποίες οι γυναίκες, αφού πλέον εξασφάλισαν την παραμονή τους, ζήτησαν οικογενειακή επανένωση και αφίχθηκαν στην Κύπρο και τα υπόλοιπα μέλη των οικογενειών τους από τη χώρα τους».

ΜΚΟ, χρηματισμός & εκμετάλλευση

Ο ρόλος των Μη-Κυβερνητικών Οργανώσεων, είπε η κ. Σούπερμαν, «είναι καθοριστικός και η προσφορά τους είναι αναγκαία». Διευκρίνισε, ωστόσο, πως «επιβάλλεται να εκπαιδευτούν έτσι ώστε να μπορούν να διαχωρίζουν τις περιπτώσεις εμπορίας από τις περιπτώσεις λαθρομετανάστευσης ή ακόμα και τις περιπτώσεις που σκοπός τους είναι να εξαπατήσουν το κράτος και να δρουν αναλόγως σε συνεργασία με τις Αρχές».

Καταγγέλλει όμως πως υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις ΜΚΟ που «αμαυρώνουν τον πολύτιμο ρόλο τους αφού χρηματίζονται από αλλοδαπούς για διάφορους λόγους». Με σκοπό τη μόνιμη παραμονή σε μια ξένη χώρα, συγκεκριμένες ΜΚΟ ωθούν τους αλλοδαπούς «να εξαπατήσουν το κράτος με ψευδείς δηλώσεις, τους παραπέμπουν σε δικηγόρους ή “ατζέντηδες” για τη διευθέτηση του ασύλου τους και ειδικότερα σε περιπτώσεις που οι αιτήσεις τους είναι πρόδηλα αβάσιμες».

Εξήγησε πως αυτή η πρακτική στο τέλος βλάπτει και τους μετανάστες και τη φιλοξενούσα κοινωνία: «Επειδή μου αρέσει να δίνω παραδείγματα, αναφέρω την περίπτωση όπου η Αστυνομία εντόπισε γυναίκες από το Βιετνάμ να εξωθούνται στην πορνεία. Όλες ήταν θύματα ΜΚΟ και δικηγόρων, οι οποίοι τις βοήθησαν να αιτηθούν άσυλο και το αποτέλεσμα ήταν η θυματοποίησή τους στην πορνεία για χρόνια ολόκληρα. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι ναι μεν να δεχόμαστε τους αλλοδαπούς. Μετά, όμως, τι γίνεται; Τι έχουμε να τους προσφέρουμε ως κράτος; Τι έχουν αυτοί να προσφέρουν στην κοινωνία μας; Το μόνο που πετυχαίνουμε είναι μια αρρωστημένη σχέση, θυματοποίηση των ανθρώπων αυτών, υποβοήθηση της ανάπτυξης του εγκλήματος και του πλουτισμού των εμπλεκομένων. Το να δεχόμαστε όλους τους μετανάστες χωρίς όρους σημαίνει πως υπερφορτώνουμε το σύστημα και προκαλούμε περαιτέρω αδυναμία στην αναγνώριση των πραγματικών περιπτώσεων που χρειάζονται βοήθεια ή είναι θύματα εμπορίας προσώπων. Η υπερφόρτωση των Υπηρεσιών δημιουργεί καθυστερήσεις, αδυναμία ανταπόκρισης, ευνοεί την αύξηση της εγκληματικότητας και τη δράση των οργανωμένων κυκλωμάτων σε βάρος του Κύπριου πολίτη αλλά και της ασφάλειας της Δημοκρατίας. Ένα σοβαρό και υπεύθυνο κράτος δεν λέει όχι στη μετανάστευση αλλά την επιτρέπει στον βαθμό που μπορεί να την ελέγξει. Η μαζική άφιξη με τον όποιο τρόπο και η καταδολίευση του κράτους δημιουργεί προκαταλήψεις και ενεργεί εις βάρος των μεταναστών που έρχονται καλή τη πίστει και προσπαθούν να ενσωματωθούν στην κοινωνία μας».

Η περίπτωση των Καμερουνέζων

Σε συνεργασία που επιτεύχθηκε κατά τη διάρκεια της Προεδρίας της κ. Σούπερμαν στην INTERPOL, με αμερικανική χρηματοδότηση, αφίχθηκαν στην Κύπρο Καμερουνέζοι ανακριτές για από κοινού συνεντεύξεις με τα πιθανά θύματα από το Καμερούν τα οποία είχαν υποβάλει αιτήσεις ασύλου. Παρά το ότι τηρήθηκαν όλοι οι κανόνες της συνέντευξης υπό την επίβλεψη μελών της INTERPOL για τη διασφάλιση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του δικαιώματος του ασύλου, και ο μόνος σκοπός ήταν η αναγνώριση πραγματικών θυμάτων εμπορίας και από κοινού διερεύνηση, συγκεκριμένες ΜΚΟ εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους και κατηγόρησαν την Αστυνομία. Τελικά, μέσα από τις συνεντεύξεις και τη βοήθεια των Αρχών του Καμερούν αναγνωρίστηκαν τα πραγματικά θύματα εμπορίας προσώπων.

Βουντού & μαγική παγίδευση θυμάτων

Πέραν της οικονομικής εκμετάλλευσης, οι λαθροδιακινητές χρησιμοποιούν και άλλες «μεταφυσικές» ή «πνευματιστικές» μεθόδους παγίδευσης των θυμάτων τους.

Η ανώτερη υπαστυνόμος ε.α. αποκάλυψε πως οι διακινητές για να ελέγξουν τα θύματά τους «χρησιμοποιούν πολλές μεθόδους, όπως την κατάσχεση ταξιδιωτικών εγγράφων ή τις κατάρες βουντού ή τη μαγεία». Σε τέτοιες περιπτώσεις, τα θύματα της εμπορίας εξαναγκάζονται να υπογράψουν μια ηθική σύμβαση με τους εμπόρους που χρηματοδοτούν το ταξίδι τους. Αυτή η σύμβαση «σφραγίζεται από έναν πνευματικό ιερέα (όπως για παράδειγμα τους Νιγηριανούς “ζιούζιου”) ή “εγγενή γιατρό”, στον οποίο υπόσχονται να μην καταγγείλουν τους εμπόρους τους στην Αστυνομία, να υπακούσουν στην “κυρία” τους και να εξοφλήσουν πλήρως το χρέος τους. Έτσι, τα θύματα ζουν με συνεχή φόβο για αντίποινα, συμπεριλαμβανομένου του θανάτου τους ή της οικογένειάς τους, εάν αποτύχουν. Για όσους φτάνουν, για παράδειγμα, στην Ευρώπη το χρέος τους μπορεί να φτάσει τα €50,000».

Αστυνομία Κύπρου, οργανωμένο έγκλημα και το 2013

Για την κ. Σούπερμαν η λαθροδιακίνηση και η εμπορία προσώπων «είναι η πλέον διαδεδομένη μορφή οργανωμένου εγκλήματος». Υπογραμμίζει ότι «είναι ανέξοδη και έχει να κάνει με τη συνεχή εκμετάλλευση ανθρώπων. Ένα όπλο μπορείς να το πουλήσεις μόνο μία φορά. Έναν άνθρωπο, αμέτρητες».

Πιστεύει πως «η Αστυνομία επιβάλλεται να κάνει περισσότερα» και να ληφθεί υπόψη ότι «το έγκλημα αυξάνεται και η μορφή του αλλάζει και εξελίσσεται σύμφωνα με τα δεδομένα των καιρών. Σήμερα είναι περισσότερο διακρατικό αλλά και διαδικτυακό».

Για παράδειγμα, αναφέρει, «η σεξουαλική εκμετάλλευση αλλά και η “πώληση” εργατών ή/και οικιακών βοηθών γίνεται μέσω διαδικτύου, όπως επίσης και η στρατολόγηση των θυμάτων, αλλά και η πληρωμή». Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι δύσκολο να εντοπιστεί ο διακινητής και σε αρκετές περιπτώσεις δεν τον γνωρίζουν ούτε τα θύματα. «Η παιδική πορνογραφία και η ζωντανή διαδικτυακή προβολή θεαμάτων πορνογραφίας και παιδικής πορνογραφίας αυξάνονται», πρόσθεσε.

Ο κορωνοϊός ευνόησε την αύξηση των αδικημάτων μέσω διαδικτύου αλλά και αποδυνάμωσε παράλληλα τις αστυνομικές Αρχές, οι οποίες επιφορτίστηκαν με καινούργια καθήκοντα. Η ανάγκη για αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων έχει αρνητικό αντίκτυπο γενικότερα στον εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση της Αστυνομίας.

Μιλώντας πλέον ανοιχτά ως πολίτης, αναφέρει: «Νομίζω όμως ότι το πρώτο συμβάν που επηρέασε την αποτελεσματικότητα της Αστυνομίας ήταν η οικονομική κρίση του 2013, η οποία δημιούργησε ένα μεγάλο κενό τόσο σε θέματα στελέχωσης αλλά και παροχής μέσων για την καταπολέμηση του εγκλήματος ως επίσης και εκσυγχρονισμού. Πολλοί Αστυνομικοί Σταθμοί τα βράδια λειτουργούν μόνο με ένα άτομο. Επιμένω ότι η σημερινή Αστυνομία δεν ανταποκρίνεται και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του 2021. Χρειάζεται τεχνολογική υποστήριξη, ανθρώπινο δυναμικό, ευελιξία στις δομές και κανονισμούς, αλλαγή τρόπου αξιολόγησης, εκπαίδευση, εξειδίκευση, συντονισμό και γενικότερα οι σωστοί άνθρωποι στα σωστά πόστα. Στις τελευταίες υποθέσεις που έτυχε να διερευνηθούν προτού αποχωρήσω, τα θύματα ήταν Κύπριες και Κύπριοι. Άτομα με ειδικές ανάγκες, σε ευάλωτη θέση όπως εξαρτημένοι ναρκωτικών, άνεργοι κ.ά. Πιστεύω ότι στην εποχή της πανδημίας τα νέα θύματα εμπορίας στις κατηγορίες αυτές θα έχουν αυξηθεί. Δεν υπάρχει ευελιξία και εξέλιξη στην Αστυνομία στους νέους τρόπους σκέψης και πράξης του οργανωμένου εγκλήματος. Με λίγα λόγια, υπάρχει ανάγκη πολιτικής βούλησης και αλλαγή της κοινωνικής κουλτούρας για εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση των Σωμάτων Ασφαλείας».

Τεχνοκράτες & πολιτική βούληση

Παρά τη λαμπρή της πορεία στην Αστυνομία Κύπρου, με προσπάθειες που έφεραν καρπούς και διεθνείς βραβεύσεις, η κ. Σούπερμαν αποφάσισε να παραιτηθεί από τις τάξεις της Δύναμης και σήμερα κατέρχεται ως αριστίνδην υποψήφια βουλεύτρια με τον ΔΗΣΥ. Στο ερώτημα τι είναι αυτό που ώθησε ένα τεχνοκράτη να εμπλακεί με την ενεργό πολιτική, απάντησε πως «ο θεσμός της Βουλής είναι για μένα πραγματικά το λίκνο του πολιτισμού μιας χώρας, αφού από εκεί προωθούνται οι νομοθεσίες που διέπουν τη λειτουργία του κράτους».

Εξήγησε πως οι όποιες πρωτοβουλίες για εκσυγχρονισμό και βελτίωση όλων των τομέων της κοινωνικής ζωής μπορούν να στηριχθούν μέσα από τη Βουλή. «Η διαφορά του τεχνοκράτη έγκειται στο γεγονός ότι αυτός θέλει να βλέπει αποτέλεσμα. Δεν φτάνει να ψηφίζουμε νόμους ή να προωθούμε θέματα αλλά να φροντίζουμε για την εφαρμογή τους».

Το ολλανδικό «Barrier Model»

Η κ. Σούπερμαν χαιρετίζει τα μέτρα που ανακοινώθηκαν από τον ΥΠΕΣ, έστω και αν έχουν κατακριθεί από μερίδα πολιτών. «Ναι, σίγουρα το συρματόπλεγμα από μόνο του δεν θα σταματήσει την παράνομη διέλευση, αλλά σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα μέτρα θα δημιουργήσει ένα εμπόδιο στους διακινητές για τη μεταφορά των μεταναστών στις ελεύθερες περιοχές. Δηλαδή αν ο διακινητής υποχρεούται να βρει άλλο χώρο εισόδου, δεν θα μπορεί να εκμεταλλευτεί το θύμα λόγω μείωσης του χρόνου εξετάσεως των αιτήσεων ασύλου, θα δυσκολεύεται να συνάψει γάμο, γιατί πλέον οι Λειτουργοί που συνάπτουν γάμους θα ορίζονται από τον ΥΠΕΣ, και άρα θα μειωθούν τα έσοδά του, τότε θα το σκεφτεί δύο φορές να οδηγήσει το θύμα του στην Κύπρο. Αυτά τα μέτρα θεωρώ ότι είναι μία πρώτη αντιμετώπιση και ότι θα ενδυναμωθούν».

Μέσα από την εμπειρία της γνωρίζει καλά το ολλανδικό «Barrier Model», το οποίο αποκαλεί ως «μοντέλο φραγμού». Πρόκειται για μια μέθοδο που χρησιμοποιείται για αρκετά χρόνια και η οποία ήταν αρκετά χρήσιμη για την καθιέρωση μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης. Εξήγησε πως «το μοντέλο φραγμού βλέπει την εμπορία ως επιχειρηματικό μοντέλο, με διαφορετικά εμπόδια, που πρέπει να ξεπεραστούν για να ξεκινήσει να κερδίζει χρήματα ένας έμπορος. Αυτά τα εμπόδια είναι: είσοδος, ταυτότητα, στέγαση, εργασία και οικονομική κατάσταση. Το μοντέλο φραγμού βοηθά στον εντοπισμό της κυβερνητικής υπηρεσίας που βρίσκεται στην καλύτερη θέση για να αυξήσει ένα συγκεκριμένο εμπόδιο για την πρόληψη ή την καταστολή εγκληματικής δραστηριότητας. Σηματοδοτεί επίσης στιγμές κατά τις οποίες οι δημόσιοι αξιωματούχοι ενδέχεται να είναι σε θέση να εντοπίσουν σημάδια εμπορίας».

Η κ. Σούπερμαν θεωρεί πως είναι μοντέλο που θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην Κύπρο: «Έτσι, για παράδειγμα, οι δήμοι θα μπορούσαν να εντοπίσουν την εμπορία μέσω των επιθεωρητών τους. Όταν παρατηρούν πολύ περισσότερα άτομα που ζουν σε μια συγκεκριμένη διεύθυνση απ’ ό,τι είναι εγγεγραμμένα εκεί, θα πρέπει να το αναγνωρίσουν ως πιθανό σημάδι εμπορίας. Η αύξηση των επιθεωρήσεων στέγασης καθιστά πιο δύσκολο για τους εμπόρους να κάνουν επιχειρήσεις: αυξάνει το εμπόδιο, δηλαδή η μέθοδος τού να μπαίνουν εμπόδια στους διακινητές έτσι ώστε να καθίσταται η εγκατάσταση θυμάτων δύσκολη».

Σημείωση: Το 2ο μέρος της συνέντευξης της κ. Ρίτας Θεοδώρου-Σούπερμαν θα δημοσιευθεί την Τρίτη, 13 Απριλίου 2020, στη διαδικτυακή «Σημερινή Online» (www.simerini.com).

Σε αυτό θα αποκαλύψει τα κενά που εκμεταλλεύονται στο κυπριακό σύστημα οι λαθροδιακινητές, τις αδύνατες νομοθεσίες για τους εικονικούς γάμους και τη πλαστοπροσωπία, τον ρόλο «ατζέντηδων», εργοδοτών και γραφείων εξευρέως εργασίας. Επίσης, θα δοθούν παραδείγματα εισόδου στις ελεύθερες περιοχές μέσω κατεχομένων και η εμπειρία της όταν αποτάθηκε στη Δικοινοτική Τεχνική Επιτροπή για το Έγκλημα & τα Θέματα Εγκληματικότητας (TCCCM).

*Αστυνομικές Σπουδές, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

(δημοσιεύθηκε στη «Σημερινή της Κυριακής», 11/04/2021, στήλη «Άμυνας & Ασφάλειας Αφηγήματα»)