Παπαπολυβίου για την Ιστορία του '74: Αδιαφορία του κράτους & ξένες πρεσβείες

Με αιχμηρές τοποθετήσεις για την ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού και την αδιαφορία των κυπριακών θεσμών μίλησε σήμερα στην εκπομπή «Μεσημέρι & Κάτι» του «Σίγμα» ο Καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Δρ. Πέτρος Παπαπολυβίου.

Ο κ. Παπαπολυβίου στηλίτευσε την έλλειψη οράματος, πυξίδας και προσανατολισμού, αλλά και την αδιαφορία που διαχρονικά επιδεικνύουν οι κυπριακές κυβερνήσεις για τη σωστή εκμάθηση της ιστορίας.

Δεν παρέλειψε επίσης να αναφερθεί στην χλιαρότητα με την οποία αντιμετωπίζουν διάφοροι επίσημοι τα εθνικά μνημόσυνα και μετά τρέχουν στις διάφορες πρεσβείες για να πάρουν γραμμή. Αναφορά έκανε και για το ότι ξένες χώρες επιχορηγούν σεμινάρια ιστορίας και ουσιαστικά αλωνίζουν χωρίς να αναλαμβάνει τις ευθύνες του το κράτος.

Με φωνή τρεμάμενη από συγκίνηση και αγανάκτηση, μίλησε για τους φοιτητές ιστορίας που αναλώνονται σε μια προσπάθεια να εξάγουν συμπεράσματα και μαθήματα, αλλά περιθωριοποιούνται και δεν τους εκμεταλλεύονται οι θεσμοί.

Επίθεση στο ΔΙΑ τη στιγμή που έρχεται ο Νεο-Πορθητής

Αρχικά ο κ. Παπαπολυβίου αναφέρθηκε στην επίθεση που δέχθηκε το Συγκρότημα ΔΙΑΣ από κουκουλοφόρους και το έθεσε σε ιστορικό πλαίσιο:

«Πρώτα να εκφράσω την οδύνη μου ως Κύπριος πολίτης και ως πανεπιστημιακός δάσκαλος με όσα συνέβησαν προχθές Κυριακή, εδώ στο σταθμό σας, στο Συγκρότημα του ΔΙΑ. Είναι ενέργειες πρωτοφανείς για την ιστορία του τόπου, για την ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας και θυμίζουν δυστυχώς ορισμένες απ' τις πιο σκοτεινές σελίδες της νεοελληνικής ιστορίας, απ' το τέλος του 19ου αιώνα που επέφεραν την επομένη πολύ πιο μαύρες ημέρες.»

Στη συνέχεια, μίλησε για την απουσία πυξίδας και προσανατολισμού:

«Από εκεί και πέρα, σήμερα, 20 Ιουλίου, 47η επέτειος της τουρκικής εισβολής, είναι μια ευκαιρία και η εδώ παρουσία του Νεο-Πορθητού, του Ταγίπ Ερντογάν, του πολυχρονεμένου, ο οποίος έρχεται εδώ να δρέψει, δεύτερη συνεχή χρονιά στα χώματα της Αμμοχώστου τις δάφνες όσων παραδόθηκαν πριν 47 χρόνια, όπως παραδόθηκαν στην χώρα-εισβολέα. Είναι μια ευκαιρία να σκεφθούμε, να πάρουμε κάποια μηνύματα, να μελετήσουμε επιτέλους την Ιστορία και επιτέλους να προσπαθήσουμε να σώσουμε ό,τι σώζεται. Είναι πραγματικά έτσι τραγικό, 47 χρόνια μετά να φαινόμαστε ότι έχουμε πλήρη έλλειψη πυξίδας, προσανατολισμού. Είναι εμφανέστατο ότι από το λαό μας λείπουν πολλά και όχι μόνο η ηγεσία, αλλά κυρίως λείπει η στρατηγική, ένα όραμα, μια λέξη. Θα την πούμε «απελευθέρωση»; Θα την πούμε «επιστροφή»; Θα την πούμε «Δεν Ξεχνώ»; Πρέπει επιτέλους οι πολιτικοί ηγέτες να αντιληφθούν ότι είμαστε ακριβώς στο τέρμα του αδιεξόδου. Ότι ο πολίτης και η κοινωνία έχει χαθεί κάπου σε αυτούς τους δρόμους.»

Αφήγημα Τουρκίας & «διαπρύσιοι υποστηρικτές» στις ελεύθερες περιοχές

Σχετικά με το «καινούργιο αφήγημα της Τουρκίας», ο κ. Παπαπολυβίου ήταν καυστικός:

«Το πιο τραγικό θαρρώ, κ. Μιχάλαρε, έχουμε περισσότερο και πιο διαπρύσιους υποστηρικτές αυτού του αφηγήματος στη δική μας την Κυπριακή Δημοκρατία, την ελληνοκυπριακή κοινότητα.»

Ίδια βιβλία ιστορίας από τον καιρό του Σπύρου Κυπριανού

Στο ερώτημα αν έχουμε μάθει και αν έχουμε κατανοήσει την ιστορία και στην παρατήρηση αν είμαστε σε μια επανάληψη του ίδιου έργου, ο κ. Παπαπολυβίου ανέφερε:

«Ποτέ ακριβώς δεν μελετήσαμε το τι έγινε το 1974. Δηλαδή, και δεν μιλάω τώρα για το τι έκανε ο καθένας από εμάς ατομικά, ως κοινωνία, ως κράτος, ως Εθνική Φρουρά, ως Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας στην Αθήνα, ως Ελλάδα... Ποιος έχει μελετήσει σοβαρά το γιατί χάσαμε το 37-38% της Κύπρου το 1974; Είναι, αδιανόητο. Να σας πω και μόνο ότι τα σχολικά βιβλία ιστορίας στην Κυπριακή Δημοκρατία έχουν να ξαναγραφτούν από την εποχή του μακαρίτη του Σπύρου του Κυπριανού; Ο οποίος παρέδωσε την εξουσία στον Γιώργο τον Βασιλείου τον 1988;

Μιλάμε για ένα κράτος υπό κατοχή, που όχι μόνο απλώς φοβάται να δει την ιστορία του, φοβάται καν να αλλάξει τα σχολικά βιβλία ιστορίας. Από που θα διδαχτεί; Μιλάμε για μια Εθνική Φρουρά που υπέστη μια τραγωδία το 1974 και δεν έχει γράψει ακόμα την επίσημη ιστορία του 1974.

Μιλάμε μια ελλαδική Πολιτεία, για μια Ελλάδα, η οποία από το 1975 ήρε τις διώξεις εναντίον των πρωταιτίων της εθνικής καταστροφής του 1974 για λόγους, λέει, εθνικούς, και από τότε έχει καταχωνιάσει το τι έγινε το 1974 εδώ στα βαθύτατα συρτάρια των αρχείων της Αθήνας. Πώς να μάθει ο νέος το τι έγινε το '74;»

Το μήνυμα της τότε εποχής

Κληθείς να σχολιάσει το εάν υπάρχει σκοπιμότητα ή ολιγωρία για το ότι οι νέοι σήμερα δεν γνωρίζουν την ιστορία, ο Καθηγητής Πέτρος Παπαπολυβίου ανέφερε, σε συγκινημένο και ταυτόχρονα αγανακτισμένο τόνο τα εξής:

«Εγώ θα έλεγα είναι παράδοξο. Είναι παράδοξο γιατί είμαστε μια χώρα ημικατεχόμενη, που θα περίμενε κανείς να είναι εναργές το αντιστασιακό πνεύμα, να είναι εναργής ο πόθος για επιστροφή και κυρίως, γιατί ζούμε στον 21ο αιώνα, και όχι στο Μεσαίωνα, το παλλαϊκό αίτημα του να έχω εγώ και ο καθένας μας εδώ πλήρεις ελευθερίες και κάθε ανθρώπινο δικαίωμα. Το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αντίθετα, εκείνο που γίνεται με τη σταδιακή συνθηκολόγηση. Θαρρώ, και χρόνο με χρόνο, και ειδικά φέτος αυτά που παρακολουθούμε, ειδικά από πέρσι με την "αμμοχωστοποίηση" του Κυπριακού, έχουμε φτάσει, ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας μας, είτε ενσυνείδητα είτε ασυνείδητα, σε ένα δωσιλογισμό. Δηλαδή, όχι απλώς έχω αποδεχθεί την κατοχή, έχω γίνει ο διαπρύσιος κήρυκας της κατοχής. Αν είναι δυνατόν.

Τώρα, οι ευθύνες. Δεν θα κάνω εγώ, δεν θα επιβάλω εγώ στη κάθε κυβέρνηση να διδάξει τι θα διδάξει. Πάλι όμως συμβαίνουν διάφορα περίεργα. Ενώ είπαμε πριν, σχολικά βιβλία ιστορίας φοβόμαστε να γράψουμε, φοβόμαστε να τα ακουμπήσουμε. Τελευταία φορά, επί κυβέρνησης Χριστόφια θυμάστε τι έγινε. Κάηκε το σύμπαν. Απ' την άλλη, άλλο τεράστιο παράδοξο, σε μια χώρα που ανήκει στην ΕΕ, αλωνίζει εδώ η κάθε πρεσβεία, η Μεγάλη Βρετανία, η εγγυήτρια δύναμη και προστάτιδα... Θεός να την έχει καλά τη βασίλισσά μας... Οι διάφορες περίεργες χώρες, σκανδιναβικές, επιχορηγούν σεμινάρια, μορφώνουν αυτές οι ίδιες τους εκπαιδευτικούς, με μια χώρα που είναι "Ελευθέρα Κέρκυρα". Φανταστείτε τώρα να πηγαίνω εγώ τώρα στη Γαλλία να τους διδάσκω την ιστορία τους! Και να επιχορηγούμαι και το κράτος το επίσημο να μην κάνει τίποτα.

Ξέρετε ότι έχουμε παιδιά που κάνουν διδακτορικά, είναι άριστοι φοιτητές μου, κάνουν διδακτορικά για το '74 και δεν έχουν πάρει ποτέ, όχι απλώς μια υποτροφία απ' το κυπριακό κράτος, κτυπάνε τις πόρτες, παρακαλούμε να μας ανοίξουν τα αρχεία να κάνουν τα παιδιά την έρευνα και εισπράττουμε συνεχώς μούντζες. Ειλικρινά. Και μιλάμε τώρα, έχουμε παιδιά που κάνουν διδακτορικά για τους αιχμαλώτους. Πήγε στη Γενεύη ο άνθρωπος, τον βοήθησαν, και έρχεται εδώ και δεν έχει πάρει μια βοήθεια. Και πρέπει να εκλιπαρήσεις για την ιστορία του τόπου.»

Με σχεδόν τρεμάμενη φωνή, ο κ. Παπαπολυβίου συνέχισε:

Ποιο σοβαρό κράτος 47 χρόνια είναι κατεχόμενο, δεν θα έλεγε το Υπουργείο Εξωτερικών, ελάτε ρε Πανεπιστήμιο Κύπρου εδώ. Θέλω τους καλύτερούς σας να τους στέλνω, να τους μορφώνω για να βοηθήσω τον τόπο. Πλήρης αδιαφορία. Και μιλάμε για μια χώρα, και λυπάμαι να το πω, που το κύριο αγαθό, η κύρια ηθική αξία, έχει γίνει το χρήμα. Δηλαδή έλεος. Μια χώρα που βγάζει δισεκατομμύρια όπως μάθαμε πουλώντας τα διαβατήρια. Και έρχομαι εγώ πρόσφυγας, που το κύριο, ο μεγάλος πόνος του πρόσφυγα είναι η γη του, το περβόλι του, το χώμα. Και πηγαίνω στην ελεύθερη Κύπρο και δεν βρίσκω χώμα. Πηγαίνω στη Λεμεσό και είναι όλο τσιμέντα.

Δηλαδή, αυτή η κοινωνία, έχοντας απαξιώσει τις βασικές αρχές με τις οποίες μεγάλωσε η γενιά μας, είναι λογικό, θα οδηγηθεί στη συνθηκολόγηση.»

Ιστορία & λύση του Κυπριακού

Στο σχόλιο του δημοσιογράφου ότι είναι εμφανής η συγκίνηση σε σημείο να αναγκαστεί να βγάλει τη μάσκα, ο Καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κύπρου ανέφερε:

«Και αγανακτισμένος. Μιλάμε είναι η μέρα της εισβολής. Και χρόνο με τον χρόνο, τα όποια μηνύματα, πάμε χειρότερα. Δηλαδή, και έχουν και ευθύνη οι ηγεσίες, δεν μιλάω τώρα για τον άλφα ή τον βήτα. Έχουμε φτάσει στη δωδεκάτη και λείπει το όραμα. Τι να πω εγώ στους μαθητές μου; Θέλουμε μια γενική λύση πολιτικής ισότητας; Αν είναι δυνατόν. Προφανώς, έχω να μοιράσω εγώ τίποτε με τον Τουρκοκύπριο; Δεν έχει αυτός τα δικαιώματα; Να αγωνιστώ για τα δικαιώματά του.

Οπότε αυτά είναι τα βασικά προβλήματα. Και επίσης να μην τα συζητάμε μόνο σήμερα. Δηλαδή, ερχόμαστε... Καταντήσαμε σε αυτά τα θλιβερά που βλέπουμε στα εθνικά μνημόσυνα. Έρχεται ο άλλος εκεί, χωρίς να ξέρει αν τα οστά ή η κηδεία, ή το μνημόσυνο, καλά καλά το όνομα αν είναι του Παλληκαρίδη ή του Αυξεντίου ή του παιδιού του αγνοούμενου μέχρι χθες, λέει πέντε μεγαλόστομα λόγια και μετά πηγαίνει στις πρεσβείες για να πάρει γραμμή. Αυτός είναι τόπος ημικατεχόμενος; Και σ' αυτό ευθυνόμαστε όλοι, λίγο πολύ και ο καθένας μας, και εμείς.»