Τι παρέχει το ΥΠΠΑΝ στους άπορους μαθητές και ποια είναι τα κριτήρια που τους δίνουν χέρι βοηθείας

Η Κύπρος είναι ένα νησί το οποίο έχει περάσει άπειρα δεινά κατά καιρούς, ανάμεσα σε αυτά ήταν και η οικονομική κρίση η οποία όμως δείχνει τον τελευταίο καιρό να βρίσκεται σε ύφεση. Αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης ήταν αρκετοί άνθρωποι να βρεθούν στους δρόμους εν μια νυχτί, ενώ ο κορονοϊος τα τελευταία 2 έτη ήρθε για να γονατίσει κι άλλο την οικονομία. Εντούτοις, βλέπουμε ότι η κυβέρνηση στήριξε όπως μπορούσε τις επιχειρήσεις ώστε να μην βρεθούν άνεργοι κι άλλοι πολίτες. Η Κύπρος ζει στα όρια της φτώχειας και σε συνδυασμό με τα υψηλά κόστη ζωής φέρνει αρκετές δυσκολίες καθημερινά στους πολίτες. Η μερίδα ανθρώπων που είναι και η πιο ευάλωτη και επηρεάζεται είναι τα παιδιά αφού εξαρτώνται από τους γονείς για τα είδη πρώτης ανάγκης τους αλλά και τη μόρφωση τους. Πολλοί γονείς μάλιστα αδυνατούν να στείλουν τα παιδιά τους σε φροντιστήρια και αυτό έχει σημαντικό αντίκτυπο στη μόρφωση τους. Όμως, υπαρχουν και πιο σοβαρές στερήσεις για τους μαθητές όπως είναι η σίτιση και η ένδυση τους που συχνά αδυνατούν να καλύψουν οι γονείς λόγω των οικονομικών δυσκολίων που αντιμετωπίζουν.

Η κυβέρνηση, τα σχολεία, οι σύνδεσμοι γονέων αλλά και οι σύμβουλοι στα σχολεία ευτυχώς έχουν προβεί σε ανθρώπινες κινήσεις ώστε τα άπορα παιδιά να μην νιώσουν ποτέ κατώτερα και συνάμα να βοηθηθούν όσο το δυνατό περισσότερο. Το Υπουργείο Παιδείας συντείνει όσο μπορεί ώστε όλοι οι μαθητές να έχουν τα ίδια αγαθά, εμπειρίες και προ πάντως μόρφωση.

Ολοήμερο σχολείο

Ένα σημαντικό βήμα που έχει γίνει στον τομέα της εκπαίδευσης είναι η έναρξη του ενιαίου και προαιρετικού ολοήμερου σχολείου, στα δημοτικά, δίνοντας τη δυνατότητα στους γονείς να αφήσουν τα παιδιά τους στον ίδιο χώρο του σχολείου και μετα το σχόλασμα τους ενώ εκείνοι εργάζονται αφού ελάχιστοι είναι οι γονείς που σχολάνε το μεσημέρι από τις εργασίες τους. Ωστόσο στο ολοήμερο σχολείο υπάρχει η δυνατότητα δωρεάν σίτισης που είναι εξίσου σημαντικό ζήτημα ειδικότερα για παιδιά που προέρχονται από οικογένειες που δυσκολεύονται οικονομικά.

Στις τέσσερις ημέρες που προσφέρεται και απογευματινή φοίτηση, δίνεται στους μαθητές γεύμα, ενώ το διατροφολογικό πρόγραμμα ετοιμάζεται από ειδικούς διατροφολόγους και το φαγητό προσφέρεται σε κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο που λειτουργεί ως τραπεζαρία. Το κόστος του φαγητού καλύπτεται από τους γονείς και αγγίζει τα €470 για κάθε μαθητή τον χρόνο. Υπάρχουν πρόνοιες για κάλυψη μέρους ή του συνόλου του κόστους σίτισης για άπορα παιδιά με το ποσό των €321 για κάθε παιδί τον χρόνο.

Δωρεάν πρόγευμα για άπορους μαθητές

Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού μετά τη διαπίστωση πως πολλοί μαθητές δεν παίρνουν πρόγευμα πριν ή μετά την άφιξη τους στο σχολείο, γεγονός το οποίο μπορεί να επηρεάσει την απόδοσή τους και να συμβάλει στη δημιουργία αρνητικών συναισθημάτων θλίψης, να οδηγήσει σε απομόνωση αυξάνοντας τον κίνδυνο πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και του κοινωνικού αποκλεισμού τους, προχώρησε στην εφαρμογή Προγράμματος Παροχής Δωρεάν Προγεύματος σε Άπορους Μαθητές.

Οι επωφελούμενοι μαθητές επιλέγονται σε επίπεδο σχολείου από ειδική επιτροπή στη βάση διαδικασίας και κριτηρίων τα οποία καθορίζονται από το Υπουργείο και καταχωρούνται σε ηλεκτρονική πλατφόρμα. Το κόστος υλοποίησης του Προγράμματος καλύπτεται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και από ιδιώτες δωρητές, άτομα ή και επιχειρήσεις. Για τη σχολική χρονιά 2016-2017, το κόστος ανήλθε σε 2.4 εκ. Ευρώ περίπου για την σίτιση 13.000 περίπου μαθητών, το οποίο καλύφθηκε εν μέρει (54%) από τον κρατικό προϋπολογισμό και το υπόλοιπο από ιδιωτικές χορηγίες οι οποίες όμως από το 2017, έχουν μειωθεί κατά τουλάχιστον 450.000 Ευρώ. Η συνεισφορά του Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας στο Πρόγραμμα είναι συμπληρωματική και επιπλέον του Κρατικού Προϋπολογισμού και δεν αντικαθιστά δημόσιες δαπάνες που γίνονται για την υλοποίηση του συγκεκριμένου Προγράμματος.

Συνεπώς, το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για τους Άπορους έχει ως Στρατηγικό Στόχο να περιορίσει τον κίνδυνο του κοινωνικού αποκλεισμού στο άμεσο μέλλον, μέσω της μείωσης των, χαμηλής μίσθωσης, επαγγελμάτων συνέπεια της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, αφού τα στατιστικά στοιχεία καταγράφουν ψηλά επίπεδα ανεργίας σε χαμηλής μίσθωσης και μόρφωσης επαγγέλματα, αποφάσισε την στήριξη του εν λόγω Προγράμματος του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού.

Οι επωφελούμενοι μαθητές παίρνουν το πρόγευμα τους από το κυλικείο του σχολείου τους, όπως και οι υπόλοιποι μαθητές για αποφυγή κίνδυνου στιγματισμού και σεβασμό στην προσωπικότητα, ατομικότητα και ιδιωτικότητα τόσο των μαθητών όσο και των γονέων / κηδεμόνων. Η διαφορά είναι ότι οι επωφελούμενοι παίρνουν το πρόγευμά τους δωρεάν.

Περισσότερες πληροφορίες για την εν λόγω επιτροπή και την σύνθεση της υπάρχουν στην ιστοσελίδα http://www.moec.gov.cy/politiki_amyna/sk_keesk.html

Κριτήρια και διαδικασία επιλογής

Η διαδικασία επιλογής των άπορων μαθητών αποτελεί αρμοδιότητα της Συμβουλευτικής Επιτροπής της κάθε σχολικής μονάδας. Η σύνθεση, αρμοδιότητες, και η λειτουργία των Συμβουλευτικών Επιτροπών στην εκπαίδευση ορίζονται νομοθετικά από τον περί Σχολικών Εφορειών Νόμο.

Στη Συμβουλευτική Επιτροπή Σχολείου συμμετέχουν εκπρόσωποι του τοπικού Συνδέσμου Γονέων, του Διδακτικού Προσωπικού, της οικείας Σχολικής Εφορίας των μαθητών ενώ ανάλογα με την περίπτωση προσκαλούνται να συμμετέχουν και εκπρόσωποι της κοινότητας ή και της Εκκλησίας.

Τα μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής πέρα από την κρίση τους, θα εξετάζουν και συγκεκριμένα κριτήρια τα οποία έχουν συμφωνηθεί και εγκριθεί από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού μετά από διαβούλευση. Τα κριτήρια αυτά είναι:

α) Οι γονείς/κηδεμόνες των παιδιών είναι λήπτες ΕΕΕ ή άποροι/άνεργοι
β) Τα παιδιά είναι ορφανά και αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες
γ) Τα παιδιά ανήκουν σε μονογονεϊκές ή πολύτεκνες οικογένειες με οικονομικά προβλήματα
δ) Τα παιδιά προέρχονται από οικογένειες οι οποίες αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες

Οι επιλεγόμενοι άποροι μαθητές καταχωρίζονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, ενώ ο αριθμός τους επικαιροποιείται κάθε μήνα με την προσθήκη νέων μαθητών ή την διαγραφή από το σύστημα.

Παροχή βοηθήματος για απόκτηση ηλεκτρονικού υπολογιστή

Μετα και τον απότομο εγκλεισμό γονέων και μαθητών στις αρχές της πανδημίας στα σπίτια τους, όλοι αντιλήφθηκαν τη σημασία και το βάρος που έχει στις ζωές μας η τεχνολογία και ειδικότερα ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής. Όταν λοιπόν αναγκάστηκε μια ολόκληρη οικογένεια να εργάζεται από έναν υπολογιστή ξεχωριστά τότε αντιλήφθηκαν και οι γονείς αλλά και η κυβέρνηση πόσο σημαντικό είναι ο κάθε μαθητής να έχει τον δικό του υπολογιστή. Μάλιστα ως έκτακτη ανάγκη έγιναν μετατροπές στις ώρες διδασκαλίας κάποιων μαθητών που στο σπίτι είχαν ένα ή δυο υπολογιστές και έπρεπε κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας να τον χρησιμοποιεί.

Ευτυχώς καιρό πριν το Υπουργείο Παιδείας στις εξαγγελίες του για προσφορά ποιοτικής εκπαίδευσης και μέσων αλλά και ίσων ευκαιριών μάθησης, προχώρησε στην παραχώρηση χορηγίας €400 για αγορά φορητού ηλεκτρονικού υπολογιστή σε μαθητές. Αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα εισαγωγής και χρήσης των νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας στην εκπαίδευση και επιδεικνύοντας ιδιαίτερη ευαισθησία στη στήριξη των άπορων μαθητών, το Υπουργειο εισηγήθηκε την επιχορήγηση των μαθητών που φοιτούν στη Β΄ τάξη Γυμνασίου, καθώς και στην Προπαρασκευαστική τάξη των Εσπερινών Γυμνασίων-Λυκείων, ώστε να αγοράσουν φορητό Ηλεκτρονικό Υπολογιστή.

Ο στόχος αυτός αποτελεί και µία από τις βασικότερες και συνεχείς προκλήσεις στις οποίες καλούνται να ανταποκριθούν και να δώσουν λύσεις οι σύγχρονες κοινωνίες, καθώς οι νέοι μας καλούνται να προετοιμαστούν για ένα ιδιαίτερα απαιτητικό και ανταγωνιστικό εργασιακό περιβάλλον.

Στο πλαίσιο αυτού του στόχου αλλά και της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, το ΥΠΠΑΝ αναλαμβάνει ποικίλες πρωτοβουλίες, υποβάλλει εισηγήσεις και προτάσεις και υιοθετεί νέα εκσυγχρονιστικά μέτρα, στα οποία συγκαταλέγεται και η εφαρμογή του προγράμματος επιχορήγησης Η/Υ, καθώς και η αξιοποίηση των Η/Υ ως εργαλείου μάθησης και στήριξης της διδακτικής διαδικασίας.

Δωρεάν Επιμόρφωση από τα ΚΙΕ

Τα Κρατικά Ινστιτούτα Επιμόρφωσης, που άρχισαν να λειτουργούν το 1960 ως Ινστιτούτα Ξένων Γλωσσών, παρέχουν σειρά μαθημάτων σε μαθητές όλων των βαθμίδων, καθώς και σε ενήλικες, τόσο σε αστικά κέντρα όσο και σε αγροτικές περιοχές, δίνοντας, έτσι, τη δυνατότητα για ίσες ευκαιρίες μάθησης και συμβάλλοντας στη διά βίου εκπαίδευση, θεμελιώδες ζητούμενο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα Κρατικά Ινστιτούτα Επιμόρφωσης λειτουργούν σε όλη την Κύπρο κάτω από την ευθύνη της Διεύθυνσης Μέσης Εκπαίδευσης και επιτελούν έργο κοινωνικό, με τα χαμηλά δίδακτρα(τα πιο υψηλά δίδακτρα αγγίζουν μόλις τα 55 ευρώ/έτος), τις παροχές και απαλλαγές διδάκτρων σε άπορους και άριστους μαθητές.

Στα Κρατικά Ινστιτούτοα Επμόρφωσής δίνεται η ευκαιρία σε παιδιά που είναι άπορα να έχουν μια εξίσου σημαντική μόρφωση αλλά και βοήθεια, ιδιά με αυτή των υπολοίπων συμμαθητών τους που φοιτούν σε ιδιωτικά φροντιστήρια, ώστε να μπορούν να ελιχθούν και να αναπτύξουν διάφορες δεξιότητες που θα τους βοηθήσει στο σχολείο και μετέπειτα σε κάποια θέση εργασίας που θα τους προσφέρει κοινωνική και μορφωτική ανέλιξη.

Φιλανθρωπικές εκδηλώσεις για τους άπορους μαθητές

Φιλανθρωπικές δραστηριότητες και έρανοι γίνονται συχνά στα δημόσια σχολεία με αφορμή γιορτές ή επετείους. Ωστόσο αρκετές από αυτές είναι για να ενισχυθεί το ταμείο του σχολείου που βοηθά στην κάλυψη των αναγκών των απορών παιδιών.

Ανάμεσα σε αυτές τις φιλανθρωπικές εκδηλώσεις και εράνους είναι φυσικά και η πώληση φρουτοχυμών για ενίσχυση άπορων μαθητών. Μάζεμα ελιών από ελαιώνα σχολείου και παροχή ενός λίτρου λάδι σε άπορους μαθητές. Βοήθεια στα μαθήματα σε αλλόγλωσση συμμαθήτρια. Παζαράκι με πασχαλινές λαμπάδες από τους μαθητές της Ειδικής Μονάδαςκ.ο.κ..

Ωστόσο, στην αρχή κάθε σχολικής χρονιάς και τα κόμματα αλλά και διάφοροι οργανισμοί σπεύδουν να βάλουν το δικό τους λιθαράκι. Έτσι συλλέγουν τρόφιμα, είδη ένδυσης και υπόδησης, σχολικά είδη και τετράδια ώστε να τα προσφέρουν σε παιδιά που τα έχουν ανάγκη.

Απαλλαγές από τέλη

Όλοι έχουν το δικαίωμα στη μόρφωση και όλοι μπορούν να επωφεληθούν από αυτή. Έτσι άποροι τελειόφοιτοι μαθητές οι οποίοι τυγχάνουν οικονομικών δυσκολίων και θέλουν να παρακαθήσουν στις Παγκυπρίες εξετάσεις για εισδοχή σε δημόσια πανεπιστήμια, το Υπουργείο Παιδείας τα απαλλάσσει από τα τέλη των Παγκύπιων εξετάσεων και δεν έχουν καμία επιβάρυνση. Πρόκειταιαι για ένα στοχευμένο μέτρο που ισχύει από το 2017 και αφορά άπορους μαθητές που έχουν δηλωθεί από τις σχολικές μονάδες, στις οποίες φοιτούν, ως μαθητές που σιτίζονται.

Για να μπορέσουν οι μαθητές αυτοί να υποβάλουν την αίτησή τους στην Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Υποβολής Αιτήσεων για συμμετοχή στις Παγκύπριες Εξετάσεις, οι Διευθύνσεις των σχολείων θα πρέπει να εκδώσουν ειδική βεβαίωση, η οποία θα περιλαμβάνει το όνομα του σχολείου και τον αριθμό δελτίου ταυτότητας του μαθητή.

Οι τελειόφοιτοι που έχουν καταχωρηθεί στην πλατφόρμα σίτισης του ΥΠΠΑΝ θα τύχουν επίσης απαλλαγής τελών έκδοσης απολυτηρίου και ενός αποδεικτικού απόλυσης.

Επίσης όλοι οι άποροι μαθητές σε δημοτική και μέση εκπαίδευση τυγχάνουν και απαλλαγής από τα την πληρωμή για εκδρομές που οργανώνουν τα σχολεία. Έτσι όλοι οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να βιώνουν νέες εμπειρίες και δραστηριότητες.

Τροποποίηση σε κρατική φοιτητική χορηγία προωθούν ΔΗΣΥ και ΕΛΑΜ

Εξάλλου, δίνεται βοήθημα και σε φοιτητές είτε δημοσίων είτε ιδιωτικών πανεπιστήμιων ως κρατική φοιτητική χορηγία. Η κρατική χορηγία εμπεριέχει ικανά ποσά για σίτιση, ενοίκιο, έξοδα ηλεκτρονικού υπολογιστή και φυσικά βιβλία.

Ωστόσο προβλήματα αντιμετωπίζουν και σε αυτόν το τομέα οι φοιτητές αφού αρκετοί είναι αυτοί που για μικροποσά δεν δικαιούνται τη χορηγία ή λόγω των ακίνητων περιουσιών που διαθέτουν οι γονείς τους.

Πρόταση νόμου περί Κρατικής Φοιτητικής Μέριμνας όμως φαίνεται ότι θα τύχει τροποποίησης μετα την εισήγηση του κ. Χρίστου Χρίστου εκ μέρους του ΕΛΑΜ. Η εν λόγω τροποποίηση έχει σκοπό ώστε για την καταβολή φοιτητικής χορηγίας να μη λαμβάνονται υπόψη τα περιουσιακά κριτήρια, αλλά μόνο τα εισοδηματικά κριτήρια.

Ως επέκταση της τροποποίησης αυτής που συνιστά το ΕΛΑΜ, ο κ. Μάριος Μαυρίδης εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Συναγερμού θέτει άλλη μια τροποποίηση του Νόμου περί Κρατικής Φοιτητικής Μέριμνας Νόμου ώστε να αρθεί η άδικη μεταχείριση πολιτών οι οποίοι λόγω του ότι τα εισοδήματά τους υπερβαίνουν ελάχιστα τα υφιστάμενα εισοδηματικά κριτήρια, αποστερούνται τη φοιτητική χορηγία.