Εξαντλούνται οι νοσηλευτές

Το καλοκαίρι δεν ήταν για όλους χαλαρό και ξέγνοιαστο. Πέρα από το ολέθριο κύμα πανδημίας, που παρέσυρε πολλούς συνανθρώπους μας στον θάνατο, στα νοσοκομεία δίνεται ακόμη μια απίστευτη μάχη μεταξύ ζωής και θανάτου. Πολεμιστές, εκτός των ασθενών, είναι και οι νοσηλευτές, που ξημεροβραδιάζονταν για να καλύψουν τις ήδη αυξημένες ανάγκες. Ανάγκες τις οποίες είδαν να πολλαπλασιάζονται μέρα με την ημέρα, όμως αυτοί παρέμειναν ίδιοι στον αριθμό. Διπλές βάρδιες, ανάκληση αδειών, υπερωρίες, αποτελούν ρουτίνα πλέον στην καθημερινότητά τους. Κάτι που πρέπει να αλλάξει, σύμφωνα με την ΠΑΣΥΝΟ, η οποία ζητά επιτακτικά την πρόσληψη νοσηλευτικού προσωπικού, την ίδια ώρα μάλιστα που αυτό τείνει να γίνει δυσεύρετο.

Υποστελέχωση νοσηλευτηρίων

Οι σημερινές αυξημένες ανάγκες ίσα που καλύπτονται από το υφιστάμενο νοσηλευτικό προσωπικό. Αυτό τουλάχιστον εξήγησε ο Γενικός Γραμματέας της Παγκύπριας Συντεχνίας Νοσηλευτών, Παναγιώτης Γεωργίου, ο οποίος μίλησε στη «Σημερινή» για τα προβλήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι νοσηλευτές, όχι μόνο εξαιτίας της πανδημίας, αλλά και της μείωσης του ενδιαφέροντος από νέους να ακολουθήσουν τον κλάδο της νοσηλευτικής.

«Οι ανάγκες σήμερα έχουν διαφοροποιηθεί. Πριν από την πανδημία είχαμε μια εικόνα με τις ανάγκες. Γνωρίζαμε πόσους θαλάμους είχαμε, πόσες κλίνες και ό,τι χρειαζόμασταν. Σήμερα όμως άνοιξαν πολλές άλλες μονάδες που χρειάζονται νοσηλευτικό προσωπικό. Για παράδειγμα ιατρεία για covid tests, νέοι θάλαμοι κ.λπ. Επίσης στέλνουμε νοσηλευτές σε γηροκομεία, σε εντατικές και διάφορα άλλα σημεία covid που χρειάζονται προσωπικό. Δυστυχώς, οι ανάγκες πολλαπλασιάστηκαν, αλλά όχι το νοσηλευτικό προσωπικό».

Νέοι θάλαμοι αλλά κλειστοί

Νέοι θάλαμοι έχουν δημιουργηθεί για να υποδεχθούν περισσότερους ασθενείς στο Νοσοκομείο Παραλιμνίου, αλλά παραμένουν κλειστοί. «Οι νέοι θάλαμοι είναι πλήρως εξοπλισμένοι και έτοιμοι για λειτουργία, αλλά δυστυχώς οι κλίνες παραμένουν κλειστές εφόσον δεν υπάρχει το προσωπικό. Θα μπορούσαμε να τις χρησιμοποιήσουμε ειδικά το καλοκαίρι, εφόσον το Παραλίμνι έχει 300.000 κόσμο λόγω των διακοπών. Και νοσοκομείο δεν υπάρχει εκεί παρά μόνο το νοσοκομείο αναφοράς», όπως δήλωσε ο κ. Γεωργίου.

Ο ίδιος εξήγησε πως προηγήθηκαν κάποιες προσλήψεις για τις ανάγκες που υπήρχαν σε διάφορα τμήματα, ωστόσο η πανδημία ανέτρεψε τα πάντα. Ως εκ τούτου, οι ανάγκες παραμένουν ανικανοποίητες. «Το πρόβλημα παραμένει χρόνιο. Έγιναν κάποιες προσλήψεις, αλλά οι νοσηλευτές επιστρατεύτηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας, με αποτέλεσμα άλλοι τομείς να παραμένουν με ελλείψεις». Στην ερώτηση γιατί δεν γίνονται έξτρα προσλήψεις, ο κ. Γεωργίου ανέφερε ότι, «σύμφωνα με τον ΟΚΥπΥ, μετά την πανδημία δεν θα ξέρουν τι θα κάνουν τους νοσηλευτές, που αυτό είναι λάθος, εφόσον υπάρχουν πολλές θέσεις και τμήματα όπου μπορούν να δουλέψουν. Βλέπουμε ότι υπάρχουν σχέδια για να αναπτυχθούν Πρώτες Βοήθειες σε άλλα νοσοκομεία, στο Μακάρειο, θα γίνει καινούργιο ψυχιατρείο ή καινούργιες κλίνες».

Μειωμένο το ενδιαφέρον για τη νοσηλευτική

Εκτός από το θέμα των προσλήψεων, όμως, οι νοσηλευτές τείνουν να γίνουν είδος προς εξαφάνιση στην Κύπρο, εφόσον το ενδιαφέρον των μελλοντικών επαγγελματιών είναι αρκετά μειωμένο. «Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ότι δεν υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον των νεαρών να σπουδάσουν νοσηλευτική. Θεωρώ ότι δεν έχουμε προωθήσει τη νοσηλευτική ως κλάδο. Παλαιότερα είχαμε τέσσερα πανεπιστήμια, από τα οποία έβγαιναν σχεδόν 300 νοσηλευτές. Τώρα βγαίνουν μόνο 100 τον χρόνο. Ίσως να θεωρούσαν ότι δεν υπήρχε μέλλον. Ενώ αντίθετα τώρα με το ΓεΣΥ και τα νέα συστήματα που εφαρμόζονται γενικότερα, παρατηρούμε έλλειψη νοσηλευτών. Είναι ένα θέμα που προβληματίζει και εμάς. Θέλουμε τα πανεπιστήμια να προβάλλουν τη νοσηλευτική και θα θέλαμε να έρθουμε σε επαφή μαζί τους για να βοηθήσουμε με όποιον τρόπο μπορούμε, ώστε να προσελκύσουμε ξανά τους νέους προς αυτήν την κατεύθυνση».

Ο κ. Γεωργίου επανέλαβε το γεγονός ότι οι δυνάμεις μειώνονται. «Χάνουμε δυνάμεις και είναι πολύ δύσκολο πλέον. Πολλοί νοσηλευτές που ζητήσαμε για να στελεχώσουν συγκεκριμένα τμήματα έχουν προσληφθεί, αλλά κατέληξαν να εργάζονται στις εντατικές για την αντιμετώπιση του Covid».

Ανάγκες καταγράφονται και στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια, όπως συμπλήρωσε ο κ. Γεωργίου, τονίζοντας ότι θα πρέπει να υιοθετηθεί και να εφαρμοστεί μια εθνική στρατηγική ώστε να αυξηθούν οι αριθμοί των φοιτητών στα πανεπιστήμια. «Πριν από χρόνια έδιναν κάποια κίνητρα στους φοιτητές της νοσηλευτικής, όπως για παράδειγμα η αναβολή της στρατιωτικής θητείας, ίσως θα μπορούσαν να επαναφέρουν κάτι τέτοιο».

Εχθρός τους η κόπωση

Ο μεγάλος φόβος των οργανωμένων νοσηλευτών είναι η ίδια η κόπωση. Σύμφωνα πάντα με τον κ. Γεωργίου, η απουσία ξεκούρασης και τα εξαντλητικά ωράρια μπορεί να είναι επικίνδυνα όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και τους ασθενείς. «Ο φόβος μας είναι η κούραση του προσωπικού που μπορεί να φέρει λάθη και παραλείψεις. Υπάρχει κίνδυνος και μας προβληματίζει αυτό. Έχουμε θέσει αρκετές φορές ενώπιον του ΟΚΥπΥ την ανάγκη πρόσληψης νοσηλευτικού προσωπικού, αλλά ο οργανισμός προσπαθεί να καλύψει τις ανάγκες με τα υφιστάμενα εφόδια. Καταντήσαμε να λειτουργούμε σαν εργοστάσιο».

Αρκετά είναι τα θέματα που πρέπει να δουν και να λύσουν με τον ΟΚΥπΥ, όπως εξήγησε ο κ. Γεωργίου. «Παρατηρούμε μια κωλυσιεργία εκ μέρους του ΟΚΥπΥ. Κάποια πράγματα θα μπορούσαν να κινούνται πολύ πιο γρήγορα. Για παράδειγμα, έχουμε ζητήσει και εμείς αλλά και η ΠΑΣΥΔΥ, όπως δημιουργηθεί μια επιτροπή η οποία να βλέπει και να μελετά εργασιακά θέματα, τα οποία θα προωθούνται και θα επιλύονται. Να ξέρουμε με ποιον πρέπει να μιλούμε, να υπάρχει αρμόδιος που θα παραπέμπει σχετικά, όπως ακριβώς γίνεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Αντ’ αυτού σήμερα μιλούμε με τον επαρχιακό διευθυντή, ο οποίος παραπέμπει σε άλλο άτομο και μετά σε άλλο κ.λπ και δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος».

Άλλο θέμα που προκύπτει είναι τα συμβόλαια του ΟΚΥπΥ, όπως μαρτυρεί ο ΓΓ της ΠΑΣΥΝΟ. «Ενώ ζητούμε να γίνονται συλλογικές συμβάσεις, ο ΟΚΥπΥ δίνει μόνο προσωπικά συμβόλαια ακόμη».

Την ελπίδα για αλλαγή εκφράζει ο κ. Γεωργίου με την ανάληψη καθηκόντων του κ. Μιχάλη Χατζηπαντέλα στο Υπουργείο Υγείας. «Είχαμε μια συνάντηση μαζί του και μας είπε κάποια πράγματα. Ευελπιστούμε ότι τώρα που θα έχει περισσότερη εμπλοκή το Υπουργείο Υγείας σε αυτήν την προσπάθεια θα έχουμε μια ουσιαστικότερη και καλύτερη επικοινωνία αλλά και ανταπόκριση για να μπορούμε και εμείς να ανταποκριθούμε».