Ρεύμα: Αύξηση 70% σ’ ένα χρόνο

Ασφυξία προκαλεί το αυξημένο κόστος του ηλεκτρισμού σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Οι εξωφρενικές ανατιμήσεις στο ρεύμα έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, με τους προϋπολογισμούς των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών να ξεφεύγουν για τα καλά. Οι λογαριασμοί ρεύματος τον τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Συνδέσμου Καταναλωτών, Μάριο Δρουσιώτη, «έχουν αυξηθεί 70%, δηλαδή εάν κάποιος πλήρωνε 300 ευρώ, τώρα θα πληρώσει 510 ευρώ. Είναι τεράστια αύξηση, που, δυστυχώς, ο οικογενειακός προϋπολογισμός δεν μπορεί να την αντέξει». Οι πολίτες, πραγματικά, βρίσκονται σε αδιέξοδο, καθώς οι μισθοί παραμένουν στάσιμοι, την ώρα που οι τιμές παίρνουν την ανιούσα και όχι μόνο στο ρεύμα, αλλά και στα υπόλοιπα βασικά αγαθά.

Απαισιόδοξες προβλέψεις

Το κόστος της ενέργειας αποτελεί -πλέον- τον μεγαλύτερο βραχνά των επιχειρήσεων, οι οποίες δεν μπορούν να το απορροφήσουν. Πολλές απ’ αυτές θέτουν και ζήτημα βιωσιμότητας, αφού δύσκολα θ’ αντεπεξέλθουν, λόγω των πληθωριστικών πιέσεων, σε συνάρτηση με τους αυξημένους λογαριασμούς του ρεύματος. Οι εκτιμήσεις για τις τιμές του ρεύματος, το επόμενο διάστημα, δεν είναι αισιόδοξες. «Έχουμε παρατηρήσει ότι, κατά το τελευταίο έτος, οι αυξήσεις του κόστους του ηλεκτρισμού έχουν ξεπεράσει το 100% και, δυστυχώς, οι ενδείξεις από τις ευρωπαϊκές αγορές είναι ότι θα συνεχίσει να ανεβαίνει», σημείωσε ο Διευθυντής Βιομηχανίας του ΚΕΒΕ, Ανδρέας Ανδρέου.

Στην πρώτη δεκάδα

Τις εξωφρενικές τιμές που έχει η Κύπρος στο ρεύμα καταμαρτυρούν και τα στοιχεία της έρευνας που διεξάγουν οι ρυθμιστικές Αρχές Ενέργειας της Αυστρίας και της Ουγγαρίας, για τις λιανικές τιμές του ηλεκτρισμού σε χώρες της Ευρώπης. Στην πρώτη θέση βρίσκεται η Αγγλία με 65,61 λεπτά ανά κιλοβατώρα και ακολουθούν η Δανία με 53,84 λεπτά και η Αυστρία με 48,81 λεπτά. Στην Κύπρο, η τιμή διαμορφώνεται στα 30.90 λεπτά ανά κιλοβατώρα, με τη χώρα να καταλαμβάνει τη δέκατη θέση, από τις 33. Ο μέσος όρος στις 27 χώρες - μέλη της ΕΕ αγγίζει τα 27,48 λεπτά ανά κιλοβατώρα.

Ο λογαριασμός των κυβερνήσεων

Λόγω της πρωτόγνωρης ενεργειακής κρίσης που αντιμετωπίζουν οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι κυβερνήσεις έδωσαν πάνω από €314 δις, στην προσπάθειά τους να μειώσουν τον οικονομικό αντίκτυπο λόγω της εκτόξευσης των τιμών. Σύμφωνα με έρευνα του ιδρύματος Μπρίγκελ, στην πρώτη θέση βρίσκεται η Κροατία με δαπάνες ίσες με το 4,13% του ΑΕΠ. Στη δεύτερη θέση, με ένα ποσό 6,8 δις ευρώ, που αντιστοιχεί στο 3,72% του ΑΕΠ, είναι η Ελλάδα, ενώ στην τρίτη θέση ακολουθεί η Ιταλία με ποσοστό 3,34%. Η Κύπρος βρίσκεται στην 23η θέση, με ένα ποσό κοντά στα 200 εκ., που αντιστοιχεί στο 0,65% του ΑΕΠ.

Εγκληματικά λάθη

Οι καταναλωτές, εδώ και δεκαετίες, παραμένουν δέσμιοι της ακρίβειας στον ηλεκτρισμό και οι ενδείξεις αυτήν τη στιγμή συνηγορούν πως η συγκεκριμένη κατάσταση θα συνεχιστεί. Οι καθυστερήσεις επί καθυστερήσεων και λάθος χειρισμοί διογκώνουν τους λογαριασμούς ρεύματος και ροκανίζουν τα εισοδήματα των πολιτών. Το σκηνικό συνθέτουν, οι επί χρόνια αποτυχημένες προσπάθειες αξιοποίησης του φυσικού αερίου, οι αναβολές στο άνοιγμα της αγοράς, αλλά και τα χρόνια προβλήματα στη διοχέτευση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην αγορά. Στο κάδρο η μη αξιοποίηση του φυσικού αερίου, η κλειστή αγορά και η απουσία ΑΠΕ. Η Κύπρος, στο κομμάτι των ΑΠΕ, καταγράφει ακόμα ένα αρνητικό ρεκόρ. Αυτήν τη φορά στη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην τελική κατανάλωση ενέργειας. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat, όσον αφορά το μερίδιο των ΑΠΕ ανά χώρα-μέλος για το έτος 2020 η χώρα μας κατατάσσεται στην 21η θέση με ποσοστό 16,9%, από τις 30 χώρες. Τη μερίδα του λέοντος κατέχει η Σουηδία με ποσοστό 60,1% και ακολουθεί η Φινλανδία με 43,8%.

«Προεκλογικές σκοπιμότητες»

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του «Σίγμα» (26/9/2022) και της δημοσιογράφου Σοφίας Ιωσήφ, το φυσικό αέριο αναμενόταν στην Κύπρο από το 2007. Η ημερομηνία όμως άλλαζε συνεχώς, ανάλογα με τις εξαγγελίες και τις μελέτες της εκάστοτε κυβέρνησης. Μιλώντας στο «Σίγμα» ο Γιώργος Λιλλήκας, ο οποίος διετέλεσε Υπουργός Ενέργειας από 01.03.2003 - 12.06.2006, ανέφερε πως, «το 2006 έγινε μελέτη και διυπουργική επιτροπή για να δούμε ποια είναι η πιο συμφέρουσα λύση και είχαμε καταλήξει σε πλωτές μονάδες, οι οποίες θα μπορούσαν να μετακινηθούν ή να πουληθούν σε περίπτωση που φέρναμε δικό μας αέριο». Η προσπάθεια, σύμφωνα με τον Γιώργο Λιλλήκα, προσέκρουσε σε προεκλογικές σκοπιμότητες. «Ναυάγησε επειδή είχαμε μπει σε προεκλογική περίοδο για τις Προεδρικές του 2008 και η αντιπολίτευση τότε είχε εγγράψει το θέμα στη Βουλή και η διαδικασία τερματίστηκε», σημείωσε. Στο μεσοδιάστημα υπήρξε κρούση από ιδιωτική εταιρεία, η οποία επιδίωκε να δημιουργήσει πλωτή μονάδα υγροποιημένου αερίου, το 2008.Σύμφωνα με τον Φρίξο Σαββίδη, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας, «έγινε σοβαρή προσπάθεια το 2008, η οποία προσέκρουσε στη ΔΕΦΑ, που προσπαθούσε να προστατεύσει την παραγωγή ενέργειας, μόνο από την ΑΗΚ». Βεβαίως η διαρκής αναβλητικότητα στη λήψη των κρίσιμων αποφάσεων συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με τον βουλευτή του ΑΚΕΛ, Κώστα Κώστα και μέλος της Επιτροπής Ενέργειας της Βουλής, «ο σταθμός στο Βασιλικό έπρεπε να τελειώσει τον Ιούλιο, γεγονός που θα μας επέτρεπε να έχουμε ήδη φυσικό αέριο».

Τη νύφη «πληρώνει» ο καταναλωτής

Αναβλητικότητα που χρονίζει καταγράφεται, επίσης, στο άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού, το οποίο αρχικά είχε καθοριστεί για το 2014 και, σύμφωνα με τον βουλευτή Κώστα Κώστα, «από το 2014 πήγαμε στο 2016 από το 2016 στο 2019 και τώρα έχουμε 2022. Εδώ και ένα χρόνο περιμένουμε να έρθουν τα σχέδια που θα έχουν μέσα τη λειτουργία του προσωπικού». Κι όλα αυτά την ώρα που ο Σύνδεσμος Καταναλωτών καταγγέλλει παλινωδίες, υπερκέρδη και αποφάσεις άνευ λογικής, στον τρόπο διαχείρισης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Συνδέσμου, Μάριο Δρουσιώτη, «οι αποφάσεις των κυβερνήσεων φουσκώνουν τους λογαριασμούς κατά 30%». Στις αυξημένες τιμές συμβάλλουν βέβαια και τα πρόστιμα, που επιβάλλονται στην Κυπριακή Δημοκρατία για τους ρύπους, ποσά τα οποία επιστρέφονται για να επενδυθούν σε δομές για τη μείωση των ρύπων. Παρά ταύτα, τα συγκεκριμένα χρήματα παραμένουν ανεκμετάλλευτα όσον αφορά τον σκοπό για τον οποίο έπρεπε να δαπανηθούν.

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ

Σε έναν οικιακό λογαριασμό, το 2021, η μέση τιμή της κιλοβατώρας ήταν 21,6 σεντ, ενώ το 2022 ήταν 36,7 σεντ. Η κατανάλωση, μάλιστα, ήταν στις 1.469 κιλοβατώρες και ο καταναλωτής πλήρωσε €317,27, ενώ φέτος, με πολύ λιγότερες κιλοβατώρες, 1.099 συγκεκριμένα, πλήρωσε €403,33.