Εκτός χρονοδιαγράμματος -και πάλι- για το Ταμείο Ανάκαμψης

Οι προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας θα πρέπει να επικεντρώνονται στην επίτευξη των οροσήμων της 2ης και 3ης αίτησης πληρωμής. Σύμφωνα με τη Συμφωνία Επιχειρησιακών Ρυθμίσεων, η 2η αίτηση πληρωμής, που αφορά σε 18 ορόσημα/στόχους με ημερομηνίες ολοκλήρωσης το 1° και 2° τρίμηνο του 2022, θα πρέπει να υποβληθεί στην ΕΕ μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022, ενώ η 3η αίτηση πληρωμής, που αφορά σε 30 ορόσημα/στόχους με ημερομηνίες ολοκλήρωσης το 3° και 4° τρίμηνο του 2022, θα πρέπει να υποβληθεί στην ΕΕ μέχρι τον Ιούνιο του 2023.

Δεύτερη δόση

Η πρόοδος στην επίτευξη των 18 οροσήμων της 2ης αίτησης πληρωμής έχει ως εξής: Από τα 18 ορόσημα, 8 έχουν επιτευχθεί, 4 έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί και 3 βρίσκονται σε εξέλιξη. Αν και, όπως αναμενόταν, παρατηρείται καθυστέρηση στην ολοκλήρωσή τους πριν από το τέλος του έτους και γι’ αυτό θα μετατεθούν για του χρόνου. Συγκεκριμένα, τα 18 προαπαιτούμενα θα έπρεπε να επιτευχθούν μέχρι τις 30 Ιουνίου 2022, έτσι ώστε τον Αύγουστο να είχε υποβληθεί το αίτημα πληρωμής της 2ης δόσης, κάτι βέβαια που δεν έγινε. Τα πέντε έχρηζαν νομοθετικής ρύθμισης, οι τρεις μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να υιοθετηθούν από υπουργεία και φορείς και δέκα επενδύσεις θα πρέπει να υλοποιηθούν από διάφορους φορείς και υπουργεία.

Εκκρεμότητες

Το νομοσχέδιο στο οποίο παρατηρείται καθυστέρηση είναι αυτό για τη διευκόλυνση στρατηγικών επενδύσεων, το οποίο συζητείται στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ ο νόμος για τη στήριξη των στρατηγικών επενδύσεων στην Κύπρο, ο οποίος θα περιλαμβάνει την εναρμόνιση των διαδικασιών αδειοδότησης στρατηγικών επενδύσεων, διαχειριστή έργου για κάθε έργο, έγκαιρη έκδοση οικοδομικών αδειών. Το νομοσχέδιο τιτλοφορείται «Ο Περί της Διευκόλυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων Νόμος», που αφορά τις μεγαλύτερες αναπτύξεις, το κόστος των οποίων ξεπερνά τα €20 εκατ. και για τις οποίες καθορίζεται ως μέγιστος χρόνος έκδοσης των αδειών οι 12 μήνες. Το δεύτερο νομοσχέδιο που καθυστερεί η ψήφισή του από τη Βουλή, αφορά τους εγκλωβισμένους αγοραστές ακινήτων.

Επενδύσεις

Οι δύο επενδύσεις που εκκρεμούν, είναι η βελτίωση της αποτελεσματικότητας του Τμήματος Εργασίας και της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης και η ενίσχυση της στήριξης των νέων. Το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα πρέπει να δημιουργήσει και λειτουργήσει τέσσερεις κινητές μονάδες για προσέγγιση των νέων εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης και κατάρτισης. Η δεύτερη επένδυση που εκκρεμεί είναι η υπογραφή της σύμβασης για τη μαζική εγκατάσταση και λειτουργία έξυπνης υποδομής μέτρησης (υποδομής μέτρησης προηγμένης τεχνολογίας) από τον διαχειριστή συστήματος διανομής.

Οικονομικός αντίκτυπος του ΣΑΑ

Στην εκτίμηση των οικονομικών επιπτώσεων του κυπριακού Σχεδίου έχει προβεί το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών (ΚΟΕ) του Πανεπιστημίου Κύπρου, παρέχοντας εκτιμήσεις για τον μακροοικονομικό αντίκτυπο του Σχεδίου βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Βάσει των κυριότερων αποτελεσμάτων της οικονομικής αυτής ανάλυσης αντικτύπου, εκτιμάται ότι το ΣΑΑ μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας, οδηγώντας σε αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της Κύπρου σωρευτικά κατά περίπου 3,2% βραχυπρόθεσμα (2022-2023) και κατά 7,1% μεσοπρόθεσμα (2022-2026), σε σύγκριση με τη βασική ανάπτυξη της οικονομίας χωρίς το ΣΑΑ. Θα συμβάλει στην αύξηση της παραγωγικότητας στο ΑΕΠ από 9,5% βραχυπρόθεσμα σε 27,7% μεσοπρόθεσμα. Τέλος, θα υπάρχει αύξηση της απασχόλησης κατά περισσότερο από 2,5% ή, αντίστοιχα, κατά περίπου 11.000 νέες θέσεις εργασίας κατά την περίοδο 2021-2026.

Τα 14 «βήματα» της πρώτης δόσης

Η Κύπρος για την εκταμίευση της πρώτης δόσης υλοποίησε 14 ορόσημα και η Κομισιόν ήδη αξιολόγησε θετικά το αίτημα για την πληρωμή ποσού ύψους €85 εκ.:

- Ανεξαρτητοποίηση του Κυπριακού Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς από την αρμόδια Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου.

- Εισαγωγή νέου πλαισίου για την αξιολόγηση και επιλογή των υποψηφίων για την πλήρωση κενών θέσεων στη δημόσια υπηρεσία και νέων κανονισμών για την αξιολόγηση των επιδόσεων των εργαζομένων.

- Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

- Βελτίωση του νομοθετικού και θεσμικού πλαισίου για καταπολέμηση της διαφθοράς.

- Δημιουργία κανονιστικού πλαισίου για αποθήκευση ενέργειας.

- Ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας στη βιομηχανία.

- Σχέδιο δράσης για τις ηλεκτρονικές δεξιότητες (E-skills)-υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων.

- Προώθηση επενδύσεων ενεργειακής απόδοσης σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δήμους, κοινότητες και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

- Προώθηση των ΑΠΕ και μέτρων ενεργειακής απόδοσης σε κατοικίες, καθώς και αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχιας σε νοικοκυριά με άτομα με αναπηρίες - Προώθηση των ΑΠΕ και μέτρων ενεργειακής απόδοσης σε κατοικίες.

- Ενθάρρυνση της χρήσης ΑΠΕ και μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας σε δημόσιες και τοπικές Αρχές, καθώς και σε ΜΚΟ και στήριξη των τοπικών κοινοτήτων για την αντιμετώπιση και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή - Ενθάρρυνση της χρήσης των ΑΠΕ και μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας σε δημόσιες και τοπικές Αρχές, καθώς και σε ΜΚΟ.

- Ενίσχυση υφιστάμενων ισοτοπικών βάσεων δεδομένων των κυπριακών τροφίμων και ποτών, με στόχο τη διασφάλιση της ταυτότητας των προϊόντων, μέσα από την ανάπτυξη πλατφόρμας με τη χρήση τεχνολογίας Blockchain.

- Αναβάθμιση της υποδομής των δικαστηρίων.

- Ψηφιακός Μετασχηματισμός Κεντρικής Κυβέρνησης.

- Νομοσχέδια που αφορούν την αδειοδότηση και την εποπτεία των εταιρειών διαχείρισης πιστωτικών διευκολύνσεων με σκοπό την αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.